ΛΙΜΝΗ ΚΑΡΛΑ Μια περιήγηση από το χτες στο σήμερα Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑΔΑ : «ΤΑ ΞΕΦΤΕΡΙΑ» ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ : ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΒΑΣ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΚΑΠΟΥΡΝΙΩΤΗ ΕΛΕΝΗ ΚΑΡΠΟΥΖΑ ΠΑΥΛΙΝΑ ΣΑΝΙΔΑ Η ομάδα μας ονομάζεται ξεφτέρια και τα μέλη της είναι ο Γιάννης Καραβάς, η Πηνελόπη Καπουρνιώτη, η Ελένη Καρπούζα και η Παυλίνα Σανίδα. Η εργασία μας έχει ως θέμα της τη λίμνη Κάρλα. ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΚΑΝΑΛΙΩΝ Σχολικό έτος 2011-2012
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ α) Να γνωρίσουμε τους μύθους και θρύλους που αναφέρονται στη Λίμνη Κάρλα καθώς και σύγχρονα έργα λογοτεχνίας και ποίησης εμπνευσμένα από τη λίμνη. β) Πότε δημιουργήθηκε και πότε χάθηκε ο λιμναίος πολιτισμός ; Ποιος ήταν ο τρόπος ζωής των κατοίκων του; Συγκεκριμένα ασχολούμαστε με 2 τομείς. Μελετάμε τους μύθους και τους θρύλους που αναφέρονται στη λίμνη και τα σύγχρονα έργα λογοτεχνίας που εμπνέονται από αυτήν. Ακόμη, ασχοληθήκαμε με την μελέτη και την καταγραφή του λιμναίου πολιτισμού. Πότε άρχισε, πότε τελείωσε και πώς ζούσαν οι άνθρωποι κατά τη διάρκειά του.
Η ονομασία της λίμνης Βοιβηίς Βοιβιάς Βοιβία Οσσαία Ξυνιάς Κάρλα Κάρλα Σου Κάρλα Γκιόλ Κερκινίτις Βάλτος Η λίμνη Κάρλα κατά τη διάρκεια της ύπαρξής της πήρε διάφορες ονομασίες. Ονομάστηκε Βοιβηίς από την αρχαία πόλη της Θεσσαλίας,
Μύθοι γύρω από τη λίμνη Απόλλωνας- Κυρήνη Απόλλωνας- Κορωνίδα = η γέννηση του Ασκληπιού Ερμής- Βριμώ Απόλλωνας- Δάφνη Το χρυσό βιβλίο της λίμνης
Μυθολογικά στοιχεία για την περιοχή της Κάρλας Οι Κένταυροι και οι Λαπίθες κατοικούσαν στο βόρειο τμήμα της Πλοία από την περιοχή έφτασαν στην Τροία κατά τον Τρωικό πόλεμο Από την περιοχή ξεκίνησε η αργοναυτική εκστρατεία Η λίμνη ήταν πέρασμα και καταφύγιο ημίθεων και ηρώων Υμνήθηκε από τον Όμηρο, τον Πίνδαρο, το Στραβώνα κ.α. Ο τόπος συνδέθηκε με το θεό Απόλλωνα
Βούς + Ταύρος = botaurus Ήταυρος: το πτηνό στη λίμνη Κάρλα που αποτέλεσε αφορμή για μύθους και θρύλους Βούς + Ταύρος = botaurus «Θεριό του Βάλτου»
Ποίημα του Καναλιώτη ψαρά, αυτοδίδακτου ζωγράφου Σωκράτη Ζιώγα. Να κρεμαστούν οι κακαβιές, τις σούπες τους να βράσουν, και το βραδάκι στη στεριά, τσακάλια να ουρλιάζουν. Κρύοι βοριάδες να φυσούν, τον κόσμο να χαλάνε, και οι ψαράδες τη ζεστή, τη σούπα τους να φάνε. Κάρλα μου λίμνη όμορφη, που σ’ έχουνε ξεράνει, τον τόπο που μας άφησες, για τίποτε δεν κάνει. Να ξαναγίνεις θα ‘θελα, οι γλάροι να πετάξουν, και οι ψαράδες οι παλιοί, καλύβες να σου φτιάξουν.
Διοίκηση της λίμνης Από το 13ο αιώνα έως τον 18ο η λίμνη εξουσιάζεται από φεουδάρχες και μοναστήρια. Κατά το 19ο αιώνα η λίμνη ενοικιαζόταν με το σύστημα Μουκατά από Οθωμανούς. Το 1918 ιδρύθηκε ο «Σύνδεσμος Αλιέων Βοιβηίς» και η λίμνη ελεγχόταν από το Δημόσιο. Το 1932-33 η λίμνη ενοικιαζόταν από την «Ελληνική Εταιρεία Εκμεταλλεύσεως Λίμνης Βοιβηίδος» Οι ψαράδες πλήρωναν φόρο 25%
Οι σκάλες στη λίμνη – Εμπόριο -«Απεργία» Στη λίμνη υπήρχαν 3 ιχθυόσκαλες. Η Αεράνη, Η Πέτρα Ο Φούρνος ή Καστρί Λειτουργούσαν μέχρι το 1962 Η «απεργία» των ψαράδων διαρκούσε από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι το Δεκαπενταύγουστο, όπου το ψάρεμα απαγορευόταν για να μεγαλώσουν οι γόνοι των ψαριών.
Καλύβες Οι καλύβες ήταν το σπίτι των ψαράδων τους 9 μήνες που έμεναν στη λίμνη. Στη λίμνη υπήρχε ένας οικισμός που αποτελούνταν από 100 περίπου καλύβες. Στις καλύβες έμεναν 2-6 άτομα, τα οποία αποτελούσαν μια ομάδα που ονομαζόταν «ντουκάνι». Οι καλύβες κατασκευάζονταν μέσα στο νερό και ο πυθμένας της καλύβας βρισκόταν περίπου ένα μέτρο πάνω από την επιφάνεια. Τα υλικά που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή τους ήταν καλάμια, ραγάσια, ζώσματα και σύρμα. Στην κορυφή τοποθετούσαν έναν ξύλινο σταυρό και μέσα στην καλύβα υπήρχε η εικόνα του Αγίου Νικολάου και η εστία. Ο αρχηγός κάθε ομάδας ονομαζόταν «καπετάνιος».
Καράβια Τα «καράβια» που χρησιμοποιούσαν οι ψαράδες είναι προϊόντα της ντόπιας ναυτικής παράδοσης και τέχνης. Το σχήμα των καραβιών ταιριάζει αρμονικά με το περιβάλλον της λίμνης και βοηθά στην κίνηση με ευκολία στις περιοχές που υπήρχαν καλάμια. Τα προϊστορικά χρόνια, υποθέτουμε ότι οι κάτοικοι των περιοχών γύρω από τη λίμνη χρησιμοποιούσαν μονόξυλα για να διασχίζουν τη λίμνη. Τα «καράβια» που χρησιμοποιούσαν οι τελευταίοι ψαράδες φτιάχτηκαν γύρω στο 1980. Σημαντικό ρόλο έπαιζαν και τα διάφορα εξαρτήματα που τοποθετούνταν πάνω στο καράβι και αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος του.
Αυτά είναι: το τρεχαντήρι τα κουπιά το κουπάκι η κούντα ο κλάπανος η καθίστρα η φαναριέρα ο κάδος το καμάκι η άγκυρα
Εργαλεία και τρόποι ψαρέματος Είδη διχτυών και Άλλα εργαλεία Τρόποι ψαρέματος φαναριέρα Απλάδι κατίκια Ρόκα Πανί Τράντα Βλάρι Τσίφτι Μακαρά γρίπος
Η ζωή στα νερά της λίμνης Η ζωή στη λίμνη διαρκούσε 9 μήνες. Οι ψαράδες έφευγαν από το χωριό μετά το πανηγύρι το Δεκαπενταύγουστο και επέστρεφαν την Κυριακή των Βαΐων. Στη λίμνη πήγαιναν και τα αγόρια από 16 ετών και μάθαιναν να ψαρεύουν κοντά στους μεγάλους κάνοντας αρχικά βοηθητικές δουλειές όπως το μαγείρεμα. Όλες οι γυναίκες έμεναν στο χωριό. Μέσα σε κάθε καλύβα υπήρχε η εστία που μαγείρευαν . Έτρωγαν ψαρόσουπα και τηγανιτά ψάρια. Τα Σαββατοκύριακα οι ψαράδες γύριζαν στο χωριό και γλεντούσαν με τις οικογένειές τους. Οι περισσότεροι από αυτούς δε γνώριζαν κολύμπι αλλά αγαπούσαν πολύ το νερό. Τέλος , οι ψαράδες είχαν ως προστάτη τους τον Άγιο Νικόλαο και γιόρταζαν την Πρωτομαγιά κοντά στην εκκλησία του κάθε χρόνο.
ΤΕΛΟΣ