Το Σχέδιο Νόμου για την Προστασία του Ανταγωνισμού (αντικατάσταση του ν. 703/77) Δημήτρης Ν. Τζουγανάτος Καθηγητής Νομικής Πανεπιστημίου Αθηνών Δικηγόρος

Γιατί νέος Νόμος για την προστασία του ανταγωνισμού; Ανάγκη βελτίωσης της δικαστικής προστασίας Ανάγκη ενίσχυσης της ανεξαρτησίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού και βελτίωσης της αποτελεσματικότητάς της Ανάγκη προσαρμογής στις εξελίξεις του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ανάγκη διόρθωσης των αστοχιών του ν.3373/2005 και 3784/2009

Ι. Ρυθμίσεις που αφορούν επιχειρήσεις Κατάργηση γνωστοποίησης των συμπράξεων   Κατάργηση της γνωστοποίησης του άρθρου 4α Επιμήκυνση της προθεσμίας γνωστοποίησης του άρθρου 4β από 10 εργάσιμες σε 30 ημέρες Κατάργηση της δυνατότητας έγκρισης με υπουργική απόφαση συγκεντρώσεων που έχουν απαγορευθεί από την ΕΑ Πενταετής παραγραφή των παραβάσεων του νόμου (άρθρο 42), βλ. και τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 50 παρ. 7

Ι. Ρυθμίσεις που αφορούν επιχειρήσεις (Διοικητικές Κυρώσεις) • Μείωση του προστίμου για παράβαση των άρθρων 1, 2, 11 και 101, 102 ΣΛΕΕ σε 10% του συνολικού κύκλου εργασιών. Λαμβάνονται υπόψη για τον καθορισμό του ύψους του προστίμου επιπλέον: η γεωγραφική έκταση της παράβασης, η διάρκεια και το είδος της συμμετοχής της συγκεκριμένης επιχείρησης καθώς και το οικονομικό όφελος που αποκόμισε (το πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από αυτό). • Δυνατότητα επιβολής αυτοτελούς προστίμου στους υπευθύνους για την τήρηση των διατάξεων των άρθρων 1, 2, 5-10, 11 παρ. 5 και 6 και 101, 102 ΣΛΕΕ από 200.000 μέχρι 2.000.000 €, εφόσον αποδεδειγμένα συμμετείχαν σε προπαρασκευαστικές πράξεις, στην οργάνωση ή στη διάπραξη της παράνομης συμπεριφοράς. • Συμπλήρωση της πρόβλεψης για επιβολή προστίμου σε ένωση επιχειρήσεων.

Ι. Ρυθμίσεις που αφορούν επιχειρήσεις (Ποινικές Κυρώσεις) Χρηματική ποινή για παράβαση του άρθρου 2 και του άρθρου 102 ΣΛΕΕ (από 15.000 – 150.000 €).   Ποινή φυλάκισης για οριζόντιες παραβάσεις των άρθρων 1 και 101 ΣΛΕΕ τουλάχιστον 2 ετών (αντί τουλάχιστον 6 μηνών). Η υπαγωγή σε πρόγραμμα επιείκειας και πλήρης απαλλαγή από πρόστιμο συνεπάγεται απαλλαγή από κάθε ποινή. Ο υπαίτιος και οι συμμέτοχοι παραμένουν ατιμώρητοι, αν αναγγείλουν την πράξη τους στον εισαγγελέα, στην ΕΑ ή σε άλλη δημόσια αρχή οικειοθελώς προσκομίζοντας και αποδεικτικά στοιχεία.

ΙΙ. Ρυθμίσεις που αφορούν την Επιτροπή Ανταγωνισμού Α. Ρυθμίσεις που αφορούν τη συγκρότηση & τον τρόπο λειτουργίας του οργάνου Μειώνονται τα μέλη της ΕΑ από 9 σε 8 εκ των οποίων Πρόεδρος, Αντιπρόεδρος και 4 Εισηγητές είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Τα λοιπά δύο τακτικά μέλη μπορεί να είναι πλήρους και αποκλειστικής ή μερικής απασχόλησης (+ δυο αναπληρωματικά των τακτικών). Αυτό καθορίζεται με την πράξη διορισμού. Θητεία 5ετής ανανεώσιμη μια φορά. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος επιλέγονται από τη Βουλή κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 101Α παρ. 2 Σ.  

ΙΙ. Ρυθμίσεις που αφορούν την Επιτροπή Ανταγωνισμού (συνέχεια) Αφαιρείται το δικαίωμα ψήφου του Εισηγητή.   Καταργείται ο εσωτερικός έλεγχος και εισάγεται πειθαρχική διαδικασία για παράβαση υποχρεώσεων των μελών της Επιτροπής. Την διαδικασία κινεί η Επιτροπή θεσμών και διαφάνειας ύστερα από πρόταση του ΥπΟιΑΝ. Το ΠΣ αποτελείται από ένα Σύμβουλο Επικρατείας, ένα Αρεοπαγίτη και ένα Καθηγητή Πανεπιστημίου με ειδίκευση στο δίκαιο του ανταγωνισμού με τριετή θητεία. Συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού ΠΑ. Εισάγεται διαδικασία (εξωτερικής) αξιολόγησης της ΕΑ.

ΙΙ. Ρυθμίσεις που αφορούν την Επιτροπή Ανταγωνισμού (συνέχεια) Β. Ρυθμίσεις που αφορούν ειδικότερα την εξέταση υποθέσεων Κατόπιν διαβούλευσης η ΕΑ αποφασίζει για τα κριτήρια της κατά προτεραιότητα εξέτασης των υποθέσεων και των στρατηγικών στόχων λαμβάνοντας υπόψη ιδίως το δημόσιο συμφέρον, τις πιθανές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, την προστασία του καταναλωτή, τις προθεσμίες παραγραφής και το αποτέλεσμα που προσδοκάται από την παρέμβαση σε συγκεκριμένη υπόθεση. Ποσοτικοποίηση κριτήριων βάσει συστήματος μοριοδότησης. Η σειρά κατάταξης μπορεί να αναθεωρείται (απόφαση του ΓΔ που εγκρίνεται από την ολομέλεια ΕΑ). Εξορθολογισμός των προθεσμιών για εξέταση υποθέσεων  

ΙΙΙ. Δικαστική προστασία • Το άρθρο 35 διορθώνει το σφάλμα του άρθρου 18 παρ. 2 ν.703/77 που προέβλεπε ότι τα δικαστήρια μπορούν να κρίνουν παρεμπιπτόντως το κύρος των συμφωνιών και αποφάσεων καθώς και την ύπαρξη απαγορευμένης εναρμονισμένης πρακτικής κατά το άρθρο 1 παρ. 1 ή κατά το άρθρο 81 ΣυνθΕΚ ή την καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης κατά το άρθρο 2 ή κατά το άρθρο 82 ΣυνθΕΚ. •Δημιουργούνται ειδικά τμήματα στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών για την εκδίκαση προσφυγών κλπ. κατά των αποφάσεων της Επιτροπής (άρθρο 33).

Τι απαιτείται ακόμη; Δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού με τον περιορισμό των κρατικών παρεμβάσεων και του ειδικού καθεστώτος που διέπει ορισμένους επιχειρηματικούς κλάδους Διευκόλυνση της διεκδίκησης αποζημιώσεων για ζημιές που προκλήθηκαν από παραβάσεις του νόμου   Διαφύλαξη της ανεξαρτησίας της Επιτροπής στην πράξη