Ηλιάδη Αμαλία Κ., φιλόλογος-ιστορικός (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ’ το Α.Π.Θ.) Χώρος εργασίας: Μουσικό Γυμνάσιο-Λύκειο Τρικάλων Δ/νση κατοικίας: Μ. Πιτσάκου 21 Τ.Κ. 42100 Τρίκαλα. Τηλ.& Fax: 2431071402 ailiadi@sch.gr http://users.sch.gr/ailiadi http://blogs.sch.gr/ailiadi http://www.matia.gr Η χρήση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία της λογοτεχνίας και της ζωγραφικής: πως η μια «γλώσσα» μπορεί να συμπληρώνει την άλλη. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Η σχέση της ποίησης με τις εικαστικές τέχνες είναι ευρέως γνωστή Η σχέση της ποίησης με τις εικαστικές τέχνες είναι ευρέως γνωστή. Η διδακτική διαδικασία στη σχολική αίθουσα μπορεί να συνδέσει και να συνδυάσει ταυτόχρονα τη Λογοτεχνία με τη Ζωγραφική, τη Μουσική, τον κινηματογράφο, το ντοκιμαντέρ και το βίντεο. Άλλωστε, οι Τέχνες μεταξύ τους επικοινωνούν εσωτερικά με ένα σύστημα συγκοινωνούντων δοχείων που αλληλοτροφοδοτεί τη μια με τα νάματα της άλλης με έναν αέναο, ασταμάτητο, ρέοντα και ζωηφόρο τρόπο. Λέξεις κλειδιά: διδακτική διαδικασία, πολυμέσα, Λογοτεχνία, Ποίηση, Ζωγραφική, Μουσική. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Οι μαθητές, που διδάσκονται Λογοτεχνία, πρέπει να αισθάνονται «ταξιδιώτες του χρόνου», κατά τη διατύπωση της βραβευμένης Αμερικανίδας καθηγήτριας Dr. Elisabeth Richmond-Garza (Time Travellers, 1). Η συγγένεια και η οργανική σχέση μεταξύ ποίησης, μουσικής και εικαστικών τεχνών και μάλιστα της ζωγραφικής, αποτελεί μια πραγματικότητα γνωστή εδώ και πολύ καιρό αλλά η εισαγωγή της χρήσης των «Νέων Τεχνολογιών» και των «πολυμέσων», όπως και η εξοικείωση μαθητών και διδακτικού προσωπικού μ’ αυτές, με την ένταξή τους στη διδακτική διαδικασία και τη σχολική αίθουσα, εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Δεν πρέπει να παραγκωνίζεται βέβαια στο πλαίσιο αυτό η κλασική μέθοδος προσέγγισης της Λογοτεχνίας και οι μέχρι τώρα εγκαθιδρυμένες μέθοδοι. Η χρήση των πληροφοριών που παρέχονται μέσω των βάσεων δεδομένων του Διαδικτύου ή μέσω των CD-Rom αλλά και οι δημιουργικές δυνατότητες του συστήματος «power point» εμπλουτίζουν τη διδακτική διαδικασία και, με την παραγωγή βέβαια «φύλλων εργασίας», διευκολύνουν τη μάθηση, διευρύνουν το διδακτικό υλικό και σε συνεργασία με τη σχολική βιβλιοθήκη αναπτύσσουν την πρωτοβουλία των μαθητών και εξελίσσουν τη συνεργατική μέθοδο διδασκαλίας. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Δημιουργική εργασία των μαθητικών ομάδων Στους μαθητές τίθεται εξ αρχής το ερώτημα της λειτουργικής σχέσης μεταξύ Λογοτεχνίας και Ζωγραφικής. Οι απαντήσεις εντοπίζουν συνήθως τη σχέση α) στη συνήθεια εικονογράφησης λογοτεχνικών έργων, β) στην εικαστική παραγωγή, που εμπνέεται από κάποιο λογοτεχνικό έργο και γ) στη λογοτεχνική παραγωγή που εμπνέεται από ζωγραφικό έργο. Υπάρχει σχεδόν πάντα η δυνατότητα να ακολουθηθεί, υπό την καθοδήγηση του διδάσκοντος, μια νέα πορεία, που θα αποτελούσε πρωτότυπη προσπάθεια ανάγνωσης του ποιήματος δια της ταύτισης της ποιητικής αίσθησης συνολικά και ειδικά με την καλλιτεχνική εντύπωση εικαστικών έργων. Δημιουργική εργασία λοιπόν των μαθητικών ομάδων, ελεύθερη περιδιάβαση στο χώρο της Ζωγραφικής και ελεύθερη επιλογή έργων, που το περιεχόμενό τους συνάδει ή συνομιλεί δημιουργικά με το λογοτέχνημα ή το ποίημα προς εξέταση. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
δεν είναι τυχαίο ότι στην Κίνα η γραφή και η ζωγραφική γίνονται με πινέλο Οι στίχοι και η Ζωγραφική ωθούν το όχημα της ίδιας εντύπωσης, του ίδιου αισθήματος και της ίδιας αίσθησης, που έτσι αποκτούν ποιότητα και πληρότητα. Υπάρχει, εξάλλου, μια ποίηση παγκόσμια που διοχετεύεται σε όλες τις περιοχές της Τέχνης (Wallace Stevens, The Relations between Poetry and Painting, 159-176) και ίσως δεν είναι τυχαίο ότι στην Κίνα η γραφή και η ζωγραφική γίνονται με πινέλο. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
ποίηση και ζωγραφική Αποτέλεσμα και τελική εντύπωση είναι ότι ποίηση και ζωγραφική έχουν τη σχέση που διατυπώνεται σε ρήση, η οποία αποδίδεται στο Σιμωνίδη τον Κείο: «η ζωγραφική είναι σιωπηλή ποίηση και η ποίηση ζωγραφική που μιλάει», αν και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι πιστεύει ότι η Ζωγραφική είναι πιο ευγενική Τέχνη από την Ποίηση (Poetry and Painting, 50). Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Οι ποταμοί των Τεχνών Οι ποταμοί των Τεχνών μπορεί να διαχωρίζονται σε κάποια σημεία αλλά συχνά τρέχουν στην ίδια κοίτη. Άλλωστε ο Πικάσο ζωγράφισε τον ποιητή Ελυάρ, τον Α. Μπρετόν και τη Γερτρούδη Στάιν, ο Μανέ φιλοτέχνησε πορτρέτο του ποιητή Μαλαρμέ, ο Φαντέν Λατούρ, στο έργο του «Μια γωνιά του τραπεζιού» παρουσιάζει τους ποιητές Βερλέν και Ρεμπό, ο Μπεζανμέν Περέ και ο Ν. Εγγονόπουλος έγραψαν «Ωδή στον Πικάσο», ενώ ο Πολ Ελυάρ συνέθεσε ποιήματα για τους ζωγράφους Μαξ Έρνστ, Τζιόρτζιο ντε Κίρικο, Πάουλ Κλέε, το έργο «Γκουέρνικα» του Πικάσο αλλά και τον ίδιο τον Πικάσο. Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Αμαλία Κ. Ηλιάδη
Αμαλία Κ. Ηλιάδη
PABLO PICASSO: A CRITICAL ESTIMATION ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ «Στα τελευταία δέκα χρόνια ο Πικασσό μας παρουσιάζει ένα νέο φαινόμενο της πλούσιας και πολύπλοκης ιδιοσυγκρασίας του. Σε μια περίοδο, όπου η Τέχνη εγκατέλειψε στη μεγάλη της, τουλάχιστο, πλειοψηφία, κάθε σύνδεσμο με το αντικειμενικό στοιχείο κι απέκοψε με κάποιαν αλαζόνα κι άφρονα ανεξαρτησία, κάθε είδους επαφή με την παράδοση, ο Πικασσό πλησιάζει πιο πολύ και με ιδιότυπο τρόπο τους παλιούς μαίτρ. Αυτή η προσέγγισή του προς μια παραδοσιακή πλαστική πειθαρχία που εξεδήλωσε, αποτελεί, φαίνεται γι’ αυτόν μια προοδευτική πρόθεση για να ολοκληρώσει τη δραστηριότητά του. Είναι αλήθεια, άλλωστε, πως ποτέ ο Πικασσό δεν αποχωρίστηκε πραγματικά, απ’ την πλαστική έκφραση του παρελθόντος. Το μορφολογικό περιεχόμενο και έκφραση του έργου του, στο σύνολό του, ξεκινούσε πάντοτε, σε κάθε εποχή του, από την βασική ιδέα, πως η Τέχνη στην ιστορική της πορεία, είναι μια διαρκής αλληλουχία και μια συνέχεια». Αμαλία Κ. Ηλιάδη