Η ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ "ΦΥΣΗ 2000" ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ

EΙΣΑΓΩΓΗ Η Ελλάδα διακρίνεται από μεγάλη ποικιλία κλιματικών τύπων. Το γεωμορφολογικό ανάγλυφο είναι πολυσχιδές και το γεωλογικό υπόθεμα πολύμορφο. Η ποικιλία των διαμορφούμενων βιοκλιμάτων, σε συνδυασμό με τους παραπάνω παράγοντες, αντικατοπτρίζεται στην ποικιλία της χλωρίδας και πανίδας. Όλα αυτά και κυρίως ο ορατός κίνδυνος εξαφάνισης πολλών ειδών και αλλοίωσης της σύνθεσης πολλών οικοτόπων, οδήγησαν στην έκδοση της σχετικών οδηγιών από μέρους της επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ Μετά την υπογραφή της συνθήκης του "Ρίο" το 1992, ο όρος "βιοποικιλότητα" άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως. Ο όρος ήταν γνωστός και πολύ νωρίτερα και χρησιμοποιόταν για να εκφράσει την ποικιλία των μορφών ζωής σε έναν συγκεκριμένο χώρο. Πρακτικά μπορούν να διακριθούν τέσσερα διαφορετικά επίπεδα 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Η γενετική βιοποικιλότητα εκφράζει το εύρος των κληρονομικών καταβολών ενός συγκεκριμένου είδους. Όσο μεγαλύτερο είναι το εύρος αυτό, τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητα επιβίωσης του είδους απέναντι σε εξωτερικές πιέσεις. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ Η βιοποικιλότητα αυτή εκφράζεται με τον αριθμό (πλήθος) των ειδών φυτών και ζώων που απαντούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Εκφράζεται με τον αριθμό (πλήθος) των συνδυασμών ειδών φυτών και ζώων (οικοσυστημάτων) που συναντώνται σε μια συγκεκριμένη περιοχή. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΤΟΠΙΩΝ Εκφράζεται με τον αριθμό ή το πλήθος των τύπων τοπίων που εμφανίζονται σε μια περιοχή ή σε μια χώρα. Στη σύνθεση ενός τοπίου δε μετέχουν μόνο φυσικά οικοσυστήματα αλλά και τεχνητά, όπως οι διάφορες γεωργικές καλλιέργειες αλλά και τύποι οικισμών. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ "ΦΥΣΗ 2000" Η εφαρμογή της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, 'για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας' και η δημιουργία του ευρωπαϊκού δικτύου "ΦΥΣΗ (NATURA) 2000", θα συμβάλλει σημαντικά στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, προβλέποντας την προστασία ειδών και φυσικών τύπων οικοτόπων μέσω ενός δικτύου προστατευόμενων περιοχών. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ Η εφαρμογή της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ στην Ελλάδα άρχισε με την εκτέλεση του έργου "Καταγραφή, Αναγνώριση, Εκτίμηση και Χαρτογράφηση των τύπων Οικοτόπων και των ειδών Χλωρίδας και Πανίδας στην Ελλάδα" το οποίο εκτελέσθηκε από το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας μέσω του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ). 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Οι περιοχές ομαδοποιήθηκαν σε τρεις κατηγορίες, λαμβάνοντας υπόψη: Tην παρουσία συγκεκριμένων τύπων οικοτόπων και ειδών στην ίδια περιοχή Tην παρουσία ορνιθοπανίδας Την παρουσία άλλων σημαντικών φυτικών και ζωικών ειδών (απειλούμενων, ενδημικών, προστατευόμενων σύμφωνα με διεθνείς συμβάσεις κ.λπ.) Το καθεστώς προστασίας των περιοχών σε εθνικό ή και διεθνές επίπεδο. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α Περιλαμβάνει περιοχές που φιλοξενούν τύπους οικοτόπων ή είδη τα οποία δεν εντοπίζονται πουθενά αλλού και για τον λόγο αυτό αποτελούν μοναδικά στοιχεία. Επίσης, περιλαμβάνει περιοχές με υψηλή βιοποικιλότητα, τύπους οικοτόπων ή είδη προτεραιότητας της Οδηγίας, καθώς και περιοχές με μεγάλους αριθμούς άλλων σημαντικών ειδών. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β Περιλαμβάνει περιοχές που πληρούν τουλάχιστον ορισμένα από τα κριτήρια της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ ή παρουσιάζουν σημαντικά γνωρίσματα, και για τους λόγους αυτούς προτείνονται για ένταξη στο δίκτυο. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ Περιλαμβάνει περιοχές για τις οποίες δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα που να τεκμηριώνουν την άμεση ένταξή τους στο δίκτυο. 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Στα πλαίσια του έργου, λήφθηκε υπόψη η εθνική νομοθεσία, έτσι ώστε να περιληφθούν σχεδόν όλες οι περιοχές που βρίσκονται κάτω από κάποιο εθνικό καθεστώς προστασίας όπως: Εθνικοί Δρυμοί Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης Αισθητικά Δάση Θαλάσσια Πάρκα Καταφύγια Θηραμάτων Εκτροφεία Θηραμάτων Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Για την Ελλάδα δυστυχώς, τα παραρτήματα της Οδηγίας με τους τύπους φυσικών οικοτόπων και ειδών φυτών και ζώων κοινοτικού ενδιαφέροντος, δεν ανταποκρίνονται στη μεγάλη βιοποικιλότητα της χώρας. Σημαντικός αριθμός τύπων οικοτόπων και ακόμη σημαντικότερος αριθμός ενδημικών και κινδυνευόντων ειδών φυτών και ζώων, δεν έχουν περιληφθεί. Θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια από τους αρμοδίους εκπροσώπους της χώρας, ώστε σε προσεχή αναθεώρηση της Οδηγίας να προστεθούν και οι τύποι οικοτόπων καθώς και τα ενδημικά της είδη φυτών και ζώων 16/11/2016 Εισηγητής: Κ. Μόδης