ΑΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ (LOGISTICS) Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ ΤΩΝ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ : ALTERRA AE ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗ 2016

ΔΟΜΗ ΣΤΟΧΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ LOGISTICS ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας αποτέλεσε η μελέτη περίπτωσης της εταιρείας ALTERRA AE, ώστε να διερευνηθεί ο ρόλος της συσκευασίας στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων και συγκεκριμένα των κατεψυγμένων φρούτων και λαχανικών.

συσκευασια Η συσκευασία : Ενημερώνει για το προϊόν που περιέχει Πιστοποιεί την ποσότητα και το βάρος του Εγγυάται τις συνθήκες προστασίας του κατά την μεταφορά σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας Διαφημίζει το προϊόν Διευκολύνει στην αποθήκευση των προϊόντων

συσκευασια Κατά δεύτερο λόγο : Να προστατεύει το προϊόν από εξωτερικές επιδράσεις – σκόνη, ηλιακή ακτινοβολία κ.λπ. Να προστατεύει το ίδιο το προϊόν από φθορές και χτυπήματα Να βοηθά στην παλετοποίηση – αποθήκευση με ασφάλεια

Συσκευασια & Logistics

Αγροτικα προϊοντα Τα αγροτικά προϊόντα µπορούν να ταξινοµηθούν σε 3 κύριες κατηγορίες: Προϊόντα της φυτικής παραγωγής (φρούτα, λαχανικά, εσπεριδοειδή, εδώδιµα, αποικιακά κ.ο.κ) Προϊόντα ζωικής παραγωγής (προϊόντα κρέατος) Προϊόντα που προέρχονται από την αλιεία.

Δειγμα : ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑLTERRA AE

δειγμα Έτος ίδρυσης : 2002 Έδρα : Γιαννιτσά – Πέλλα Προσωπικό : Μόνιμο : 52 Εποχικό : 380 Εγκαταστάσεις : Αποθήκες 60.000m2

Προϊόν/ Ομάδα προϊόντος Αγορές που απευθύνονται αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποια είναι τα σημαντικότερα προϊόντα που παράγετε και τι ποσοστό επί του συνόλου των πωλήσεων της εταιρείας (κατά προσέγγιση) αντιπροσωπεύει το κάθε ένα. Προϊόν/ Ομάδα προϊόντος % επί του τζίρου Αγορές που απευθύνονται Κεράσι εκπυρινωμένο 40% Εξωτερικό Ροδάκινο κύβος 6*6 29% Εξωτερικό / Εσωτερικό Ροδάκινο φέτες 15% Βερίκοκο κύβος 12% Σπανάκι 4% Εσωτερικό

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποιο είναι το ποσοστό των εξαγωγών που κάνει η εταιρεία , ανά προϊόν Προϊόν και Ποικιλία % Εξαγωγών Peach frozen (cliwgt freestone) 58% Cherries frozen (tragana) 23% Apricot frozen (bebeco) 19% ΕΡΩΤΗΣΗ Ποιες είναι οι σημαντικότερες χώρες στις οποίες απευθύνονται τα προϊόντα της εταιρείας ; ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΧΩΡΕΣ ΕΞΑΓΩΓΗΣ Peach & Cherries USA Peach, Cherries & Apricots ENGLAND Cherries & Apricots SWITZERLAND

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Από ποιες περιοχές της Ελλάδας προμηθεύεται η εταιρεία τα νωπά φρούτα και λαχανικά και σε ποιο ποσοστό ; ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ % Πέλλα – Ημαθία – Πελοπόννησος 20% βερίκοκο / ροδάκινο (σε μεγάλα πλαστικά παλετοκιβώτια των 250Kg) Πέλλα 80% κεράσι (σε μικρά τελάρα των 20Kg) 100% λαχανικά ( χύδην σε inox φορτηγά)

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Τι μορφή συσκευασίας χρησιμοποιούν οι παραγωγοί για την μεταφορά των νωπών φρούτων και λαχανικών από τον αγρό στο εργοστάσιο; ΚΛΟΥΒΕΣ (32*52) ΠΑΛΕΤΟΚΙΒΩΤΙΑ (bins) [ ͌ 300Kg] XYMA ΕΡΩΤΗΣΗ Διατηρεί η επιχείρηση απόθεμα ασφαλείας υλικών συσκευασίας; Εάν ΝΑΙ ποιος είναι ο τρόπος υπολογισμού του; ΝΑΙ, συνήθως κατά την παραγωγή 4-5 ημέρες συνεχούς παραγωγής χωρίς προμήθεια

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποσοστό των προμηθειών υλικών συσκευασίας που δεν παραλήφθηκαν έγκαιρα την τελευταία διαχειριστική χρήση. 10% ΕΡΩΤΗΣΗ Ποσοστό των προμηθειών υλικών συσκευασίας που απορρίφθηκαν ως ακατάλληλα προς χρήση την τελευταία διαχειριστική χρήση. 0% ΕΡΩΤΗΣΗ Γίνεται αξιολόγηση των προμηθευτών υλικών συσκευασίας; Γίνεται σε ετήσια βάση χρησιμοποιώντας προδιαγεγραμμένη μεθοδολογία

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Αξιολογήστε τους παρακάτω λόγους ως αιτίες διακοπής του εφοδιασμού υλικών συσκευασίας στην εταιρεία (βαθμολογείστε από 1 έως 5, όπου 1 = χωρίς σημασία 5 =πολύ σημαντικό ) 1 2 3 4 5 Μη έγκαιρη παράδοση × Μικρός αριθμός κατάλληλων προμηθευτών Κακή συνεννόηση Έλλειψη ακριβούς πληροφόρησης Θέματα ποιότητας Προβλήματα αποθήκευσης Αστάθεια τιμών Όροι συμβάσεων με προμηθευτές Άλλος λόγος :

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Υφίσταται μόνιμη συνεργασία μεταξύ της εταιρείας και των προμηθευτών υλικών συσκευασίας ;   Ναι × Όχι Εάν απαντήσατε Ναι συμμετέχετε στις παρακάτω δραστηριότητες με τους προμηθευτές συσκευασίας ; (1= σπάνια 5 = πολύ συχνά ) 1 2 3 4 5 Συναντήσεις συνεργασίας μεταξύ εταιρίας και προμηθευτών συσκευασίας ( από κοινού επίλυση προβλημάτων, κλπ) × Χρησιμοποίηση της τεχνογνωσίας των προμηθευτών για βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών. Χρησιμοποίηση της τεχνογνωσίας των προμηθευτών για βελτίωση της συσκευασίας σε θέματα ποιότητας (αντοχές σε κρούση, πτώση κλπ) . Χρησιμοποίηση της τεχνογνωσίας των προμηθευτών για βελτίωση της συσκευασίας σε θέματα design Χρησιμοποίηση της τεχνογνωσίας των προμηθευτών για μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των χρησιμοποιούμενων συσκευασιών ( μείωση βάρους κλπ)

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποια είναι η τυπική διαδικασία παραγωγής των κατεψυγμένων φρούτων από την Παραλαβή έως και την φόρτωση προς τον πελάτη; ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΠΛΥΣΙΜΟ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΚΠΥΡΙΝΩΣΗ ΔΙΑΛΟΓΗ ΑΠΟΦΛΟΙΩΣΗ ΚΟΠΗ ΖΕΜΑΤΙΣΜΑ ΚΑΤΑΨΥΞΗ / IQF ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποια είναι η τυπική διαδικασία παραγωγής των κατεψυγμένων λαχανικών από την Παραλαβή έως και την φόρτωση προς τον πελάτη; ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΞΕΝΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΠΛΥΣΙΜΟ ΑΠΟΜΙΣΧΩΣΗ (για φασόλι) ΔΙΑΛΟΓΗ ΖΕΜΑΤΙΣΜΑ ΨΥΞΗ ΚΑΤΑΨΥΞΗ / IQF ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Πόσος μέσος χρόνος μεσολαβεί μεταξύ παραλαβής των νωπών φρούτων και λαχανικών και αποστολής στον πελάτη; ΜΕΓ: 1 ΕΤΟΣ ΕΡΩΤΗΣΗ Σε τι μέσο ποσοστό ( κατά προσέγγιση ) ανέρχονται οι απώλειες προϊόντος κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας και ποιες είναι οι σημαντικότερες αιτίες απώλειας ; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΕΡΩΤΗΣΗ Σε ποιο βαθμό ευθύνεται η χρησιμοποιούμενη από τους παραγωγούς συσκευασία για τις παραπάνω απώλειες ; 0%

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποιες είναι οι συνήθεις συσκευασίες των κατεψυγμένων φρούτων και λαχανικών ; Α) μεγέθη συσκευασιών (πρωτογενής συσκευασία ) παλετοκιβώτια 200Kg ή 400Kg (δευτερογενής συσκευασία) χαρτοκιβώτιο 1* 10kg (τριτογενής συσκευασία ) μονοκίζες συσκευασίας 10 * 1kg Β) υλικά συσκευασίας  (πρωτογενής συσκευασία ) πλαστικό ή χάρτινο παλετοκιβώτιο με σακούλα PE (δευτερογενής συσκευασία) χαρτοκιβώτιο + σακούλα πολυαιθυλενίου (τριτογενής συσκευασία ) χάρτινο κιβώτιο με πολυστρωματικό σακουλάκι Ποιοι τύποι υλικών συσκευασίας χρησιμοποιούνται συνήθως (π.χ. PE, PP κλπ) στην πρωτογενή συσκευασία ; PE PP METΑΛΙΖΕ

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Χρησιμοποιείτε «ενεργές συσκευασίες» για την «επιμήκυνση» της ζωής και την βελτίωση της ποιότητας των συσκευασμένων προϊόντων ; ΌΧΙ ΕΡΩΤΗΣΗ Προβλέπετε να χρησιμοποιήσετε «ευφυείς» συσκευασίες ( πχ. RFID) για τον έλεγχο των συνθηκών αποθήκευσης υπό ψύξη; ΝΑΙ ΕΡΩΤΗΣΗ Με ποιο τρόπο εξασφαλίζετε ότι τα υλικά συσκευασίας που χρησιμοποιείτε και έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα ικανοποιούν τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας ; ( κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 10/2011 για τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα) α) με πιστοποιητικά καταλληλότητας του προμηθευτή × β) με ελέγχους σε εργαστήρια ×

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ελέγχετε την ποιότητα των υλικών συσκευασίας σε εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου της εταιρείας; Ναι, σε τακτά χρονικά διαστήματα Ναι, κατά την παραλαβή κάθε νέας παρτίδας Ναι, τυχαία σε ακαθόριστα χρονικά διαστήματα Όχι × ΕΡΩΤΗΣΗ Ελέγχετε την ποιότητα των υλικών συσκευασίας σε συμβεβλημένο εξωτερικό εργαστήριο; Ναι, σε τακτά χρονικά διαστήματα × Ναι, κατά την παραλαβή κάθε νέας παρτίδας Ναι, τυχαία σε ακαθόριστα χρονικά διαστήματα Όχι

Αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που σχετίζονται με την συσκευασία των κατεψυγμένων φρούτων και λαχανικών; ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ Σε τι ποσοστό κατά μέσο όρο επιβαρύνουν τα υλικά συσκευασίας το κόστος παραγωγής των κατεψυγμένων φρούτων και λαχανικών ; ΣΕ ΦΡΟΥΤΑ 7,5% ΣΕ ΛΑΧΑΝΙΚΑ 10% Εκτιμάτε αυτή την επιβάρυνση του κόστους συσκευασίας ως Χαμηλή Μέτρια × Υψηλή Πολύ υψηλή

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Υπάρχουν προτάσεις για την μείωση του κόστους συσκευασίας ; ΝΑΙ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ Εκτιμάτε ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της συσκευασίας ώστε να μειωθεί το κόστος των logistics της εταιρείας ; ΝΑΙ Ποια είναι συχνότητα παραπόνων των πελατών σας σχετικά με την συσκευασία ; ποτέ σπάνια × συχνά Πολύ συχνά

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Υπάρχουν επιστροφές προϊόντων που αποδίδονται στην κακή συσκευασία; Πόσο βοηθούν οι χρησιμοποιούμενοι τύποι συσκευασιών στην «πώληση» των προϊόντων της εταιρείας ; ποτέ σπάνια × συχνά Πολύ συχνά Καθόλου Λίγο Αρκετά × Πάρα πολύ

αποτελεσματα ΕΡΩΤΗΣΗ Παρακαλούμε σημειώστε πώς αξιολογείτε την συσκευασία των προϊόντων της εταιρείας σας σε σχέση με αυτήν των σημαντικότερων ανταγωνιστών σας -2 -1 +1 +2 Ποιότητα Πολύ χειρότερη × Πολύ καλύτερη Σχεδιασμός/Design Πολύ χειρότερος Πολύ καλύτερος Καινοτομικά χαρακτηριστικά Πολύ χειρότερα Πολύ καλύτερα Ευκολία για το χρήστη Πολύ μικρότερη Πολύ μεγαλύτερη Ανανέωση / Βελτίωση της συσκευασίας Καθόλου Συχνά Ευανάγνωστη Στοιχεία/πληροφόρηση για τον καταναλωτή Πολύ λιγότερα Πολύ περισσότερα

συμπερασματα Η επιτυχημένη εφοδιαστική των κατεψυγμένων φρούτων και λαχανικών είναι στενά συνδεδεμένη με μια σειρά «καλών πρακτικών» συλλογής, διαλογής, ψύξης , συσκευασίας, μεταφοράς και γενικότερα τρόπων διαχείρισης που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες και την ευαισθησία των φρούτων και των λαχανικών.

συμπερασματα Η προμήθεια των υλικών συσκευασίας γίνεται χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα με αποτέλεσμα η εταιρεία να διατηρεί απόθεμα ασφαλείας μόνο 4-5 ημερών Η πολιτική ποιότητας για την συσκευασία της εταιρείας δίνει ιδιαίτερο βάρος στην αξιολόγηση των προμηθευτών συσκευασίας σε ετήσια βάση και στους περιοδικούς ελέγχους σε εξωτερικά εργαστήρια. Η πολιτική αυτή κρίνεται εκ του αποτελέσματος επιτυχής

συμπερασματα Η εταιρεία διατηρεί μόνιμη συνεργασία με τους προμηθευτές υλικών συσκευασίας και αξιοποιεί την τεχνογνωσία τους για την βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών, για την βελτίωση της συσκευασίας σε θέματα ποιότητας (αντοχές σε κρούση, πτώση κλπ), βελτίωση της συσκευασίας σε θέματα design μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των χρησιμοποιούμενων συσκευασιών. Κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας δεν παρατηρούνται άξιες λόγου απώλειας προϊόντος που οφείλονται στην συσκευασία

συμπερασματα Η εταιρεία δεν χρησιμοποιεί σήμερα συστήματα «ευφυούς συσκευασίας» (RFID) αν και το αντικείμενο των κατεψυγμένων τροφίμων ενδείκνυται για τις εφαρμογές αυτές Η εταιρεία δέχεται σπάνια παράπονα από πελάτες σχετικά με την συσκευασία. Αντίστοιχα σπάνιες είναι επίσης οι επιστροφές προϊόντων που αποδίδονται στην συσκευασία.

προταση Η υιοθέτηση της «ευφυούς συσκευασίας» από την ALTERRA με την εφαρμογή συστημάτων σήμανσης RFID αναμένεται να προσδώσει μια δυναμική στην εταιρεία ιδιαίτερα στον τομέα των εξαγωγών. Τα μειονεκτήματα του συστήματος αντισταθμίζονται από την εξαιρετικά πολύτιμη για την εταιρεία ροή πληροφοριών (διαρκής παρακολούθηση των συνθηκών συντήρησης ) που αναμένεται να αναβαθμίσει την θέση της εταιρείας στην διεθνή αγορά.

Προτασεισ για μελλοντικη ερευνα Στους περιορισμούς της μελέτης συγκαταλέγεται κυρίως το γεγονός ότι η προσέγγιση του θέματος της συσκευασίας στα προϊόντα της εταιρείας έγινε σφαιρικά για το σύνολο των παραγόμενων προιόντων. Θα είχε όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον εάν, στα πλαίσια μιας μελλοντικής έρευνας, ερευνηθεί το θέμα της συσκευασίας ανά είδος ή ομάδα προιόντων ξεχωριστά.

Σας ευχαριστώ!