Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική Πολιτική
∆ιατήρηση, προστασία, βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος ∆ιατήρηση, προστασία, βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος Προστασία της υγείας του ανθρώπου Προστασία της υγείας του ανθρώπου Συνετή και ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων Συνετή και ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων Προώθηση µέτρων για την αντιµετώπιση σε διεθνές επίπεδο των περιφερειακών ή παγκόσµιων περιβαλλοντικών προβληµάτων Προώθηση µέτρων για την αντιµετώπιση σε διεθνές επίπεδο των περιφερειακών ή παγκόσµιων περιβαλλοντικών προβληµάτωνΣτόχοι
Αρχές ► Προφύλαξη και πρόληψη ► Καταπολέµηση περιβαλλοντικών καταστροφών στην πηγή ► Ο ρυπαίνων πληρώνει
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ∆ΡΑΣΗΣ Πέντε Τοµείς παρέµβασης: ► Βιοµηχανία ► Ενέργεια ► Μεταφορές ► Γεωργία ► Τουρισµός
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ∆ΡΑΣΗΣ ( ) 4 Τοµείς ∆ράσης: ► Κλιµατικές µεταβολές ► Προστασία της φύσης και της άγριας ζωής ► Αντιµετώπιση θεµάτων σχετικών µε το περιβάλλον και την υγεία ► ∆ιατήρηση των φυσικών πόρων και διαχείριση των αποβλήτων
Α. Κλιµατικές µεταβολές ► Τα τελευταία 100 χρόνια, οι µέσες θερµοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατά 0,8ο C 5% του παγκόσµιου πληθυσµού ζει στην ► ΕΕ όπου παράγεται το 15% των αερίων του θερµοκηπίου ► Στόχοι ► «Να σταθεροποιηθούν οι ατµοσφαιρικές συγκεντρώσεις των αερίων του θερµοκηπίου σε επίπεδα τέτοια που να µην προκαλούν αφύσικες µεταβολές στο κλίµα της γης» ► Μείωση των εκποµπών κατά 8% µέχρι το (συγκριτικά µε τα επίπεδα του 1990: Κυότο) ► Μέχρι το 2020µείωση κατά 20-40% ► Για την επίτευξη των παραπάνω… ► Εφαρµογή Πρωτοκόλλου Κυότο ► Εφαρµογή σε βασικούς οικονοµικούς τοµείς ► Στήριξη ΑΠΕ
Β. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ ΖΩΗΣ Στην ΕΕ, το 38% των ειδών των πτηνών και το 45% βρίσκονται υπό απειλή, στη Β∆ Ευρώπη το 60% των υδροβιοτόπων έχει αφανιστεί, τα 2/3 των δέντρων υποφέρουν από ρύπανση
Στόχοι ► «Να προστατευθεί και να αποκατασταθεί η λειτουργία των φυσικών συστηµάτων και να σταµατήσει η απώλεια βιοποικιλότητας στην ΕΕ και τον κόσµο, καθώς και να προστατευθούν τα εδάφη από τη διάβρωση και τη ρύπανση». ► Προστασία και αποκατάσταση της δοµής και λειτουργίας των φυσικών οικοσυστηµάτων ► Προστασία βιοποικιλότητας ► Προστασία εδάφους από διάβρωση και ρύπανση
Για την επίτευξη των παραπάνω… ► Προστασία οικοτόπων µέσω Natura 2000 ► Εφαρµογή σχεδίων δράσης για βιοποικιλότητα ► Χάραξη στρατηγικής για το θαλάσσιο περιβάλλον ► Αειφορική διαχείριση των δασών ► Προστασία και αποκατάσταση τοπίου ► Στρατηγική προστασία εδάφους
► Άλλες πολιτικές της ΕΕ για την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας ► Τοµεακές πολιτικές: προστασία ΦΠ, γεωργία, αλιεία, ανάπτυξη ► Σύµβαση της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής ► Σύµβαση Ρίο για τη βιοποικιλότητα και για τα δάση
Γ. ∆ΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ► Σωµατική ψυχική και κοινωνική ευζωία ► Αλλεργίες, καρκίνοι, αναπνευστικά κλπ ► Ευαίσθητες οµάδες (παιδιά ηλικιωµένοι) ► Χηµικά (πχ γεωργία, βιοµηχανία κλπ), θόρυβος, µόλυνση νερού, αέρα και εδαφών)
Στόχοι ► «Να επιτευχθεί µια ποιότητα περιβάλλοντος όπου τα επίπεδα των ανθρωπογενών ρυπαντών, συµπεριλαµβανοµένων και των διάφορων τύπων ακτινοβολιών, να µην προκαλούν σηµαντικές ► επιπτώσεις ή κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία». ► Καθορισµός προτύπων και ορίων ► Μείωση κινδύνων από τη χρήση φυτοφαρµάκων ► Προστασία από την ατµοσφαιρική ρύπανση
∆. ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ► Ανανεώσιµοι, µη ανανεώσιµοι ► Μείωση ΦΠ + Αύξηση όγκου απορριµµάτων
Στόχοι ► «Να διασφαλιστεί η ανάλωση των ανανεώσιµων και µη ανανεώσιµων πόρων να µην υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα του περιβάλλοντος και να επιτευχθεί αποσύνδεση της χρήσης των πόρων από την οικονοµική ανάπτυξη µέσω σηµαντικής βελτίωσης της αποδοτικότητας των πόρων, απεξάρτησης της οικονοµίας από τους υλικούς πόρους και πρόληψης της δηµιουργίας αποβλήτων». ► Μείωση του παραγόµενου όγκου αποβλήτων (20% µέχρι το 2010ως προς το 2000 και κατά 50% µέχρι το 2050) ► Ανακύκλωση ► Ασφαλής διάθεση
► Για την επίτευξη των παραπάνω… ► ∆ιαχωρισµός επικίνδυνων ουσιών µε υπεύθυνους τους παραγωγούς ► Ενθάρρυνση καταναλωτών να επιλέγουν προϊόντα και υπηρεσίες που δηµιουργούν λιγότερα απόβλητα (σήµατα, ενηµέρωση κλπ) ► Προώθηση ανακύκλωσης
Θεµατικές Στρατηγικές του 6ου Π∆Π ► Καθαρός αέρας για την Ευρώπη ► 2.Προστασία του εδάφους ► 3.Αειφορική χρήση φυτοφαρµάκων ► 4.Προστασία και διατήρηση του θαλασσίουπεριβάλλοντος ► 5.Στερεά απόβλητα και ανακύκλωση ► 6.Αειφορική χρήση των φυσικών πόρων ► 7.Αστικό περιβάλλον
► Αναπτύχθηκαν για να αντιµετωπίσουν επτά σηµαντικά περιβαλλοντικά θέµατα τα οποία απαιτούν ολοκληρωµένη προσέγγιση λόγω: ► Της πολυπλοκότητας τους ► Τον µεγάλο αριθµό και ποικιλία των εµπλεκόµενων µερών ► Της ανάγκης να βρεθούν πολλαπλές και καινοτόµες λύσεις
► 1. Καθαρός αέρας για την Ευρώπη ► Στόχος είναι η µακροπρόθεσµη αντιµετώπιση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης ► Τα κύρια σηµεία της αναφέρονται στο ► COM(2001)245 ► Το πρώτο εξάµηνο του 2005 αναµένεται να καθοριστούν οι στόχοι και τα αντίστοιχα µέτρα
► 2. Προστασία του εδάφους ► Το έδαφος είναι ένας σηµαντικός µη- ανανεώσιµος φυσικός πόρος ► ∆εν υπήρχε ολοκληρωµένη πολιτική της ΕΕ για το έδαφος προηγουµένως ► Συµβουλευτική από ένα ευρύ φάσµα φορέων για τη διαµόρφωση της πολιτικής για το έδαφος
► 3. Αειφορική χρήση φυτοφαρµάκων Στόχοι ► Ελαχιστοποίηση των κινδύνων για την υγεία και το περιβάλλον ► Βελτιωµένοι έλεγχοι στη χρήση και εµπορία ► Εφαρµογή της αρχής υποκατάστασης ► Ενθάρρυνση των καλλιεργειών χωρίς ή µε ελάχιστη χρήση φυτοφαρµάκων ► ∆είκτες για την αξιολόγηση της προόδου ► Υποψήφιες προς ένταξη χώρες ► ∆ιεθνή θέµατα (επικύρωση διεθνών συµβάσεων, βοήθεια κλπ)
4. Προστασία και διατήρηση του θαλασσίου περιβάλλοντος ► Στόχος η αειφορική διαχείριση και διατήρηση των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων (συµπεριλαµβανοµένων των ποτάµιων εκβολών και των ακτών) δίδοντας ιδιαίτερη σηµασία σε σηµαντικές περιοχές για τη βιοποικιλότητα
Στόχοι Προστασία βιοποικιλότητας και οικοτόπων ► Επικίνδυνες ουσίες ► Ευτροφισµός ► Ραδιενέργεια ► Χρόνια ρύπανση από πετρέλαιο ► Θαλάσσιες µεταφορές ► Ρύπανση από σκουπίδια ► Υγεία ► Κλιµατική αλλαγή ► Συνεργασία και συντονισµός φορέων, ινστιτούτων και ► οργανισµών για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος ► Προώθηση της γνώσης για την ανάπτυξη πολιτικών
► COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE COUNCIL AND THE EUROPEAN PARLIAMENT COM(2002) 539 ► Towards a strategy to protect and conserve the marine environment ► lex/en/com/pdf/2002/com2002_0539en01.p df
5. Στερεά απόβλητα και ανακύκλωση ► ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ: ► COM(2003) 301«Προς µία θεµατική στρατηγική για την πρόληψη και την ανακύκλωση των αποβλήτων» ► ► lex/el/com/cnc/2003/com2003_0301el01.pdf ► 6. Αειφορική χρήση των φυσικών πόρων ► ΑΝΑΚΟΙΝ.ΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ COM(2003) 572 ► “Προς µια θεµατική στρατηγική για την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων” ► ► Στόχοι ► Σκοπός της στρατηγικής για τους πόρους είναι η διαµόρφωση κοινοτικής προσέγγισης που θα παρέχει το πλαίσιο και τις πληροφορίες που χρειάζεται για: ► τον προσδιορισµό και την εκτίµηση των επιπτώσεων της χρήσης των πόρων στα διάφορα στοιχεία του περιβάλλοντος (αέρας, ύδατα, έδαφος), στη βιοποικιλότητα και στην υγεία του ανθρώπου την αντιµετώπιση της ανεπάρκειας πόρων, όπου παρατηρείται τη χάραξη και την αναθεώρηση των πολιτικών που επηρεάζουν τη χρήση των πόρων και τις συνακόλουθες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
7. Αστικό περιβάλλον ► ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ► COM(2004)60 «Προς µια θεµατική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον» ► ► lex/el/com/cnc/2004/com2004_0060el01.pdf Στόχοι ► Περιβαλλοντική διαχείριση αστικού χώρου ► Αστικές µεταφορές ► Αειφορικές κατασκευές ► Αειφορικός σχεδιασµός ► Σχετίζονται µε πολλά περιβαλλοντικά ► θέµατα όπως πχ ατµόσφαιρα
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ► Εφαρµογή νοµοθεσίας και παρακολούθηση στα κράτη µέλη ► Χρήση δεικτών για την αξιολόγηση ανά πάσα στιγµή της υφιστάµενης κατάστασης ► Τοποθέτηση του περιβάλλοντος στο κέντρο κάθε πολιτικής και οικονοµικής δραστηριότητας (έµφαση στη σύνδεση µε την αγορά) ► Συνεργασία µεταξύ φορέων, πολιτών και επιχειρήσεων ► Χρήση του οικολογικού σήµατος σε προϊόντα και υπηρεσίες ► Φορολογικά κίνητρα και αντι-κίνητρα στις επιχειρήσεις
► Τα τελευταία 100 χρόνια, οι µέσες θερµοκρασίες στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατά 0,8ο C 5% του παγκόσµιου πληθυσµού ζει στην ΕΕ όπου παράγεται το 15% των αερίων του θερµοκηπίου
Στόχοι ► «Να σταθεροποιηθούν οι ατµοσφαιρικές συγκεντρώσεις των αερίων του θερµοκηπίου σε επίπεδα τέτοια που να µην προκαλούν αφύσικες µεταβολές στο κλίµα της γης» ► Μείωση των εκποµπών κατά 8% µέχρι το (συγκριτικά µε τα επίπεδα του 1990: Κυότο) ► Μέχρι το 2020 µείωση κατά 20-40%
Για την επίτευξη των παραπάνω… ► Εφαρµογή Πρωτοκόλλου Κυότο ► Εφαρµογή σε βασικούς οικονοµικούς τοµείς ► Στήριξη ΑΠΕ
► Στόχοι ► «Να επιτευχθεί µια ποιότητα περιβάλλοντος όπου τα επίπεδα των ανθρωπογενών ρυπαντών, συµπεριλαµβανοµένων και των διάφορων τύπων ακτινοβολιών, να µην προκαλούν σηµαντικές ► επιπτώσεις ή κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία». ► Καθορισµός προτύπων και ορίων ► Μείωση κινδύνων από τη χρήση φυτοφαρµάκων ► Προστασία από την ατµοσφαιρική ρύπανση