ΣΥΚΙΑ…. για τη ζωή σου

ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΥΚΙΑΣ Η καλλιέργεια της συκιάς (Ficus carica) , ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους και η καταγωγή της είναι, πιθανότατα , η Ασία Απολιθωμένα και σε πολύ καλή κατάσταση διατηρημένα σύκα βρέθηκαν στην κοιλάδα του Ιορδάνη Φαίνεται πως η καλλιέργεια της συκιάς ήταν η πρώτη μορφή οικιακής καλλιέργειας στην ιστορία του ανθρώπινου γένους. Η συκιά αναφέρεται, επίσης, στην Παλαιά Διαθήκη. Όταν ο Αδάμ και η Εύα έφαγαν το μήλο και απέκτησαν τη γνώση, τοποθέτησαν στα απόκρυφά τους μέρη φύλλα συκής

Η ΣΥΚΟΚΑΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Στην Ελλάδα, η συκιά ήρθε από την Καρία (από όπου πήρε και το όνομά της) και Η τεχνική της καλλιέργειάς της, καταγράφηκε για πρώτη φορά από τον ποιητή Αρχίλοχο, γύρω στα 700 π.X. Κατά τον Ηρόδοτο, η εκστρατεία του Ξέρξη κατά της Αθήνας πραγματοποιήθηκε για τα περίφημα σύκα της Αττικής που ήταν τότε περιζήτητα στην Περσία, αλλά η εξαγωγή τους ήταν απαγορευμένη. Από εκεί προέρχεται και το επίθετο «συκοφάντης» που κατά τον Πλούταρχο συκοφάντης ήταν εκείνος που κατήγγειλε τους παράνομους εξαγωγείς σύκων στην Αρχαία Αθήνα. Βεβαίως, αργότερα, επειδή υπήρξαν πολλές ψευδείς καταγγελίες, ο όρος άλλαξε και πήρε τη σημερινή του σημασία.

Η ΣΥΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Κατά τον Όμηρο, ο Λαέρτης αναγνώρισε τον Οδυσσέα επειδή αυτός του υπενθύμισε πού είχε φυτέψει τις σαράντα συκιές που του είχε δωρίσει Οι καρποί της συκιάς, τα σύκα, μαζί με τις ελιές και τα σταφύλια ήταν από τα σημαντικότερα είδη διατροφής των αρχαίων Ελλήνων, ενώ οι Σπαρτιάτες τα χρησιμοποιούσαν στα δημόσια γεύματά τους

Η ΣΥΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Μοσχεύματα της σμυρναίικης συκιάς που καλλιεργείται στο νομό Λακωνίας μεταφέρθηκαν στην περιοχή σε διάφορες εποχές. Πολλοί Τούρκοι τσιφλικάδες είχαν μεταφέρει από τη Σμύρνη μοσχεύματα συκιάς γύρω στο 1800. Το 1908 η Ελληνική κυβέρνηση παραλαμβάνει χιλιάδες μοσχεύματα από τη Σμύρνη που είχαν εξαχθεί παράνομα αφού απαγορεύονταν οι εξαγωγές από τους Τούρκους. Από αυτά διανέμονται στους αγρότες και έτσι αναπτύσσεται η καλλιέργεια της συκιάς στην περιοχή.

Η ΣΥΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Από το 1930 – 1935  έχουμε τα χρόνια της ακμής της καλλιέργειας της συκιάς στο νομό Λακωνίας όπου έχουμε εξαγωγή των αποξηραμένων σύκων στις χώρες της Ευρώπης στις ΗΠΑ και Ανατολής. Στα χρόνια που ακολουθούν, η καλλιέργεια της συκιάς σιγά - σιγά αντικαθίσταται από αυτή της ελιάς. Μετά το1970 αυτό το γεγονός  σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερα άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν, οδήγησαν στην μείωση της παραγωγής

Δευτερευόντως υπάρχουν και άλλες ποικιλίες όπως: Ποικιλίες Συκιάς Είναι κυρίως οι ακόλουθες: Μαυροσυκιά , μελισσή , χειμωνιάτικη , η σμυρναίικη (μονόφορη λευκή) και η αγριοσυκιά που παράγει τρεις διαφορετικούς τύπους ταξιανθιών (όψιμα σύκα, προσύκα, ερινεοί) Δευτερευόντως υπάρχουν και άλλες ποικιλίες όπως: η Μαύρη ή Βαζανάτη (ντόπια - δίφορη),τα Βάρτικα (ντόπια μονόφορη, πράσινη),η Βασιλική Μαύρη (μονόφορη, έγχρωμη), η Napoletana Negra (Ιταλική, μαύρη, δίφορη), η Gentile Bianca (Ιταλική, λευκή, δίφορη),San Pietro (Ιταλική λευκή δίφορη), κ.ά.

Θρεπτική αξία σύκου και συκιάς Βιταμίνες Α, C, Κάλιο, Ασβέστιο, Φώσφορος, Μαγνήσιο, Φρουκτοζάχαρο, αζωτούχες ενώσεις, χλώριο. Ρίχνουν την αρτηριακή πίεση Βοηθούν τη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων Χρησιμοποιούνται ως φυσικό καθαρτικό Περίπου το 10% της ενέργειας που καταναλώνεται από τον ανθρώπινο οργανισμό μπορεί να αντληθεί με την κατανάλωση 100 γραμμαρίων σύκων, ενώ, την ίδια στιγμή, το 7% των αναγκών σε πρωτεΐνες, το 17% της ζήτησης για το ασβέστιο, το 30% της ζήτησης για το σίδηρο και μαγνήσιο και ένα ποσοστό περίπου 5% σε βιταμίνες καλύπτονται, τα οποία είναι απαραίτητα για την ορθή διατήρηση της χημικής ισορροπίας του οργανισμού και την κυτταρική λειτουργία.

Προϊόντα σύκου και συκιάς Χλωρά σύκα Αποξηραμένα Λιαστά Ξερά (Τσαπέλες) Μαρμέλαδα Συκόμελο Χρήση των μειονεκτικών και για ζωοτροφή Οινόπνευμα Τσίπουρο Κ.α.λ

Συσκευασία Τυποποίηση Εξαγωγές Κύριο εξαγωγικό λιμάνι της είναι αυτό της Πλύτρας . Από τις αρχές του 20ου αιώνα ο οικισμός αναπτύσσεται, διότι από το λιμάνι αυτό διεξάγεται το εμπόριο των ξηρών σύκων, της Ν.Α Λακωνίας. Κτίζονται μεγάλα κτίρια, οι συκαποθήκες και κατασκευάζεται ο μεγάλος λιμενοβραχίονας. Το λιμάνι αυτό γνώρισε μεγάλες δόξες, όταν το σύκο αποτελούσε βασικό στοιχείο του διαμετακομιστικού εμπορίου. Εκεί έρχονταν τα μεγάλα καράβια, με τις ξένες σημαίες που μετέφεραν το χρυσό αποξηραμένο καρπό της περιοχής σε μακρινούς προορισμούς, όπως στο λιμάνι της Βομβάης στην Ινδία και στη Βόρεια Αμερική. Στο τέλος του Αυγούστου και το Σεπτέμβριο υπήρχε μεγάλη δραστηριότητα στο χώρο της Πλύτρας. Ένα πολύβουο πλήθος από μεταφορείς σύκων, εργάτριες στις αποθήκες, εμπόρους, βαρκάρηδες και άλλους.

Το γραφικό λιμανάκι του οικισμού της Πλύτρας

Πρώην συκαποθήκες

Η επεξεργασία των σύκων Τα σύκα αφού είχαν αποξηρανθεί στις «λιάστρες», όπως λέγονται, στις αυλές των σπιτιών μεταφέρονταν από τα γύρω χωριά με κάρα και γαϊδουράκια, στις μεγάλες συκαποθήκες της Πλύτρας. Εκεί πολλές γυναίκες από τα γύρω χωριά δούλευαν στο μπούρλιασμα των σύκων (είναι το πέρασμα των σύκων σε μικρό σουβλί έτσι ώστε να είναι περασμένα σε μια κλωστή από βούρλο). Τα εργατικά χέρια ήταν πάνω από 300. Στο τελωνείο της Πλύτρας, το οποίο λειτουργούσε ως λιμεναρχείο, έρχονταν οι έμποροι για τις διαπραγματεύσεις και τις συναλλαγές. Γινόταν εξαγωγή πολλών τόνων σύκων.

Η επεξεργασία των σύκων

Το εμπόριο των σύκων Τα μεγάλα βαπόρια δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν στην ακτή και έτσι όλη η μεταφορά γινόταν με βάρκες. Οι βάρκες πλησίαζαν στο καράβι και μεταφόρτωναν το εμπόρευμα. Η πολύ σημαντική αυτή δραστηριότητα της περιοχής, το εμπόριο του σύκου μέσω του λιμανιού της Πλύτρας διήρκεσε μέχρι τη δεκαετία του 60. Βέβαια όλο αυτό το διάστημα η Πλύτρα ήταν τόπος αλιείας για την ευρύτερη περιοχή.

Το εμπόριο των σύκων Η εμφάνιση της "ΣΥΚΙΚΗΣ" που γίνεται το 1935, όταν έχουμε την ίδρυσή της από ενώσεις και συνεταιρισμούς παραγωγών σύκων της Μεσσηνίας και της Λακωνίας. Το 1952 διαλύεται το "Γραφείο Προστασίας Ελληνικών Σύκων" (1929) Σκοπός ίδρυσης του γραφείου αυτού εκείνη την εποχή , ήταν η μελέτη και επιμέλεια της εφαρμογής επιστημονικών μέσων, με σκοπό την ανάπτυξη της παραγωγής ξηρών σύκων Σήμερα ολόκληρη η παραγωγή απεντομωμένη πηγαίνει στη Καλαμάτα και εκεί πωλείται, συσκευάζεται κ.λ.π