ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ:ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ:ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΑ : ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ XAΡΗΣ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥΛΑ ΑΝΝΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΚΟΜΠΟΥΡΗ ΣΤΕΛΛΑ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Η υγεία και η αξία της Πρόληψη ατυχημάτων Αντιμετώπιση αιμορραγιών ΚΑΡ.Π.Α.
ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ Η σημαία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Η υγεία είναι ο παράγοντας που μετράει την φυσική, ψυχολογική ή ακόμα και την πνευματική κατάσταση ενός ζώντος οργανισμού. Σύμφωνα με τον ορισμό που διατυπώθηκε στο καταστατικό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (1946) η υγεία είναι «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας». Έτσι λοιπόν, η έννοια της υγείας, δεν αποδίδεται μόνο από την ιατρική, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως είναι το περιβάλλον, η οικονομία, η εργασία κ.α.
Το πώς ορίζεται βέβαια η υγεία και η ασθένεια ως κοινωνική αναπαράσταση ίσως να διαφέρει ανάλογα με τις πολιτιστικές διαφορές, τις ιδέες και πεποιθήσεις, την εκπαίδευση και την παιδεία αλλά και τις θρησκευτικές αντιλήψεις (για τη ζωή, το θάνατο, την αμαρτία, την τιμωρία, το μίασμα), καθώς και τις αντιλήψεις για το σώμα (για τα όρια του, την καθαριότητα, την εικόνα του, το φύλο του) που υπάρχουν σε κάθε κοινωνία. Είναι γνωστό ακόμα ότι ο τεράστιος αριθμός παραγόντων που επηρεάζουν την κατάσταση της υγείας ενός πληθυσμού βρίσκονται σε άμεση συσχέτιση με την κοινωνική αναπαράσταση που έχει ο πληθυσμός για την υγεία του. Παράγοντες γενετικοί, περιβαλλοντικοί (τρόπος διαβίωσης, κατοικία, εργασία, συνθήκες εργασίας ρύπανση περιβάλλοντος) παράγοντες συνθηκών ζωής (διατροφή, κάπνισμα, άσκηση, χρήση εθιστικών ουσιών, συμπεριφορά), παράγοντες σχετιζόμενοι με το σύστημα και τις υπηρεσίες υγείας και παράγοντες εκπαίδευσης υγείας επηρεάζουν την υγεία των ανθρώπων αλλά και την κοινωνική αναπαράσταση του δίπολου υγείας-ασθένειας.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Η πόρτα του σχολείου συνιστάται να παραμένει κλειστή και ο προαύλιος χώρος να είναι περιφραγμένος ώστε να εμποδίζεται η διαφυγή των μαθητών στους περιβάλλοντες δρόμους. Στην είσοδο στο χώρο του σχολείου συνιστάται να υπάρχει μεταλλική μπάρα που εμποδίζει την απότομη έξοδο των παιδιών σε πολυσύχναστους δρόμους. Εκπαιδεύονται τα παιδιά ώστε να διενεργούν μαζί με τους εκπαιδευτικούς τακτικούς ελέγχους ασφάλειας του προαύλιου χώρου και ενημερώνεται σχετικά η Διεύθυνση, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο οδηγός ασφάλειας σχολικών κτιρίων του ΚΕΠΑ, όπως μικροεμπόδια, αιχμηρά κάγκελα, σπασμένα τζάμια, φθαρμένα σκαλοπάτια, ανοικτές οπές. Αποφεύγεται ο συναυλισμός στο διάλειμμα πολλών παιδιών μαζί και ο συνωστισμός παιδιών διαφορετικών ηλικιών ( > των 3 ετών), γιατί δημιουργεί στρες και επιθετικότητα. Το διάλειμμα προβλέπεται ώστε οι μαθητές να κινηθούν και να εκτονωθούν, οπότε πρέπει να υπάρχει αρκετός χώρος. Τα παιδιά να διδάσκονται για τρόπους συμπεριφοράς και επίλυσης διαφορών με τους συνομηλίκους. Οφείλουν να είναι ενημερωμένα για τους πιθανούς τρόπους τραυματισμού, αλλά και για τρόπους αυτοπροστασίας. Σε περίπτωση διαπληκτισμού ενημερώνουν το δάσκαλο/καθηγητή τους και δεν λύνουν τις διαφορές μεταξύ τους με επιθετική συμπεριφορά. Ουσιαστική για την πρόληψη ατυχημάτων είναι η στάση, εκπαίδευση και ενεργητική συμπεριφορά και εποπτεία του διδακτικού προσωπικού . Προγραμματίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα ασκήσεις ασφαλούς εγκατάλειψης των κτιρίων και σε περίπτωση πυρκαγιάς ή σεισμού το διδακτικό προσωπικό φροντίζει για αποτροπή του πανικού και δείχνει στα παιδιά εξόδους διαφυγής.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΜΟΡΑΓΙΩΝ Αιμορραγία είναι η διαφυγή αίματος από τις αρτηρίες, τις φλέβες ή τα τριχοειδή αγγεία. Η αιμορραγία αρχικά προκαλεί αδυναμία και τελικά, αν δεν τεθεί υπό έλεγχο, καταπληξία (shock). Η ταχύτητα της αιμορραγίας έχει πολύ μεγάλη σημασία. Ένας μέσος ενήλικας άνθρωπος μπορεί να ανεχθεί την απώλεια μιας μονάδας αίματος που γίνεται σε διάστημα 15-20 λεπτών της ώρας, όπως π.χ. κατά την εθελοντική αιμοδοσία. Καθώς το αίμα χάνεται, ο οργανισμός μπορεί να αντιρροπήσει την ελάττωση του όγκου του πολύ καλά. Εάν χαθούν μεγαλύτερες ποσότητες, ιδιαίτερα γρήγορα, πιθανόν ο άρρωστος να παρουσιάσει σημεία και συμπτώματα καταπληξίας ή μπορεί ακόμα και να πεθάνει.
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΩΝ Τα αγγεία διακρίνονται στις αρτηρίες, στις φλέβες και στα τριχοειδή αγγεία. Επομένως, ανάλογα διακρίνονται και οι αιμορραγίες: αρτηριακές, φλεβικές, τριχοειδικές ή και μεικτές, αν έχουν καταστραφεί μαζί αρτηρίες και φλέβες. Επίσης, η αναγνώριση των αιμορραγιών γίνεται και παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο το αίμα βγαίνει από το αγγείο. Αναλυτικά: Στην αρτηριακή αιμορραγία το αίμα είναι ζωηρό κόκκινο και τινάζεται με ένταση ή και ρυθμό από την πληγή. Στην φλεβική αιμορραγία το αίμα είναι σκούρο και απλώς κυλά έξω από την πληγή. Στην τριχοειδική αιμορραγία το αίμα έχει κάποιο ενδιάμεσο χρώμα και απλώνεται γύρω από την πληγή.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΙΜΟΡΑΓΙΩΝ • Πίεση με μια γάζα πάνω από την περιοχή που αιμορραγεί. • Πίεση κεντρικότερα της τροφοφόρου αρτηρίας του άκρου. • Εννοείται πως αν υπάρχει ξένο σώμα στην πληγή (π.χ ένα γυαλί) ασκούμε πίεση παραπλεύρως. • Καθαρίζουμε το τραύμα ρίχνοντας άφθονη ποσότητα νερού .(Μηχανικός καθαρισμός).Έτσι απομακρύνονται τα ξένα σώματα που τυχόν υπάρχουν. • Καθαρίζουμε το τραύμα με φυσιολογικό ορό και στη συνέχεια μετά από καλό ξέπλυμα εκ νέου χρησιμοποιούμε Betadine. (Χημικός καθαρισμός). • Σκεπάζουμε το τραύμα με γάζες. • Τοποθέτηση περίδεσης για την αποτροπή της αιμορραγίας κεντρικότερα στο άκρο που αιμορραγεί. • Εφαρμογή ίσχαιμου νάρθηκα δεν ενδείκνυται σε κάθε περίπτωση. • Τοποθέτηση ειδικού νάρθηκα που φουσκώνει με αέρα. • Αν πρόκειται για πόδι ή χέρι και είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχει κάταγμα μπορούμε να το ανυψώσουμε. Η ανύψωση του μέλους μειώνει την αιματική ροή. • Καλύπτουμε το τραύμα. • Ψάχνουμε για ιατρική βοήθεια. • Αντιτετανικός ορός το πρώτο 24ωρο. Σε δαγκώματα σκύλων καλό είναι να εφαρμόζουμε Bedatine.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΙΜΟΡΑΓΙΩΝ Aν ο τραυματίας έχει χάσει τις αισθήσεις του, κάνει εμετό ή βγάζει αίμα από το στόμα, ξαπλώστε τον στο πλάι για να διευκολύνεται η αναπνοή του. - Aν ο τραυματίας βρίσκεται σε οποιαδήποτε άλλη κατάσταση, απλώστε κάτω μία κουβέρτα ή οποιοδήποτε κομμάτι ύφασμα, βάλτε τον να ξαπλώσει ανάσκελα και φροντίστε τα πόδια του να είναι 20-30 εκ. ψηλότερα από το έδαφος, ακουμπώντας τα σε ένα μαξιλάρι ή σε ένα μικρό σωρό από ρούχα. Σκεπάστε τον με ένα ελαφρύ ύφασμα, αλλά φροντίστε να μη ζεσταίνεται πολύ. - Aν είστε απολύτως σίγουροι πως δεν έχει υποστεί τραυματισμό στο κεφάλι, τον αυχένα ή τη σπονδυλική στήλη, γυρίστε απαλά το κεφάλι του στο πλάι, ώστε να απομακρύνετε το ενδεχόμενο πνιγμού σε περίπτωση που κάνει εμετό. - Όσο περιμένετε το ασθενοφόρο, μην αφήνετε τον τραυματία να πιει ή να φάει οτιδήποτε, διότι υπάρχει το ενδεχόμενο να χρειαστεί να χειρουργηθεί αμέσως.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ Στις εσωτερικές αιμορραγίες κατατάσσονται οι ακόλουθες: Ρινορραγία Οδοντορραγία Αιμόπτυση Γαστρορραγία Εγκεφαλική αιμορραγία Υπαραχνοειδής αιμορραγία Αιμορραγία από την κοιλιακή χώρα
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ Οι παρακάτω αντιδράσεις σημειώνονται αυτόματα από τον οργανισμό. Τοπική σύσπαση των αγγείων που έχουν υποστεί βλάβη με περιορισμό της απώλειας αίματος. Προσπάθεια για αποκατάσταση της βλάβης του αγγειακού τοιχώματος. Γενικευμένη περιφερική αγγειοσύσπαση και εκτροπή της κυκλοφορίας προς τα ζωτικά όργανα. Πτώση της αρτηριακής πίεσης. Σημεία καταπληξίας.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ Σε μεγάλη εξωτερική ή εσωτερική αιμορραγία ο πάσχων: Έχει δέρμα υγρό, ψυχρό ή και κολλώδες. Έχει πρόσωπο και χείλη ωχρά. Παρουσιάζει εφίδρωση. Διαμαρτύρεται πως διψά. Παρουσιάζει ταχυκαρδία και εξασθένηση του σφυγμού. Αναπνέει επιπόλαια και γρήγορα. Χάνει τις αισθήσεις του.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΙΜΟΡΑΓΙΩΝ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΙΜΟΡΑΓΙΑΣ Εφαρμόστε άμεση πίεση στην πληγή με έναν επίδεσμο. -Αν εξακολουθεί να υπάρχει διαρροή αίματος, εφαρμόστε ακόμα περισσότερες γάζες, επιδέσμους ή οτιδήποτε σχετικό από πάνω. -ΠΡΟΣΟΧΗ: Ποτέ μην βγάλετε μια γάζα! Αυτό θα καταργήσει κάθε πρόοδο μέχρι εκείνη τη στιγμή στην πήξη του αίματος στο σημείο της πληγής, προκειμένου αυτή να κλείσει. -Αν δεν υπάρχουν τα κατάγματα των οστών ή τραυματισμός του νωτιαίου μυελού, ανυψώστε το τραύμα πάνω από το ύψος της καρδιάς. -Μόλις η αιμορραγία τεθεί υπό έλεγχο, τυλίξτε καλά όλους τους προηγούμενους επιδέσμους και στερεοποιήστε τους στην πληγή. Ξεκινήστε το τύλιγμα από το απώτατο άκρο της πληγής και προχωρήστε προς την καρδιά. -Βεβαιωθείτε ότι στο τέλος ασκείται αρκετή πίεση επάνω στο τραύμα. -Ελέγξτε για να βεβαιωθείτε ότι το αίμα δεν διαρρέει μέσα από τις γάζες και ότι το δέσιμο που κάνατε δεν έχει κόψει την κυκλοφορία του αίματος. -Υψώστε το τραύμα και καλέστε τις Πρώτες Βοήθειες ή μεταφέρετε τον τραυματία στο πλησιέστερο νοσοκομείο.
ΚΑΡ.Π.Α. Με τον όρο καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση, γνωστή και ως καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση ή εν συντομία ΚΑΡ.Π.Α., εννοούμε τη χορήγηση θωρακικών συμπιέσεων και αναπνοών διάσωσης σε ένα θύμα που έχει καταρρεύσει και δεν αναπνέει.
ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΜΑΛΑΞΕΙΣ Οι καρδιακές μαλάξεις είναι η τεχνική που πρέπει να εφαρμόσει ο διασώστης σε περίπτωση έλλειψης σφυγμού, δηλαδή μόνο όταν το θύμα δεν αναπνέει. Για να το καταλάβουμε θα πρέπει να ακολουθήσουμε τρία απλά βήματα: Βλέπω: εάν υπάρχει κίνηση του θώρακα. Ακούω: εάν υπάρχει ήχος αναπνοής σκύβοντας κοντά στο στόμα του θύματος. Αισθάνομαι: τυχόν αναπνοή του στο μάγουλό μου. Η καρδιά η οποία βρίσκεται στον αριστερό πνεύμονα μέσα στην θωρακική κοιλότητα είναι το κεντρικό όργανο της κυκλοφορίας.
ΠΩΣ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΤΙΣ ΚΑΡΔΙΑΞΕΣ ΜΑΛΑΞΕΙΣ Ξαπλώνουμε τον ασθενή και γονατίζουμε στο πλευρό του. Καθαρίζουμε την αναπνευστική οδό απο τυχών ξένα σωματίδια τοποθετώντας το άτομο σε στάση ασφαλείας. Στο σημείο του κέντρο του θώρακα τοποθετούμε την παλάμη του ενός χεριού μας. Μετά βάζουμε την παλάμη του άλλου χεριού απο πάνω στην πρώτη και κρατάμε ανασηκωμένα τα δάχτυλα. Τα μπράτσα μας θα πρέπει να είναι τεντωμένα. Πιέζουμε κατακόρυφα προς τα κάτω με πίεση που να χαμηλώνει το στέρνο 4-5 εκατοστά για τους ενήλικες με συχνότητα ανά δευτερόλεπτο μετρώντας και πιέζοντας ταυτόχρονα 30 φορές. Εφαρμόζουμε δυο ικανοποιητικές αναπνοές στόμα με στόμα ώστε να σταλθεί αέρας στους πνεύμονες. Το βήμα αυτό δεν είναι απαραίτητο, όμως εάν αποφασίσουμε να το εφαρμόσουμε θα πρέπει να μεριμνήσουμε για την ασφάλεια μας και να έχουμε τοποθετήσει ειδική μάσκα τεχνητής αναπνοής. Επαναλαμβάνουμε τον κύκλο 30 συμπιέσεων και 2 εμφυσήσεων έως ότου το θύμα δώσει σημεία ανάνηψης ή μέχρι να φτάσει βοήθεια ή μέχρι να κουραστούμε. Να ελέγχετε το σφυγμό τακτικά.
ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ