Παραγωγή γραπτού λόγου στο Λύκειο

Η οργάνωση της διδασκαλίας Ποια θεματική ενότητα έχω να προσεγγίσω; Ποιο επιμέρους θέμα θα επιλέξω και με ποια κριτήρια; Θα δώσω συνοδευτικό κείμενο Αν ναι, πώς θα το επιλέξω ώστε να ανταποκρίνονται στην ηλικία και τα ενδιαφέροντα των μαθητών; Η οργάνωση της διδασκαλίας

Επιλέγουμε κείμενα πληροφοριακά επαρκή, Τα συνοδευτικά κείμενα ως πηγή πληροφοριών για την παραγωγή γραπτού λόγου Επιλέγουμε κείμενα πληροφοριακά επαρκή, που θα δημιουργήσουν σχετικό προβληματισμό στον μαθητή, ώστε να κινητοποιηθεί να γράψει.

Ερωτήματα για το συνοδευτικό κείμενο Πώς θα αξιοποιηθεί το συνοδευτικό κείμενο: ως αφορμή προβληματισμού ή/και για την παροχή πληροφοριών; Πώς θα επιτύχουμε όχι τη συσσώρευση πληροφοριών ούτε το αναμάσημα έτοιμου υλικού αλλά την έκφραση και την ανάπτυξη των απόψεων των μαθητών;

Οι συμβάσεις του κειμενικού είδους Έχουν διδαχθεί οι μαθητές στο σχολείο το κειμενικό είδος που τους ζητάμε να παραγάγουν; Μπορούν να ανταποκριθούν στις συμβάσεις του; Διαθέτουν το κατάλληλο λεξιλόγιο; Γνωρίζουν το ύφος που απαιτεί η επικοινωνιακή περίσταση; Οι συμβάσεις του κειμενικού είδους

Ζητούμενα της διδασκαλίας μας Η διαμόρφωση σχηματικής γνώσης για την οργάνωση του διδασκόμενου κειμενικού είδους Η επιλογή κατάλληλου/ων συνοδευτικού/ών κειμένων για την κατάκτηση του κατάλληλου λεξιλογίου Καθοδήγηση σχετικά με τις παραμέτρους περίστασης επικοινωνίας (ομιλητής, συνομιλητής, τόπος, χρόνος, στόχος της επικοινωνίας).

Επιστολή / Ανοιχτή επιστολή αποδεικτικό Δοκίμιο στοχαστικό Άρθρο Ομιλία / Εισήγηση Επιστολή / Ανοιχτή επιστολή Κειμενικά είδη που είναι πιθανό να ζητηθούν για παραγωγή λόγου στις εξετάσεις

Επικοινωνιακή περίσταση Ποιος απευθύνεται; Σε ποιον; Με ποιους στόχους; Για ποιο θέμα; Σε ποιες συνθήκες; Σε ποιο χώρο και χρόνο; Με τι είδους κείμενο; Σε ποιο επίπεδο ύφους; Επικοινωνιακή περίσταση Επικοινωνιακό πλαίσιο

Δοκίμιο αποδεικτικό Τίτλος (όχι απαραίτητα) Ύφος σοβαρό Διατύπωση και λεξιλόγιο προσεγμένο Λογική επιχειρηματολογία Δοκίμιο αποδεικτικό

Δοκίμιο στοχασμού Τίτλος (όχι απαραίτητα) Μεταφορική, συγκινησιακή γλώσσα Ύφος φυσικό Συνειρμική ανάπτυξη ιδεών Δοκίμιο στοχασμού

Άρθρο Τίτλος Επίκαιρο περιεχόμενο Λογικά επιχειρήματα Ύφος ανάλογα με το κοινό: φυσικό ή σοβαρό Άρθρο

Ομιλία / εισήγηση Προσφώνηση Γλώσσα / ύφος ανάλογα με το κοινό Χρήση α' ή β΄ ενικού ή πληθυντικού ρηματικού προσώπου Χαιρετισμός / ευχαριστίες Ομιλία / εισήγηση

Επιστολή Τόπος / χρόνος (πάνω δεξιά) Παραλήπτης (αριστερά) Προσφώνηση (αριστερά) Ρηματικό πρόσωπο α΄ή β΄ ενικού ή πληθυντικού αναλόγως Γλώσσα και ύφος ανάλογα με τον παραλήπτη Χαιρετισμός / Αποφώνηση Επιστολή

Ανοιχτή επιστολή Αριστερά: αποστολέας Αριστερά :Τόπος / χρόνος Κέντρο: παραλήπτης & θέμα Αριστερά: Προσφώνηση Ρηματικό πρόσωπο α΄ή β΄ ενικού ή πληθυντικού αναλόγως Γλώσσα και ύφος επίσημο, σοβαρό Χαιρετισμός / Αποφώνηση Ανοιχτή επιστολή

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ κ. Ν. ΦΙΛΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ …… ΕΛΜΕ Ανατ. Αττικής Αθήνα, 2 Οκτωβρίου 2016 ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ κ. Ν. ΦΙΛΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ …… Αξιότιμε κ. Υπουργέ, ………………………………………. Με εκτίμηση, ………………………………………………… Παράδειγμα

Δεν αρκούν τα περικειμενικά στοιχεία για να είναι κατάλληλο το επικοινωνιακό πλαίσιο, αλλά όλος ο λόγος θα πρέπει να τηρεί τα γνωρίσματα του κειμενικού είδους Σημαντική επισήμανση

Πώς θα κινητοποιηθούν οι μαθητές Με καταιγισμό ιδεών Συζήτηση στην ολομέλεια και καταγραφή των κυριότερων ιδεών Χρήση συνοδευτικών κειμένων Πώς θα κινητοποιηθούν οι μαθητές

Στρατηγικές για την ανάπτυξη της δεξιότητας παραγωγής λόγου Εύρεση της κεντρικής ιδέας και των επιμέρους ζητουμένων Κατασκευή διαγράμματος με τις βασικές ιδέες Αναζήτηση τρόπων ανάπτυξης και σύνδεσης παραγράφων Στρατηγικές για την ανάπτυξη της δεξιότητας παραγωγής λόγου

Ερωτήματα για την παραγωγή λόγου Σε ποιο βαθμό θα αξιοποιηθούν οι πραγματολογικές γνώσεις του συνοδευτικού κειμένου; Πώς θα αποφύγουμε την αποστήθιση συγκεκριμένων γνώσεων για την «έκθεση»;

Προκαταρκτικά ερωτήματα του μαθητή Ποιο είναι το κεντρικό θέμα και ποια η θέση που θα κρατήσω απέναντί του; Ποια οπτική θα υιοθετήσω (θετική, αρνητική, ουδέτερη); Ποιες ιδέες θα αναπτύξω; Ποιο κειμενικό είδος μού ζητείται; Ποια θα είναι τα γνωρίσματα του ύφους μου; Προκαταρκτικά ερωτήματα του μαθητή

Τι πρέπει να προσέξω; (ως μαθητής) Τη θεματική πολυδιάσπαση Την προσαρμογή του γραπτού λόγου στην επικοινωνιακή περίσταση Τη δομή, συνοχή, προφορικότητα Τι πρέπει να προσέξω; (ως μαθητής)

Ο διδάσκων

Αξιολόγηση κειμένου παραγωγής λόγου α) Ως προς το περιεχόμενο (20/40): κατανόηση θέματος (κατάλληλα στοιχεία για τον πρόλογο και επίλογο, εύστοχη αντιμετώπιση στα ζητούμενα του θέματος). Διαβάθμιση αξιολόγησης: πλήρης, μέτρια, λαθεμένη. απόψεις, ιδέες (επάρκεια απόψεων και ιδεών που εκφράζονται στο κείμενο*, πειστικότητα, πρωτοτυπία). Διαβάθμιση αξιολόγησης: πρωτοτυπία, κοινοτοπία, ανεπάρκεια. ανάπτυξη ιδεών (επαρκής ή ανεπαρκής ανάπτυξη και τεκμηρίωση των επιχειρημάτων που παρατίθενται). Διαβάθμιση αξιολόγησης: επαρκής, ελλιπής, απλή παράθεση, ανύπαρκτη. * Να θυμάστε: ούκ έν τῷ πολλῷ τό εὖ !!! Αξιολόγηση κειμένου παραγωγής λόγου

Αξιολόγηση κειμένου παραγωγής λόγου β) Ως προς την έκφραση (12/40): έκφραση (ορθότητα και ακρίβεια διατύπωσης, ορθή χρήση των λέξεων σε παραδειγματικό και συνταγματικό άξονα). Διαβάθμιση αξιολόγησης: ορθή-σαφής, με ασάφειες, με εκφραστικά λάθη. λεξιλόγιο (πλούσιο, ανάλογο με την επικοινωνιακή περίσταση, βασικό, περιορισμένο, ανεπαρκές). Διαβάθμιση αξιολόγησης: πλούσιο, περιορισμένο, ανεπαρκές. ορθογραφία, στίξη. Διαβάθμιση αξιολόγησης: πολύ καλή, καλή, μέτρια, προβληματική. μορφή (ευανάγνωστο κείμενο, σαφής διάκριση παραγράφων, καλαισθησία). Διαβάθμιση αξιολόγησης: επιμελημένη, μέτρια, ακαλαίσθητη. Αξιολόγηση κειμένου παραγωγής λόγου

Αξιολόγηση κειμένου παραγωγής λόγου γ) Ως προς τη δομή (8/40): συνεκτικότητα (νοηματική συνάφεια και αλληλουχία νοημάτων με σαφήνεια και φυσικότητα). Διαβάθμιση αξιολόγησης: λογική αλληλουχία, σφάλματα λογικής αλληλουχίας, έλλειψη ειρμού, χαλαρή σύνδεση. συνοχή (σωστή σύνδεση προτάσεων, περιόδων, παραγράφων, ανάλογα με τον στόχο του γράφοντα, π.χ. δήλωση χρόνου, αιτίας προϋπόθεσης κλπ.). Διαβάθμιση αξιολόγησης: ορθή, άστοχη, ασύνδετες προτάσεις και παράγραφοι. Επικοινωνιακό πλαίσιο (ύφος κατάλληλο για την επικοινωνιακή περίσταση, ομοιόμορφο, χρήση κατάλληλων μέσων πειθούς). Διαβάθμιση αξιολόγησης: κατάλληλο ακατάλληλο, ανομοιόμορφο. Αξιολόγηση κειμένου παραγωγής λόγου

δ) Συνολική αξιολόγηση κειμένου με βαθμολογία:   Σφαιρική αξιολόγηση του όλου