Πρότυπα αέρα Με τον όρο πρότυπα ποιότητας αέρα εννοούμε τις αποδεκτές συγκεντρώσεις διαφόρων ρύπων στην ατμόσφαιρα σε επίπεδα τέτοια, ώστε να διαφυλάσσεται η δημόσια υγεία και να εξασφαλίζεται ένα «ικανοποιητικό περιθώριο ασφάλειας», ανεξάρτητα από το εάν είναι τεχνολογικά ή οικονομικά εφικτά. Τα πρότυπα ποιότητας διακρίνονται σε «αρχικά» και σε «δευτερεύοντα».

Πρότυπα αέρα Τα αρχικά πρότυπα αναφέρονται σε εκείνα τα επίπεδα συγκέντρωσης ρύπων που είναι ασφαλή ακόμη και για τα πλέον ευαίσθητα άτομα, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και αυτών με αναπνευστικά προβλήματα. Τα δευτερεύοντα πρότυπα, όταν προτείνονται, αναφέρονται σε επίπεδα συγκεντρώσεων που διασφαλίζουν τη δημόσια ευημερία (δηλαδή, την προστασία των κατασκευών, της βλάστησης, των γεωργικών σοδειών, των υφάνσιμων υλών κ.ά.).

Η σοβαρότητα του προβλήματος στην έκθεση των ατόμων στους εσωτερικούς ρίπους Η μεγάλη παραμονή στους εσωτερικούς χώρους, αφού οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν μέσα σε αυτούς, κατά μέσο όρο, το % του χρόνου τους. Η ύπαρξη ασθενειών που μπορούν να επηρεαστούν δυσμενώς από τους ρίπους των εσωτερικών χώρων.

Ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους τις εσωτερικές συγκεντρώσεις αερίων ιόντων, αερίων χημικών ενώσεων αερομεταφερόμενων σωματιδίων βιολογικών ρύπων συγκεντρώσεις ραδιενεργών στοιχείων. τιμές εσωτερικής θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας το ρυθμό εναλλαγής του εσωτερικού με τον εξωτερικό αέρα το φωτισμό του χώρου το θόρυβο τις υπάρχουσες οσμές μέσα στο χώρο και από την ύπαρξη ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Αμίαντος Ραδόνιο Ρύποι καύσεων  Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO)  Το διοξείδιο του θείου (SO2)  Το μονοξείδιο και το διοξείδιο του αζώτου (NO, NO2)  Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2)  Αιωρούμενα σωματίδια Όζον(Ο3) Πτητικές Οργανικές ενώσεις (VOCs)  Φορμαλδεΰδη  Βενζόλιο Ρύποι τσιγάρου Μόλυβδος και άλλα μεταλλικά ιχνοστοιχεία Βιολογικοί ρύποι Ακτινοβολία Ο άνθρωπος, το νερό, τα τρόφιμα και τα κατοικίδια ζώα Ασθένειες που σχετίζονται με την ρύπανση των εσωτερικών χώρων.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Αμίαντος Αποτελεί ορυκτό πυριτικό άλας του ασβεστίου και του μαγνησίου, ινώδους μονοκρυσταλλικής ή πολυκρυσταλλικής δομής. Λόγωτων καλών μηχανικών ιδιοτήτων του (θερμομονωτικός, ηχομονωτικός, ευκατέργαστος, ανθεκτικός στη διάβρωση, πυράντοχος, κακός αγωγός του ηλεκτρισμού, με υψηλή τάση εφελκυσμού), βρίσκει πολλές εφαρμογές. Χρησιμοποιείται, λοιπόν ως οικοδομικό υλικό στις σωληνώσεις, στις μονώσεις, σε γάντια ηλεκτρολόγων κ.ά. Παρ όλα αυτἀ, ο αμίαντος είναι ένας από τους πιο επικίνδυνους εσωτερικούς ρύπους, διότι σε αρκετές περιπτώσεις και κυρίως κατά την επεξεργασία του απελευθερώνονται ίνες του οι οποίες αιωρούνται στον αέρα. Οι ίνες αυτές κατακάθονται στους πνεύμονες προκαλώντας μεσοθηλίωμα. Επίσης ο αμίαντος μπορεί να προκαλέσει αμιάντωση, μία νόσος των πνευμόνων οδηγώντας σε αναπνευστική ανεπάρκεια και στον θάνατο.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Το ραδόνιο 222Rn είναι ένα ραδιενεργό, άχρωμο, άγευστο και άοσμο αέριο. Εκπέμπεται από διάφορα πετρώματα και υλικά και, λόγω των φυσικών χαρακτηριστικών του, διασκορπίζεται γρήγορα στην εξωτερική ατμόσφαιρα, κυρίως σε υπόγεια κοιλώματα και σε χώρους που βρίσκονται σε χαμηλά σημεία, από όπου και δεν μπορεί να απομακρυνθεί, αν δεν υπάρχει ο κατάλληλος εξαερισμός. Η αρχική πηγή του ραδονίου σε εσωτερικούς χώρους είναι το ράδιο που ενδεχομένως περιέχεται στο έδαφος όπου θεμελιώνεται ένα κτήριο και στα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του. Τα συνηθέστερα κατασκευαστικά υλικά, δηλαδή το ξύλο, τα τούβλα, και οι τσιμεντόλιθοι εκπέμπουν σχετικά μικρές ποσότητες ραδονίου, σε αντίθεση με το γρανίτη και την ελαφρόπετρα που εκπέμπουν μεγαλύτερες.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Πηγή ραδονίου σε εσωτερικούς χώρους o Στο έδαφος όπου θεμελιώνεται ένα κτήριο και στα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του:  Ξύλο  Τ ούβλα  Τ σιμεντόλιθοι  Γρανίτης  Ελαφρόπετρα Εκπέμπουν σχετικά μικρές ποσότητες ραδονίου Εκπέμπουν μεγαλύτερες ποσότητες ραδονίου

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Άλλες πηγές ραδονίου σε εσωτερικούς χώρους  Η καύση φυσικού αερίου σε κουζίνες χωρίς τον κατάλληλο εξαερισμό  το ραδόνιο που υπάρχει στο νερό και στο φυσικό αέριο, που χρησιμοποιούνται στους θερμοσίφωνες, συσσωρεύεται εάν δεν υπάρχει ο κατάλληλος εξαερισμός.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Τρόπος πρόληψης των εκπομπών ραδονίου  Αποφυγή κατασκευής κτηρίων σε περιοχές που λόγω φύσεως του υπεδάφους εκλύουν αυξημένες ποσότητες ραδονίου.  Οι διάφοροι εσωτερικοί χώροι πρέπει να αερίζονται επαρκώς και με αυξημένη συχνότητα. Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία  Καρκίνος του πνεύμονα

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ρύποι καύσεων  Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) Πρόκειται για ένα άχρωμο και άοσμο αέριο του οποίου η συγκέντρωση σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να αυξηθεί σημαντικά κατά την ατελή καύση του άνθρακα που περιέχεται σε καύσιμα, όπως η βενζίνη, το ξύλο τ η κηροζίνη, με τη χρήση οικιακών συσκευών (συσκευές οικιακής θέρμανσης όπως μαγκάλι, τζάκι η σόμπα σε χώρους που δεν αερίζονται επαρκώς) και ψησταριών, με το κάπνισμα, αλλά και από εξωτερικές πηγές, όπως τα οχήματα και τις βιομηχανικές δραστηριότητες.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία Το CO έχει την ικανότητα να συμπλέκεται ισχυρά με την αιμοσφαιρίνη (Hb) του αίματος και με αυτόν τον τρόπο να εμποδίζει τη μεταφορά του οξυγόνου στα κύτταρα (σωστή οξυγόνωση των ιστών και οργάνων). Η έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις μονοξειδίου του άνθρακα δημιουργεί πονοκεφάλους και κούραση, δύσπνοια, ταχυκαρδία, απώλεια μνήμης, αίσθημα πανικού, κατάθλιψη, ακόμα και θάνατο. Πρόληψη έκθεσης σε CO. Η βελτίωση του εξαερισμού, ο έλεγχος των εκπομπών των πηγών εσωτερικού χώρου.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων  Το διοξείδιο του θείου (SO2) Η είσοδός του SO2 σε ένα κτήριο μπορεί να γίνει είτε μέσω του εξαερισμού είτε μεδιείσδυση μέσω των μικρών κενών στη δόμηση του κτηρίου. Το SO2 στο εσωτερικό του κτηρίου αναμιγνύεται με τον αέρα και κατόπιν μπορεί να προσροφηθεί πάνω σεδιάφορες επιφάνειες, οπότε μειώνεται σημαντικά η συγκέντρωσή του. Αποτελεί ένα αέριο το οποίο καταλήγει στους εσωτερικούς χώρους από εξωτερικές πηγές, ως αποτέλεσμα της φυσικής και Ανθρωπογενούς Δραστηριότητας.  Φυσικές πηγές:  εκρήξεις ηφαιστείων  τα αναερόβια βακτήρια (παραγωγή H2S το οποίο μετατρέπεται σε SO2).

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων  Το διοξείδιο του θείου (SO2)  Ανθρώπινες πηγές:  η χρήση ορυκτών καυσίμων που περιέχουν θείο: γαιάνθρακες και το πετρέλαιο  καθαρισμός θειούχων μεταλλευμάτων: μόλυβδος, ψευδάργυρος, κάδμιο, αρσενικό, χαλκός, αλουμίνιο, μαγγάνιο, φώσφορος, σίδηρος, σελήνιο, αντιμόνιο, υδράργυρος, πιθανόν ουράνιο χρυσός και άργυρος

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία Το SO2 μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος, ερεθισμούς στο δέρμα και εκζέματα, καθώς και αύξηση θνησιμότητας των ηλικιωμένων κατά τα επεισόδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης με SO2

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Πρόληψη έκθεσης στο SO2 Διατήρηση των καπναγωγών και γενικά του συστήματος απαγωγής των καυσαερίων σε άριστη κατάσταση.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων  Το μονοξείδιο και το διοξείδιο του αζώτου (NO, NO2). Τα οξείδια του αζώτου είναι προϊόντα της καύσης στερεών, υγρών και αέριων καυσίμων σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 1000ο C. Οι κύριες πηγές τους είναι τα αυτοκίνητα, οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρισμού που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα και οι οικιακοί καυστήρες. Παράγονται, επίσης, από βιομηχανίες λιπασμάτων και εκρηκτικών. Το NΟ είναι σχετικά μη τοξικό, όμως οξειδώνεται σε NO2, ιδίως σε επεισόδια φωτοχημικής ρύπανσης.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων  Το μονοξείδιο και το διοξείδιο του αζώτου (NO, NO2). Το εξωτερικό περιβάλλον είναι η κύρια πηγή διοξειδίου του αζώτου στα κτήρια που έχουν εξαεριζόμενα συστήματα καύσης. Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία Μπορεί να προκαλέσει βρογχίτιδα και αυξάνει την ευαισθησία των ασθματικών ατόμων. Σε πολλές περιπτώσεις η εισπνοή ΝΟ2 αυξάνει την ευαισθησία των πνευμόνων για εμφάνιση βακτηριακών λοιμώξεων.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Πρόληψη έκθεσης στο NO και NO2 Μείωση των δραστηριοτήτων που προκαλούν την εκπομπή τους και ο καλός εξαερισμός του χώρου.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων  Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) Σχετίζεται κυρίως με τις συσκευές καύσης και θέρμανσης, καθώς και με την ανθρώπινη παρουσία μέσα σε ένα κτήριο. Δεν είναι τοξική ουσία. Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία. Σε μεγάλες συγκεντρώσεις μπορεί να προκαλέσει αναπνευστική ανεπάρκεια. Πρόληψη έκθεσης στο διοξείδιο του άνθρακα(CO2) Ως μέτρο περιορισμού του διοξειδίου του άνθρακα σε εσωτερικούς χώρους θεωρείται ο περιορισμός των πηγών εκπομπής του και ο συχνός αερισμός

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων  Αιωρούμενα σωματίδια Πηγές τους αποτελούν τα τζάκια και οι συσκευές καύσης και θέρμανσης. Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία Προκαλούν ερεθισμό στο ρινικό σύστημα και στα μάτια, καθώς επίσης βρογχίτιδα και καρκίνο του πνεύμονα. Πρόληψη έκθεσης στα αιωρούμενα σωματίδια συχνή αλλαγή των φίλτρων των κλιματιστικών και οι καλή συντήρηση των πηγών εκπομπής τους.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Όζον (O3) Δημιουργείται με χημικές αντιδράσεις μεταξύ των οξειδίων του αζώτου, των πτητικών οργανικών ενώσεων και του CO, παρουσία φωτός. Επομένων η κύρια πηγή προέλευση είναι η ατμόσφαιρα. Πηγές εσωτερικής ρύπανσης είναι τα μηχανήματα γραφείου (πχ. φωτοτυπικά) Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία Προκαλεί βλάβη στους πνεύμονες Πρόληψη έκθεσης στο όζον Συνίσταται η τοποθέτηση των μηχανημάτων γραφείων να γίνεται σε καλά αεριζόμενους χώρους.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Πτητικές Οργανικές ενώσεις (VOCs) Πηγή προέλευσης είναι προϊόντα οικιακής χρήσης, καλλυντικά, εντομοκτόνα, απορρυπαντικά, καύσιμα. Χαρακτηριστικές τέτοιες ενώσεις είναι η φορμαλδεΰδη, το τετραχλωροαιθυλένιο, το βενζοπυρένιο, οι διοξίνες, τ ο χλωροφόρμιο, το υπερχλωροαιθυλένιο, το τριχλωροαιθάνιο, τα πολυχλωριούχα διφαινύλια (DCB), το χλωροαιθυλένιο, το βενζόλιο, το παραδιχλωροαιθάνιο, οι χλωροφοράνθρακες, το τριχλωροαιθυλένιο, το στυρένιο, το παραδιχλωροβενζόλιο κ.ά Επιβαρυντικοί παράγοντες για την υγεία Προκαλούν πονοκεφάλους, δερματικούς ερεθισμούς δύσπνοια. Ε νοχοποιούνται και για πρόκληση καρκίνου, ηπατικών παθήσεων και πολυνευρίτιδας. Πρόληψη έκθεσης Η αποφυγή ή η λογική χρήση τους.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ρύποι τσιγάρου Το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους, όπου ο αερισμός δεν είναι αρκετός για να διαλύσει τ ον καπνό γρήγορα, επιβαρύνει το χώρο με μια ποικιλία συστατικών που φτάνουν τα 4000 διαφορετικά είδη. Πολλά από αυτά είναι ύποπτα για πρόκληση καρκίνου όπως το βενζοπυρένιο, το νικέλιο κά. Τα σωματίδια του καπνού είναι μικρά, περίπου 0.2 μm και έτσι διεισδύουν εύκολα και στα βαθύτερα σημεία των πνευμόνων. Η ρυπαίνουσα ύλη στον αέρα εσωτερικών χώρων που προέρχεται από τον καπνό του τσιγάρου έχει οριστεί διεθνώς ως ETS (EnvironmentalTobaccoSmoke). Είναι κυρίως ένα σύνολο αιωρούμενων σωματιδίων τα οποία εκπέμπονται από την καιγόμενη μάζα του τσιγάρου. Αυτή η εκπομπή καλείται καπνός παράπλευρου ρεύματος (sidestream smoke-SS). Σε μικρότερο ποσοστό ο ETS αποτελείται και από τον καπνό κυρίως ρεύματος (mainstreamsmoke-MS), που είναι ο καπνός που εισπνέουν οι καπνιστές.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ρύποι τσιγάρου Παρόλο που ο καπνός του παράπλευρου ρεύματος περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα τοξικών και καρκινογόνων συστατικών, από αυτόν του κυρίως ρεύματος, όταν εισπνέεται από μη καπνιστές, είναι ισχυρά διαλυμένος και οι ιδιότητές του έχουν μεταβληθεί λόγω της μείωσης της συγκέντρωσης κάποιων δραστικών συστατικών. Επιβαρυντικοί παράγοντας για τη υγεία Το κάπνισμα αυξάνει σοβαρά τον κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων και άλλων αναπνευστικών, πνευμονικών και στεφανιαίων παθήσεων. Τα τελευταία χρόνια προέκυψαν επαρκείς κλινικές αποδείξεις, ότι το παθητικό κάπνισμα σχετίζεται με την επιδείνωση του άσθματος σε παιδιά που ήδη έχουν την πάθηση.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Μόλυβδος και άλλα μεταλλικά ιχνοστοιχεία Ο μόλυβδος αποτελεί ένα πολύ διαδεδομένο στοιχείο στη φύση, γνωστό από την αρχαιότητα. Παρά τον περιορισμό του στη βενζίνη των οχημάτων, μεγάλες ποσότητες μολύβδου χρησιμοποιούνται σε βαφές, σωληνώσεις, πήλινα σκεύη, μπαταρίες, σταθεροποιητές πλαστικών κ.ά. Η εισπνοή μολύβδου προκαλεί μολυβδίαση, δηλαδή δηλητηρίαση από μόλυβδο. Μέσω της αναπνοής, της απορρόφησης από το δέρμα και της κατάποσης, ο μόλυβδος εισέρχεται στο αίμα και προσκολλάται στις πρωτεΐνες που τον μεταφέρουν στα διάφορα όργανα και στους ιστούς, ενώ δεν αποβάλλεται από τον οργανισμό..

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Μόλυβδος και άλλα μεταλλικά ιχνοστοιχεία Συγκεντρώσεις μολύβδου της τάξης των 50 μg/dL(1dL= 0.1L) στο αίμα των παιδιών προκαλούν αλλαγές στη νευροψυχική τους κατάσταση και συμπεριφορά. Σε συγκεντρώσεις της τάξης των 80 μg/dL εμφανίζονται σοβαρές εγκεφαλοπάθειες, ακόμα και θανατηφόρες. Οι βαφές που χρησιμοποιούνται σε σπίτια περιέχουν και άλλα τοξικά μεταλλικά στοιχεία, όπως το χρώμιο, το κάδμιο και το κοβάλτιο. Μερικά πρακτικά μέτρα περιορισμού της έκθεσης σε αυτά τα μέταλλα είναι η αποφυγή χρωμάτων και βαφών που τα περιέχουν, το καλό πλύσιμο των χεριών και ο έλεγχος των υδραυλικών εγκαταστάσεων.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Μόλυβδος και άλλα μεταλλικά ιχνοστοιχεία Η αντιμετώπιση της δηλητηρίασης με μόλυβδο γίνεται με χειλικούς παράγοντες όπως το εδετικό δινατρικό ασβέστιο και δεμερκαπρόλη.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Βιολογικοί ρύποι Πρόκειται για αόρατους μικροσκοπικούς μονοκύτταρους οργανισμούς που προέρχονται κυρίως από μεγαλύτερους οργανισμούς (ανθρώπους, ζώα και φυτά) και διαχέονται στον αέρα των εσωτερικών χώρων. Μπορεί να προέρχονται από το εσωτερικό ή το εξωτερικό περιβάλλον. Βιολογικοί ρύποι είναι τα βακτήρια, οι μύκητες, και οι ιοί, τα οποία μεταφέρονται μέσω του αέρα ή εκπέμπονται από μούχλες, ακαθαρσίες κ.ά.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Βιολογικοί ρύποι Πηγές βιολογικών ρύπων αποτελούν : oι υγραντικές ή ψυκτικές συσκευές σε ένα χώρο, οι αεραγωγοί και οι μικρές διαρροές νερού. Τα βιολογικά υγρά (π.χ. ούρα), η οικιακή σκόνη, τα έντομα, η γύρη των λουλουδιών, τα πούπουλα και οι τρίχες από κατοικίδια, οι υγρές επιφάνειες, το χώμα, τα δίκτυα ύδρευσης, το στάσιμο νερό θεωρούνται επίσης πηγές βιολογικών ρύπων και προκαλούν διάφορες αλλεργικές, μολυσματικές και τοξικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Βιολογικοί ρύποι Οι κυριότερες συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη των βιολογικών ρύπων είναι: η υγρασία, η μούχλα, η σκόνη, ο ανεπαρκής αερισμός, ο κακός φωτισμός και κάθε συνθήκη που δημιουργεί κατάλληλο διατροφικό υπόστρωμα (ακαθαρσίες, φυτικά ή ζωικά υπολείμματα, νεκροί φυτικοί και ζωικοί οργανισμοί κ.ά.)

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Βιολογικοί ρύποι Μέτρα περιορισμού της έκθεσης σε βιολογικούς ρύπους είναι το καλό καθάρισμα της οικίας, η σωστή συντήρηση των κλιματιστικών και της κεντρικής θέρμανσης, ο σωστός και επαρκής εξαερισμός, καθώς και ο έλεγχος της υγρασίας. Επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία: Επιδείνωση της αλλεργικής ρινίτιδας και μερικών μορφών άσθματος, νόσος των λεογεναρίων, νόσος των υγραντών.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ακτινοβολία Όταν μια ηλεκτρική συσκευή είναι συνδεδεμένη με την πηγή του ηλεκτρικού ρεύματος, δημιουργεί γύρω της ηλεκτρικό πεδίο. Όταν το ηλεκτρικό ρεύμα κινηθεί μέσα σε αυτήν τη μηχανή ή συσκευή, τότε δημιουργείται και ένα μαγνητικό πεδίο. Η διάδοση του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου γίνεται με το λεγόμενο ηλεκτρομαγνητικό κύμα. Η ενέργεια που μεταφέρεται με το ηλεκτρομαγνητικό κύμα ονομάζεται ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Ο βιοηλεκτρομαγνητισμός αποτελεί ένα σχετικά καινούργιο επιστημονικό όρο που περιλαμβάνει τη μελέτη των επιδράσεων που έχουν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία στον ανθρώπινο οργανισμό. Οι τρόποι έκθεσης στην ακτινοβολία είναι η εισπνοή ή κατάποση ραδιενεργών σωματιδίων, η άμεση έκθεση σε ραδιενεργά υλικά, αλλά και σε ηλεκτρικές συσκευές, όταν λειτουργούν ή είναι σε αναμονή.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ακτινοβολία Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία διακρίνεται σε ιονίζουσα και μη ιονίζουσα. Ιονίζουσα ακτινοβολία o έχει συχνότητα υψηλότερη από του ορατού φωτός (>1015 Hz) o μικρό μήκος κύματος o μεταφέρει πολύ υψηλή ενέργεια o Είναι επικίνδυνη, αφού προκαλεί τον ιονισμό των ατόμων, δηλαδή την απόσπαση ηλεκτρονίων από τα άτομα, οπότε διασπώνται οι δεσμοί του DNA, καταστρέφεται η ενδομοριακή δομή και είναι αιτία πρόκλησης καρκίνου και άλλων ασθενειών

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ακτινοβολία Ιονίζουσα ακτινοβολία Πηγή ιονίζουσας ακτινοβολίας o υπεριώδεις ηλιακές ακτίνες o η κοσμική ακτινοβολία o οι ακτίνες Χ o οι ακτίνες γάμμα

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ακτινοβολία Μη ιονίζουσα ακτινοβολία o χαμηλή συχνότητα o μεγάλο μήκος κύματος o μικρή ενέργεια o Δεν προκαλεί ιονισμό, ούτε χημικές μεταβολές στα ακτινοβολούμενα βιολογικά συστήματα Πηγή μη ιονίζουσας ακτινοβολίας Όλες οι ηλεκτρικές συσκευές που βρίσκονται μέσα σε μία οικία.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ακτινοβολία Μη ιονίζουσα ακτινοβολία Πρόληψη έκθεσης στη μη ιονίζουσα ακτινοβολία o Να καθόμαστε σε απόσταση τουλάχιστον 60cm από τους υπολογιστές. o Να καθόμαστε μακριά από την τηλεόραση. o Να μην στεκόμαστε μπροστά σε ηλεκτρικές συσκευές όταν λειτουργούν. o Να χρησιμοποιούμε bluetooth ή ακουστικά στα κινητά τηλέφωνα. o Να μην πλησιάζουμε τους μετασχηματιστές και τους υποσταθμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. o Επίσης, η μη φυσική υπεριώδης ακτινοβολία από λαμπτήρες αλογόνου και φθορισμού που βρίσκονται στους εσωτερικούς χώρους δημιουργεί προβλήματα.

Οι κυριότεροι ρύποι εσωτερικών χώρων Ο άνθρωπος, το νερό, τα τρόφιμα και τα κατοικίδια ζώα Ο άνθρωπος μεταφέρει καθημερινώς ρύπους μέσω των ρούχων του και των παπουτσιών του, ενώ εκπέμπει και ο ίδιος ουσίες, όπως,για παράδειγμα, η ακετόνη, το οξικό οξύ και η ακεταλδεΰδη, μέσω της αναπνοής του ή του δέρματός του. Το πόσιμο νερό από πηγές κοντά σε ραδιενεργά πετρώματα, ενδεχομένως περιέχει ραδόνιο, ενώ στο ζεστό νερό του ντους, όταν είναι υπερχλωριωμένο, ενδεχομένως σχηματίζονται ενώσεις, όπως το χλωροφόρμιο και το τριχλωροαιθυλένιο. Τα ζώα παράγουν διάφορες αλλεργιογόνες ουσίες, ενώ τα οικιακά απορρίμματα αποτελούν πηγή εσωτερικής ρύπανσης, αφού αποτελούνται κυρίως από υπολείμματα φαγητών, τα οποία μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα αλλοιώνονται, αναπτύσσουν μεγάλους μικροβιακούς πληθυσμούς και δυσάρεστες οσμές.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Πνευμονίτιδα Υπερευαισθησίας Πρόκειται για πνευμονική ασθένεια, γνωστή και ως αλλεργική κυψελίτιδα, η οποία προσβάλλει άτομα υπερευαίσθητα σε διάφορα αερόβια αντιγόνα. Προκαλείται κυρίως από την εισπνοή οργανικής σκόνης, συμπεριλαμβανομένων μούχλας και μυκήτων.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Ο Πυρετός Υγραντών (Humidifierfever): Αναπνευστική ασθένεια που προκαλείται από την έκθεση σε τοξίνες μικροοργανισμών που βρίσκονται στα υγρά τμήματα των κλιματιστικών και των υγραντών και προσβάλλει μέχρι και το 25% των ατόμων που εκτίθενται σε αυτές. Τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν μετά από καποιες ώρες μετά από την έκθεση και να μοιάζουν με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής. Συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν μετά από 24 ώρες.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Η Ασθένεια των Λεγεωνάριων Οφείλεται στο βακτήριο Legionellapneumophila, το οποίο εντοπίζεται μέσα σε συστήματα κλιματισμού, σε υγραντήρες κ.λπ. Πρόκειται για μια σοβαρή μορφή πνευμονίας. Η Χημική Πολυευαισθησία (Ολική αλλεργία) Προκαλείται λόγω πολλαπλών αντιδράσεων σε πολλά αλλεργιογόνα, τα οποία βρίσκονται στον αέρα των εσωτερικών χώρων και αερομεταφέρονται. Εκδηλώνεται με πονοκεφάλους, ερεθισμό στα μάτια και στο λαιμό, δύσπνοια κ.ά.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Το σύνδρομο του Ασθενούς Κτηρίου (Sick Building Syndrome) Πρόκειται για μια κατάσταση υγείας, κατά την οποία τα άτομα που διαμένουν σε κλειστούς χώρους παρουσιάζουν συμπτώματα ασθένειας (κούραση, λήθαργο, πονοκέφαλο, αδυναμία συγκέντρωσης κ.ά.), τα οποία εξαφανίζονται, όταν τα άτομα απομακρυνθούν από το κτήριο. Αιτίες του συνδρόμου αποτελούν ο κακός σχεδιασμός του κτηρίου, η ελλιπής συντήρηση, ο κακός φωτισμός, η κακή λειτουργία των κλιματιστικών και, πιθανώς, η παρουσία διαφόρων ρύπων, οι οποίοι είναι δυνατόν να δρουν αθροιστικά ή συνδυαστικά. Ένα κτήριο θεωρείται ασθενές, όταν το 20% τουλάχιστον των ατόμων που διαμένουν σε αυτό παρουσιάζει τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Το σύνδρομο του Ασθενούς Κτηρίου (Sick Building Syndrome) Αιτίες του συνδρόμου αποτελούν ο κακός σχεδιασμός του κτηρίου, η ελλιπής συντήρηση, ο κακός φωτισμός, η κακή λειτουργία των κλιματιστικών και, πιθανώς, η παρουσία διαφόρων ρύπων, οι οποίοι είναι δυνατόν να δρουν αθροιστικά ή συνδυαστικά. Ένα κτήριο θεωρείται ασθενές, όταν το 20% τουλάχιστον των ατόμων που διαμένουν σε αυτό παρουσιάζει τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Το σύνδρομο του Ασθενούς Κτηρίου (Sick Building Syndrome) Σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (World Health Organization- WHO), το 30% των κτηρίων σε παγκόσμια κλίμακα είναι ασθενή, και συνήθως είναι κτήρια γραφείων.

Ασθένειες της ρύπανσης των εσωτερικών χώρων Το σύνδρομο Χρόνιας Κούρασης (Chronic Fatigue Syndrome) Είναι μια κατάσταση μόνιμης ή υποτροπιάζουσας κούρασης που διαρκεί έξι συνεχόμενους μήνες ή και περισσότερο. Οφείλεται στην αθροιστική δράση κάποιων εσωτερικών ρύπων. Το άσθμα: Οφείλεται σε φλεγμονή των κυττάρων των αεροφόρων αγγείων των πνευμόνων, η οποία προκαλεί σύσφιξη και στένωση των βρόγχων και των κλάδων του κατά τη διάρκεια της οποίας οι πνεύμονες λαμβάνουν λιγότερο αέρα από αυτόν που χρειάζονται, με αποτέλεσμα να δυσλειτουργούν.