Eτερότητα και Εκπαίδευση στην Ελληνική Διασπορά Κωνσταντίνα Κουτρουμάνη 1029286 Γ΄ έτος ΤΕΕΑΠΗ Νίκος Κανελλόπουλος 1021095 Γ΄ έτος ΤΕΕΑΠΗ
Rogers Brubaker Γεννήθηκε το 1956 Αμερικανός Κοινωνιολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο California στο Los Angeles Έχει γράψει ακαδημαϊκά έργα πάνω στην εθνότητα,εθνικισμό, ιθαγένεια και διασπορά
Ορισμός της Διασποράς Προτρέπει να αντιμετωπίζεται ο όρος «διασπορά» όχι ως οριοθετημένη οντότητα αλλά ως στάση, ιδίωμα και αξίωμα. Η διασπορά ως ιδίωμα, στάση και αξίωμα αποτελεί ένα τρόπο να σχηματίσουμε τις ταυτότητες και τις πίστεις ενός πληθυσμού. Τα άτομα που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να είναι είτε μέλη υποτιθέμενου πληθυσμού είτε αντιπρόσωποι υποτιθέμενης πατρίδας. Και στις δύο περιπτώσεις τα άτομα αυτά που θεωρούνται μέλη της μπορεί να μην υιοθετούν μια «διασπορική» στάση.
Τα συστατικά στοιχεία της διασποράς Θέτει τρία κριτήρια για τη διασπορά:1)τη μετακίνηση,2)τον προσανατολισμό σε μια υπαρκτή ή φανταστική πατρίδα και 3)τη διατήρηση των συνόρων. Μετακίνηση:Eυρέως αποδεικτό κριτήριο,το οποίο μπορεί να γίνει εξαιτίας πολέμου και μπορεί να είναι οποιαδήποτε μετακίνηση αρκεί να ξεπερνά τα σύνορα προέλευσης των μεταναστών. Προσανατολισμός σε μια υπαρκτή ή φανταστική πατρίδα:Λειτουργεί ως μια αυθεντική πηγή αξιών, ταυτότητας και πίστης. Διατήρηση των συνόρων:σημαίνει διατήρηση μιας διακριτής ταυτότητας μέσα στην κοινωνία-οικοδεσπότη, δηλαδή οι ομάδες μεταναστών να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους γηγενείς κατοίκους. Έχει σημασία μόνο όταν έχει και διάρκεια στο χρόνο, όταν οι δεύτερες και τρίτες γενιές μεταναστών συνεχίζουν να την επιδιώκουν.
Εξέλιξη του όρου «διασπορά» Στα τέλη της δεκαετίας του 80΄ σημειώθηκε πραγματική έκρηξη του όρου και όχι περιορισμός σε ακαδημαϊκά έργα. Σήμερα, όσο αυξάνεται η χρήση του τόσο διευρύνεται η σημασία του αφού περιλαμβάνει ποικιλία ερμηνειών, σημασιολογικών, εννοιολογικών και πειθαρχικών ορισμών. Επίσης, ο όρος περιλαμβάνει και οικονομικούς μετανάστες που διατηρούν συναισθηματικούς και κοινωνικούς δεσμούς με τις πατρίδες τους.
Ορισμός του έθνους-κράτους Ο όρος χρησιμοποιείται για ορισμό πολιτειών που η μια αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της άλλης. Όταν δεν γίνεται χρήση του όρου, αναλύεται σε δύο ιδανικά πρότυπα: ǀ)Το αναλυτικό πρότυπο (μοντέλο αποτελούμενο από πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική οργάνωση) και ǁ) Το κανονιστικό πρότυπο (μοντέλο για πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική οργάνωση. Οι πρακτικές πολιτικές επικλήσεις βασίζονται σε αυτό το εξιδανικευμένο εννοιολογικό μοντέλο το οποίο προϋποθέτει ένα σύνολο αντιστοιχήσεων: α)Τα σύνορα του κράτους θα πρέπει να συμπίπτουν με του έθνους ως μια φανταστική κοινότητα, β)Το κράτος και ο πολιτισμός να συμφωνούν, η κουλτούρα να σταματά στα όρια του κράτους, γ) Η επικράτεια του κράτους και οι πολίτες να συμφωνούν,όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι να είναι πολίτες και οι πολίτες να είναι να είναι μόνιμοι κάτοικοι, δ) Η πολιτισμική εθνικότητα και η νόμιμη υπηκοότητα να είναι συνεκτεινόμενες, όλοι οι εθνοπολιτισμικοί υπήκοοι πρέπει να είναι πολίτες και όλοι οι πολίτες εθνοπολιτισμικοί υπήκοοι.
Πλαίσιο αναφοράς μελετητή Ο Brubaker δεν μελετά τη διασπορά οριοθετώντας την σε πλαίσιο αλλά τη μελετά και αναλύει ως ένα συνολικό πανανθρώπινο φαινόμενο όπως η διασπορά των Εβραίων, στη συνέχεια των Ελλήνων και των Αρμενίων. Ο ίδιος δεν έχει υπάρξει μέλος διασποράς όπως άλλοι μελετητές του φαινομένου και δεν έχει προσωπικά βιώματα. Για τη μελέτη και διαμόρφωση του έργου έχει προσπαθήσει να καλύψει το φαινόμενο με αντικειμενικότητα καταγράφοντας την εξέλιξη του και αντλώντας σύγχρονα στοιχεία για τη διασπορά από την Ευρώπη και την Αμερική.
Ιθαγένεια Για να αποκτήσει κανείς ιδιότητα μετανάστη υπάρχουν δύο τρόποι:1)Nα την αποκτήσει στο εξωτερικό και να εισέλθει στη χώρα ως μετανάστης,2) Να εισέλθει σε μία χώρα όχι ως μετανάστης, να προχωρήσει στο επίπεδο του μετανάστη. Ωστόσο, έχει απήχηση στην Ευρώπη. Η ελευθερία της πρόσβασης των πολιτών στην αγορά εργασίας, την απολαμβάνει μία συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων, αυτή των υπηκόων του έθνους-κράτους ενώ οι μη-υπήκοοι συναντούν εμπόδια και απολαμβάνουν μερική πρόσβαση. Κάθε μοντέρνο κράτος δεσμεύεται να προστατεύσει την εθνική του αγορά εργασίας.
Συμπέρασμα της θεωρίας του Brubaker Η διασπορά πάντα θα είναι ένα φαινόμενο που θα απασχολεί έντονα τους μελετητές και φυσικά τα ίδια τα μέλη της αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Αναμφίβολα, πρέπει να κατοχυρωθούν προνόμια και δικαιώματα στους μετανάστες έτσι ώστε να απολαμβάνουν παροχές τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο τα μέλη της διασποράς. Ο όρος διασπορά, έχει διευρυνθεί σε μεγάλο βαθμό αλλά δεν είναι φαινόμενο που εμφανίστηκε τώρα και δεν συνιστά αλλαγή εποχής, δηλαδή μεταβίβαση από την εποχή του έθνους-κράτους στην εποχή της διασποράς. Η διασπορά δεν περιγράφει τον κόσμο αλλά επιζητεί να τον αλλάξει!
ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ