Αναστασία Πατιώ Άννα Σιδηροπούλου Ειρήνη Σοϊλεμεζίδου Ελένη Τράκα
Ο Διαφωτισμός αποτελεί σημαντικό πνευματικό κίνημα, που τοποθετείται στα τέλη του 17 ου αιώνα και αρχές του 18 ου. Παρατηρήθηκε αρχικά στη Γαλλία και αργότερα στις χώρες της Ευρώπης αλλά και έξω απ ' αυτή, προετοιμάζοντας παράλληλα το έδαφος για τη Γαλλική Επανάσταση.
Οι διαφωτιστές πρέσβευαν τον ορθολογισμό και την πίστη στην πρόοδο, αξιώνοντας αλλαγές σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δράσης, στους πολιτικοκοινωνικούς θεσμούς, την οικονομία, την εκπαίδευση και τη θρησκεία. Τάχθηκαν υπέρ της ατομικής ελευθερίας και ενάντια στην τυραννική διακυβέρνηση και την καταπίεση που ασκούσε η Εκκλησία.
Περπατώντας το 1700 στους δρόμους του Παρισιού συναντήσαμε τον πολύ γνωστό διαφωτιστή φιλόσοφο, ποιητή και ιστορικό Φρανσουά Μαρί Αρουέ γνωστός ως Βολταίρο. Αρχικά τον είδαμε να κάθεται σε ένα από τα πιο γνωστά μαγαζιά του Παρισιού διπλά στο Σηκουάνα κρατώντας στο χέρι του ένα βιβλίο και μια πένα. Στην αρχή διστάσαμε να τον πλησιάσουμε όμως μετά από λίγη ώρα πήγαμε διπλά του και αρχίσαμε να μιλάμε για διάφορα θέματα.
Τον ρωτούσαμε συνεχώς για τα πασίγνωστα θεατρικά έργα που έγραφε, τα ποιήματα και γενικώς για τις τόσο πρωτοποριακές ιδέες που πρέσβευε για εκείνη την εποχή. Γενικώς είχαμε τρομερή περιέργεια για την ζωή και το έργο του Βολταίρου αφού δεν τον είχαμε ξανασυναντήσει ποτέ κάποια τόσο μεγάλη προσωπικότητα. Αυτός μας απαντούσε ευχαρίστως σε όλα τα ερωτήματα μας, πρόθυμος να μας λύσει κάθε απορία.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στον ντεϊσμό ( μια άποψη κατά την όποια απορρίπτεται η οργανωμένη θρησκεία και προωθείται η λογική ως κρίσιμος παράγοντας για την λήψη ηθικών αποφάσεων ). Συνοψίζοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι η συζήτηση μας με τον Βολταίρο ήταν πολύ εποικοδομητική και ευχάριστη.
Στο ταξίδι μας αυτό είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε τα καφέ και τα σαλόνια του Παρισιού, αλλά και τις βιβλιοθήκες και τις ακαδημίες, που αποτελούσαν τα πνευματικά κέντρα της πόλης. Στα καφέ γνωρίσαμε από κοντά νεαρούς ποιητές και διάφορους άλλους ανθρώπους που συζητούσαν παθιασμένα για τις νέες ιδέες και φιλοσοφίες.
Ιδιαίτερη εντύπωση όμως μας έκαναν τα κοσμικά σαλόνια, στα οποία συναντήσαμε ανθρώπους από διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά στρώματα και με διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις με τους οποίους ανταλλάξαμε ιδέες και συνειδητοποιήσαμε την αξία της ελευθερίας του λόγου.
Στη συνέχεια η περιήγηση μας στην πόλη απέκτησε μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν παρευρεθήκαμε στις ακαδημίες καθώς και στις πλούσιες βιβλιοθήκες και στα αναγνωστήρια της πόλης, στα οποία συναντήσαμε ανθρώπους του πνεύματος και διανοούμενους που διακρίνονταν για την φιλομάθεια και την αστείρευτη επιθυμία τους για γνώση.
Ξεφυλλίσαμε τα μεγάλα λεξικά και τις επιστημονικές εργασίες και εγκαταλείψαμε τον χώρο αυτό εντυπωσιασμένοι από την δίψα των ανθρώπων αυτών για μάθηση.
4. Γκ. Λενονιέ, Ο Ντ ’ Αλαμπέρ ( στο τραπέζι ) διαβάζει την Εγκυκλοπαίδεια στο σαλόνι της μαντάμ Ζοφρέν : τα παρισινά σαλόνια υπήρξαν εστίες του Διαφωτισμού.
Ένα " καφέ ", χώρος διάχυσης των ιδεών. Υδατογραφία ανώνυμου, 18 ου αιώνας. Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη.
Ο Μότσαρτ παίζει πιάνο « παρακολουθούμενος » από τον Μπετόβεν
Ευγένιος Ντελακρουά, « Η Ελευθερία οδηγεί το Λαό », 1830 ελαιογραφία σε καμβά 260× 325 εκ. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι
Ο Όρκος του Σφαιριστηρίου, πίνακας του David
Ένα αντίτυπο της Εγκυκλοπαίδειας των Ντενί Ντιντερό και Ζαν Ντ ’ Αλαμπέρ, που εκδόθηκε το 1751, καθώς αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ευκολότερη διάδοση της γνώσης και της πληροφορίας. Μέσω της Εγκυκλοπαίδειας, οι ιδέες του Διαφωτισμού και οι απόψεις των διαφωτιστών έφτασαν μέχρι και τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα και έγιναν ευρέως γνωστές μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.
Μερικά ρούχα που συνήθιζαν να φοράνε οι αριστοκράτες, και μερικά ρούχα των ανθρώπων της τρίτης τάξης, επειδή η ενδυμασία αποτελούσε βασικό χαρακτηριστικό του κοινωνικού και οικονομικού επιπέδου των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Έτσι, ο ενδυματολογικός κώδικας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της εποχής του διαφωτισμού, όπως και κάθε εποχής, καθώς επιδεικνύει την κοινωνική και πνευματική κατάσταση των ανθρώπων.
Αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά της εποχής, κυρίως με γελοιογραφίες. Γενικότερα, οι γελοιογραφίες μίας συγκεκριμένης εποχής εκφράζουν τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις του λαού απέναντι σε μία κατάσταση ( π. χ. απόλυτη μοναρχία ), και έτσι μπορούν να μας οδηγήσουν σε συμπεράσματα για την κατάσταση που επικρατούσε την εποχή του Διαφωτισμού.
Γραπτές μαρτυρίες από ανθρώπους που κατατάσσονταν στην Τρίτη Τάξη, με περιγραφή της καθημερινής ζωής τους. Σε αντίθεση με την αριστοκρατία, οι άνθρωποι των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων αγωνίζονταν καθημερινά για τη ζωή τους και μάχονταν με την πείνα, το κρύο και τις αρρώστιες.
Αυτό το ιστορικό ταξίδι μας άφησε πολλές εμπειρίες και γνώσεις γα την Γαλλία την εποχή του Διαφωτισμού. Θεωρούμε ότι είναι μία από τις πιο σημαντικές περιόδους στην ιστορία του κόσμου, καθώς ο άνθρωπος άρχισε να μεταστρέφεται στη λογική και την επιστήμη, αφήνοντας πίσω του τον σκοταδισμό, τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα.
Η δομή της γαλλικής κοινωνίας τη συγκεκριμένη εποχή ήταν ένα φαινόμενο αξιοπερίεργο, κατά τη γνώμη μας, που αξίζει να μελετηθεί. Όλα τα παραπάνω αποτελούν και το λόγο που επιλέξαμε να « επισκεφτούμε » την Γαλλία την εποχή του Διαφωτισμού.
Οι ακραίες συνθήκες, οι γρήγορες μεταβολές και οι ραγδαίες εξελίξεις τράβηξαν το ενδιαφέρον μας και μας έκαναν να κατανοήσουμε βαθύτερα την κοινωνική κατάσταση της εποχής. Μέσω της μελέτης της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου καταφέραμε να κατανοήσουμε τις συνθήκες ζωής των τριών διαφορετικών κοινωνικών τάξεων και να συνειδητοποιήσουμε τις δυσκολίες της καθημερινής ζωής του λαού.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία εκτιμήσαμε περισσότερο τις ανέσεις που έχουμε στην καθημερινή μας ζωή και κατανοήσαμε την αξία της Δημοκρατίας, έναντι του πολιτεύματος της απόλυτης μοναρχίας.
Συνολικά, η γαλλική κοινωνία του 17 ου και 18 ου αιώνα είναι γεμάτη από στοιχεία και φαινόμενα που μας έκαναν εντύπωση, τα οποία αποτελούν τον πρόδρομο του σήμερα.
Βολταίρος Βολταίρος Διαφωτισμός Διαφωτισμός GYM-C105/751/4928,22482/ GYM-C105/751/4928,22482/ GL-B131/179/1260,4542/ GL-B131/179/1260,4542/ Όρκος του Σφαιριστηρίου Όρκος του Σφαιριστηρίου