Πολιτική Εμπορίου και σχέσεις Ε.Ε. με Π.Ο.Ε. Στυλιανοπούλου Κωνσταντίνα ΑΜ: Διδάσκων : Σ. Μπλαβούκος Ημερομηνία : 13/4/2016

Χαρακτηριστικά Π.Ο.Ε.(1/5)   Π.Ο.Ε.: (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου) διεθνής οργανισμός ο οποίος ασχολείται με τους κανόνες που διέπουν το εμπόριο μεταξύ των χωρών, 162 μέλη   Πορεία: ΓΣΔΕ(GATT) →δασμοί + προστασία ελεύθερου εμπορίου, υπογράφθηκε από 18 Χώρες, 24/9/1947, όχι διεθνής οργανισμός Π.Ο.Ε. → 1/1/1995, μετεξέλιξη της ΓΣΔΕ μέσω του Γύρου της Ουρουγουάης, διεθνής οργανισμός μέσω του πρωτοκόλλου του Μαράκες

Χαρακτηριστικά Π.Ο.Ε.(2/5) Βασικές Αρχές: α) φιλελευθεροποίηση εμπορίου: (πρώτα ↓ δασμών, στη συνέχεια ρυθμίζοντας τα μη δασμολογικά εμπόδια) β) αμεροληψία: δύο διαστάσεις →i)εξωτερική: η αρχή μεταχείρισης του πλέον ευνοουμένου κράτους ( επέκταση πλεονεκτήματος σε όλα τα ομοειδή προϊόντα)+ ii)εσωτερική: η αρχή της εθνικής μεταχείρισης (φόροι +εσωτερικές ρυθμίσεις= ίδια για εγχώρια και ξένα αγαθά ) γ) αμοιβαιότητα: σταθερή τήρηση ισορροπίας μεταξύ ωφελημάτων και υποχρεώσεων ανάμεσα στα κράτη δ) μέτρα διασφάλισης και έκτατα εμπορικά μέτρα: μέτρα τα οποία αφορούν τον περιορισμό των εισαγωγών οι οποίες προκαλούν επιπτώσεις στην οικονομία ε) ανάπτυξη: περισσότερο αποδοτικό εμπόριο για τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες

Χαρακτηριστικά Π.Ο.Ε.(3/5) Συμφωνία γύρου Ουρουγουάης   1ο μέρος συμφωνίας: «Τελική Πράξη»(όλες οι υπογραφές των συμβαλλόμενων μερών)   2ο μέρος συμφωνίας: καταστατικός χάρτης + 4παραρτήματα 1ο παράρτημα: α)ρυθμίσεις διεθνούς εμπορίου εμπορευμάτων, β)ρυθμίσεις διεθνούς εμπορίου υπηρεσιών(GATS), γ)ρυθμίσεις προστασίας δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας(TRIPS), δ)ΓΣΔΕ’94 2ο παράρτημα: κανόνες + διαδικασίες επίλυσης εμπορικών διαφορών 3ο παράρτημα: μηχανισμός ελέγχου εμπορικής πολιτικής 4ο παράρτημα: ειδικότερες συμφωνίες ¨κώδικες του Τόκιο¨   3ο μέρος συμφωνίας: διακηρύξεις κρατών-μελών + ερμηνευτικές δηλώσεις

Χαρακτηριστικά Π.Ο.Ε.(4/5)   Όργανα: Υπουργική Συνδιάσκεψη(ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων) + Γενικό Συμβούλιο (όργανο επισκόπησης εμπορικών πολιτικών, όργανο επίλυσης διαφορών)   Λήψη αποφάσεων: consensus, εξαίρεση => ειδική πλειοψηφία ¾ συνόλου κρατών μελών σε ειδικές περιπτώσεις(ερμηνεία ιδρυτικής συμφωνίας ή χορήγηση απαλλαγής υποχρέωσης σε κράτος μέλος)   Ενέργειες: 1) Φόρουμ για πολυμερείς εμπορικές διαπραγματεύσεις (Γύρο της Ντόχα) 2) Επίλυση εμπορικών διαφορών μεταξύ μελών 3) Ρύθμιση νομικών βασικών κανόνων για το εμπόριο 4) Έλεγχος εμπορικής πολιτικής μελών   Ένταξη: απαιτείται → πλήρη αυτονομία ως προς την εμπορική πολιτική, συμμόρφωση στους ισχύοντες κανόνες, σύμφωνη γνώμη όλων των μελών (μέσω διαπραγματεύσεων)

Χαρακτηριστικά Π.Ο.Ε.(5/5)   Γύροι διαπραγματεύσεων   Πηγή: wto_e/whatis_e/tif_e/fact4_e.htm

Εμπορική Πολιτική Ε.Ε.(1/5)

Εμπορική Πολιτική Ε.Ε.(2/5)   = μεγαλύτερος εισαγωγέας + εξαγωγέας, κορυφαίος επενδυτής + αποδέκτης ξένων επενδύσεων + μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας παγκοσμίως   Δρα ως μία οντότητα στις εμπορικές συμφωνίες→ κύριοι πυλώνες : Κοινό Δασμολόγιο(ΚΔ)+ Κοινή Εμπορική Πολιτική(ΚΕΠ)   Φόρουμ διαπραγματεύσεων ΕΕ: μεμονωμένα κράτη, περιφερειακές ομάδες (ΕΖΕΣ, Σύνδεσμος Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας(ASEAN)), σε διεθνείς επίπεδο-ΠΟΕ   Εμπορικές Συμφωνίες: 1) πολιτικές συνεργασίας για την ανάπτυξη της ΕΕ 2) εμπορικές συμφωνίες 3) εμπορικές συμφωνίες και συμφωνίες οικονομικής συνεργασίας 4) συμφωνίες σύνδεσης

Εμπορική Πολιτική Ε.Ε.(3/5)

Εμπορική Πολιτική Ε.Ε.(4/5) Διαδικασία Σύναψης Συμφωνιών 1. 1.Σύσταση: Επιτροπή→Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων εμπορικής συμφωνίας( χώρα ή οργανισμό) 2. 2.Συζήτηση + ένταξη σύστασης →ημερήσια διάταξη Συμβουλίου,→Απόφαση Συμβουλίου(ειδική πλειοψηφία, συναίνεση)=>οδηγίες προς Επιτροπή 3. 3.Διαπραγμάτευση Επιτροπής 4. 4.Κατά την διάρκεια της διαπραγμάτευσης η Επιτροπή λογοδοτεί στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Συμβουλίου (Επιτροπή Άρθρου 207), 2 επίπεδα συνεδριάσεων: α)τακτικών μελών(ζητήματα πολιτικής) β)αναπληρωτών(λεπτομερή ζητήματα πολιτικής) 5. 5.Λογοδοσία Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την πορεία των διαπραγματεύσεων 6. 6.Ολοκλήρωση διαπραγματεύσεων, επίσημη έγκριση+ υπογραφή συμφωνιών => εξουσιοδότηση Συμβουλίου + έγκριση Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Εμπορική Πολιτική Ε.Ε.(5/5) «Επιτροπή πρώην Α.133» (Α.207)   Συμβουλές προς την Επιτροπή   Υπάγεται στον έλεγχο της Επιτροπής Μονίμων Αντιπροσώπων (COREPER II)   Εξετάζει όλο το φάσμα εμπορικών σχέσεων Ε.Ε.: a. a. Πολυμερείς εμπορικές σχέσεις (στρατηγική+ τακτική Ε.Ε. στον Π.Ο.Ε.) b. b. Διμερείς εμπορικές σχέσεις (ενημερώνεται για την πορεία των διαπραγματεύσεων+ δίνει κατευθύνσεις στην Επιτροπή) c. c. Συμβουλευτική ιδιότητα (έκφραση γνώμης για πολιτικές εμπορίου)

Σχέσεις Ε.Ε. + Π.Ο.Ε.(1/6)  ΄  ΄Έγινε μέλος του ΠΟΕ 1/1/1995, Ε.Επιτροπή είναι ο εκπρόσωπος της ΕΕ στον ΠΟΕ, 28 ψήφοι   Ε.Ε.: υπέρ γύρου εμπορικών διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο αναπτυξιακής ατζέντας της Ντόχα, συμμετέχει ως ενιαία οντότητα μέσω της αρμόδιας επιτρόπου Cecilia Malstrom   Δράσεις ΕΕ: ενεπλάκη σε 177 υποθέσεις επίλυσης διαφορών (σε 95 ως ενάγων, 82 ως εναγόμενος), σε 142 υποθέσεις ζήτησε το καθεστώς «τρίτου μέρους»,(παρακολούθηση διαφορών μελών ΠΟΕ με άλλα συμβαλλόμενα μέλη), επιδιώξεις βελτίωσης + αποσαφήνισης συμφωνιών ΠΟΕ, ζητώντας την έκδοση αποφάσεων από τις επιτροπές και το όργανο προσφυγής του οργανισμού.

Σχέσεις Ε.Ε. + Π.Ο.Ε.(2/6) Στόχος : α) διαπραγμάτευση περαιτέρω απελευθέρωσης εμπορίου προϊόντων και υπηρεσιών β) καλύτερη πρόσβαση αναπτυσσόμενων χωρών στην αγορά γ) επανεξέταση εμπορικών κανόνων Γενικά : προώθηση βιώσιμης ανάπτυξης εμπορίου ( Everything But Arms/ ειδικό καθεστώς αειφόρου ανάπτυξης GSP+/aid trade)   στο πλαίσιο του ΠΟΕ, η ΕΕ λειτουργεί ως ενιαίος φορέας+ εκπροσωπείται από την Επιτροπή (όχι από τα κράτη μέλη).   Η Επιτροπή διαπραγματεύεται εμπορικές συμφωνίες +υπερασπίζεται τα συμφέροντα της ΕΕ ενώπιον του μηχανισμού επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ.   Η Επιτροπή διαβουλεύεται τακτικά +υποβάλλει εκθέσεις →Συμβούλιο+ Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Σχέσεις Ε.Ε. + Π.Ο.Ε.(3/6) Αναπτυξιακός Γύρος της Ντόχα   Στόχος: θέσπιση μέτρων εμπορικής πολιτικής ενίσχυσης των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών   ΕΕ: προσπάθειες για ολοκλήρωση διαπραγμάτευσης Pascal Lamy,2004 (αρμόδιος επίτροπος εμπορίου): «είμαστε έτοιμοι να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να διασφαλίσουμε ότι το 2004 θα ολοκληρώσουμε το 50 % των θεμάτων του γύρου.»   Αδιέξοδο: απόσταση μεταξύ εμπορικής πολιτικής και θεωρίας του εμπορίου (Kerr, 2007(a),1-8 )

Σχέσεις Ε.Ε. + Π.Ο.Ε.(4/6)   Κεντρικό ζήτημα της Επιτροπής στη Ντόχα= γεωργικές διαπραγματεύσεις Πιο πριν   Επιτροπή : (λίγο πριν το Γύρο της Ουρουγουάης) Προσπάθεια απεμπλοκής αδιεξόδου γεωργικών διαπραγματεύσεων υπογράφοντας με τις ΗΠΑ αρχικά και έπειτα αντιμετώπιση των κ. μ., χωρίς την τήρηση των οδηγιών που είχε λάβει από το Συμβούλιο (Υπόθεση Blair House Agreement) Συνέπεια:   Τι διαπραγματευτική εξουσία θα πρέπει να έχει τελικά η Επιτροπή; (πρόβλημα εμπιστοσύνης ως προς το πρόσωπο της Επιτροπής)

Σχέσεις Ε.Ε. + Π.Ο.Ε.(4/6) Συμμόρφωση Ε.Ε. στους κανόνες του ΠΟΕ Ιστορικά: υψηλό επίπεδο συμμόρφωσης 90% αλλά: διακύμανση ως προς το χρόνο που χρειάζεται να γίνει αποδεχτή μία λύση ή συμμόρφωση στην απόφαση Επομένως, ΕΕ συμμορφώνεται στις αρχές του ΠΟΕ;

Σχέσεις Ε.Ε. + Π.Ο.Ε.(5/6) Χαρακτηριστικές περιπτώσεις μη συμμόρφωσης Ε.Ε. στις πρακτικές του Π.Ο.Ε:   Α) διαφωνία σχετικά με τις μπανάνες (πόλεμος της μπανάνας) (1993): Η ΕΕ δεν επέβαλε δασμούς στις μπανάνες με προέλευση αποικίες Αφρικής + Καραϊβικής, όμως επιβολή δασμών στην Λατινική Αμερική → διευθέτηση το 2009 με τη χρήση του μηχανισμού επίλυσης διαφορών   Β) διαφωνία ορμονών βοείου κρέατος (1988): Η ΕΕ ανησυχώντας για την υγεία των πολιτών της απαγορεύει τις εισαγωγές βοείου κρέατος από ΗΠΑ + Καναδά

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!