Τ.Ε.Ι. Αθήνας Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας « ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» Διδάσκουσα: Δρ. Ειρήνη Κατσαμά

Περίγραμμα Ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες των μαθητών (παιδική ηλικία έως εφηβεία) Εντοπισμός παρεκκλίσεων και ψυχοκοινωνκών δυσκολιών των μαθητών Tρόποι διαχείρισης και έγκαιρη παρέμβαση. Η σημασία της διεπιστημονικής συνεργασίας.

Ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές Εξαρτήσεις Διαταραχές πρόσληψης της τροφής Κατάθλιψη (αυτοκτονικός ιδεασμός – παιδιά που βιώνουν πένθος) Πένθος στην ομάδα (διαχείριση )

Ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές Διαταραχή άγχους Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητα (άγχος) Θυματοποίηση (εκφοβισμός από συνομηλίκους, γονείς) Μαθησιακές δυσκολίες (παραγωγή γραπτού και εκφορά προφορικού λόγου – πρόβλημα στη γραφή και την ανάγνωση)

Ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές Σχολική φοβία (απουσίες – επικαλούνται πόνους) Διακοπή της φοίτησης Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (όπως ο Αυτισμός: σύνδρομο αισθητηριακών, αντιληπτικών, γνωστικών και συναισθηματικών διαταραχών το οποίο έχει οργανική – νευρολογική βάση)

Πρώιμη παρέμβαση Η σημασία της πρώιμης παρέμβασης σε παιδιά που λόγω κοινωνικών – νοητικών ή συναισθηματικών προβλημάτων κινδυνεύουν να παρουσιάσουν ελλείμματα γνωστικά και να αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες στην σχολική ένταξη.

Ερωτήματα αναφορικά με τα αναπτυξιακά στάδια Είναι η συναισθηματική και διανοητική ανάπτυξη του παιδιού σε συνάρτηση με τη χρονολογική του ηλικία; Είναι σε θέση το παιδί να παίζει ή έχει άλλους τρόπους να εκφράζει τα συναισθήματα του και υπάρχουν οι συνθήκες που επιτρέπουν κάτι τέτοιο; Σε ποιο επίπεδο συναισθηματικής ανάπτυξης βρίσκεται το παιδί; Πυραμίδα Αναγκών

Ερωτήματα Ανταποκρίνεται, στα αναμενόμενα για την ηλικία του, επιτεύγματα; Υπάρχουν παρατηρούμενες επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, με διάρκεια, οι οποίες εγείρουν προβληματισμό; Ποιοι παράγοντες φαίνεται να επιδρούν στην εμφάνιση των συμπεριφορών;

Ερωτήματα Υπάρχει ένας λειτουργικός γονέας ή πρωταρχικός φροντιστής; Η εμφάνιση του παιδιού και η αλληλεπίδραση με τους γονείς του δίνει την εντύπωση ότι είναι απόμακρο, φοβισμένο, στενοχωρημένο;Η εμφάνιση του παιδιού και η αλληλεπίδραση με τους γονείς του δίνει την εντύπωση ότι είναι απόμακρο, φοβισμένο, στενοχωρημένο;

Παράγοντες προς διερεύνηση Πόσο καιρό συμβαίνει η συγκεκριμένη συμπεριφορά;Πόσο καιρό συμβαίνει η συγκεκριμένη συμπεριφορά; Σε πόσα διαφορετικά πλαίσια παρουσιάζεται;Σε πόσα διαφορετικά πλαίσια παρουσιάζεται; Ποια είναι η υπόθεση του ΚΛ για τους λόγους για τους οποίους το παιδί συμπεριφέρεται έτσι;Ποια είναι η υπόθεση του ΚΛ για τους λόγους για τους οποίους το παιδί συμπεριφέρεται έτσι; Υπάρχει δυνατότητα αλλαγής της συμπεριφοράς;Υπάρχει δυνατότητα αλλαγής της συμπεριφοράς; Υπάρχει περίπτωση να αλλάξει κάτι φυσικά ή απαιτείται παρέμβαση;Υπάρχει περίπτωση να αλλάξει κάτι φυσικά ή απαιτείται παρέμβαση;

Τρεις παράγοντες παίζουν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς τους Η σχέση με τους γονείς και η ικανότητα αλλαγής από άτομα εξαρτημένα από τους γονείς σε περισσότερο αυτόνομα συναισθηματικά. Η σχέση με τους συνομηλίκους και η ικανότητα να επιλέγουν φίλους, των οποίων οι απαιτήσεις και προσωπικές προσδοκίες είναι τέτοιες ώστε να ενισχύουν και να ενδυναμώνουν την πορεία τους προς την ενηλικίωση και Η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους

Ανάπτυξη Σωματική ανάπτυξη Ανάπτυξη της αντίληψης Γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη Συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη

Το αναπτυξιακό κριτήριο Η «φυσιολογικότητα» εκτιμάται με κριτήριο το ομαλό πέρασμα από μια φάση ανάπτυξης της προσωπικότητας στην άλλη. Μπορούμε να διακρίνουμε τις εξής φάσεις: - Βρεφική - Νηπιακή - Προσχολική - Σχολική - Μέσης ηλικίας (πρώιμη, μέση, όψιμη) Έτσι σύμφωνα με αυτό κριτήριο φυσιολογικός θεωρείται ο άνθρωπος που διέρχεται ομαλά όλα τα στάδια ανάπτυξης και ωρίμανσης της προσωπικότητάς του

Εκτίμηση Γίνεται μια προσπάθεια καθορισμού της ψυχικής υγείας με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά τού συνολικού τρόπου ζωής του ατόμου, σε μία δεδομένη χρονική περίοδο και σ' ένα δεδομένο κοινωνικο-πολιτισμικό χώρο.

Κατανοώντας τις ανάγκες των παιδιών Προσχολική ηλικία Σχολική ηλικία Παιδική ηλικία Προεφηβεία Εφηβεία

Ψυχοκοινωνικές Θεωρίες Freud (ενορμήσεις) Bowlby (Θεωρία σύνδεσης) Bandura (Θεωρία μάθησης) Erikson (Ταυτότητα)

Ταυτότητα Γονείς Συνομήλικοι Σχέση με τον εαυτό τους Κοινωνικές συνθήκες

Ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις Οι ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις αποσκοπούν στο να αμβλύνουν τους παράγοντες που προκαλούν άγχος, και επιδρούν στην επιδείνωση της συμπτωματολογίας. Οι παρεμβάσεις στην οικογένεια στόχο έχουν την εξομάλυνση των οικογενειακών σχέσεων και την ενίσχυση των κοινωνικών δεσμών του ατόμου έτσι ώστε να υποστηριχθεί και να γίνει λειτουργικό.

Διεπιστημονική συνεργασία Η μετακίνηση από το μοντέλο του απόμακρου ειδικού επιστήμονα στην ισότιμα αμφίδρομη συνεργασία επαγγελματιών και ενδιαφερόμενων ομάδων.

Βιβλιογραφία Παιδιά και Έφηβοι με ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές. Στρατηγικές Παρέμβασης. Επιστημονική Επιμέλεια Ηλίας Κουρκούτας & Jean Pierre Chatrier. Τόπος, 2008

Επικοινωνία: