ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ζητειται ελπισ – το ποταμι αντωνησ σαμαρακησ ΕΛΕΝΑ ΚΑΛΤΣΟΥΝΗ ΙΩΑΝΝΑ ΣΚΟΥΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΑΝΤΖΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΡΔΑΛΟΣ ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ζητειται ελπισ – το ποταμι αντωνησ σαμαρακησ

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ Το έργο του Α.Σαμαράκη παρουσιάζει την αγωνία για το παρόν και το μέλλον της σύγχρονης κοινωνίας και θίγει τα θέματα της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας, της δικαιοσύνης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Σαμαράκης επιλέγει τα θέματα του από τον καθημερινό κοινωνικό περίγυρο και τα παρουσιάζει με ανθρώπινη διάθεση.

… Την επιτυχία του την οφείλει στην παγκοσμιότητα των ηρώων του οι οποίοι βασανίζονται και συνθλίβονται πολλές φορές από την αδιαφορία του κράτους.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΗΡΩΩΝ Ο πρωταγωνιστής είναι απελπισμένος καθώς πίστευε ότι μετά τον πόλεμο τα πράγματα θα καλυτέρευαν . Πίστευε ότι ο πόλεμος θα τους φέρει πιο κοντά αλλά αντί για αυτό έχουν απομακρυνθεί τελείως! Ακόμα και η πιο μικρή ελπίδα που είχε φυτρώσει μέσα του είχε πια χαθεί… Έτσι στο τέλος απελπισμένος και λυπημένος όπως ήταν αποφάσισε να στείλει μια αγγελία στην εφημερίδα που έλεγε «ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΛΠΙΣ»

ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Το διήγημα «Το ποτάμι» προέρχεται από την πρώτη συλλογή διηγημάτων του Αντώνη Σαμαράκη με τίτλο «Ζητείται ελπίς», που εκδόθηκε το 1954.

ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ http://vimeo.com/37817392

… Το βασικό μήνυμα του κειμένου είναι αμιγώς αντιπολεμικό και δίνεται μέσα απ’ την τραγική ιστορία ενός 23χρονου στρατιώτη που δολοφονείται από έναν σκόπιμα μη προσδιορισμένο εθνολογικά εχθρό -η ιστορία αποκτά έτσι καθολικές διαστάσεις-, όταν παρά την εντολή της Μεραρχίας αποφασίζει να κολυμπήσει στο ποτάμι που χωρίζει τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΗΡΩΩΝ Ο πρώτος στρατιώτης λαχταρούσε να κάνει ένα μπάνιο στο δροσερό ποτάμι που βρισκόταν δίπλα στο στρατόπεδο τους , από την στιγμή που το είδε στο όνειρο του. Το ξημέρωμα κίνησε κατά κει για να ξεπλύνει το κορμί του που τόσα χρόνια έμενε άπλυτο και ταλαιπωρούνταν .

Καθώς κολυμπούσε ξέχασε για λίγο την τραγικότητα του πολέμου και ένιωσε νοσταλγία για τα παιδικά του χρόνια.

Ο ήρωας φαίνεται ότι αγανακτεί με τη διαταγή, απεχθάνεται τον πόλεμο , λαχταρά να χαρεί τη ζωή, τη φύση, να γευτεί κάθε στιγμή, να νιώσει ελεύθερος, ξένοιαστος, χαρούμενος κι ευτυχισμένος.

Η επιθυμία του νεαρού να κολυμπήσει στο ποτάμι δεν είναι απλώς η επιθυμία να πλυθεί (Αυτά τα δυόμιση χρόνια του είχε φάει η βρώμα), ή η επιθυμία να γευτεί μια απλή χαρά, είναι πολύ περισσότερο μια κραυγή απόγνωσης μπροστά στην απελπισία που τον έχει φέρει ο πόλεμος. Είναι ένα ξέσπασμα της εσωτερικής του ανάγκης για ελευθερία∙ είναι ένα ξέσπασμα της νιότης του που επιθυμεί και απαιτεί να ζήσει μακριά απ’ τα δεσμά του πολέμου.

Η ευτυχία και η χαρά του ανώνυμου στρατιώτη όταν βλέπει το ποτάμι μετατρέπεται σε φόβο, αγωνία και καχυποψία όταν συνειδητοποιεί την ύπαρξη του άλλου στρατιώτη που κολυμπάει κι αυτός μαζί του. Παγώνει, σαστίζει για μια στιγμή. Όμως…. , η αντίδραση και των δύο ήταν η ίδια. Τρέξανε στην όχθη, για να βρουν το όπλο τους, υπακούοντας στη διαταγή: «η σκοτώνεις ή σε σκοτώνουν».

… Μόλις αντίκρισε τον αντίπαλο στρατιώτη ένιωσε φόβο και στη συνέχεια ξαφνιάστηκε, όταν τον είδε να κολυμπά προς την ακτή. Τρόμαξε και ξεκίνησε να κολυμπά. Έφτασε πρώτος, άρπαξε το τουφεκιά του, όπλισε αλλά δεν πυροβόλησε και έτσι πρόλαβε ο αντίπαλος του να τον σκοτώσει.

Οι ίδιες επιδράσεις από το ποτάμι δεν υπήρχαν και στον Άλλο Οι ίδιες επιδράσεις από το ποτάμι δεν υπήρχαν και στον Άλλο. Το μίσος, που είχε καλλιεργηθεί στην ψυχή του, δεν τον άφησε να βλέπει καθαρά και τον εμπόδισε να συμφιλιωθεί με τον ανώνυμο ήρωα έτσι, τον σκότωσε.

Μέσα του υπερισχύει το ένστικτο της επιβίωσης, το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και φυσικά η δεδομένη δυσπιστία απέναντι στον εχθρό. Έτσι, το γεγονός ότι ο άλλος στέκει απέναντί του χωρίς να τον πυροβολεί, δεν ερμηνεύεται ως σωτήρια για εκείνον φιλευσπλαχνία, αλλά ως μια χαμένη ευκαιρία∙ λάθος που ο ίδιος δε σκοπεύει να κάνει.

Έτσι, η στιγμή που στέκουν γυμνοί ο ένας απέναντι στον άλλο, η στιγμή που θα μπορούσαν να θέσουν την ανθρωπιά τους πάνω από οποιαδήποτε άλλη διαφορά, χάνεται ολέθρια για το νεαρό στρατιώτη. Ο φόβος, η δυσπιστία, το ένστικτο επιβίωσης και γιατί όχι η πίστη του Άλλου στην αξία του πολέμου, φέρνουν το πρόωρο τέλος του νεαρού στρατιώτη.

ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ http://latistor.blogspot.gr/2013/05/blog- post_4.html http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/e book/show.php/DSGL-C131/595/3929,17351/ http://6lk.mysch.gr/index.php?option=com_c ontent&view=article&id=958:-q-q- &catid=77:-linguistics&Itemid=216 http://alexgger.blogspot.gr/2013/04/blog- post_6.html