ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΟΔΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΟΔΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ

Η Ενδυμασία στην Αρχαιότητα ΟΜΑΔΑ: RECHERCHE DE LA MODE & UNISEX  ΜΠΙΤΣΙΚΑ ΣΤΕΛΛΑ  ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΜΑΛΙΑ  ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ  ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ  ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑ  ΡΑΜΜΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ  ΣΤΕΡΓΙΑΡΗ ΜΑΡΙΑ  ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΡΙΟΣ  ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ  ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΧΑΗΛ  ΜΟΥΡΑΤΣΙ ΜΙΚΑΕΛΑ

Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΟΜΑΔΑ :CHANEL & ΜΟΝΔΕΛΑ ΜΑΡΙΝΑ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΘΕΜΙΣ ΚΥΡΙΤΣΗ ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ ΠΑΠΠΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΑΛΛΙΑΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΝΑΣΙΑ ΓΚΟΥΓΚΛΑ MΠΟΥΤΚΑΡΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ

Αρχικά στο Βυζάντιο επικρατεί η Ρωμαϊκή μόδα όπως διαμορφώθηκε από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου μέχρι την εποχή του Ιουστινιανού. Σιγά σιγά όμως πήρε πολλά στοιχεία από την ανατολή και ιδιαίτερα από την Περσία. Πληροφορίες αντλούμε για τις ενδυμασίες από τα ψηφιδωτά, τις τοιχογραφίες και τις μικρογραφίες που έχουν σωθεί.

Οι κυρίες των τιμών στο παλάτι όπως και οι παλαιές Ρωμαίες κυρίες φορούσαν την στόλα, μακρύ πτυχωτό φόρεμα που έπεφτε με χάρη πάνω από την τούνικα ιντίμα. Η στόλα συνοδευόταν με την Πάλλα υφασμάτινο κάλυμα της κεφαλής.

Το ένδυμα στο Βυζάντιο αποτελούσε σημαντικό διακριτικό στοιχείο κοινωνικής θέσης, που καθοριζόταν από πολλούς παράγοντες, όπως την οικονομική κατάσταση του ατόμου, το επάγγελμα, την ηλικία και το φύλο του.   Οι Βυζαντινοί που ανήκαν στα μεσαία και κατώτερα στρώματα φορούσαν κατά κανόνα λινά ή μάλλινα ρούχα, που υφαίνονταν στον αργαλειό από τις γυναίκες του σπιτιού. Συνήθως ήταν πιο κοντά σε μήκος σε σχέση με αυτά της ανώτερης τάξης για να έχουν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Η ανώτερη τάξη φορούσε μακριά ενδύματα από ακριβές πρώτες ύλες (μετάξι, λινό), ενώ ειδική κατηγορία αποτελούσαν τα ενδύματα των αυτοκρατόρων που ήταν φτιαγμένα από πολύτιμα υφάσματα και έφεραν πλούσια διακόσμηση με κεντήματα και πολύτιμους λίθους. 

Βασική ενδυματολογική μονάδα της βυζαντινής φορεσιάς ήταν ο χιτώνας, που μπορούσε να συνδυαστεί με διαφορετικά ενδύματα, όπως παντελόνια, μανδύες, επενδύτες και πανωφόρια, και φοριόταν και από τα δύο φύλα. Οι άντρες φορούσαν συνήθως κοντούς χιτώνες, ψηλές πλεχτές κάλτσες, μανδύες ή χοντρά πανωφόρια και σκούφιες στο κεφάλι, ενώ αντίθετα οι γυναίκες προτιμούσαν τους φαρδιούς, μακριούς και με μακριά μανίκια χιτώνες μαζί με εσάρπες, μαντήλια και καλύμματα της κεφαλής, που σχετίζονταν βέβαια με την ηθική της εποχής. 

16ος ΑΙΩΝΑΣ Με το ξεκίνημα του 16ου αιώνα μια νέα εποχή ανατέλει σε όλους τους τομείς των τεχνών και στη μόδα, η περίοδος της Αναγέννησης.η αστική τάξη πλουτίζει και δεν δυστάζει να ξοδέψει περιουσίες σε ρούχα και κοσμήματα. Ανδρικά και γυναικεία ενδύματα παρουσιάζουν ομοιότητες. Χαρακτηριστικά της περιόδου είναι τα μεγάλα μανίκια, τα εφαρμοστά ενδύματα και βεβαίως οι κορδέλες. Τέλος, οι γυναικείες φιγούρες λόγω του κρινολίνου που φορούσαν κάτω από τα φορέματα χάριζαν σχήμα καμπάνας.

17ος ΑΙΩΝΑΣ Την εποχή αυτή το στυλ των ρούχων αλλάζει, κάνoντάς τα πιο αποκαλυπτικά. Το μπούστο είναι εφαρμοστό, ενώ τα ντεκολτέ πιο αποκαλυπτικά με διάφορα κοψίματα, με φαρδύ δαντελωτο ύφασμα ή κορδέλα γιακα. Η εξωτερική φούστα διέθεται ουρά, δηλώνοντας έτσι τη θέση της κυρίας που την φόραγε. Οι κορσέδες παρέμειναν στην ίδια θέση κάνοντας την μέση της γυναίκας υπερβολικά μικρή. Μεγάλες αλλαγές παρουσιάστηκαν στα δεύτερα μισά του 17ου αιώνα κάνοντας τα γυναικεία σώματα πιο θελκτικά, αναδεικνύοντας την σιλουέτα τους.

18ος ΑΙΩΝΑΣ Το στυλ ντυσίματος των γυναικών διατηρεί την έμφαση του σε ένα στενό ανεστραμμένο κωνικό κορμό, που επιτυγχάνεται με κορσέδες και μακριές φούστες. Με τις μακριές φούστες με φουρό είναι πολύ δύσκολο το κάθισμα ενώ υπενθυμίζει σε όσες γυναίκες τις φορούν να σταθούν στην στάση του βασιλιά. Οι κορσέδες δεν είναι αφόρητοι και υποβάλλουν μια σωστή και όρθια στάση. Λόγω των πρώτων υλών των ρούχων τα ρούχα δεν πλένονται συχνά.

19ος ΑΙΩΝΑΣ Δεν υπάρχουν στολισμένα παλτά και μπαρόκ ρούχα, περούκες, πουδραρισμένα μαλλιά, περίπλοκα κουστούμια. Τα μπούστα και οι κορσέδες εγκαταλείφθηκαν όπως και γενικά τα πλούσια υλικά. Ήθελαν κυρίως να έχουν απλοϊκό ντύσιμο. Τα καλύμματα του κεφαλιού απλοποιήθηκαν και στο κεφάλι λόγω μόδας φορούσαν φτερά στρουθοκαμήλου. Τα φορέματα ήταν τοποθετημένα στον κορμό ακριβώς κάτω από το στήθος και συνέχιζαν ριχτά.

1940 - 1949 Την εποχή του Β’ Παγκοσμίου πολέμου οι κυρίες της Γαλλίας μένουν στάσιμες στις κομψές ενδυμασίες παρόλο που οι κυρίες των υπόλοιπων χωρών ρίχνουν το κόστος των ενδυμασιών τους. Παρουσιάζονται αλλαγές τόσο στον τρόπο που ντύνονται όσο και στην περιποίηση του προσώπου τους από τις γυναίκες της Γαλλικής κοινωνίας. Οι κυρίες της Γερμανικής κοινωνίας καθιερώνουν ένα αυστηρό στυλ πράγμα που προσδίδει κύρος και σοβαρότητα. Αντίθετα οι κυρίες της Αγγλικής κοινωνίας ήταν πιο συγκροτημένες. Η βασίλισσα στις εμφανίσεις της έπρεπε να αντιπροσωπεύει τη σεμνότητα χωρίς χαρακτηριστικό πλούτο, ενώ η κυβέρνηση της Αμερικής μείωσε τη βιομηχανία της μόδας.

1950 - 1969 Την δεκαετία του ’50 η ζωή επανέρχεται στους ρυθμούς της, καθώς αρχίζουν πάλι να σχεδιάζουν ρούχα για κοσμικές εμφανίσεις. Η σημαντικότερη στιγμή της δεκαετίας φανερώνει ανάπτυξη στην ενδυμασία και τα ρούχα με τη γραμμή Α που άνοιγαν στο κάτω μέρος κάνουν την εμφάνισή τους. Την εποχή αυτή την κάνουν κομψή οι ψηλόμεσες φούστες. Την εποχή του ’60 οι γυναίκες εργάζονταν και ξόδευαν τα χρήματά τους για το ντύσιμό τους έτσι αποκτούν ένα προσωπικό στυλ μιας και οι βιομηχανίες της μόδας αντιλήφθηκαν αυτή την ανάγκη και δημιούργησαν ένα νέο ύφος. Η γυναίκα ήταν αδύνατη με αποτέλεσμα να φορά πιο αποκαλυπτικά ρούχα.

1970 - 1979 Στην αρχή της δεκαετίας του ’70 η ύφεση είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσουν οι σπατάλες στην ένδυση. Κυριάρχησαν τα εφαρμοστά τζίν, τα ελαστικά φανταχτερά σε έντονους χρωματισμούς υφάσματα, σορτς τα στενά πουκάμισα με όρθιους γιακάδες και οι πλατφόρμες.

1980 - 1989 Στις αρχές τις δεκαετίας του ’80 βρισκόμαστε στην ανάπτυξη της οικονομίας, και βλέπουμε τις γυναίκες να είναι πιο δυναμικές, ανεξάρτητες και καριερίστες. Η γυναικεία σιλουέτα γίνεται πιο θηλυκή αποτελούμενη από ψηλόμεσες φούστες και χαρακτηρίζεται από δερμάτινα υφάσματα, ολόσωμες φόρμες και αλυσίδες. Γκέτες, γάντια από δαντέλα, φιόγκοι, στέκες, μεγάλες ζώνες και χρωματιστά καλσόν είναι τα χαρακτηριστικά αξεσουάρ της δεκαετίας των 80ς.

1990 - 1999 Μετά από πολλές δεκαετίες και πολλά διαφορετικά στυλ, πολλοί σχεδιαστές και βιομηχανίες ενδυμάτων ικανοποιώντας το γούστο φτάνουν στη στιγμή της απλότητας και του προσωπικού στυλ. Από τα 90ς μέχρι και σήμερα έχουμε συγκεκριμένες επιρροές με vintage ρούχα και ρετρό. Οι επιρροές αυτές από προηγούμενες δεκαετίες προσαρμόζονται στο σήμερα.

Ερωτηματολόγιο 1. Γιατί αγοράζετε ρούχα? ● Γιατί φθείρονται τα παλιά ● Γιατί αλλάζει η μόδα ● Γιατί με κάνει να νιώθω καλύτερα 2. Πόσο συχνά πηγαίνετε για ψώνια? ● Μία φορά το μήνα ● Μία φορά την εβδομάδα ● Μία φορά στους 2 – 3 μήνες ● Άλλο … 3. Υπάρχουν ρούχα στην ντουλάπα σας που είναι ξεχασμένα? ● Ναι ● Όχι

4. Τα ρούχα σας είναι επώνυμα 4. Τα ρούχα σας είναι επώνυμα? ● Ναι ● Όχι ● Τα περισσότερα ● Κάποια από αυτά 5. Πιστεύετε ότι ξοδεύετε πολλά χρήματα για ρούχα? ● Κάποιες φορές 6. Κατά τη γνώμη σας η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τον τρόπο που ψωνίζετε? ● Αρκετά ● Καθόλου ● Κατά κάποιο τρόπο

7. Όταν ψωνίζετε κοιτάζετε τη χώρα προέλευσης των ρούχων 7. Όταν ψωνίζετε κοιτάζετε τη χώρα προέλευσης των ρούχων? ● Ποτέ ● Κάποιες φορές ● Πάντα 8. Τα παλιά σας ρούχα τι τα κάνετε? ● Τα χαρίζω ● Τα κρατάω ● Τα πετάω ● Τα ανταλλάσω με φίλους/ φίλες 9. Ποιο είναι το βασικό κριτήριο για να αγοράσετε ένα ρούχο? ● Η τιμή ● Η φίρμα ● Να είναι στη μόδα ● Να μου πηγαίνει

10. Ψωνίζεται σύμφωνα με τη μόδα ή δεν σας ενδιαφέρει 10. Ψωνίζεται σύμφωνα με τη μόδα ή δεν σας ενδιαφέρει? ● Πάντα ● Κάποιες φορές ● Ποτέ, δεν με ενδιαφέρει

Συμπεράσματα από ερωτηματολόγιο Μοιράσαμε ένα ερωτηματολόγιο στους δεκαεξάχρονους μαθητές του σχολείου με σκοπό να συλλέξουμε συμπεράσματα σε ότι αφορά τη σχέση τους τόσο με τα ρούχα όσο και με τα ψώνια. Στην ερώτηση ‘’ γιατί αγοράζεται ρούχα’’ τα περισσότερα παιδιά απάντησαν πως τις κάνουν να νιώθουν καλύτερα προσδίδοντάς τους αυτοπεποίθηση. Πολλές φορές ιδίως οι μαθητές πιστεύουν πως τα ρούχα όχι μόνο αποτελούν ταυτότητα του καθενός αλλά χαρίζουν δύναμη κ ζωντάνια. Στη δεύτερη ερώτηση, που αφορούσε τα ψώνια, τα παιδιά απάντησαν πως συνήθως πηγαίνουν για ψώνια μία φορά το μήνα, γεγονός καθόλου παράλογο αφού είναι γνωστό πως οι μαθητές προσέχουν ιδιαίτερα την εμφάνισή τους και είναι συχνή η ανάγκη ανανέωσης ή συμπλήρωσης της ντουλάπας τους. Στην ερώτηση ''αν υπάρχουν ξεχασμένα ρούχα'' όλοι σχεδόν απάντησαν καταφατικά γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει μια οικονομική άνεση και ότι καμία φορά ξεφεύγουν από τα περιθώρια και υπερκαταναλώνουν. Επίσης τελικά η οικονομική κρίση δεν τους έχει επηρεάσει ακόμα σε τόσο έντονο βαθμό αφού οι περισσότεροι εξακολουθούν να ξοδεύουν κάποιες φορές πολλά χρήματα για επώνυμα ρούχα. Αυτά τα παιδιά, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι, έχουν το ελάττωμα να μην ενισχύσουν τις ελληνικές εταιρίες. Παράλληλα, το μεγαλύτερο ποσοστό ψωνίζει συχνά σύμφωνα με τη μόδα όμως πάντα δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στο να τους πηγαίνουν τα ρούχα από το να είναι επωνύμου σχεδιαστή. Τέλος, τα παλιά τους ρούχα δεν πηγαίνουν ποτέ χαμένα αφού συχνά τα χαρίζουν σε συγγενείς ή σε ιδρύματα.