ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗ-ΑΛΜΠΑ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Διδάσκουσα Π.Δ. 407/80 ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο (22/02/2013): Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η δημογραφία Η νομική Η οικονομία Η εθνολογία Η ιστορία Η ψυχανάλυση Η ψυχολογία Οι πολιτικές επιστήμες Η κοινωνιολογία

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η δημογραφία Η επιστήμη της δημογραφίας δεν μελετά την οικογένεια αλλά το νοικοκυριό. Εξετάζει τη γονιμότητα του ζευγαριού και τη δομή και τις αναδιαρθρώσεις της οικογένειας. Η οικογένεια μπορεί να οριστεί με 4 τρόπους : 1.οι γονείς και τα παιδιά που έχουν γεννηθεί ζωντανά, άσχετα εάν είναι εν ζωή τη στιγμή που πραγματοποιείται η απογραφή. 2.οι γονείς και τα παιδιά που είναι εν ζωή, άσχετα με την ηλικία τους ή μέχρι κάποια συγκεκριμένη ηλικία. 3.οι γονείς και τα παιδιά που είναι ακόμη υπό την ευθύνη τους. 4.οι γονείς και τα παιδιά που μένουν στην πατρική εστία.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η τυπολογία του Laslett για τη δομή του νοικοκυριού ΚατηγορίαΙδιότητα 1.Μόνος α. Χήρος/α β. Ελεύθερος 2.Νοικοκυριό χωρίς οικογένεια α. Αδέλφια που συγκατοικούν β. Συγγενείς που συγκατοικούν γ. Συγκάτοικοι χωρίς συγγένεια 3.Απλό νοικοκυριό α. Παντρεμένο ζευγάρι β. Παντρεμένο ζευγάρι με παιδιά γ. Χήρα με παιδιά δ. Χήρος με παιδιά 4.Εκτεταμένη οικογένεια α. Εκτεταμένη προς τα πάνω β. Εκτεταμένη σε απογόνους γ. Εκτεταμένη πλευρικά δ. Συνδυασμός των παραπάνω 5.Νοικοκυριό με πολλαπλότητα α. Πολλαπλότητα προγόνων β. Πολλαπλότητα απογόνων γ. Πολλαπλότητα προγόνων και απογόνων δ. Πολλαπλότητα αδελφικών οικογενειών ε. Άλλο 6.Νοικοκυριό με αδιευκρίνιστη δομή, που περιλαμβάνει άτομα με δεσμούς συγγένειας Πίνακας Ι

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Μορφές ενδοοικογενειακών συστημάτων: 1.Η πυρηνική οικογένεια τα παιδιά μετά το γάμο τους αποχωρούν από το σπίτι. 2.Η οικογένεια στέλεχος ένα από τα παιδιά παραμένει στο σπίτι μετά το γάμο του και το κληρονομεί. 3.Η οικογένεια Zadrouga όλα τα παιδιά παραμένουν στο σπίτι με τις οικογένειές τους.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η νομική Η νομική επιστήμη ασχολείται κυρίως με το γάμο και τις σχέσεις ανάμεσα στους συζύγους. Τα θέματα της οικογένειας εντάσσονται στο αστικό δίκαιο το οποίο έχει καθήκον να προστατεύει ρόλους, να ρυθμίζει σχέσεις, να προσδιορίζει υποχρεώσεις και να ορίζει δικαιώματα, να εγκυάται την κοινωνική συνοχή και τάξη. Πώς επηρεάζεται όμως η νομική από τις κοινωνικές εξελίξεις και την πρόοδο της τεχνολογίας;

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η οικονομία Αντίληψη του ατόμου ως παραγωγό και καταναλωτή. Η αμερικάνικη οικονομική θεωρία εξέλαβε το νοικοκυριό ως μια οικονομική οργάνωση σύνθετη και πολύπλευρη, που θα μπορούσε κανείς να παρομοιάσει με την οικονομική οργάνωση ενός κράτους. Πιο το οικονομικό παράδοξο της οικογένειας; Οι ενδοοικογενειακές σχέσεις συνεπάγονται την ανταλλαγή εξυπηρετήσεων χωρίς οικονομικό όφελος, ενώ και σε εξωοικογενειακό επίπεδο τα μέλη της έχουν κέρδος.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η οικονομία Αντικείμενα της οικονομίας της οικογένειας: Η διαχείρηση των χρημάτων και του χρόνου για την προμήθεια αγαθών. Τα οικονομικά οφέλη του γάμου. Η σωστή διαχείρηση του γάμου ώστε να έχει το μέγιστο δυνατό όφελος για το άτομο. Τα παιδιά ως αγαθό, έσοδα και έξοδα που προκύπτουν για το ζευγάρι. Μελέτη της υπογεννητικότητας. Αίτια γονεϊκής υπερπροσφοράς.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η εθνολογία Οι εθνολόγοι επικεντρώθηκαν στο: α. να κατανοήσουν την καθημερινότητα των οικογενειών παλαιοτέρων χρόνων. β. να καταγράψουν τα σημαντικά γεγονότα της ζωής των μελών μια οικογένειας (γάμος, γέννηση, ενηλικίωση). γ. να βρουν το κοινό σημείο όλων των οικογενειακών σχημάτων, από τα πιο εξωτικά και προτόγονα μέχρι τα σημερινά σύγχρονα. δ. να κατανοήσουν τους ενδο-οικογενεϊακούς τρόπους λειτουργίας και αναπαραγωγής των οικογενειών.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η εθνολογία Σε ό,τι αφορά το πλέγμα των ενδο-οικογενειακών σχέσεων η εθνολογία ενδιαφέρεται για: α. την ονοματοθεσία και τις προσφονήσεις των μελών μιας οικογένειας. β. τους τρόπους αναπαραγωγής των οικογενειακών σχημάτων. γ. τη σημασία της συγγένειας στην επιλογή συντρόφου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1.Arnaud, A.J., Le droit. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, Bras le, H La démographie historique. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp Herpin, N. & Verger, D L’économie. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp Segalen, M L’ethnologie. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp Singly de, F. (sd) La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte