Λήψη απόφασης για Ενεργειακό Σχεδιασμό Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ Λήψη απόφασης για Ενεργειακό Σχεδιασμό
Η διαμόρφωση πολιτικής για τη διαχείριση διαφόρων ζητημάτων (ενεργειακών, περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών,, κ.α) και ειδικότερα η επιλογή του κατάλληλου συστήματος διαχείρισης, αποτελεί μια πολύπλοκη διαδικασία, διότι: Ο αριθμός των διαθέσιμων εναλλακτικών είναι μεγάλος. Για το λόγο αυτό, ο προγραμματισμός δράσεων διαχείρισης και η εφαρμογή αντίστοιχων συστημάτων πρέπει να συμπεριλαμβάνει στη διαδικασία επιλογής όλες τις τεχνικά εφικτές λύσεις. Κάθε μέθοδος / σύστημα διαχείρισης παρουσιάζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, τεχνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά κ.λπ. Επομένως απαιτείται η συγκριτική αξιολόγηση να γίνεται με όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστη και επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση. Η καταλληλότητα κάθε συστήματος διαχείρισης εξαρτάται από ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά, που θέτουν ένα σύνολο φυσικών και τεχνικών περιορισμών.
Η διαδικασία της πολυκριτηριακής ανάλυσης Η πολυκριτηριακή ανάλυση μπορεί να ορισθεί ως μία συστηματική και μαθηματικά τυποποιημένη προσπάθεια επίλυσης προβλημάτων που προκύπτουν από αντικρουόμενους στόχους Η ικανοποίηση των στόχων αυτών δεν μπορεί να είναι πλήρης Οι διαθέσιμες επιλογές σε ένα τέτοιο πρόβλημα παρουσιάζουν άριστη επίδοση μόνο ως προς έναν ή περισσότερους – αλλά ποτέ ως προς όλους – τους στόχους Είναι αναγκαίος ο συμβιβασμός μεταξύ των αλληλοσυγκρουόμενων στόχων Η έννοια του συμβιβασμού και κατ’ επέκταση της συμβιβαστικής λύσης, δηλώνει τον χαρακτήρα των αποφάσεων – λύσεων, που αναζητούνται στα πολυκριτηριακά προβλήματα.
Πρέπει δηλαδή ο αποφασίζων να επιλέξει τον ή τους στόχους, τους οποίους επιθυμεί να μεγιστοποιήσει. Η έννοια του συμβιβασμού και κατ’ επέκταση της συμβιβαστικής λύσης – σε αντιδιαστολή προς την άριστη λύση – δηλώνει το χαρακτήρα των αποφάσεων – λύσεων, που αναζητούνται στα πολυκριτηριακά προβλήματα. Οι λύσεις αυτές είναι άριστες μόνο κατά την άποψη του ατόμου(ων) που αποφασίζει(ουν) για την επιλογή.
Η προτυποποίηση των προβλημάτων και της διαδικασίας αποφάσεων Η ορθή αντιμετώπιση δόμησης-προτυποποίησης της διαδικασίας αποφάσεων αποτελείται από ένα μηχανισμό που προσεγγίζει το θέμα με τέσσερις φάσεις ή επίπεδα ανάλυσης: (Α) Καθορισμός του προβλήματος (Β) Καθορισμός των κριτηρίων (Γ) Τεχνική ή αλγόριθμος σύνθεσης (Δ) Ανάλυση ευαισθησίας των αποτελεσμάτων και τελική απόφαση
Απεικόνιση της διαδικασίας πολυκριτηριακής ανάλυσης Καθορισμός Προβλήματος κριτηρίων αξιολόγησης Καθορισμός επιπτώσεων (scores) εναλλακτικών ως προς τα κριτήρια Καθορισμός των επιδόσεων (βαρών) των κριτηρίων Ανάλυση των επιδόσεων (σύγκριση των εναλλακτικών για κάθε κριτήριο) Επιλογή εναλλακτικης /σεναρίου
Τα βασικά στοιχεία του προβλήματος είναι η μήτρα αξιολόγησης που περιλαμβάνει ένα σύνολο διακριτών επιλογών, ένα σύνολο κριτηρίων αξιολόγησης και την επίδοση της κάθε επιλογής στο αντίστοιχο κριτήριο και το σύστημα προτιμήσεων του αποφασίζοντα που εμπεριέχει τη σχετική βαρύτητα των κριτηρίων, την κατεύθυνση προτίμησης των επιδόσεων (ελάχιστο ή μέγιστο) και τα όρια ανοχής.
ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (ΕΛΛΑΔΑ) Το αναλυτικό μέρος του μακροχρόνιου ενεργειακού σχεδιασμού περιλαμβάνει: Ποσοτικά σενάρια εξέλιξης του ενεργειακού συστήματος της χώρας, στο οποίο περιλαμβάνονται όλοι οι τομείς κατανάλωσης, παραγωγής και προμήθειας ενέργειας, καθώς και όλες οι μορφές ενέργειας. Κάθε σενάριο περιλαμβάνει προβολή στο μέλλον του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας ανά πενταετία μέχρι και το 2030, εκτιμήσεις του κόστους και των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, καθώς και εκτιμήσεις για το είδος και μέγεθος των επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές. Μελετήθηκαν και παρουσιάζονται τρία ενεργειακά σενάρια για το ελληνικό ενεργειακό σύστημα και για την περίοδο 2000 - 2030: 1) Σενάριο Αναφοράς 2) Σενάριο Περιβαλλοντικής Πολιτικής 3) Σενάριο Επισφαλών Εξελίξεων
Το Σενάριο Αναφοράς (baseline or business-as-usual scenario) υποθέτει ότι θα συνεχισθούν οι τάσεις που παρατηρήθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν καθώς και τα μέτρα πολιτικής που έχουν ήδη υιοθετηθεί. Το σενάριο αναφοράς δείχνει τις σημερινές τάσεις του συστήματος και τα όρια της σημερινής ενεργειακής πολιτικής σε σχέση με τους στρατηγικούς στόχους. Το Σενάριο Περιβαλλοντικής Πολιτικής υποθέτει ότι το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και συνεπώς του περιορισμού των αερίων του θερμοκηπίου που προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων αναδεικνύεται μείζον πρόβλημα και επηρεάζει τις εξελίξεις του ενεργειακού συστήματος. Τόσο στον τομέα της κατανάλωσης ενέργειας, όσο και στον τομέα της παραγωγής ενέργειας, οι επιχειρηματικές και καταναλωτικές συμπεριφορές θεωρούνται ότι λαμβάνουν υπόψη τον περιορισμό των συνολικών εκπομπών από καύση ορυκτών καυσίμων. Το Σενάριο Επισφαλών Εξελίξεων υποθέτει ότι αφενός η κατανάλωση ενέργειας αυξάνεται σχετικά πιο γρήγορα από ότι στο Σενάριο Αναφοράς, αφετέρου ότι αβεβαιότητες και διεθνή προβλήματα αναγκάζουν τη χώρα να μην αναπτύξει τις υποδομές διασύνδεσης εκείνες που θα επέτρεπαν την εισαγωγή των απαιτούμενων ποσοτήτων φυσικού αερίου. Το σενάριο αυτό χρησιμεύει ως διερεύνηση των επιπτώσεων από την ανάγκη η χώρα να στηριχθεί περισσότερο σε εγχώριους πόρους και μάλιστα όταν η ζήτηση ενέργειας αυξάνεται σημαντικά.
ΤΕΛΟΣ