Πώς φτιάχνουμε το κρασί στον Κάτω Όλυμπο. Γνωριμία με τον τοπικό και γειτονικούς αμπελώνες.

ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΟΣΦΩΤΙΟΣ-ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥΜΑΡΙΛΕΝΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗΚΡΥΣΤΑΛΛΙΑ ΒΟΥΓΙΟΥΚΑΣΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΒΡΑΚΑΤΟΥΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΓΑΓΑΡΑΑΓΓΕΛΙΚΗ ΓΕΩΡΓΑΚΗΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΚΑΝΑΒΑΣΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΗΜΟΥΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΔΟΥΡΟΣΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΖΑΧΟΣΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΑΜΠΙΣΙΟΣΑΣΤΕΡΙΟΣ ΚΑΡΓΙΩΤΗΝΙΚΟΛΕΤΑ ΜΑΚΟΣΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΕΡΙΤΖΑΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΜΠΛΕΤΑΕΛΕΝΗ ΜΠΛΕΤΑΣΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΜΠΛΟΥΓΟΥΡΑΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΛΑΣΚΑΣΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣΣΠΥΡΙΔΩΝ ΠΑΡΙΣΗΕΛΕΝΗ ΠΟΛΥΖΟΣΟΔΥΣΣΕΥΣ ΡΑΜΟΘΩΜΑΣ ΣΕΛΗΝΗΣΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΕΣΜΕΤΖΗΣΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΛΙΔΩΝΑΜΑΡΙΑ-ΣΟΦΙΑ

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ -Ανάπτυξη της ικανότητας συνεργασίας των μαθητών. -Ανάπτυξη δεξιοτήτων αναζήτησης πληροφορίας στο διαδίκτυο. -Κοινωνικοποίηση των μαθητών μέσα απ’ τις διδακτικές επισκέψεις. -Επαγγελματικός προσανατολισμός σε σχέση με τα επαγγέλματα της γης.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ -Αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο. -Επισκέψεις σε αμπελώνες της περιοχής. -Επίσκεψη σε οινοποιείο. -Συλλογή φωτογραφικού υλικού. -Σύνθεση παρουσίασης με αξιοποίηση του συλλεχθέντος υλικού.

ΠΟΠ Ραψάνη Στις πλαγιές του Ολύμπου και σε υψόμετρο που φτάνει και τα 800 μέτρα, βρίσκονται το χωριό και οι αμπελώνες της Ραψάνης. Το γραφικό χωριό της Ραψάνης, ήταν το σημείο συνάντησης των ανθρώπων για να επιδείξουν τη λατρεία τους στους Ολύμπιους θεούς κατά την αρχαιότητα. Η ανάπτυξή του έγινε ιδιαίτερα αισθητή την εποχή του Βυζαντίου, όπως μαρτυρούν κατασκευές (νερόμυλλοι, εκκλησία κα). Από τον 18ο αιώνα, η αμπελουργία αποτελούσα τη βασική απασχόληση των κατοίκων της Ραψάνης, δημιουργώντας τον περίφημο ομώνυμο οίνο.

Την εμπειρία τους από την αμπελοοινική παράδοση της Ραψάνης καταγράφουν πολλοί επισκέπτες, όπως η Γαλλίδα Ammi Boue (1840) που χαρακτηρίζει εξαιρετικούς τους αμπελώνες στην περιοχή των Τεμπών, και ο Βρετανός Edward Clarke (1816) που υπογραμμίζει ότι το κρασί της περιοχής έχει την καλύτερη γεύση από όλα τα ελληνικά κρασιά. Το 1932 η φήμη του οίνου της Ραψάνης οδήγησε στην αναγνώρισή του από το Ελληνικό Κράτος ως Ονομασίας Προέλευσης. Εκείνη την εποχή, η αμπελουργία αποτελούσε το 53% του συνολικού εισοδήματος των ντόπιων κατοίκων.

Η εσωτερική κατάσταση στην Ελλάδα, πριν και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και ο παγκόσμιος πόλεμος δεν επέτρεψαν την ανάπτυξη των αμπελώνων παραγωγής οίνων ονομασίας προέλευσης. Η αμπελουργική ζώνη των οίνων ΠΟΠ Ραψάνη θεσμοθετήθηκε το 1971 και οι οίνοι ΠΟΠ Ραψάνη έχουν κωδικό ΡΨ. Η αμπελουργική ζώνη της Ραψάνης είναι η νοτιότερη και μικρότερη ζώνη από τις 4 ζώνες οίνων ΠΟΠ που στην ποικιλιακή τους σύνθεση περιέχουν ξινόμαυρο.

Ο αμπελώνας των οίνων ΠΟΠ Ραψάνη είναι στο βορειοανατολικό τμήμα της Θεσσαλίας και της Λάρισας, σε έκταση 1700στρ περίπου και σε υψόμετρα από 150μ έως 750μ. Εκτείνεται στο μαγευτικό σκηνικό της βορειοανατολικής απόληξης της κοιλάδας των Τεμπών, που δημιούργησε ο ποταμός Πηνειός χωρίζοντας το νοτιοανατολικό τμήμα του Ολύμπου (2917μ) από το βορειοδυτικό τμήμα του Κισσάβου (Όσσα, 1978μ). Εδώ ένα μοναδικό μικροκλίμα έχει δημιουργηθεί. Η θαλασσινή αύρα και η μεγάλη ηλιοφάνεια βοηθούν στη φυσική ωρίμανση των σταφυλιών. Την ίδια στιγμή, το νερό από το λιωμένο χιόνι του Ολύμπου παρέχει την απαραίτητη υγρασία κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες, διαφυλάσσοντας τη σταδιακή κι αργή ωρίμανση. Αυτές οι κλιματικές συνθήκες συμβάλουν στη βραδύτερη ωρίμαση των σταφυλιών, στην καλύτερη σύσταση αυτών στο στάδιο της «τεχνολογικής ωρίμασης» (οξύτητα, χρώμα, αρωματικές ουσίες, σάκχαρα, κλπ.), που δίνουν οίνους ποιότητας. Ο τρυγητός είναι μακρύς, ξεκινώντας από τα τέλη του Σεπτεμβρίου και για έναν μήνα περίπου.

Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται Μεσογειακό ενώ το έδαφος, ανάλογα με το υψόμετρο, διακρίνεται σε τρεις βασικές ζώνες με διαφορετική σύσταση εδάφους. Από τα 400 μέτρα και πάνω, το έδαφος αποκτά ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σιδήρου, σημαντικός ποιοτικός παράγοντας για την αμπελοκαλλιέργεια. Οι ρίζες εισχωρούν στο πλούσιο σε υγρασία υπέδαφος, προασπίζοντας την υγιή ανάπτυξη του φυτού κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες. Η σύσταση αλλά και η φυσική κλίση του εδάφους λειτουργούν ως ένα φυσικό σύστημα αποχέτευσης κατά την περίοδο των έντονων βροχοπτώσεων. Ο αμπελώνας της Ραψάνης είναι διαμορφωμένος σε κύπελλα και υπάρχουν μερικά αμπελοτόπια, ιδίως ορεινά, που είναι πυκνοφυτεμένα έως και με 1000 πρέμνα στο στρέμμα.

Ποικιλίες οίνων ΠΟΠ Ραψάνη Ξινόμαυρο Η ποικιλία που κυριαρχεί στον βορειοελλαδίτικο αμπελώνα. Το όνομά της δικαιολογεί τον αυστηρό χαρακτήρα και το σκούρο κόκκινο χρώμα που δίνει στο κρασί. Έχει μεγάλη προοπτική παλαίωσης.

Κρασάτο Μια ποικιλία που καλλιεργείται αποκλειστικά στη Ραψάνη. Προσφέρει κρασιά υψηλά σε αλκοολικούς βαθμούς, με ήπια οξύτητα και ώριμες τανίνες.

Σταυρωτό Τη βρίσκουμε επίσης αποκλειστικά στη Ραψάνη. Δίνει στο κρασί μια ήπια οξύτητα και ένα ουδέτερο, χωρίς ένταση χρώμα. Ιδιαίτερα έντονες τανίνες.

Επίσκεψη στο οινοποιείο Kitrus Στο Κίτρος Πιερίας Στις 12 Φεβρουαρίου 2015, επισκεφθήκαμε το οινοποιείο Kitrus, του κ. Γεωργίου Γαριπίδη στο Κίτρος Πιερίας. Ξεναγηθήκαμε στον αμπελώνα και στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του οινοποιείου, δοκιμάσαμε το κρασί της νέας σοδειάς και οι υπεύθυνοι οινολόγοι μας κατατόπισαν σχετικά με την όλη διαδικασία παραγωγής του κρασιού.

Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί - Λιάπης Γρηγόριος - Νταφόπουλος Ευθύμιος - Πουσπουρίκας Δημήτριος - Γκέκας Βασίλειος