Κατάρτιση του Εγγράφου Περιγραφής Απαιτήσεων από το Σύστημα (ΕΠΑΣ) Το προϊόν της εξέτασης των απαιτήσεων συστήματος και απαιτήσεων λογισμικού Αναγνωρίζει τις κύριες λειτουργίες και τις απαιτήσεις επιδόσεων Εξετάζει υπάρχον υλικό και λογισμικό Προσδιορίζει πηγές και ροές πληροφορίας και απαιτήσεις αποθήκευσης πληροφορίας Προσδιορίζει τρόπο και διαδικασίες αλληλεπίδρασης υλικού-λογισμικού με τους χρήστες Το ΕΠΑΣ περιγράφει το σύστημα ως «μαύρο κουτί», χωρίς εσωτερικές λεπτομέρειες αλλά μόνο την αλληλεπίδρασή του με το εξωτερικό περιβάλλον Υπάρχουν πρότυπες δομές του ΕΠΑΣ που συνίστανται.
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE Εισαγωγή 1.1 Σκοπός του συστήματος 1.2 Εμβέλεια του συστήματος Σύντομη αλλά σαφής εξήγηση του προβλήματος του πελάτη, με αναφορά σε προηγούμενες αναλύσεις και μελέτες. Αναφέρουμε το τι θα κάνει και τι ΔΕΝ θα κάνει το λογισμικό για να τις καλύψει. Περιγράφει την χρήση/εφαρμογή του συστήματος. Παραθέτει όλα τα στρατηγικού επιπέδου οφέλη του συστήματος, τις επιδιώξεις και τους στόχους όσο το δυνατόν σαφέστερα 1.3 Ορισμοί, ακρωνύμια και συντομογραφίες Οι ορισμοί έχουν σχέση με το επιχειρηματικό πεδίο του πελάτη, τεχνικά ζητήματα ή ό,τι άλλο απαιτείται για να κατανοηθεί πλήρως το έγγραφο 1.4 Αναφορές (ποια έγγραφα αναφέρονται στο παρόν) 1.5 Επισκόπηση του συστήματος
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 2. Γενική περιγραφή συστήματος 2.1 Περιβάλλον του συστήματος Κατάλληλα διαγράμματα και κείμενο για να καθορίσουν το περιβάλλον του συστήματος, ορίζοντας όλες τις σημαντικές διασυνδέσεις του συστήματος με αυτό 2.2 Καταστάσεις λειτουργίας του συστήματος Αν το σύστημα μπορεί να λειτουργεί με διαφορετικούς τρόπους (π.χ. Ανελκυστήρας: συντήρηση, κανονική λειτουργία, πρόσβαση από πυροσβεστική), αυτοί περιγράφονται εδώ 2.3 Κύριες δυνατότητες του συστήματος Τα χαρακτηριστικά και οι λειτουργικότητες του συστήματος που απαιτούνται ή είναι επιθυμητές από τον πελάτη. Περιγράφουμε τι κάνει το σύστημα και με τρόπο ανεξάρτητο από τη λύση που θα επιλεχθεί.
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 2. Γενική περιγραφή συστήματος (συνέχεια) 2.4. Κύριες συνθήκες (conditions) του συστήματος Μετρήσιμες ποιοτικά ή ποσοτικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με δυνατότητες. Προσδιορίζουν μία δυνατότητα περαιτέρω και επιτρέπουν την επιβεβαίωση ότι παρέχεται (π.χ. ένας web server να δέχεται 2000 ταυτόχρονες συνδέσεις) 2.5. Κύριοι περιορισμοί του συστήματος Περιορισμοί στη λύση που θα επιλεγεί, π.χ. στην τεχνολογία ανάπτυξης, στις βάσεις δεδομένων κ.λπ. 2.6 . Χαρακτηριστικά χρηστών Καθορίζουμε τον κάθε τύπο χρήστη του συστήματος (ανά λειτουργία, θέση, τύπο συσκευής κ.λπ.), τον πληθάριθμο κάθε ομάδας χρηστών και τη φύση της εργασίας τους στο σύστημα
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 2. Γενική περιγραφή συστήματος (συνέχεια) 2.7 Υποθέσεις και εξαρτήσεις 2.8 Σενάρια λειτουργίας Περιγραφικά παραδείγματα του πως χρησιμοποιείται το σύστημα 3. Δυνατότητες, συνθήκες και περιορισμοί του συστήματος 3.1 Φυσική διάσταση 3.1.1 Κατασκευή (τα περιβαλλοντικά -όπως μηχανικά, ηλεκτρικά, χημικά- χαρακτηριστικά του συστήματος ορίζονται, π.χ. τα όρια βάρους του συστήματος. 3.1.2 Ανθεκτικότητα στον χρόνο 3.1.3 Προσαρμοστικότητα (προβλέψεις για κλιμάκωση, επέκταση, χωρητικότητα). Π.χ. αν εκτιμούμε ότι θα χρειαστούμε αποθηκευτική ικανότητα, θα πρέπει να προβλέψουμε χώρο για δίσκους, NAS, κ.ά. 3.1.4 Περιβαλλοντικές συνθήκες (π.χ. υγρασία, θερμοκρασία, ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές κ.λπ.)
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 3. Δυνατότητες, συνθήκες και περιορισμοί του συστήματος (συνέχεια) 3.2 Χαρακτηριστικά απόδοσης του συστήματος Περιγράφουμε τα κύρια χαρακτηριστικά επίδοσης, όπως ελάχιστος χρόνος ζωής, βαθμός χρησιμοποίησης, χρόνος συνόδων, απαιτήσεις επιδόσεων σε κάθε κατάσταση λειτουργίας 3.3 Ασφάλεια συστήματος Περιορισμοί πρόσβασης (π.χ. διαδικασίες σύνδεσης και ποιος έχει πρόσβαση σε τι), μέθοδοι προστασίας και ανάκτησης δεδομένων, προστασία από τυχαία ή κακόβουλη πρόσβαση, χρήση, τροποποίηση, καταστροφή ή διαρροή.
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 3.4 Διαχείριση πληροφορίας Η ενότητα αυτή περιγράφει τις απαιτήσεις που έχουμε από το σύστημα σχετικά με τη διαχείριση πληροφορίας και περιλαμβάνουν: το αν υπάρχουν απαιτήσεις για χρήση βάσης δεδομένων ή μπορεί αυτό να γίνεται με οποιονδήποτε τρόπο το αν υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για τη διαχείριση των δοσοληψιών το αν υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για μακροχρόνια αποθήκευση δεδομένων παλαιών συναλλαγών το αν υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις σχετικά με την αναπαράσταση των δεδομένων (π.χ. XML, JSON κ.λπ.) ή απαιτήσεις για δυνατότητα μετατροπής των δεδομένων στις αναπαραστάσεις αυτές το αν κάποια δεδομένα πρέπει να κρυπτογραφούνται ή όχι το αν υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις για τον τρόπο πρόσβασης στα δεδομένα από γλώσσα προγραμματισμού (π.χ. jdbc, odbc κ.λπ.) και ποια χαρακτηριστικά πρέπει αυτό να υποστηρίζει (π.χ. δυναμικές ερωτήσεις) το αν υπάρχουν απαιτήσεις για διατήρηση ομοιοτύπων (replicas) των δεδομένων (δηλ. ένα παράλληλο αντίγραφο των δεδομένων που ενημερώνεται άμεσα και μπορεί να αντικαταστήσει το «βασικό» αντίγραφο)
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 3. Δυνατότητες, συνθήκες και περιορισμοί του συστήματος (συνέχεια) 3.5 Λειτουργίες του συστήματος 3.5.1 Ανθρώπινοι παράγοντες – περιορισμοί για ανάθεση εργασιών σε προσωπικό και διαδράσεις προσωπικού-εξοπλισμού. Έμφαση στα σημεία που χρειάζεται αυξημένη προσοχή λόγω της λεπτότητας της λειτουργίας ή της κρισιμότητας της εργασίας 3.5.2 Συντηρισιμότητα του συστήματος – ποσοτικοποιημένα. Π.χ. μέσος και μέγιστος χρόνος αδράνειας, χρόνος αντίδρασης, χρόνος διεκπεραίωσης, ποσοστά χρόνου συντήρησης επί συνολικού χρόνου, πολυπλοκότητα συντήρησης (τι δεξιότητες πρέπει να έχουν οι συντηρητές) κ.ά. 3.5.3. Αξιοπιστία του συστήματος – ποσοτικοποιημένα και να ορίζει τις συνθήκες υπό τις οποίες πρέπει να επιτυγχάνεται η αξιοπιστία.
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 3. Δυνατότητες, συνθήκες και περιορισμοί του συστήματος (συνέχεια) 3.6 Πολιτικές και κανονισμοί Περιγράφονται πολιτικές του οργανισμού που επηρεάζουν τη λειτουργία ή τις επιδόσεις του συστήματος, όπως και σχετιζόμενες κανονιστικές απαιτήσεις (π.χ. νομοθεσία) ή περιορισμοί που υπαγορεύονται από επιχειρηματικές πολιτικές. Παραδείγματα: πολυγλωσσικότητα, προστασία προσωπικών δεδομένων, αναφορές στην επιθεώρηση εργασίας ή στην ΕΕΤ, θέματα υγείας και ασφάλειας 3.7 Υποστήριξη κύκλου ζωής Σκιαγραφούμε δραστηριότητες διασφάλισης ποιότητας, π.χ. επιθεωρήσεις, συλλογή και επεξεργασία μετρήσεων
Δομή ΕΠΑΣ κατά IEEE (συνέχεια) 4. Διεπαφές του συστήματος Ορισμός των απαιτήσεων για διεπαφές μεταξύ διαφορετικών συνιστωσών, περιλαμβάνοντας όλους τους χρήστες του συστήματος, ανθρώπους και άλλα συστήματα. Πρέπει να περιλαμβάνονται χαρακτηριστικά διεπαφών προς συστήματα που αναπτύσσονται τώρα ή θα αναπτυχθούν στο μέλλον. Πρέπει να προσδιοριστούν αλληλοεξαρτήσεις ή περιορισμοί που αφορούν τις διεπαφές (π.χ. πρωτόκολλα επικοινωνίας, πρότυπα, προκαθορισμένες μορφές). Κάθε διεπαφή μπορεί να είναι μονοκατευθυνόμενη ή αμφικατευθυνόμενη. Οι γραφικοί-διαγραμματικοί συμβολισμοί είναι προτιμότεροι.
Δραστηριότητες Απαιτήσεων Διαδικασίες που πρέπει να εκτελέσει ο μηχανικός λογισμικού για να καταλήξουμε σε πλήρες και ορθό ΕΠΑΣ Δραστηριότητες απαιτήσεων Προσδιορισμός απαιτήσεων Διαχείριση απαιτήσεων Επικύρωση απαιτήσεων Μελέτη σκοπιμότητας Εξαγωγή απαιτήσεων Προδιαγραφή απαιτήσεων Ανάλυση απαιτήσεων