Ανάπτυξη και καλλιέργεια γλωσσικών δεξιοτήτων για την Γ΄ τάξη Παπαδόπουλος Πάρης Αρναία, 23 Φεβρουαρίου 2016

Μαθήματα

Πώς μπορώ να τα βρω αλλιώς;

Προγραμματισμός Ύλης, Στόχων και δραστηριοτήτων

Προγραμματισμός Ύλης, Στόχων και δραστηριοτήτων-βιβλίο δασκάλου

Συνάντηση με γονείς μαθητή

Συνάντηση με γονείς μαθητή

Σχηματισμός προφίλ μαθητή

Ανίχνευση μαθησιακών δυσκολιών Διαχείριση αντιμετώπιση μέσα στην τάξη Συνεργασία με Σχολικό Σύμβουλο, ΚΕΔΔΥ & Γονείς

Portfolio- Φάκελος Επιτευγμάτων Είναι μια λέξη ιταλικής προέλευσης (folium + portare) και σημαίνει χαρτοφυλάκιο, μεταφερόμενο φάκελο. Στον επιχειρηματικό κόσμο, στο οικονομικό πλαίσιο, αναφέρεται στο χαρτοφυλάκιο των μετοχών. Στον καλλιτεχνικό κόσμο σημαίνει μια αντιπροσωπευτική συλλογή των καλύτερων έργων ενός καλλιτέχνη, ενός δημιουργού. Στην εκπαίδευση, λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις ιδέες, μπορούμε να συμπεράνουμε εύκολα ότι σημαίνει τη/τις συλλογή/ές των εργασιών των μαθητών.

….τηρούν portfolio μαθητή, όπου καταγράφονται οι δραστηριότητες και οι επιδόσεις όλων των μαθητών ….. Τίθεται σ’ όλους το ερώτημα: «Τι ακριβώς είναι portfolio μαθητή, δηλαδή φάκελος του μαθητή;» 1. Καταγραφή δραστηριοτήτων και επιδόσεων Συλλογή 2. Δημιουργία και Επιδόσεις Αξιολόγηση Μας χρειάζεται κι’ αυτό; Ποιες είναι οι δυνατότητες και τα όρια συνεισφοράς των Φακέλων Δραστηριοτήτων και Επιδόσεων του μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία;.

Subject specific portfolios ο μαθητής και ο εκπαιδευτικός συλλέγουν δείγματα για ένα μάθημα: Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη Περιβάλλοντος κ.α.. Ο Εκπαιδευτικός και μαθητής θέτουν κριτήρια για το είδος και τον αριθμό των εργασιών που θα συμπεριληφθούν.

Portfolio- Φάκελος Επιτευγμάτων Ποιο είναι το περιεχόμενο του φακέλου; Αποτελεί συλλογή όλων των εργασιών του μαθητή ή επιλέγονται ενδεικτικά μόνο κάποια στοιχεία της δουλειάς του; Περιλαμβάνει ο φάκελος μόνο ολοκληρωμένες εργασίες του μαθητή ή και άλλα στοιχεία; Ποιος αποφασίζει τι θα περιληφθεί στο φάκελο; Ποιος ή ποιοι θα έχουν δυνατότητα πρόσβασης στο φάκελο; Πόσο συχνά; Πού παραμένει – φυλάσσεται ο φάκελος;

Στο φάκελο δραστηριοτήτων και επιδόσεων του μαθητή τοποθετούνται όλα εκείνα τα απαραίτητα στοιχεία που αντανακλούν την προσπάθεια που κατέβαλλε, όπως τις εργασίες που πραγματοποίησε, τις πρωτοβουλίες που ανέπτυξε, καταλόγους με βιβλία που έχει διαβάσει, σημειώσεις του, ζωγραφιές, φωτογραφίες & τον τηρεί και τον ενημερώνει ο ίδιος ο μαθητής.

Ο εκπαιδευτικός συναποφασίζει με τους μαθητές του τα περιεχόμενα «παιδαγωγικό συμβόλαιο»: Κατάλογος εκπαιδευτικών στόχων. Εργασίες που εκτελούνται μέσα στην τάξη, Συνθετικές δημιουργικές εργασίες που εκπονεί ο μαθητής μόνος του ή ως μέλος ομάδας. Αυτή η εργασία μπορεί να είναι κάποιο παραμύθι / ιστορία, συνέντευξη, περίληψη κάποιου βιβλίου…κ.α, Φύλλα αυτοαξιολόγησης των μαθητών, Κριτήρια αξιολόγησης και τεστ / Φύλλα ποιοτικής αξιολόγησης των μαθητών. Περιγραφικές παρατηρήσεις και σχόλια του εκπαιδευτικού για δραστηριότητες του Παρατηρήσεις ή προτάσεις για τη διδασκαλία και ό,τι άλλο κριθεί απαραίτητο.

Η μεταφορά του φακέλου στο σπίτι καλό είναι να αποφεύγεται. Οι φάκελοι αυτοί παραμένουν στο σχολείο σε ασφαλή χώρο μέσα στην τάξη. Κάθε φάκελος συμπληρώνεται με ευθύνη του μαθητή, σύμφωνα με κριτήρια που καθορίζονται στην αρχή της σχολικής χρονιάς. Ο μαθητής τοποθετεί σ’ αυτόν ό,τι νέο στοιχείο έχει ετοιμάσει και τον επιστρέφει. Η μεταφορά του φακέλου στο σπίτι καλό είναι να αποφεύγεται. Στον φάκελο που βρίσκεται πάντα στο χώρο του σχολείου μπορούν να έχουν πρόσβαση, εκτός από τον μαθητή και το διδάσκοντα, οι γονείς ή κηδεμόνες, οι άλλοι διδάσκοντες και ο Σχολικός Σύμβουλος. Φ.3/976/108630/Γ1/21-8-2008

Οι συνθετικές δημιουργικές εργασίες φωτοτυπούνται για τον κάθε μαθητή Σε κάθε εργασία που καταχωρείται αναγράφεται η ημερομηνία. Επιδιώκουμε την εμπλοκή του παιδιού στην επιλογή των εργασιών και επιδιώκουμε να επισημαίνει και τους λόγους επιλογής (μπορεί, λόγου χάρη, να ξεχώρισε αυτή την εργασία, επειδή χρησιμοποίησε σωστά τις παρομοιώσεις κ.α..). Οι συνθετικές δημιουργικές εργασίες φωτοτυπούνται για τον κάθε μαθητή Ο κάθε μαθητής επισημαίνει το τμήμα της συμμετοχής, την προσφορά και τη δημιουργική του συμμετοχή του.

ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΣ

Στόχοι Βασικός στόχος είναι η ανάπτυξη της ικανότητας να διαβάζει ο μαθητής με ευχέρεια και ακρίβεια, να κατανοεί το περιεχόμενο κειμένων με αυξανόμενη αναγνωστική δυσκολία και να χρησιμοποιεί την αναγνωστική ικανότητα στα άλλα μαθήματα και στον κοινωνικό του χώρο. Επίσης, αποσκοπείται ο μαθητής να χειρίζεται διάφορα είδη λόγου. Αρχικά εξοικειώνεται με τα κείμενα και κατά δεύτερον τα επεξεργάζεται ως προς τη δομή και τη λεξικογραμματική με στόχο τη συνειδητοποίηση των λειτουργιών της γλώσσας σε επικοινωνιακό επίπεδο και τον εμπλουτισμό,τη διεύρυνση  και την ενεργοποίηση του ατομικού λεξιλογίου των μαθητών. Στη συνέχεια ο μαθητής εξασκείται στην παραγωγή αντίστοιχων με τη θεματική ενότητα  γραπτών κείμενων χρησιμοποιώντας το κατάλληλο κάθε φορά ύφος σύμφωνα με την περίσταση επικοινωνίας.  

Θεματικές Ενότητες Μαθήματος

Πρέπει ο μαθητής να μαθαίνει τους όρους της γραμματικής; Σαφώς ναι. Παρόλο που τα γραμματοσυντακτικά φαινόμενα δεν αντιμετωπίζονται ως γνώσεις, αλλά ως λεκτικές πράξεις στις συνθήκες εκφοράς του γραπτού λόγου (κειμενική προσέγγιση) Επαγωγικά & όχι μηχανική αποτύπωση Συστηματικότητα & κανονικότητα της γλώσσας

Δίγλωσσοι μαθητές & μαθήτριες Κοινή υποκείμενη γλωσσική ικανότητα Αλληλεξάρτηση γλωσσών Αλληλοσυμπλήρωση πολιτισμών

Εκκίνηση από το βιβλίο το μαθητή και ολοκλήρωση στο τετράδιο εργασιών

Στάδια Κατανόηση & επεξεργασία κειμένων Εντοπισμός γραμματικοσυντακτικών φαινομένων Λεξιλογικός εμπλουτισμός Ορθογραφία Γλωσσικές ασκήσεις Δραστηριότητες παραγωγής προφορικού & γραπτού λόγου Δραστηριότητες αυτοαξιολόγησης

Γλώσσα Γ΄ δημοτικού Αυθεντικές περιστάσεις επικοινωνίας Επικοινωνιακή μέθοδος & λειτουργική προσέγγιση της γλώσσας Απόκτηση από τα παιδιά γλωσσικών δεξιοτήτων, ώστε να μπορούν να επικοινωνούν αποτελεσματικά σε όλες τις περιστάσεις επικοινωνίας Ανάγνωση, Γραφή, Ακρόαση, Ομιλία Αυθεντικές περιστάσεις επικοινωνίας

Αυθεντικά κείμενα Παράγονται σε συγκεκριμένη επικοινωνιακή περίσταση κι έχουν πραγματικό καθορισμένο επικοινωνιακό στόχο & αποδέκτη Χαρακτηριστικά: Συνοχή, πλοκή, παραλήπτης.

Αποτελεσματικός χρήστης της γλώσσας Γλώσσα Γ’ δημοτικού Αποτελεσματικός χρήστης της γλώσσας Δεν είναι αυτός που απλά γνωρίζει καλά τη γραμματική και το συντακτικό της. Είναι εκείνος που μπορεί να προσαρμόζει το λόγο του ανάλογα με την επικοινωνιακή περίσταση(κοινό-τόπος-σκοπός-χρόνος-θέμα).

Αναφορικός Κατευθυντικός Είδη λόγου Αφηγηματικά & περιγραφικά κείμενα Οδηγίες, συνταγές & επιχειρηματολογικά κείμενα

Περιγραφικά κείμενα Άξονας του χώρου Συσχετίζουν τον άξονα του χώρου (με αντικείμενα & πρόσωπα) με τη χρήση τοπικών επιρρημάτων. Επικρατέστερος χρόνος ο Ενεστώτας

Αφηγηματικά κείμενα Χρονικός άξονας Χρονικά επιρρήματα & σύνδεσμοι, ρήματα δράσης, έκφρασης συναισθημάτων καθώς και περιγραφικά ουσιαστικά και επίθετα. Επικρατέστεροι χρόνοι Αόριστος & Παρατατικός

Επεξηγηματικά κείμενα Επεξηγηματικά κείμενα Αιτίες & συνέπειες ενός γεγονότος Επεξηγηματικοί σύνδεσμοι και συμπερασματικές προτάσεις Κείμενα οδηγιών, κατεύθυνσης, χειρισμού, συναρμολόγησης π.χ. τσελεμεντές-Προστακτική Επιχειρηματολογικά κείμενα- Χρόνος ενεστώτας και αιτιολογικοί σύνδεσμοι και προτάσεις

Επιχειρηματολογικά κείμενα Άξονας λογικής συσχέτισης και διαλεκτικής σύνθεσης δεδομένων Κατευθυντικός λόγος με υποτακτική σύνταξη και αιτιολογικές προτάσεις Ρήματα που δηλώνουν άποψη Στόχος –Λόγος- Αποδέκτης

Κείμενα διαφορετικών τύπων & χρήσεων Επιστολή Ανακοίνωση Οδηγίες Πίνακας δρομολογίων Χάρτης Κανόνες παιχνιδιού Αφηγήσεις Πολυτροπικά κείμενα

Ο αναγνώστης νοηματοδοτεί το κείμενο Πολυτροπικά κείμενα Ο αναγνώστης νοηματοδοτεί το κείμενο

Κειμενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου Γλώσσα Γ’ δημοτικού Κειμενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου Διαδικασία παραγωγής του λόγου Δίνεται έμφαση : Στο περιεχόμενο Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του γραπτού λόγου

Κειμενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου Στάδια Προ-συγγραφικό Συγγραφικό Μετα-συγγραφικό Ομαδικό Ατομικό Ομαδικό

Προ-συγγραφικό στάδιο ΦΑΣΕΙΣ: Αυθεντικοποίησης Παραγωγής ιδεών Οργάνωσης ιδεών

Φάση 1-Αυθεντικοποίηση Επιλογή θέματος Προθετικότητα (μήνυμα – ύφος) Περιεχόμενο-Δομή-Ύφος Επιλογή κειμενικού είδους

Φάση 2-Παραγωγή ιδεών Τεχνική ερωτήσεων (Τι; Πότε; Γιατί; Που;) Ιδεοκαταιγίδα Ελλιπών προτάσεων Ανακατεμένων προτάσεων και εικόνων

Φάση 3 -Οργάνωση ιδεών Πρόλογος Κυρίως θέμα Επίλογος

Μετα-συγγραφικό στάδιο ΦΑΣΕΙΣ: Αναδιαμόρφωσης αρχικού κειμένου Επιμέλειας τελικού κειμένου Αυτο-αξολόγησης & ετερο-αξιολόγησης

Τεχνική αυτο-βελτίωσης Τι μου άρεσε ιδιαίτερα από ό,τι έχω γράψει; Τι δεν ακούγεται καλά; Τι λείπει ή είναι ατελές; Ποιες βελτιώσεις θα κάνω; Έγραψα τελικά όσα είχα κατά νου; Είναι όσα έγραψα κατανοητά από τους συμμαθητές μου; Πέτυχα το σκοπό μου;

Διορθώνουμε όλα τα ορθογραφικά και εκφραστικά λάθη; Οι μαθητές & οι μαθήτριες έχουν δικαίωμα στο λάθος, διότι κάθε δημιουργική διαδικασία εμπεριέχει και λαθεμένες επιλογές…..