Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον Τουρισμό Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης Σχολή Διοίκησης & Οικονομίας Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Ακαδ. Έτος 2016-2017 Δρ Σπύρος Αβδημιώτης & Δρ Χριστίνα Μπονάρου Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον Τουρισμό 2η Διάλεξη: Έννοια και περιεχόμενο επικοινωνίας & κοινής γνώμης

Τι είναι επικοινωνία; Από ποια σκοπιά προσεγγίζουμε την έννοια; Από ποια σκοπιά προσεγγίζουμε την έννοια; Ανθρώπινη επικοινωνία Κοινωνικές επιστήμες: διαπροσωπικές σχέσεις ανθρώπων εντός του κοινωνικού πλαισίου Επικοινωνία: βασική συγκρατητική δύναμη της κοινωνίας. Πληθώρα ορισμών. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Γιατί επικοινωνούμε; (Οι λειτουργίες της επικοινωνίας) (Έμφυτη) ανάγκη επαφής με άλλους ανθρώπους. Ανάπτυξη σχέσεων (ουσιαστική επικοινωνία). Κοινωνικές υποχρεώσεις («τυπική (;)» επικοινωνία). Αναγνώριση, ενίσχυση, διατήρηση την αίσθησης του εαυτού μας. Συγκέντρωση/ανταλλαγή πληροφοριών που οδηγεί σε αποφάσεις. Επηρεασμός των άλλων. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Ορισμοί της επικοινωνίας (1) Διαδικασία κατά την οποία κάποιο άτομο ή ομάδα ατόμων έρχεται σε επαφή, δηλαδή αναπτύσσει σχέσεις, με κάποιο άλλο άτομο ή ομάδες ατόμων μέσω ενός συστήματος συμβόλων (βλ. γλώσσα). Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Ορισμοί της επικοινωνίας (2) Διαδικασία κατά την οποία ένας πομπός Α (άνθρωπος, ομάδα) μεταβιβάζει πληροφορίες, σκέψεις, ιδέες, συναισθήματα ή ακόμη και ενέργεια, σε ένα δέκτη Β (άνθρωπος, ομάδα) με στόχο να ενεργήσει πάνω του, ώστε να του προκαλέσει ιδέες, συναισθήματα, επιθυμία να πράξει κάτι και σε τελική ανάλυση να επηρεάσει την κατάσταση και τη συμπεριφορά του (Μπουραντάς 1992). Ερώτηση: υπάρχει πάντα πρόθεση επικοινωνίας; Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Ορισμοί της επικοινωνίας (3) Διαδικασία που συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση και την εξέλιξη της κοινωνίας. Δεν πρόκειται για απλή μεταβίβαση πληροφοριών ή νοημάτων. Είναι επίσης διαδικασία επαφής, αλληλοκατανόησης και αλληλοεπηρεασμού μεταξύ ανθρώπων ή ομάδων (Josien, Βαγιάτης & Γιαννουλέας 1995). Για σωστή και ολοκληρωμένη επικοινωνία δεν αρκεί μόνο η μεταβίβαση του μηνύματος από τον αποστολέα, αλλά και η λήψη και κατανόησή του από τον αποδέκτη. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Ορισμοί της επικοινωνίας (4) Διαδικασία συναλλαγής για τη δημιουργία μηνυμάτων. Με τον όρο «συναλλαγή» εννοούμε ότι οι άνθρωποι που επικοινωνούν (είτε πρόκειται για φιλική συζήτηση δυο ατόμων είτε για δημόσια ομιλία) είναι αμοιβαία υπεύθυνοι για το τί συμβαίνει (Verderber 1988:26). Το νόημα δημιουργείται πάντα από κοινού. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Στοιχεία & φάσεις επικοινωνιακής διαδικασίας Στοιχεία & φάσεις επικοινωνιακής διαδικασίας Σχήμα βασικού μοντέλου επικοινωνίας Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Η επικοινωνία ως μουσική Η επικοινωνιακή διαδικασία ως ορχήστρα Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Επικοινωνία: η κορυφή του «παγόβουνου» Πηγή: Προσαρμογή από Χριστοφίδη, όπως παρατίθεται στην Αμπράζη 2007 Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Αποτελεσματική επικοινωνία Όταν ο παραλήπτης του μηνύματος καταλάβει πλήρως το μήνυμα του αποστολέα. Αποτελεσματικότητα επικοινωνίας: απαραίτητη για την επιτυχία ανθρώπων (μεμονωμένα) και επιχειρήσεων. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Μεταβλητές που επηρεάζουν την επικοινωνία Το περιεχόμενο του μηνύματος Η κωδικοποίηση του μηνύματος Ο τρόπος εκπομπής του μηνύματος Το μέσον που χρησιμοποιείται για την εκπομπή του μηνύματος Ο χρόνος και ο τόπος εκπομπής Η συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση του δέκτη του μηνύματος Η ύπαρξη εξωτερικών, εσωτερικών ή εννοιολογικών θορύβων κ.α. Ζητούμενο: προσαρμογή του μηνύματος στις ανάγκες και τις επιθυμίες του δέκτη, ώστε να επιτυγχάνεται ο στόχος της επικοινωνίας με μεγαλύτερη ακρίβεια. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Κατηγορίες επιχειρημάτων α) Αδιάσειστα Γεγονότα (Hard Facts): γεγονότα γενικά αποδεκτά και αντικειμενικά επαληθευόμενα. β) Γνώμες (opinions - Soft Facts): γεγονότα που μπορεί να θεωρούνται αληθινά και γίνονται αποδεκτά χωρίς ανάγκη να τα αποδείξει κανείς ή κρίση ή αίσθηση που εκφράζουμε (καθοριστικός ο ρόλος των συναισθημάτων). Συχνά πρόκειται για συμπεράσματα ή πιστεύω που έχουν γίνει βίωμα χωρίς να υποστηρίζονται από αποδείξεις. γ) Ψέματα (Lies): ψευδείς ή μη αληθινές πληροφορίες, που στοχεύουν στη δημιουργία ψευδών εντυπώσεων και εικόνων. Αυτή η ψευδής εικόνα μπορεί να είναι αποτέλεσμα λάθους, μπορεί να γίνεται συνειδητά, αλλά με καλή πρόθεση ή να είναι καθαρή απάτη. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Αποτελεσματική επικοινωνία: Τα 7 C's Αξιοπιστία (Credibility): κλίμα εμπιστοσύνης πομπού – δέκτη. Συνάφεια με το πλαίσιο (Context): Η επικοινωνία θα πρέπει να έχει λάβει υπόψη τις συνθήκες/το περιβάλλον. Περιεχόμενο (Content): Μήνυμα κατανοητό και ενδιαφέρον. Σαφήνεια (Clarity): Μήνυμα κατά το δυνατόν απλό και σαφές. Διάρκεια (Continuity): Επανάληψη, συνέχεια, «κύκλος». Κανάλια επικοινωνίας (Channels): Επιλογή κατάλληλου καναλιού αναλόγως τον δέκτη. Δυνατότητες «Κοινού» (Capabilities of Audience): διαφορετικά «κοινά» έχουν διαφορετικές δυνατότητες αντίληψης του μηνύματος. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Η επικοινωνία είναι αναπόφευκτη Βασικές παραδοχές Η επικοινωνία είναι αναπόφευκτη Το μήνυμα που στέλνει ο πομπός δεν είναι απαραίτητα ίδιο μ’ αυτό που λαμβάνει ο δέκτης Η επικοινωνία έχει πολλά επίπεδα: λεκτικό, εξωλεκτικό, συναισθηματικό Η πρωτοκαθεδρία του δέκτη Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Τρόποι και είδη επικοινωνίας Λεκτική επικοινωνία Μη λεκτική επικοινωνία Ενδοπροσωπική επικοινωνία Διαπροσωπική επικοινωνία Άμεση ή αδιαμεσολάβητη επικοινωνία Έμμεση ή μεσολαβημένη επικοινωνία Ομαδική επικοινωνία Μαζική επικοινωνία Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Μοντέλο έμμεσης ή μεσολαβημένης επικοινωνίας Π.χ. ενδιάμεσου: εκπρόσωπος δημοσίων σχέσεων μιας επιχείρησης Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

(Ένα) μοντέλο (αμφίδρομης) μαζικής επικοινωνίας Πηγή: Ψυχογιός 2003:85 Μαζική επικοινωνία: Δεν είναι συμμετρική ΑΛΛΑ… …ΔΕΝ πρέπει να ταυτίζεται με τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας …ΔΕΝ είναι απλή «μετάδοση» Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Τι είναι η κοινή γνώμη; Όρος πληθώρας επιστημονικών κλάδων: ψυχολογία, κοινωνιολογία, πολιτικές επιστήμες, μάρκετινγκ κ.α. Στην καθημερινή (δημοσιογραφική) χρήση: μια πλειοψηφία του κοινωνικού ή εκλογικού σώματος, η οποία διατυπώνει ή εκφράζει μία άποψη, σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα της δημοσιότητας. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Προέλευση της έννοιας «κοινή γνώμη» Προϊόν του Διαφωτισμού & της πολιτικής φιλοσοφίας του φιλελευθερισμού του τέλους του 17ου και 18ου αι. Συνδυασμός των όρων «public» και «opinion» σε μια σύνθετη έννοια με πολιτικό περιεχόμενο: εμφανίζεται αργότερα στη φιλελεύθερη - δημοκρατική φιλοσοφία του 18ου αι. Μορφή κριτικής της απολυταρχικής εξουσίας «…από την πρώτη στιγμή ένα αγωνιστικό όργανο της αστικής τάξης που διεκδικούσε το μερίδιο της στα κοινά» (Lenk 1990:140). Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Η «κοινή γνώμη» σήμερα Άτυπη μορφή κοινωνικής πίεσης και ελέγχου της εξουσίας, η οποία παρεμβαίνει άτυπα στις εξελίξεις και σε ένα βαθμό τις διαμορφώνει. Μια ορισμένη γνώμη ή άποψη, που διατυπώνεται ή εκφράζεται σε μια δεδομένη στιγμή από ένα πλειοψηφικό ρεύμα της κοινωνίας, σχετικά με ένα θέμα (κατά βάση της επικαιρότητας) του πολιτικού, κοινωνικού, πολιτιστικού, οικονομικού κ.λπ. τομέα ή ακόμα και αναφορικά με πρόσωπα, επιχειρήσεις κ.α. καταστάσεις. Λίγο απλουστευμένα: «η φωνή του λαού». Πιο σωστά: «Ρεύμα γνώμης» Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Πώς σχηματίζεται η κοινή γνώμη; (1) Δεν είναι μέγεθος στατικό και δεδομένο. Σε συνθήκες ανταγωνισμού και πλουραλισμού ιδεών διαμορφώνεται και μεταβάλλεται, ανάλογα με τους μηχανισμούς πίεσης (ή και χειραγώγησης) των πολιτών. Δημοκρατικοί θεσμοί και ελευθερίες. Ζητούμενα: σωστά ενημερωμένο και ενεργό κοινό. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Πώς σχηματίζεται η κοινή γνώμη; (2) ΜΜΕ: βασικοί μηχανισμοί διαμόρφωσης (αλλά και έκφρασης) της «κοινής γνώμης» . Καθοδηγητές γνώμης (opinion leaders). Παιδεία, αντιλήψεις, στερεότυπα & προκαταλήψεις. Ιδεολογία: διαμορφώνει απόψεις και πεποιθήσεις. Κοινή γνώμη: δεν γεννιέται από το μηδέν. Προϋπάρχει στην ιδιωτική σφαίρα κάθε κοινωνικοποιημένου ατόμου της εκάστοτε κοινωνίας/πολιτισμού/κουλτούρας. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Πώς εκδηλώνεται η κοινή γνώμη; Δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με τις σφυγμομετρήσεις. Εκλογές, διαδηλώσεις, συνελεύσεις, ΜΜΕ κ.λπ. Πρακτικά δρα σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Η κοινή γνώμη δρα τόσο στα πλαίσια της κοινωνίας γενικά, όσο και στο πλαίσιο των διαφόρων τάξεων και κοινωνικών ομάδων. Π.χ. κοινή γνώμη της χώρας, της νεολαίας, των προσώπων ενός επαγγέλματος, των εργαζομένων μιας επιχείρησης κ.λπ. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

1η ΑΣΚΗΣΗ Ανά δυο διαλέξτε ένα άτομο που και οι δυο πιστεύετε ότι είναι αποτελεσματικό σε θέματα επικοινωνίας. Χωριστά, γράψτε σε ένα χαρτί τους λόγους για τους οποίους πιστεύετε ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο είναι καλό στην επικοινωνία. Συγκρίνετε τι γράψατε. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε σε ορισμένα σημεία; Γιατί; Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Πηγές & βιβλιογραφία για την επικοινωνία Αμπράζη, Ζ. 2007. «Μορφές Επικοινωνίας – Μη λεκτική Επικοινωνία». Παρουσίαση στο πλαίσιο του μαθήματος Εναλλακτική Υποστηρικτική Επικοινωνία, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ρόδος. Δεριζιώτης, Χ., Γ. Χαροκόπος, Κ. Σκυφτός (2006). Επιχειρησιακή επικοινωνία. Από τη θεωρία στην πράξη. Εκδόσεις Σοφία. Josien, M., Βαγιάτης, Γ. και Γιαννουλέας, Μ. (1995). Η επικοινωνία μέσα κι έξω από τον εργασιακό χώρο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Μάργαρης, Α. (2006). Δεξιότητες Διαπροσωπικής Επικοινωνίας. Εκπαιδευτικό Υλικό για το Μάθημα Δεξιότητα Επικοινωνίας του Α' Εξαμήνου του Τμήματος Πληροφορικής του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Μπουραντάς, Δ. (1992). Μάνατζμεντ: οργανωτική θεωρία και συμπεριφορά. Αθήνα. Πασσαλής, Ν. (2008). Επικοινωνία Τουριστικών Επιχειρήσεων. Αδημοσίευτες διδακτικές σημειώσεις, Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων, Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Πηγές & βιβλιογραφία για την επικοινωνία & την κοινή γνώμη Σταμάτης, Γ. (2007). Ολοκληρωμένη Στρατηγική Επικοινωνία. Αθήνα: Σταμούλης. Stuart, B., Sarow, M. & Stuarf, L. (2008). Αποτελεσματική επικοινωνία στις σύγχρονες επιχειρήσεις. Μτφρ. Ελ Αντώνογλου, Επιστ. επιμ. Β. Κέφης. Αθήνα: Κριτική. Φραγκομίχαλος, Κ. (2003). Στρατηγική Επικοινωνία: η τέχνη και η τεχνική του γραπτού και προφορικού λόγου. Αθήνα: Γρηγόρης. Ψυχογιός, Δ. (2003). Τι είναι τα Μέσα Επικοινωνίας; Αθήνα: Καστανιώτης. Verderber, R. (1998). Η τέχνη της επικοινωνίας. Μτφρ. Ν. Σαρρής. Αθήνα: Έλλην. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Bourdieu, P. (1990). «Η κοινή γνώμη δεν υπάρχει». Μτφρ: Ν. Παναγιωτόπουλος, Β. Σ. Ταμπουράκης, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών 77/1990. Κατζουράκης, Γ. (1985). Η Σφυγμομέτρηση. Αθήνα: Καστανιώτης. Lenk, K (1990). Πολιτική κοινωνιολογία. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής. Price, V. (1996). Κοινή Γνώμη. Αθήνα: Οδυσσέας. Τσαρδάκης, Δ. (2002). Εξορκίζοντας τα ΜΜΕ. Αθήνα: Παπαζήσης (β΄ έκδοση). Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Ερωτήσεις; Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη

Επικοινωνία: rdoffice@gmail.com Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις στον τουρισμό - 2η Διάλεξη