ΛΙΠΙΔΙΑ

ΛΙΠΙΔΙΑ Ι Ως λιπίδιο χαρακτηρίζεται μία βιολογική οργανική ένωση που έχει προέλθει από την αντίδραση γλυκερόλης και λιπαρών οξέων  και  περιέχει C, H, O, μαζί με κάποια άλλα στοιχεία όπως Nκαι P. Τα λιπίδια, λεγόμενα ορισμένες φορές και λίπη, και αποτελούν είτε δομικά συστατικά  (π.χ. συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών καθώς και του νευρικού ιστού), είτε λειτουργικά (π.χ. αποταμιευτικές ουσίες). Πρόκειται για πολύ σημαντικές πηγές ενέργειας, που αποθηκεύονται σε διάφορα μέρη του σώματος, καθώς και σπουδαίους (προστατευτικούς) μονωτές. Το μεγάλο μοριακό τους μέγεθος κάνει τα λιπίδια αδιάλυτα στο νερό (είναι όμως διαλυτά σε οργανικούς διαλύτες, όπως η ακετόνη και ο αιθέρας.

ΛΙΠΙΔΙΑ ΙΙ Χοληστερόλη εχθρός ή φίλος Τα λιπίδια, σε γενικές γραμμές, αποτελούν λιποδιαλυτά μόρια  που απαντώνται φυσιολογικά σε έναν ζωντανό οργανισμό, όπως τα λίπη, τα έλαια οι κηροί, η χοληστερίνη, οι στερόλες, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες (Α, Δ, Ε, και Κ), τα μονογλυκερίδια, διγλυκερίδια, φωσφολιπίδια και άλλες. Τα λιπίδια είναι αναγκαία δομικά συστατικά των κυττάρων, αλλά προτιμώνται και ως αποθήκες ενέργειας σε πολλούς οργανισμούς, επειδή κατά την διάσπασή τους απελευθερώνεται μεγάλο ποσό ενέργειας (διπλάσιο από αυτό που απελευθερώνεται από τους υδατάνθρακες). Κατηγορίες λιπιδίων: Ουδέτερα λίπη, φωσφολιπίδια και στεροειδή. Χοληστερόλη εχθρός ή φίλος

ΟΥΔΕΤΕΡΑ ΛΙΠΗ(ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ) Ένα μόριο ουδέτερου λίπους αποτελείται από τρία μόρια λιπαρών οξέων που έχουν ενωθεί με ένα μόριο γλυκερόλης. Κορεσμένα ουδέτερα λίπη: τα λιπαρά οξέα που περιέχουν είναι κορεσμένασυναντώνται περισσότερο στα ζώα και στερεοποιούνται (π.χ. βούτυρο) Ακόρεστα ουδέτερα λίπη: τα λιπαρά οξέα που περιέχουν είναι ακόρεστασυναντώνται περισσότερο στα φυτά και σε συνήθεις συνθήκες παραμένουν υγρά (ελαιόλαδο, αραβοσιτέλαιο)

ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ Ι Τα περισσότερο διαδεδομένα φωσφολιπίδια αποτελούνται από: ένα μόριο γλυκερόλης συνδεδεμένο με δυο μόρια φωσφορικού οξέος και ένα μικρότερο πολικό μόριο. Στο μόριό τους η κεφαλή του είναι υδρόφιλη, ενώ η ουρά του είναι υδρόφοβη  έτσι όταν τα φωσφολιπίδια τοποθετηθούν πάνω στο νερό, σχηματίζουν ένα λεπτό στρώμα, με τις υδρόφιλες κεφαλές μέσα στο νερό και τις υδρόφοβες έξω από το νερό.

ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ ΙΙ Στα κύτταρα επειδή το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον τους είναι υδατικό τα φωσφολιπίδια αυθόρμητα συγκροτούν διπλοστιβάδα . Οι υδρόφιλες κεφαλές τους στρέφονται προς το εξωκυττάριο και ενδοκυττάριο περιβάλλον, ενώ οι υδρόφοβες κεφαλές τους «κρύβονται» στο εσωτερικό της διπλοστιβάδας. Επειδή το υδρόφοβο τμήμα των φωσφολιπιδίων αποφεύγει το νεροοδηγεί τα μόρια αυτά να έλκονται και να προσεγγίζουν το ένα το άλλο δημιουργείται έτσι μια σταθερή δομή. Η παραπάνω ιδιότητα είναι σημαντική για τη συγκρότηση και τη λειτουργικότητα των μεμβρανών του κυττάρου στις οποίες το κύριο δομικό συστατικό είναι τα φωσφολιπίδια.

Προσανατολισμός των φσφολιπιδίων σε υδατικό περιβάλλον: (α) μέσα στο νερό τα μόρια των λιπιδίων προσανατολίζονται με τις υδρόφιλες κεφαλές προς την πλευρά του νερού και τις υδρόφοβες ουρές τους να συγκλίνουν σε μια προσπάθεια να «αποφύγουν» το νερό. (β) Μια διπλοστιβάδα λιπιδίων, όπως αυτή εμφανίζεται στις κυτταρικές μεμβράνες.

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ Ι Τα στεροειδή αποτελούν μια οικογένεια οργανικών μορίων που απαντώνται στη φύση με ιδιαίτερη κατανομή τεσσάρων κυκλαλκυλιακών δακτυλίων που ενώνονται μεταξύ τους. Τα στεροειδή έχουν μεγάλο βιοχημικό και ιατρικό ενδιαφέρον. Παραδείγματα στεροειδών αποτελούν η χοληστερίνη και πολλές ορμόνες όπως τα οιστρογόνα, η τεστοστερόνη, η προγεστερόνη  και η κορτιζόλη . O στεροειδής ανθρακικός σκελετός αποτελείται από τέσσερις δακτυλίους που έχουν συνενωθεί, με κάθε δακτύλιο να έχει δύο κοινά άτομα με έναν άλλο. Οι τρεις δακτύλιοι αποτελούνται από έξι άτομα άνθρακα και ο τέταρτος από πέντε.

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΙΙ Διαφέρουν ως προς τη δομή τους από τα υπόλοιπα λιπίδια. Διαφέρουν ως προς τη δομή τους από τα υπόλοιπα λιπίδια. Τα στεροειδή είναι περισσότερο γνωστά για τις αρνητικές τους συνέπειες στην υγεία μας π.χ η χοληστερόλη. Η χοληστερόλη βέβαια αποτελεί και συστατικό των μεμβρανών των ζωικών κυττάρων. Η χοληστερόλη είναι μια πολύπλοκη στεροειδής αλκοόλη. Στον στεροειδή δακτύλιο υπάρχει ένας διπλός δεσμός που δυσκολεύει την περιστροφή του μορίου γύρω από αυτόν.

Αναβολικά (στεροειδή) Οι περισσότεροι ειδικοί κατηγοριοποιούν τα αναβολικά στεροειδή, μαζί με τα ναρκωτικά και τα διεγερτικά. Υπάρχουν πολλοί λόγοι: εξάρτηση, ανοχή κ.τ.λ. Το πιο σημαντικό, πάντως, είναι ότι τα αναβολικά στεροειδή, όπως και τα ναρκωτικά καλύπτονται μέσα σε ένα πλήγμα μυστηρίου και είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τον μύθο από την πραγματικότητα. Πότε άρχισε αυτή η ιστορία; Οι πρώτες αναφορές χρήσης των αναβολικών στεροειδών φημολογείται ότι ξεκινάνε περίπου τη δεκαετία του ’50 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Άρσης Βαρών στην Βιέννη. Εκεί ο γιατρός της ρωσικής ομάδας είπε στον ομόλογό του της αμερικάνικης ότι η ομάδα του κάνει χρήση αναβολικών στεροειδών για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους. Ο Αμερικανός ιατρός μετέφερε αυτήν την «τεχνογνωσία» στη χώρα του όταν επέστρεψαν στις ΗΠΑ και κάπου εκεί άρχισαν όλα.

video: “Η μάστιγα των αναβολικών απειλεί τους νέους”