Διδάσκων: Αστέρης Πλιάκος Ευρωπαϊκό Δίκαιο Διδάσκων: Αστέρης Πλιάκος

1. Γενική εισαγωγή Α. Το ευρύτερο ιστορικό και θεσμικό πλαίσιο Η Ευρώπη ως πολιτιστική, πολιτική και οικονομική κοινότητα (18ος και 19ος αιώνας, ηγεμονικές-ουτοπικές προτάσεις ενοποίησης) Δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος και περίοδος ψυχρού πολέμου

Χωρισμός της Ευρώπης: Δυτική και Ανατολική Ευρώπη (ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση) Η στενότερη συνεργασία ως αντίβαρο στην πολιτική ηγεμονία των υπερδυνάμεων (άμυνα και ανεξαρτησία) Οι πρώτοι διακυβερνητικοί διεθνείς οργανισμοί (στρατιωτικοί, πολιτικοί, οικονομικοί)

Η Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση, 1948 ΝΑΤΟ, 1949 +ΗΠΑ, Καναδάς. Το Συμβούλιο της Ευρώπης (5.5.1949), μέλη αρχικά τα κράτη της Δυτικής Ευρώπης, σήμερα 47 κράτη. Ελλάδα και Τουρκία, μέλη στις 7.8.1949. Γερμανία 1950, Αυστρία 1956, Κύπρος 1961, Ουκρανία 1995, Ρωσία 1996, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν το 2001, Σερβία το 2003, Μαυροβούνιο 2007). Ο παλαιότερος οργανισμός με στόχο την ευρωπαϊκή ενοποίηση, μέσω προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, της δημοκρατικής ανάπτυξης και της πολιτισμικής συνεργασίας.

Επίτευγμα η επεξεργασία και υπογραφή της Ευρωπαϊκής Σύμβαση για την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ, 1950). Στο πλαίσιο της Οικουμενικής Διακήρυξης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου (1948). Συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απονέμει το δίκαιο. Οι πολίτες έχουν πρόσβαση. Δικαιώματα, δικαίωμα στη ζωή, δίκαιη δίκη, ανώτερο διάστημα προφυλάκισης, 18 μήνες, αποζημίωση για παραβίαση της ιδιοκτησίας και της περιουσίας.

ΟΗΕ, οικονομική επιτροπή για την Ευρώπη (ψυχρός πόλεμος, στοιχειώδη συνεργασία) Οικονομική βοήθεια, σχέδιο Μάρσαλ, Οργανισμός Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας, 1948. 1960, Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ΟΟΣΑ (+ΗΠΑ, Καναδάς). Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (1975, Διάσκεψη ΔΑΣΕ, 1994 Οργανισμός ΟΑΣΕ). 57 Κράτη μέλη από το Βανκούβερ έως το Βλαδιβοστόκ. Forum διαλόγου για στρατιωτικά, οικονομικά και θέματα δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ετήσια προεδρία, Ελλάδα το 2009.

Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) Διακήρυξη Robert Schuman 9.5.1950. Υπό κοινή διαχείριση άνθρακα και Χάλυβα Γαλλίας και Γερμανίας. Μέθοδος συνεργασίας, ανεξάρτητη επιτροπή, αποφάσεις δεσμευτικές για τα κράτη μέλη. Εγγυήσεις έναντι μιας νέας γερμανικής απειλής, εμπόδια στην ανάπτυξη της οικονομικής και στρατιωτικής ισχύος.

Λειτουργιστική θεωρία, fonctionnalisme, στις διεθνείς σχέσεις,, συνεργασία σε ειδικούς τομείς (Μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στο Αιγαίο). Νεολειτουργισμός, (Jean Monnet), ίδια λογική, εφαρμογή σε περιφέρειες. Συνθήκη υπεγράφη στις 18.4.1951 από 6 κράτη (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, χώρες Μπενελούξ) Διάρκεια 50 χρόνια, έληξε στις 23.7.2002. Θεσμικά χαρακτηριστικά, υπερεθνικός οργανισμός, Ανώτατη Επιτροπή, Συμβούλιο Υπουργών, Κοινοβουλευτική Συνέλευση, Δικαστήριο.

Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άμυνας Ιστορικό πλαίσιο, Κορέα, ΕΣΣΔ, ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, φόβοι Γαλλίας από επανεξοπλισμό της Γερμανίας. 27.5.1952, υπογραφή από τις έξι χώρες της ΕΚΑΧ. Πρόβλεψη για ένα ευρωπαϊκό στρατό, χωρίς μια ευρωπαϊκή πολιτική άμυνας. Ισχνός δημοκρατικός χαρακτήρας. 30.8.1954, αναβολή κύρωσης (γκωλικοί+κουμουνιστές). Όχι στην ενσωμάτωση του στρατού, όχι στον επανεξεπλισμό της Γερμανίας.