Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης Ο Ρόλος του Σχολείου στη Σύγχρονη Κοινωνία (β): Το μέλλον της Εκπαίδευσης. Δημοκρατικά Σχολεία Ελευθεράκης Θεόδωρος Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης Πανεπιστήμιο Κρήτης

Περιεχόμενα Α. Το μέλλον της δημοκρατικής Εκπαίδευσης Ποιότητα της εκπαίδευσης, ιστορικά Ο ρόλος & o βασικός σκοπός της εκπαίδευσης/ σχολείου σε μια δημοκρατική κοινωνία Αρχές λειτουργίας ενός δημοκρατικού σχολείου. Β. Δημοκρατικά Σχολεία χωρίς βία Καταστατικό για σχολεία χωρίς βία. Αγωγή Ειρήνης Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση. Στρατηγικές κατά της προκατάληψης Γ. Συμπέρασμα: Παράγοντες ποιότητας της εκπαίδευσης που οδηγούν στη σχολική επιτυχία

Σχολείο ως κοινωνικός θεσμός Κοινωνικός θεσμός: παγιωμένα δίκτυα συμπεριφορών, δράσεων και ρόλων ένα σύστημα (σύνολο εξειδικευμένων & παγιωμένων κοινωνικών λειτουργιών), το οποίο δημιουργεί ηθική και νομική κατάσταση Εκκλησία Τοπική Αυτοδιοίκηση Πολιτικοί Σχολείο Οικονομικοί Οικογένεια Κ.λπ.

Σχολείο Συμβάλλουν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των ατόμων και Τα εκπαιδευτικά συστήματα των εθνών-κρατών Συμβάλλουν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των ατόμων και στην ανάπτυξη της κοινωνίας των Και γίνονται αντικείμενο δημόσιας κριτικής, ως προς το επίπεδο και την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχουν, καθώς η κοινωνία εξελίσσεται και αντιμετωπίζουν διαρκώς νέες απαιτήσεις.

Προβληματισμοί στην Αμερική για την ποιότητα της εκπαίδευσης α) Έκθεση Coleman (Coleman Report 1966): Βασικό συμπέρασμα έρευνας: το σχολείο, ανεξάρτητα της υλικοτεχνικής του υποδομής ή της παροχής ίσων εκπαιδευτικών ευκαιριών, ασκεί μικρό ρόλο στη μαθησιακή πορεία του μαθητή, η οποία καθορίζεται, κυρίως, από την κοινωνική προέλευσή του. β) Έκθεση «Ένα Έθνος σε κίνδυνο: Επιτακτική Ανάγκη για Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση», 1983: συμπεράσματα της «Εθνικής Επιτροπής για την Ποιότητα στην Εκπαίδευση»): τα αμερικάνικα σχολεία χαρακτήριζε η μετριότητα. Αναταραχή (shock) στην αμερικάνικη κοινωνία.

Εκπαιδευτικές Μεταρρυθμίσεις Παντού γίνονται μεγάλες κόντρες (ατελείωτες συζητήσεις, προτάσεις νέων κριτηρίων, αναζήτηση ευθυνών) ως αναφορά την ποιότητα της εκπαίδευσης, και παντού υπάρχουν υπολείμματα αποτυχημένων εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων. Εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις επιχειρούνται, συνεχώς, στις χώρες όπου εξετάζεται το επίπεδο και η ποιότητα της εκπαίδευσης και, κυρίως, επιδιώκεται, μ’ αυτές, να ανατρέψουν το ρόλο της εκπαίδευσης ως μέσο διατήρησης και αναπαραγωγής της συγκεκριμένης τάξης πραγμάτων και, ιδιαιτέρως, τη συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια των προνομιούχων κοινωνικών ομάδων-στρωμάτων.

Α. Σχολείο στις δημοκρατικές κοινωνίες Πράγματι, ο ρόλος της εκπαίδευσης σε μια δημοκρατική κοινωνία είναι πρωτίστως η λειτουργία της ως μέσο για την επίτευξη της ισοκατανομής της εξουσίας. Για την προσωπική παιδεία και την παιδεία του πολίτη χρειάζονται απαραιτήτως δημοκρατικά περιεχόμενα διδασκαλίας και οι δημοκρατικές μέθοδοι εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ο βασικός σκοπός του σχολείου είναι: η προετοιμασία όλων των μαθητών (άσχετα από τη φυλή, την εθνική καταγωγή και την κοινωνική τάξη), για την ίση, συνειδητή και ενεργό συμμετοχή σε ένα δημοκρατικό τρόπο ζωής

Σχολείο στις δημοκρατικές κοινωνίες Ο δημοκρατικός τρόπος ζωής: στηρίζεται στις αξίες της ισότητας, της ελευθερίας, της αυτοπειθαρχίας & του σεβασμού της αξιοπρέπειας, του πολιτισμού και των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Το δημοκρατικό σχολείο: πρέπει να εκπαιδεύει και να συμβάλλει στη διαμόρφωση προσωπικοτήτων που θα μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Γι’ αυτό θα πρέπει η εσωτερική οργάνωση της σχολικής ζωής να διαπαιδαγωγεί σύμφωνα με τις ανάγκες της δημοκρατικής κοινωνίας.

Σχολείο στις σύγχρονες κοινωνίες Μελετητές διαπιστώνουν εξασθένηση του αξιακού συστήματος πολλών δημοκρατικών κοινωνιών: των αξιών της κουλτούρας, της δημοκρατίας και της ισότητας στη σύγχρονη κοινωνία τους, Δηλαδή: ισότητα, ελευθερία, σεβασμός του πολιτισμού, σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλες δημοκρατικές αρετές δεν αποτελούν σταθερή παράμετρο για όλους τους ανθρώπους (πλούσιους-φτωχούς, λευκούς-έγχρωμους, άνδρες-γυναίκες, αναπήρους και μη κ.ό.κ.).

Σχολείο στις σύγχρονες κοινωνίες Το σχολείο: α. Πράγματι επηρεάζεται από το ευρύτερο κοινωνικό και διεθνές συγκείμενο καθότι αποτελεί τμήμα του. β. και ασκεί σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση προσωπικότητας, εκμάθηση δεξιοτήτων των νέων ανθρώπων και όταν λειτουργεί με δημοκρατικό τρόπο προετοιμάζει για την ομαλή ένταξή του το δημοκρατικό πολίτη μιας δημοκρατικής κοινωνίας (αξίες πολιτισμού, δημοκρατίας και ισότητας). Άρα απαιτείται ένα σχολικό σύστημα θεμελιωμένο στην κουλτούρα ενός δημοκρατικού σχολείου.

Πώς λειτουργεί ένα σχολείο με δημοκρατικό τρόπο; Beane & Apple, 2003): στήριξη σε δυο βασικές αρχές (Β αρχή) δημιουργία ενός δημοκρατικού αναλυτικού προγράμματος, που θα παρέχει σ’ όλους δημοκρατικές εμπειρίες. Οι νέοι άνθρωποι μαθαίνουν να είναι «κριτικοί αναγνώστες» της πραγματικότητας. Έτσι, το μη δημοκρατικό αναλυτικό πρόγραμμα είναι προσανατολισμένο στη μάθηση της αποστήθισης, στην ευθυγράμμιση, είναι προσανατολισμένο στις εξετάσεις και την υψηλή βαθμολογία και δεν αποσκοπεί να βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες με πολλούς τρόπους. (Α αρχή) δημιουργία δημοκρατικών δομών και διαδικασιών, που ρυθμίζουν την καθημερινή σχολική ζωή. Όλοι (παιδαγωγοί, νέοι, γονείς, μέλη της σχ. κοινότητας) να έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Όμως σήμερα τα σχολεία είναι αντιδημοκρατικά: (α. Αντί να προωθούν τη συνεργασία προωθούν τον ανταγωνισμό. β. Αντί να προωθούν την ισότητα των ευκαιριών, τις περισσότερες φορές αντανακλούν τα συμφέροντα και τις φιλοδοξίες των πιο ισχυρών ομάδων).

Α. ΔΟΜΕΣ-ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: Σχολείο-Σχολική Κοινότητα Κοινωνική ομάδα (τυπική) Μέλη: Διευθυντής, δάσκαλοι, μαθητές, γονείς Υπεύθυνος Διευθυντής (αυταρχική, δημοκρατική, ασύδοτη) Σχέσεις-αλληλεπίδραση Κανόνες λειτουργίας Αξίες, στάσεις ζωής Συνοχή/διάσπαση Σχολικής Κοινότητας (αλληλεγγύη, αλληλοϋποστήριξη) Κοινός στόχος Ρόλοι (μαθαίνω, παίζω) Κοινωνική ομάδα: Σχολική κοινότητα Γονείς; Μαθητές, ή κάποιοι μαθητές; Κάποιοι δάσκαλοι;

Α. ΔΟΜΕΣ-ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ: Σχολείο-Σχολική Τάξη Κοινωνική ομάδα (τυπική) Μέλη: δάσκαλος, μαθητές Υπεύθυνος δάσκαλος (αυταρχική, δημοκρατική, ασύδοτη) Σχέσεις-αλληλεπίδραση Κανόνες λειτουργίας Αξίες, στάσεις ζωής Συνοχή/διάσπαση Σχολικής Τάξης (αλληλεγγύη, αλληλοϋποστήριξη) Κοινός στόχος Ρόλοι (μαθαίνω, παίζω) Κοινωνική ομάδα: Σχολική τάξη ΑμεΑ, Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσλεξία) Χαμηλή κοινωνικοοικονομική και πολιτισμική προέλευση, αλλοδαποί

Β. ΔΗΜ. ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Το δημοκρατικό σχολείο στηρίζεται σε ένα σύστημα, το οποίο διδάσκει έναν περιορισμένο αριθμό βασικών γνώσεων με το μεγαλύτερο βάθος, με σκοπό την εύρεση τρόπων (μεταγνωστικές δεξιότητες/ικανότητες) με τους οποίους η αλήθεια ανακαλύπτεται και αποκαλύπτεται. Έτσι, ώστε να αναπτύσσονται οι ικανότητες του νου (γνωστικές λειτουργίες) για την αντιμετώπιση των καινοτομιών και συνεχών αλλαγών.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Το σχολείο για να εκπαιδεύει πολίτες δημοκρατικούς (να τους δίνει πολιτική ιδιότητα) πρέπει να διαθέτει: Προοδευτικούς παιδαγωγούς για να διδάξουν (ως μοντέλο) τους μαθητές τους τι σημαίνει σεβασμός και εκτίμηση των ιδεών των άλλων και τι δυνατότητα υπεράσπισης των ιδεών του κάθε ατόμου δημόσια. Γενικότερα χρειάζονται: μοντέλα ενηλίκων (που ασχολούνται με την τέχνη της δημοκρατικής ζωής), και μοντέλα κοινότητας ενηλίκων (ενεργητική συμμετοχή σε ανταλλαγή απόψεων γραπτά και προφορικά και στη δημοκρατική λήψη αποφάσεων). Έτσι, οι μαθητές θα χρειαστούν αρκετό χρόνο για να εσωτερικεύσουν τις συνήθειες της δημοκρατίας, να μάθουν πώς λειτουργεί η δημοκρατία. Τα δημοκρατικά σχολεία, σε αντιπαράθεση με τα άλλα είδη προοδευτικής εκπαίδευσης, έχουν μια συνειδητή προσήλωση στην αλλαγή των αντιδημοκρατικών συνθηκών στην κοινωνία και στην εκπαίδευση.

Β. Δημοκρατικά σχολεία χωρίς βία Εκδήλωση βίας ως μορφή συμπεριφοράς του ανθρώπου (προς τον εαυτό ή προς τον άλλον) είναι παλαιό κοινωνικό φαινόμενο. Τελευταία παρατηρείται έξαρση αυτού του φαινομένου στα σχολεία: μεταξύ μαθητών, από μαθητές εναντίον μαθητών, εκπαιδευτικών, διευθυντών, σχολικής περιουσίας. Προσπάθεια ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης από Πολιτεία, φορείς, γονείς, εκπαιδευτικούς για την αντιμετώπιση βίαιης και επιθετικής συμπεριφοράς εντός και εκτός σχολείου.

Πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης (Council of Europe) νέοι από διάφορες χώρες προετοίμασαν ένα: Καταστατικό για Δημοκρατικά Σχολεία χωρίς βία (στηρίζεται στις θεμελιώδεις αξίες και αρχές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Βασικών Ελευθεριών) 1. Όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας έχουν δικαίωμα ενός ασφαλούς και ειρηνικού σχολείου. Όλοι έχουν την ευθύνη να συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος που να ενθαρρύνει τη μάθηση και την προσωπική ανάπτυξη 2. Όλοι έχουν το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης και σεβασμού ασχέτως οποιασδήποτε προσωπικής διαφοράς 3. Η σχολική κοινότητα φροντίζει να γνωρίζουν όλοι τα δικαιώματα και τις ευθύνες τους 4. Πρέπει να υπάρχει ένα δημοκρατικά εκλεγμένο σώμα, από αντιπροσώπους μαθητών, καθηγητών, γονέων και άλλων μελών της σχολικής κοινότητας.

Πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης (Council of Europe) νέοι από διάφορες χώρες προετοίμασαν ένα: Καταστατικό για Δημοκρατικά Σχολεία χωρίς βία (στηρίζεται στις θεμελιώδεις αξίες και αρχές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Βασικών Ελευθεριών) 5. Οι διαφωνίες επιλύονται με ειρηνικό και εποικοδομητικό τρόπο. Το προσωπικό και οι μαθητές του εκπαιδεύονται για την πρόληψη και επίλυση των διαφορών μέσω συμβουλευτικής και διαμεσολάβησης. 6. Κάθε περίπτωση βίας ερευνάται όσο το δυνατόν πιο νωρίς και παρακολουθείται 7. Το σχολείο είναι μέρος της τοπικής κοινότητας. Συνεργασία με τους τοπικούς φορείς για πρόληψη και επίλυση προβλημάτων (Δικτυακός τόπος του Συμβουλίου της Ευρώπης: http://www.coe.int)

Αγωγή ειρήνης σε ένα δημοκρατικό σχολείο σημαίνει: Αγωγή Ειρήνης Πολύ σημαντική είναι η Αγωγή Ειρήνης σε ένα δημοκρατικό σχολείο (όχι σε μάθημα αλλά όταν αφορά όλη την κουλτούρα του σχολείου και τη μορφή διδασκαλίας και μάθησης). Επιδιώκεται να αναπτυχθεί: η ικανότητα/δεξιότητα των μαθητών να διαχειρίζονται τις διαφορές και τις διαφωνίες τους με ειρηνικό τρόπο. Αγωγή ειρήνης σε ένα δημοκρατικό σχολείο σημαίνει: • ότι συστηματικά γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας θέματα σχετικά με την ειρήνη σε διάφορα μαθήματα • ότι υπάρχει πάντα ελεύθερος χώρος για την αρχή της αγωγής ειρήνης στο μάθημα και την οργάνωση του κάθε σχολείου • ότι η δομή του σχολείου και τα σχολεία ως οργανισμοί ελέγχονται για την ικανότητα να λειτουργούν στο πλαίσιο της ειρήνης

Αγωγή ειρήνης σε ένα δημοκρατικό σχολείο, επίσης, σημαίνει: Αγωγή Ειρήνης Αγωγή ειρήνης σε ένα δημοκρατικό σχολείο, επίσης, σημαίνει: • ότι τα διαθέσιμα σχολικά βιβλία και το υλικό διδασκαλίας έχουν περιεχόμενα κατάλληλα που ελέγχονται, επεξεργάζονται και εξελίσσονται διαρκώς • ότι οι παραδοσιακές μορφές μάθησης συμπληρώνονται με σχολικά προγράμματα (για την ειρήνη, σεβασμό της διαφορετικότητας) και σε χώρους μάθησης εκτός σχολείου • ότι παρέχεται ανάλογη εκπαίδευση και μετεκπαίδευση στους εκπαιδευτικούς ως προς τους σκοπούς της αγωγής ειρήνης • ότι υφίσταται μια συμβουλευτική υπηρεσία για τους εκπαιδευτικούς εξοπλισμένη με κατάλληλο υλικό, που θα συνοδεύει και θα υποστηρίζει το έργο τους.

Αγωγή Ειρήνης Για τη δημιουργία ενός δημοκρατικού σχολείου χωρίς βία θα έπρεπε να ελεγχθούν και να αναπτυχθούν περαιτέρω οι τομείς της σχολικής οργάνωσης (π.χ. η μορφή του κοινωνικού χώρου του σχολείου) ως προς τις δυνατότητες που προσφέρουν στους μαθητές για ενεργητική συμμετοχή στα σχολικά δρώμενα και ανάληψη ευθυνών. Ο σκοπός, μέσω της αγωγής και της παιδείας είναι να συμβάλουμε στην ανάπτυξη της ικανότητας να λειτουργούν ειρηνικά οι μαθητές και οι νέοι (δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί). Οι μορφωμένοι άνθρωποι, που είναι σε θέση να διαμορφώνουν τη ζωή τους και το κοινωνικό περιβάλλον, χρειάζονται όχι μόνο γνώση, αλλά και την ικανότητα να διαχειρίζονται κοινωνικές και πολιτικές διαδικασίες μάθησης. Για την επίτευξη μιας τέτοιας συνθήκης λειτουργίας ενός δημοκρατικού και χωρίς βία σχολείου χρειάζονται παρεμβάσεις σε όλο το έργο της «σχολικής κοινότητας. Τα τελευταία χρόνια γίνονται αρκετές προσπάθειες.

Πολυπολιτισμική εκπαίδευση Στο πλαίσιο της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης γίνονται προσπάθειες μείωσης της προκατάληψης και της διάκρισης προς τις μειονοτικές ομάδες. Με το πολυπολιτισμικό αναλυτικό πρόγραμμα. Διαπιστώνεται, όμως, από ορισμένους μελετητές ότι απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες από όλους, όσοι εμπλέκονται στις σχολικές διαδικασίες, για τη μείωση της προκατάληψης και της διάκρισης προς αυτές τις ομάδες.

Πολυπολιτισμική εκπαίδευση: Στρατηγικές κατά της προκατάληψης Πολυπολιτισμική εκπαίδευση: Στρατηγικές κατά της προκατάληψης Ορισμένοι μελετητές προτείνουν στρατηγικές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί για να συμβάλουν στη δημιουργία ενός δημοκρατικού σχολείου χωρίς βία: Εμπλοκή όλων των μελών της σχολικής κοινότητας. Επιτροπές σύνταξης κανόνων σεβασμού. Δραστηριότητες που καλλιεργούν τη συνειδητοποίηση της δέσμευσης του σχολείου στην ανεκτικότητα Ενσωμάτωση και προσέγγιση θεμάτων της διαφορετικότητας στα σχολικά μαθήματα, καθημερινά Εστίαση της προσοχής στα αρνητικά αποτελέσματα της ανοιχτής ή συγκαλυμμένης προκατάληψης (ομιλητές, εκθέσεις) Δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος μάθησης, ανάπτυξη του αισθήματος της κοινότητας, εκμάθηση με συνεργασία και προγράμματα συμβουλευτικής για δασκάλους Τα σχολεία πρέπει να δρουν άμεσα σε περιπτώσεις βίας (συζήτηση-ενημέρωση όλων στα σχολεία, καταγγελίες κ.λπ.)

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΡΗΝΗΣ (συνθήκες συνύπαρξης και συνεργασίας): ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΡΗΝΗΣ (συνθήκες συνύπαρξης και συνεργασίας): 1. μαθητές να μάθουν να διαχειρίζονται τις διαφορές και τις συγκρούσεις τους με ήρεμο και μη βίαιο τρόπο, καθημερινή πρακτική η ανοχή του άλλου 2. εκπαιδευτικοί να εξετάσουν τις δικές τους συμπεριφορές και στάσεις, να ξεσκεπάσουν κάθε κρυμμένη προκατάληψη, να αναγνωρίσουν τις ικανότητες των άλλων, να μην ανταποκρίνονται σε πράξεις μίσους

Γ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Μια ποικιλία παραγόντων: ανθρώπινων, κοινωνικών, τεχνικών και υποδομής, επιστημονικών καθορίζουν την ποιότητα της εκπαίδευσης Πολιτικές και προγράμματα για τη συστηματική ανάπτυξη (πολιτεία, κοινότητα, ανεξάρτητοι οργανισμοί, σχολείο): οδηγεί Σχολική ικανότητα (α. Γνώσεις, ικανότητες και διαθέσεις δασκάλων. β. Κοινοί στόχοι, συνεργασία, επιρροή κοινότητας. γ. Συνοχή προγράμματος): οδηγεί Ποιότητα εκπαίδευσης (υλικό διδασκαλίας, οργάνωση, αξιολόγηση): οδηγεί Σχολική επιτυχία

Εκπαίδευση: συνειδητή και σκόπιμη αγωγή στo ΣΧΟΛΕΙΟ Κρατική εκπαίδευση ΥΠΕΠΘ, Π.Ι. Περιφ. Δ/νση Σχολική Κοινότητα Σύλλογος Δασκάλων Σύλλογος Γονέων Δ/νση Εκπαίδευσης Τοπική Αυτοδιοίκηση Σχολική τάξη Δάσκαλος Ομάδες μαθητών Μαθητής

Το δημοκρατικό σχολείο Στόχοι του Σύγχρονου Δημοκρατικού Σχολείου Το δημοκρατικό σχολείο Στόχοι του Σύγχρονου Δημοκρατικού Σχολείου Κρίνω, δημιουργώ Πληροφορίες Συναισθηματικές δεξιότητες (Συναισθηματική νοημοσύνη) (κατανοώ τον εαυτό μου) Πληροφορίες Κριτική και Δημιουργική σκέψη ΓΝ ΣΥΜΠ Κοινωνικές, πολιτικές δεξιότητες (κατανοώ τον άλλο και γνωρίζω του κανόνες- κατανοώ την ομάδα) Μεταγνωστικές δεξιότητες Ψυχοκινητικές δεξιότητες Βρίσκω Νέες Πληροφορίες Πανανθρώπινες αξίες και στάσεις ζωής Δημοκρατία, Ειρήνη, Ανεκτικότητα, Διαπολιτισμικότητα ΓΝ ΣΥΜΠ

Αναλυτικά προγράμματα και νέα στόχευση του σχολείου

Αναλυτικά προγράμματα και νέα στόχευση του σχολείου

Το δημοκρατικό σχολείο Όλες αυτές οι δραστηριότητες στο σχολείο μέσα από τις σύγχρονες μεθοδολογικές προσεγγίσεις (συνεργατικές, συμμετοχικές και βιωματικές και διαθεματικά σχέδια εργασίας) και τις νέες στοχεύσεις των Α.Π.Σ. συντελούν στο να καταστούν οι μαθητές ικανοί να διαχειρίζονται και να αντιμετωπίζουν τα δυσεπίλυτα διλήμματα κοινωνικού και ηθικού περιεχομένου που συχνά εμφανίζονται στην προσωπική και κοινωνική ζωή τους. Διαμορφώνονται, έτσι, σε μαθητές και αυριανούς πολίτες: ενεργούς, δημοκρατικούς, υπεύθυνους, συμμετοχικούς, με γνώμη και ρόλο στα δρώμενα, αλλά και με σεβασμό και αποδοχή του άλλου που θα γνωρίζουν, θα κατανοούν το ρόλο, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, μέσα σε μια οργανωμένη και δημοκρατικά λειτουργούσα σχολική τάξη, σχολική κοινότητα και κοινωνία. Κοινωνική ομάδα: Κοινωνία Σχολική κοινότητα Σχολική τάξη ΑμεΑ, Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσλεξία) Χαμηλή κοινωνικοοικονομική και πολιτισμική προέλευση, αλλοδαποί