Χρηματοοικονομική των Επιχειρήσεων Ενότητα: Τύποι χρηματοδότησης (Γ)

Σκοποί ενότητας Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι να αναλυθούν τα διάφορα αξιόγραφα τα οποία παρουσιάζουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά δανειακών κεφαλαίων αλλά διαθέτουν και χαρακτηριστικά ιδίων κεφαλαίων. Λέξεις κλειδιά : λειτουργική μίσθωση, χρηματοδοτική μίσθωση, ταμειακές ροές μισθώσεων, υβριδικά αξιόγραφα, δικαιώματα προαίρεσης.

Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Η μίσθωση αποτελεί μια πηγή μεσοπρόθεσμης χρηματοδότησης για πολλές επιχειρήσεις. Η μίσθωση (leasing) είναι μια νομική σύμβαση μεταξύ δύο (συνήθως) μερών, όπου ο ιδιοκτήτης ενός περιουσιακού στοιχείου (ο εκμισθωτης-lessor) παραχωρεί σε κάποιον άλλο ( τον μισθωτή –lessee) το αποκλειστικό δικαίωμα της χρήσης του περιουσιακού στοιχείου, συνήθως για μια προσυμφωνημένη χρονική περίοδο, έναντι προσυμφωνημένων περιοδικών πληρωμών (μισθωμάτων). Η μίσθωση αυτή ονομάζεται άμεση μίσθωση (direct leasing)

Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Με τη λήξη του χρόνου της μίσθωσης, ο μισθωτής μπορεί να κάνει μια από τις ακόλουθες ενέργειες: Να επιστρέψει το περιουσιακό στοιχείο ή Να ανανεώσει τη μίσθωση με μίσθωμα χαμηλότερο από το ήδη ισχύον ή Να αγοράσει το μισθωμένο περιουσιακό στοιχείο σε προκαθορισμένη συμβολική τιμή (συνήθως μέχρι το 5% επί του αρχικού κόστους ), η εξαγορά πάντως μπορεί να γίνει και πριν από τη λήξη του χρόνου σύμβασης.

Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες μισθώσεων, η λειτουργική μίσθωση και η χρηματοδοτική μίσθωση (σε κάθε μια από αυτές τις κατηγορίες υπάρχουν και υποκατηγορίες). Επιπλέον υπάρχουν και ορισμένοι τύποι μισθώσεων οι οποίοι δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις δύο αυτές κατηγορίες.

Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Β. Δανειακά Κεφάλαια: 3. Μισθώσεις Η επιχείρηση δεσμεύεται να καταβάλει σταθερές πληρωμές στον ιδιοκτήτη του περιουσιακού στοιχείου με αντάλλαγμα το δικαίωμα χρήσης αυτού. Οι πληρωμές εκπίπτουν πλήρως ή μερικώς φορολογικά ανάλογα με την κατηγοριοποίηση της μίσθωσης για λογιστικούς σκοπούς.

Κατηγορίες Μίσθωσης: Λειτουργική Η χρονική διάρκεια μίσθωσης είναι βραχύτερη από τη ζωή του περιουσιακού στοιχείου και η παρούσα αξία των πληρωμών της είναι χαμηλότερη από την πραγματική τιμή του περιουσιακού στοιχείου. Η ιδιοκτησία του περιουσιακού στοιχείου ανήκει στον εκμισθωτή με τον μισθωτή να φέρει χαμηλό ή μηδενικό κίνδυνο για την απαξίωση του στοιχείου. Στο τέλος διάρκειας ζωής της μίσθωσης το περιουσιακό στοιχείο επιστρέφει στον εκμισθωτή (συνήθως ο μισθωτής έχει τη δυνατότητα να ακυρώσει ανά πάσα στιγμή τη μίσθωση και να επιστέψει το περιουσιακό στοιχείο στον εκμισθωτή).

Η χρηματοδοτική μίσθωση (financial lease) είναι μια μίσθωση με τα εξής χαρακτηριστικά: (1)είναι μεσοπρόθεσμη, με διάρκεια η οποία συνήθως αντιστοιχεί στην οικονομική ζωή του περιουσιακού στοιχείου που μισθώνεται, (2) δεν μπορεί να ακυρωθεί από τον μισθωτή και (3) ο εκμισθωτής ουδεμία υποχρέωση συντήρησης του εκμισθωμένου περιουσιακού στοιχείου αναλαμβάνει. Τα μισθώματα που καταβάλλονται καλύπτουν την αποπληρωμή του κόστους του περιουσιακού στοιχείου, καθώς επίσης και μια απόδοση χρημάτων του εκμισθωτή.

Κατηγορίες Μίσθωσης: Χρηματοδοτική Διαρκεί όσο η ζωή του περιουσιακού στοιχείου και η παρούσα αξία των πληρωμών καλύπτει την τιμή του στοιχείου. Ο εκμισθωτής δεν είναι υποχρεωμένος να καταβάλει ασφάλιστρα και φόρους για το στοιχείο, αυτά τα αναλαμβάνει ο μισθωτής. Συνεπάγεται σημαντικό κίνδυνο για τον μισθωτή αν η αξία του περιουσιακού στοιχείου απαξιωθεί. Δεν μπορεί να ακυρωθεί κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Συνήθως ανανεώνεται ως το τέλος ζωής του περιουσιακού στοιχείου με μειωμένο τίμημα ή να πουλιέται στον μισθωτή σε ευνοϊκή τιμή.

Στην Πράξη: Οι Ταμειακές Ροές των Μισθώσεων Εξαρτώνται από: Από τη διάρκεια ζωής του στοιχείου μίσθωσης 2.Το ετήσιο μίσθωμα 3.Τη φορολογική κλίμακα στην οποία υπάγεται η επιχείρηση 4.Από το χρόνο καταβολής των μισθωμάτων (αρχή ή τέλος της κάθε χρονικής περιόδου

Γιατί Μίσθωση αντί Δανεισμού; (1) από (2) Υπηρεσία: συνήθως προσφέρεται εκτός του περιουσιακού στοιχείου και υποστήριξη υπηρεσιών (συντήρηση, ασφάλιση). Συμφέρει: σε περίπτωση που οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι μοναδικές με υψηλό κόστος. Ευελιξία: συνήθως παρέχεται δικαίωμα ανταλλαγής του περιουσιακού στοιχείου για μια διαφορετική ή ανανεωμένη έκδοση. Συμφέρει: σε περίπτωση γρήγορης μεταβολής της τεχνολογίας ή όταν η επιχείρηση δεν είναι βέβαιη για τις ανάγκες της ή όταν η χρήση του περιουσιακού στοιχείου είναι μικρότερη της διάρκειας ζωής του

Γιατί Μίσθωση αντί Δανεισμού; (2) από (2) Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της μίσθωσης έχει να κάνει με το κόστος μετακύλισης διαφόρων δραστηριοτήτων. Όταν ένας μισθωτής εκμισθώνει ένα περιουσιακό στοιχείο ουσιαστικά μεταφέρει ορισμένες δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με την ιδιοκτησία του περιουσιακού αυτού στοιχείου στον εκμισθωτή (για παράδειγμα φοροτεχνικές και λογιστικές διαδικασίες κτλπ).

Γιατί Μίσθωση αντί Δανεισμού; Πλεονεκτήματα: Χρηματοδότηση η οποία καλύπτει το 100% της αξίας και του ΦΠΑ του εκμισθωμένου περιουσιακού στοιχείου. Τα μισθώματα θεωρούνται λειτουργικές δαπάνες και εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του μισθωτή. Με τη μίσθωση αποφεύγει ο μισθωτής τον κίνδυνο τεχνολογικής απαξίωσης του περιουσιακού αυτού στοιχείου. Ο εκμισθωτής μπορεί να αναλάβει αυτό τον κίνδυνο, λόγω της μεγαλύτερης δυνατότητας που έχει για διαφοροποίηση. Η μίσθωση παρέχει ευελιξία και ευκολία ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε επένδυσης, που δεν παρέχει συνήθως η τραπεζική χρηματοδότηση.

Γιατί Μίσθωση αντί Δανεισμού; Πλεονεκτήματα: Η μίσθωση παρέχει χρηματοδότηση η οποία δεν απεικονίζεται στον ισολογισμό του μισθωτή και επομένως δεν επηρεάζει την πιστοληπτική του ικανότητα. Με την μίσθωση δεν απαιτούνται, συνήθως εμπράγματες εξασφαλίσεις Με τη μίσθωση δεν εκταμιεύει ο μισθωτής άμεσα τον ΦΠΑ του περιουσιακού στοιχείου, αλλά κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Η μίσθωση παρέχει τη δυνατότητα διατήρησης της ρευστότητας του μισθωτή, καθώς δεν χρησιμοποιεί δικά του κεφάλαια για την προμήθεια του περιουσιακού στοιχείου ΟΙ συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης δεν υπόκεινται σε τέλη χαρτόσημου ή άλλες επιβαρύνσεις. Η πώληση των παγίων στοιχείων και η επαναμίσθωση παρέχει τη δυνατότητα έμμεσης χρηματοδότησης των επιχειρήσεων μέσω της ρευστοποίησης μέρος του παγιοποιημένου ενεργητικού τους.

Γιατί Μίσθωση αντί Δανεισμού; Μειονεκτήματα Το μειονέκτημα της μίσθωσης το οποίο προέρχεται από τη διεθνή εμπειρία είναι ότι το κόστος είναι ελαφρώς υψηλότερο από το κόστος του τραπεζικού δανεισμού. Επομένως η επιλογή μεταξύ αυτοχρηματοδότησης, μίσθωσης ή αγοράς μέσω τραπεζικού δανεισμού , θα πρέπει να βασίζεται σε ειδική ανάλυση της κάθε περίπτωσης , καθώς τα δεδομένα διαφέρουν κάθε φορά. Το επιτόκιο το οποίο χρησιμοποιείται κυμαίνεται από εταιρία σε εταιρία και από χρονική περίοδο σε χρονική περίοδο. Το επιτόκιο αυτό μεταβάλλεται αναλόγως των διαφόρων συνθηκών που επικρατούν στην αγορά και η μεταβολή αυτή έχει ως συνέπεια και τη μεταβολή του μισθώματος. Άρα το μίσθωμα δεν είναι σταθερό και ανεξάρτητο των μεταβολών των τραπεζικών επιτοκίων.

Φορολογικοί λόγοι: ο εκμισθωτής αποκομίζει υψηλότερα φορολογικά οφέλη (έχει δικαίωμα να ενεργεί αποσβέσεις στα μίσθια, ον υπολογισμό των καθαρών κερδών επιτρέπεται να ενεργήσει, για την κάλυψη επισφαλών απαιτήσεών έκπτωση 2% επί του ύψους των μισθωμάτων (ληξιπρόθεσμων ή όχι)από όλες τις συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, τα οποία δεν είχαν εισπραχθεί στις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους ο μισθωτής αποκτά το δικαίωμα χρήσης του περιουσιακού στοιχείου και επίσης κάποια φορολογικά οφέλη.

1. Μετατρέψιμο Ομόλογο Μετατρέπεται σε ένα προκαθορισμένο αριθμό μετοχών. Οι επιχειρήσεις προσθέτουν δικαιώματα μετατροπής στα ομόλογα για να μειώσουν το επιτόκιο που καταβάλλεται για το ομόλογο.

Στην Πράξη: Υπολογισμός Μετατρέψιμου Ομολόγου έχει δικαίωμα ο κάτοχος του ομολόγου να το ανταλλάξει με κοινές μετοχές της επιχείρησης σε συγκεκριμένες ημερομηνίες και σε συγκεκριμένη τιμή εξάσκησης. Συχνά αυτό θα συμβεί πριν την ωρίμανση του ομολόγου και ο αριθμός των μετοχών που θα πάρει ο επενδυτής από την μετατροπή καθορίζεται από τον λόγο μετατροπής (conversion ratio). Παράδειγμα: Ένα ομόλογο έχει ονομαστική αξία 100€ και λόγο μετατροπής 5. Ο κάτοχος του ομολόγου θα μετατρέψει κάθε 100€ δανείου σε 5 μετοχές. Σε περίπτωση εκκαθάρισης ή πτώχευσης τα ομόλογα αυτά είναι υποδεέστερα άλλων ομολόγων και για αυτόν τον λόγο οι επενδυτές θα απαιτήσουν υψηλότερη απόδοση.

2. Προνομιούχες μετοχές Αξιόγραφα με κοινά χαρακτηριστικά με τα δανειακά κεφάλαια καθώς: προσφέρουν σταθερό μέρισμα δεν έχουν μερίδιο στον έλεγχο της επιχείρησης, αλλά περιορίζονται σε ζητήματα που επηρεάζουν τις απαιτήσεις τους επί των ταμειακών ροών ή των περιουσιακών στοιχείων.

2. Προνομιούχες μετοχές Κοινά χαρακτηριστικά με τα ίδια κεφάλαια διότι: οι πληρωμές δεν εκπίπτουν φορολογικά και αφαιρούνται από τα ταμειακά διαθέσιμα μετά φόρων, δεν έχουν ημερομηνία λήξης, σε περίπτωση χρεωκοπίας οι κάτοχοι προνομιούχων μετοχών για να λάβουν οποιοδήποτε τμήμα των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης πρέπει να περιμένουν μέχρι να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις των δανειστών.

3. Ομόλογα συνδεδεμένα με δικαιώματα προαίρεσης (options) Αφορούν σε συνδυασμό δικαιωμάτων προαίρεσης (τάση, προδιάθεση, πρόθεση, που οδηγεί σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις προτιμήσεων και επιλογών) και απλών ομολόγων, τα οποία ταιριάζουν περισσότερο σε συγκεκριμένες ανάγκες μιας επιχείρησης.

Δικαιώματα προαίρεσης (options) Τα δικαιώματα προαίρεσης είναι μια συμφωνία μεταξύ δύο αντισυμβαλλόμενων για την αγοροπωλησία ενός αγαθού κατά τη διάρκεια μια χρονικής περιόδου μέχρι τη λήξη Τ ή κατά τη λήξη Τ σε μια προκαθορισμένη τιμή Κ. Η συμφωνία αυτή δίνει το δικαίωμα και όχι την υποχρέωση στον αγοραστή του να αγοράσει/πουλήσει το αγαθό στην προκαθορισμένη τιμή.

Χρηματοδότηση Επενδύσεων Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν πέντε τρόπους να αντλήσουν μακροπρόθεσμα κεφάλαια: εσωτερικά κεφάλαια μακροπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια έκδοση μετοχών έκδοση ομολογιών χρηματοδότηση από επίσημες πηγές

Αξία Μετοχής Ονομαστική αξία: αξία μετοχικού κεφαλαίου διά τον αριθμό των μετοχών που εξέδωσε αρχικά Λογιστική αξία: αξία ιδίων κεφαλαίων διά τον αριθμό των μετοχών σε κυκλοφορία Χρηματιστηριακή αξία: διαμορφώνεται καθημερινά από τη προσφορά και την ζήτηση

Οι μετοχές δεν έχουν ημερομηνία λήξης : μακροπρόθεσμα προϊόντα Μέρισμα ανά μετοχή: διανομή μέρος ή όλων των κερδών (εάν υπάρχουν) στους μετόχους Μερισματική απόδοση: είναι ο λόγος του μερίσματος ανά μετοχή προς την τρέχουσα τιμή

Πώς προσδιορίζουμε την αξία μιας μετοχής Warren Buffet, John Templeton, T. R. Price Η επενδυτική φιλοσοφία του Buffet είναι απλή και βασίζεται σε 3-4 αρχές: σταθερή προϊστορία κερδών σε μία εταιρεία (δεν τον ενδιέφεραν τόσο οι μελλοντικές προοπτικές), καλές αποδόσεις κεφαλαίου με μικρές ή μηδενικές δανειακές υποχρεώσεις της εταιρείας, καλή διοίκηση, και απλά προϊόντα (χωρίς περίπλοκες τεχνολογίες)

Ο Sir John Templeton είχε δώσει έμφαση σε (α) εταιρείες με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με το χαμηλότερο δυνατό λόγο Ρ/Ε (λόγος τιμής προς κέρδη ανά μετοχή ή price-to-earnings ratio) (β) σε εταιρείες με συνεχώς αυξανόμενα περιθώρια κέρδους (προ­-φόρων) (γ) σε εταιρείες με χαμηλό ανταγωνισμό, και (δ) σε εταιρείες με υψηλή αξία ρευστοποίησης (δηλαδή τι θα απομείνει εάν κλείσει η εταιρεία και πουληθούν όλα τα περιουσιακά της στοιχεία)

Ο Τ. R. Price, είχε επίσης σαν αρχή του να επενδύει σε εταιρείες με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και χαμηλό λόγο Ρ/Ε Έψαχνε για κλάδους που ήταν στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης τους Επένδυε στην πιο πολλά υποσχόμενη εταιρεία του κλάδου (που κατέληγε να έχει το μονοπώλιο στον κλάδο τους, π.χ. Disneyland, Financial Times)

Απαραίτητο στάδιο για αξιολόγηση : Οικονομική Ανάλυση Π.χ. Ακόμα και μία πολύ καλή επιχείρηση μπορεί να επηρεασθεί από μία παρατεταμένη περίοδο ύφεσης: έχει παρατηρηθεί ότι περίπου το 25%-50% των ετησίων κερδών μίας επιχείρησης εξαρτάται από την κατάσταση στην οικονομία

Πληθωρισμός (inflation) Πληθωρισμός σημαίνει διαρκή άνοδος του γενικού επιπέδου των τιμών των αγαθών και υπηρεσιών σε μία οικονομία Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Consumer Price Index

Υψηλός πληθωρισμός: η οικονομία έχει "υπερθερμανθεί" δηλαδή η ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες είναι πολύ μεγαλύτερη από την παραγωγική δυνατότητα της χώρας Το μεγαλύτερο πρόβλημα που δημιουργεί ο υψηλός πληθωρισμός είναι ότι το χρήμα χάνει την αξία του, δηλαδή με την ίδια ποσότητα χρήματος αποκτούμε λιγότερα αγαθά

Εάν οι δανειστές και δανειζόμενοι σε μία οικονομία έχουν προβλέψει σωστά (πραγματικός ρυθμός = με προσδοκώμενο) Τότε ο πληθωρισμός δεν θα επηρεάσει την πραγματική αξία του χρήματος (οι προσδοκίες ενσωματώνονται στα επιτόκια)

Πληθωρισμός και Ανεργία Η δείκτης ανεργίας μετρά το ποσοστό του εργατικού δυναμικού που δεν έχει εργασία, σε σχέση με το σύνολο του εργατικού δυναμικού Το ποσοστό της ανεργίας δείχνει και την έκταση στην οποία η οικονομία μίας χώρας εκμεταλλεύεται την παραγωγική της δυνατότητα

Το κόστος της υψηλής ανεργίας για μία οικονομία προέρχεται από τέσσερις λόγους: (α) χαμένη παραγωγή και εισοδήματα (β) απαξίωση ανθρώπινου κεφαλαίου (γ) ενδεχόμενη αύξηση της εγκληματικότητας (δ) πλήττεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) Ο ρυθμός ανάπτυξης μίας οικονομίας = ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ Το συνολικό εισόδημα που παράγει μία χώρα Συνολική παραγωγή τελικών αγαθών και υπηρεσιών

Η τάση του πραγματικού ΑΕΠ να αυξάνεται οφείλεται σε τέσσερις λόγους, όταν: (α) το εργατικό δυναμικό αποκτά περισσότερο ανθρώπινο κεφάλαιο (β) αύξηση του πληθυσμού (γ) αύξηση του κεφαλαιακού εξοπλισμού (δ) τεχνολογικές καινοτομίες και πρόοδοι

ΑΕΠ Η οικονομική δραστηριότητα ακολουθεί περιοδικές μεταβολές, τους οικονομικούς κύκλους (business cycles) Στις Η.Π.Α., έως πρόσφατα και κατά μέσο όρο, μία αναπτυξιακή περίοδος 3-4 ετών ακολουθείται από μία περίοδο ύφεσης 1-2 ετών Δεκαετία 1990: κυρίως λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας και της αύξησης της παραγωγικότητας, η αναπτυξιακή περίοδος διήρκεσε πολύ περισσότερο

Βιομηχανική Παραγωγή Ένας άλλος τρόπος μέτρησης της ανάπτυξης μίας οικονομίας είναι και ο δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής, που δίνει έμφαση στον τομέα της βιομηχανίας Άλλοι δείκτες: το ύψος των επιτοκίων, η τάση στις πωλήσεις αυτοκινήτων, η τάση στην ανεργία, η τάση στις πωλήσεις λιανικής, κ.λ.π.

Άλλοι Παράγοντες Χρηματιστηριακή αγορά Συνάλλαγμα Διεθνείς Παράγοντες (π.χ. Τιμή χαλκού) Πετρέλαιο Κ.λ.π.

Δύο τρόποι κλαδικής ανάλυσης ανάλυση του κύκλου-ζωής ανάλυση του οικονομικού κύκλου

Ανάλυση του Οικονομικού Κύκλου Η ανάλυση της λειτουργικής ικανότητας των εταιρειών του σε σχέση με τους οικονομικούς κύκλους (business cycles) Π.χ. μερικοί κλάδοι έχουν πολύ άσχημη απόδοση κατά την περίοδο ύφεσης μίας οικονομίας ενώ άλλοι επηρεάζονται λιγότερο

Ανάλυση του Οικονομικού Κύκλου Αναπτυξιακοί κλάδοι: δεν επηρεάζονται εύκολα από τους οικονομικούς κύκλους και συνεχίζουν την ανάπτυξή τους ακόμα και σε περιόδους ύφεσης (internet την δεκαετία του 1990) Αμυντικοί κλάδοι: δεν επηρεάζονται καθόλου από περιόδους ύφεσης ή ανάκαμψης της οικονομίας

Ανάλυση του Οικονομικού Κύκλου Κυκλικοί κλάδοι: επηρεάζονται σημαντικά από τούς οικονομικούς κύκλους με σημαντικές αποδόσεις κατά τις περιόδους ανάπτυξης, κ.λ.π. Κλάδοι που είναι πολύ ευαίσθητοι στις αλλαγές των επιτοκίων

Ανάλυση του κύκλου ζωής Αρχικό, αναπτυξιακό, σταθεροποιητικό στάδιο

Ανάλυση του κύκλου ζωής Αρχικό στάδιο (pioneering stage): νέο προϊόν ή νέα τεχνολογία που δημιουργεί μεγάλη αύξηση της ζήτησης και μεγάλη αύξηση των πωλήσεων και κερδών των εταιρειών του κλάδου Χαρακτηριστικά: πολλές εταιρείες μπαίνουν στον κλάδο, ισχυρός ανταγωνισμός, μάχη για την επιβίωση, όχι μερίσματα, επανεπένδυση κερδών Μεγάλος κίνδυνος αποτυχίας

Ανάλυση του κύκλου ζωής Αναπτυξιακό στάδιο (expansion stage) Χαρακτηριστικά: υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, σταθεροποίηση, βελτίωση προϊόντος, επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό, κτιριακές εγκαταστάσεις, και ανθρώπινο δυναμικό, διανομή μερισμάτων, βελτίωση κεφαλαιακής βάσης

Ανάλυση του κύκλου ζωής Σταθεροποιητικό στάδιο (stabilisation stage) Χαρακτηριστικά: σταθερή ανάπτυξη και πωλήσεις, τυποποίηση προίόντων, σταθερό κόστος παραγωγής, υψηλά μερίσματα Στάδιο πτώσης (decline stage) όπου ο κλάδος περνάει σε παρακμή

Παράγοντες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής στην κλαδική ανάλυση (α) Διαχρονική πορεία των εταιρειών ενός κλάδου όσον αφορά τις πωλήσεις, τα κέρδη και τα περιθώρια κέρδους, τα μερίσματα, τις τιμές των μετοχών στο χρηματιστήριο, κ.λ.π. Να διακρίνει την λειτουργική ικανότητα του κλάδου σε σχέση με την κατάσταση της οικονομίας (αμυντικός, κυκλικός, κ.λ.π.)

Παράγοντες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής στην κλαδική ανάλυση (β) Να αναλύσει τις συνθήκες του ανταγωνισμού Υπάρχουν εμπόδια στην είσοδο νέων ανταγωνιστών στον κλάδο (π.χ. υψηλό κόστος αρχικής παραγωγής, πατέντες, άδειες λειτουργίας, κ.λ.π.) Ποια η διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών του προϊόντος του κλάδου; Διάρκεια υπαρχόντων συμβολαίων; Προμήθεια από αλλού;

Παράγοντες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής στην κλαδική ανάλυση Πόσο μεγάλη είναι η απειλή υποκατάστατων προϊόντων; Ποια είναι η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών του κλάδου; Έχουν ξεσπάσει στο παρελθόν πόλεμοι τιμών στον κλάδο; Εάν ναι ποιο ήταν το αποτέλεσμα;

Παράγοντες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής στην κλαδική ανάλυση (γ) Oι πολιτικές επιδράσεις και η κυβερνητική πολιτική ή εφαρμογή νέων νόμων και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) Π.χ. τραπεζικός τομέας στην Ελλάδα, δεκαετία του 1990

Παράγοντες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής στην κλαδική ανάλυση (δ) Διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομική ζωή της χώρας Π.χ. ΗΠΑ μέσα σε μία δεκαετία μεταμορφώθηκαν από μία βιομηχανική κοινωνία σε μία κοινωνία πληροφορικής και υψηλής τεχνολογίας

Παράγοντες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής στην κλαδική ανάλυση (ε) Ο επενδυτής πρέπει να αξιολογήσει το κατά πόσον η ζήτηση για το προϊόν ενός κλάδου είναι διαχρονική, επίκαιρη, ή έτοιμη να εκραγεί Π.χ. Τρόφιμα: η ζήτηση είναι περίπου σταθερή και βασίζεται στην αύξηση του πληθυσμού και την διαφοροποίηση των προϊόντων

Τρίτο στάδιο: Ανάλυση Εταιρείας – Αποτίμηση Τρίτο στάδιο: Ανάλυση Εταιρείας – Αποτίμηση Τρεις τόποι: Παρούσας Αξίας (Present Value approach) Δείκτη Τιμή προς Κέρδη (Price to Earnings) Δείκτη Χρηματιστηριακής τιμής προς Λογιστική Αξία (Price to Book Value ratio)

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Γενικές πληροφορίες: πόσα χρόνια υπάρχει η εταιρεία, συνολική κεφαλαιοποίηση, καταστατικό, βασικοί μέτοχοι και τα ποσοστά τους, ποσοστό συμμετοχής σε άλλες επιχειρήσεις, αριθμός θυγατρικών, φιλοσοφία της εταιρείας (παραδοσιακή, επιθετική, δυναμική) κ.λ.π. Επίσης, τι αυξήσεις κεφαλαίου έχει κάνει στο παρελθόν, ποιοι θεσμικοί επενδυτές έχουν μετοχές και σε τι ποσοστό

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Τύπος εταιρείας - κλάδος: Είναι η επιχείρηση κυκλική, αναπτυξιακή, αμυντική; Επενδύει σε νέες τεχνολογίες; Είναι εντάσεως κεφαλαίου ή εργασίας; Στρατηγικές επιλογές (π.χ. ποια είναι τα μακροπρόθεσμα σχέδια), συγχωνεύσεις, κ.λ.π.

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Κέρδη: Προϊστορία κερδών (τουλάχιστον 5 χρόνια), σταθερότητα κερδών, διακυμάνσεις κερδών. Προβλέπονται αλλαγές, συγχωνεύσεις, κ.λ.π. που ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά τα μελλοντικά κέρδη;

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Διοίκηση: Πόσο καλά ξέρει την αγορά η παρούσα διοίκηση; Τι εμπειρία έχει και ποια η μέση ηλικία του Διοικητικού Συμβουλίου; Βασίζεται σε λίγους παλαιούς μετόχους-ιδιοκτήτες ή έχει νέους σε ηλικία μάνατζερ; Υπάρχουν σημαντικές κόντρες και δικαστικές διαμάχες στο Διοικητικό Συμβούλιο; Έχουν πολιτικές και κοινωνικές διασυνδέσεις και πως αμείβονται; (π.χ. με μισθό η ποσοστά)

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Ανθρώπινο Δυναμικό – Εξοπλισμός: Πόσους υπάλληλους απασχολεί η επιχείρηση; Είναι αποδοτικοί, και ποια η μέση ηλικία και μορφωτικό τους επίπεδο; Είναι πιστοί στην εταιρεία και πόσο δυνατό είναι το συνδικάτο τους (εάν υπάρχει); Πόσο αποδοτικός είναι ο εξοπλισμός της επιχείρησης; Είναι καινούριας τεχνολογίας; Υπάρχουν οικονομίες κλίμακας;

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Δημόσιες Σχέσεις: Πόσο καλές είναι οι δημόσιες της επιχείρησης με τις τράπεζες, τους εγχώριους και ξένους θεσμικούς επενδυτές, τους χρηματιστές, και αναλυτές, δημοσιογράφους, έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο;

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Θέματα Παραγωγής και προϊόντος: Ποιος είναι ο ετήσιος όγκος παραγωγής, πόσο μεταβλήθηκε τα τελευταία χρόνια και γιατί; Ποια η παραγωγική δυναμικότητα της επιχείρησης; Τι είδους προϊόν παράγει (βασικό προϊόν, προϊόν πολυτελείας, ανταγωνιστικό, ποιοτικό, σχέση τιμής / ποιότητας, κ.λ.π.); Υπάρχει λογότυπο (brand name) που είναι αναγνωρίσιμο και προσελκύει πιστούς πελάτες (π.χ. Coca-Cola); Υπάρχει καλό δίκτυο διανομής;

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Ζήτηση: Ποια είναι η πραγματική και προβλεπόμενη ζήτηση για το προϊόν; Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ζήτηση και ποια η ελαστικότητα της σε σχέση με μεταβολές στην τιμή του προϊόντος και τα εισοδήματα του καταναλωτή;

Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Πληροφορίες που πρέπει να μελετήσει ο αναλυτής Αγορά: Πόσο μεγάλη (σε μέγεθος και αξία) είναι η αγορά για το προϊόν που παράγει η επιχείρηση; Υπάρχουν γεωγραφικά όρια (π.χ. άδεια για πώληση μόνον στην εγχώρια αγορά) ή υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε διεθνείς αγορές; Τι μερίδιο αγοράς έχει η επιχείρηση και ποιες οι καταναλωτικές συνήθειες των αγοραστών του προϊόντος; Υπάρχει ανταγωνισμός, και εάν όχι πόσο εύκολο είναι για καινούριους ανταγωνιστές να εισέλθουν στον κλάδο; Ποια η διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών του προϊόντος; Υπήρξαν στον παρελθόν πόλεμοι τιμών;