ΓΡΑΜΜΗ ΜΕΤΡΗΤΗ – ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΟΙΚΙΑΣ Τοποθέτηση μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας
Ο κατασκευαστής του κτιρίου ή και ο ηλεκτρολόγος εγκαταστάτης, πριν προβεί στην έναρξη της κατασκευής ή διαμόρφωσης του χώρου που έχει σχέση με την ηλεκτροδότηση του κτιρίου, θα πρέπει να έλθει σε συνεννόηση με τα αρμόδια όργανα της ΔΕΗ, ώστε να βεβαιωθεί ότι ενεργεί σύμφωνα με σχετικές έντυπες οδηγίες.
Οι οδηγίες αυτές έχουν σκοπό να δώσουν πληροφορίες και κατευθύνσεις στους κατασκευαστές κτιρίων και στους ηλεκτρολόγους εγκαταστάσεων, προκειμένου να:
(1) Διαθέσουν τον κατάλληλο χώρο, στην κατάλληλη θέση του κτιρίου και να διαμορφώσουν το χώρο στον οποίο πρόκειται να τοποθετηθούν οι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας.
(2) Τοποθετήσουν τις σωληνώσεις και κατασκευάσουν φρεάτια ή προστατευτικά κιβώτια, όπου απαιτούνται, για τη διέλευση του καλωδίου παροχέτευσης του κτιρίου
(3) Τοποθετήσουν τα κιβώτια των μετρητών, τις γειώσεις, τους στυλίσκους παροχής και γενικά τα στοιχεία εκείνα της παροχέτευσης που γίνονται με δική τους μέριμνα.
Τα κιβώτια των μετρητών χορηγούνται από τη ΔΕΗ στον καταναλωτή εγκαταστάτη και τοποθετούνται από αυτόν. Οι μετρητές τοποθετούνται από τη ΔΕΗ.
Τα καλώδια παροχέτευσης της ΔΕΗ (ειδικών προδιαγραφών) μέχρι το μετρητή, για συνήθεις οικιακές εγκαταστάσεις, είναι 4x6 mm2 (τρεις φάσεις και ουδέτερος).
Ακόμη και αν ο καταναλωτής ζητήσει μονοφασική παροχή, η ΔΕΗ για κάλυψη μελλοντικών αναγκών χρησιμοποιεί συνήθως τριφασικό καλώδιο παροχέτευσης (εναέριο ή υπόγειο).
Όταν χρησιμοποιείται η μια φάση, το καλώδιο αυτό καλύπτει εγκατεστημένη ισχύ 8 kVA και όταν χρησιμοποιούνται και οι 3 φάσεις, καλύπτει εγκατεστημένη ισχύ 25-29 kVA
Η ΔΕΗ, εφόσον της ζητηθεί και το επιτρέπει το δίκτυο της, μπορεί να μας δώσει μονοφασική παροχή ισχύος 12 kVA και τριφασικές παροχές ισχύος μεγαλύτερης των 29 kVA. (Εξυπακούεται ότι κατά περίπτωση θα τοποθετήσουμε καλώδιο μετρητή – πίνακα με τις κατάλληλες διατομές).
Εγκατάσταση γραμμής μετρητή - πίνακα
Για την εγκατάσταση της γραμμής από το μετρητή ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το γενικό πίνακα μιας οικίας πρέπει να έχουμε υπ’ όψη μας τα ακόλουθα στοιχεία:
(1) Οι αγωγοί της γραμμής μετρητή – πίνακα έχουν ελάχιστη διατομή 10 mm2 (3x10 mm2+1,5 mm2 για μονοφασική παροχή και 5x10 mm2 + 1,5 mm2 για τριφασική παροχή).
Ο αγωγός διατομής 1,5 mm2 είναι πρόσθετος και εξυπηρετεί στη χρήση μειωμένου τιμολογίου της ΔΕΗ
Σε περίπτωση αυξημένων φορτίων της εγκατάστασης, οι αγωγοί της μονοφασικής γραμμής μπορεί να είναι 3x16 mm2+1,5 mm2 και οι αγωγοί της τριφασικής εγκατάστασης 5x16 mm2+1,5 mm2 ή και μεγαλύτεροι.
(2) Η γραμμή αυτή μπορεί να είναι χωνευτή ή ορατή.
(3) Αν είναι ορατή ή ένα τμήμα αυτής είναι ορατό, τότε πρέπει να προστατεύεται με σωλήνα βαρέως τύπου και την κατάλληλη γείωση. Ο σωλήνας αυτός στη θέση του μετρητή θα απέχει 1,80 m από το δάπεδο.
(4) Οι διαστάσεις (βάθος x πλάτος x ύψος) του κιβωτίου μονοφασικού μετρητή είναι περίπου 20 x 20 x 35 cm και του κιβωτίου τριφασικού μετρητή 20 x 30 x 50 cm
(5) Η κάτω πλευρά του προαναφερό-μενου κιβωτίου πρέπει να απέχει 1,50 m από το δάπεδο
(6) Για να γίνονται εύκολα οι συνδέσεις με το μετρητή και τον πίνακα, αφήνεται στις αντίστοιχες θέσεις μήκος καλωδίου 80 cm περίπου
(7) Η κάτω πλευρά του πίνακα φωτισμού πρέπει ν’ απέχει από το δάπεδο 1,80 m τουλάχιστον
(8) Οι αγωγοί εσωτερικής συνδεσμολογίας του πίνακα πρέπει να έχουν διατομή τουλάχιστον ίση με τη διατομή των αντίστοιχων κυκλωμάτων της οικίας που εξυπηρετούν
Προστασία γραμμής Η γραμμή μετρητή – πίνακα πρέπει εκτός από τους αγωγούς φάσεων και τον ουδέτερο να περιλαμβάνει και ιδιαίτερο αγωγό προστασίας.
Κατά την ηλεκτροδότηση από τη ΔΕΗ ελέγχεται η ύπαρξη του ιδιαίτερου αγωγού προστασίας και η σύνδεση του με το ηλεκτρόδιο γείωσης.
Η γραμμή μετρητή – πίνακα προστατεύεται κυρίως για βραχυκύκλωμα (δηλαδή για εντάσεις πολλαπλάσιες της κανονικής, που προκύπτουν στην περίπτωση βραχυκυκλώματος) από τους μικροαυτόματους (αυτόματες ασφάλειες) ή τις συντηκτικές ασφάλειες του μετρητή.
Για προστασία από υπερφορτίσεις (δηλαδή για εντάσεις λίγο μεγαλύτερες της κανονικής, που οφείλονται σε αυξημένα φορτία) υπάρχουν οι γενικές ασφάλειες του γενικού πίνακα φωτισμού.
Για την προστασία της συνήθους γραμμής μετρητή – πίνακα (3x10 mm2), του καλωδίου παροχέτευσης αλλά και του ίδιου του μετρητή, η ΔΕΗ τοποθετεί στη φάση των μονοφασικών μετρητών, φυσίγγιο συντηκτικής ασφάλειας (βραδείας τήξης) 35 Α ή πιο συχνά μικροαυτόματο (αυτόματη ασφάλεια) 40 Α.
Στους τριφασικούς μετρητές (γραμμή μετρητή – πίνακα 5x10mm2) τοποθετεί πιο συχνά τριπολικούς μικροαυτόματους των 40 Α.
Στις περιπτώσεις μεμονωμένων καταστημάτων ή μικρών παροχών (αγωγοί διατομής 6 mm2), λόγω μικρών φορτίων, τοποθετεί μικροαυτόματους των 25 Α.
Στη μονοφασική γραμμή μετρητή – πίνακα 3x16 mm2 ο μετρητής φέρει ασφάλεια 63 A, ενώ στην τριφασική 5x16 mm2 ασφαλίζεται με 3x63 A. Στις περιπτώσεις αυτές ο πίνακας φέρει ασφάλειες των 50 A.
Στην περίπτωση που λόγω υπερφόρτωσης «πέσει» ο μικροαυτόματος στο κάτω μέρος του κιβωτίου του μετρητή υπάρχει μικρός μοχλός επαναφοράς του μικροαυτόματου.
Συνήθως, οι αγωγοί της γραμμής μετρητή – πίνακα έχουν τις μεγαλύτερες διατομές της εγκατάστασης.
Για την προστασία των αγωγών από υπερφόρτιση αρκεί το μέγεθος των ασφαλειών να είναι ίσο η μικρότερο από το επιτρεπόμενο ρεύμα φόρτισης των αγωγών.
Κάθε γνωμοκιβώτιο διανομής έχει εκτός από τον μετρητή ηλεκτρικής ενέργειας και μια κεντρική ασφάλεια για την προστασία του μετρητή.
Το γνωμοκιβώτιο σφραγίζεται από τη ΔΕΗ, αποτελεί περιουσιακό στοιχείο της και απαγορεύεται η επέμβαση σ’ αυτό κάθε προσώπου, εκτός από εκείνα που έχουν εξουσιοδοτηθεί από τη ΔΕΗ.