Εισαγωγή στη Φιλοσοφία

Η φιλοσοφία είναι:  Μια αναζήτηση της σημασίας και της αλήθειας Οι γενικές πεποιθήσεις και οι τοποθετήσεις ενός ατόμου ή μιας ομάδας Το σώμα των αρχών που κρύβονται κάτω από έναν κλάδο μάθησης ή σημαντικής πειθαρχίας

Αρχικός καθορισμός "Αγάπη της σοφίας" Ο ορισμός αναπτύχθηκε από το Σωκράτη

Ποια αξία έχει η μελέτη της φιλοσοφίας Παρέχει διευκρινίσεις για αυτό που είναι ή έχει γίνει από άλλους Παρέχει ένα πλαίσιο για τη ζωή και τη δράση μας Μπορεί να είναι χρήσιμη στην επίλυση των εκπαιδευτικών προβλημάτων Μια καλή διανοητική δραστηριότητα

Τρεις σημαντικοί τομείς της φιλοσοφίας Μεταφυσική - η φύση της πραγματικότητας Αξιολογία - η φύση των αξιών Επιστημολογία - η φύση της γνώσης

Μεταφυσική Θεωρείται η φύση της πραγματικότητας. Γιατί η γη υπάρχει; Πώς δημιουργήθηκε; Είναι η ανθρωπότητα ελεύθερη; Υπάρχει ένας Θεός; Τι είναι πραγματικότητα;

Μεταφυσική Οι κοινοί όροι που χρησιμοποιούνται στη μεταφυσική είναι: θεολογία ύπαρξη εξέλιξη πνεύμα ελεύθερος αθεϊσμός

Αξιολογία Σχετίζεται με τις θεωρίες των αξιών Οι δύο βασικές διαιρέσεις της αξιολογίας –ηθική –Τι είναι λάθος και σωστό; –Τι είναι κακό και καλό; –αισθητική –Τι είναι όμορφο και άσχημο; –Μερικοί κοινοί όροι που χρησιμοποιούνται στην αξιολογία είναι: απαισιοδοξία, αισιοδοξία, ηδονισμός, εγωισμός και αυταπάρνηση.

Επιστημολογία Σχετίζεται με τις θεωρίες η φύση της γνώσης Επιστημολογικές ερωτήσεις: Πώς οι άνθρωποι μαθαίνουν; Ποια γνώση είναι ανώτατης αξίας; Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι γνώσεων; Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι;

Φιλοσοφικές Σχολές της σκέψης Ιδεαλισμός Ρεαλισμός Πραγματισμός Υπαρξισμός Εποικοδομητισμός

Idealism Ιδεαλισμός

Idealism (Idea-ism) Ο ιδεαλισμός θεωρεί ότι οι ιδέες είναι η μόνη αληθινή πραγματικότητα. Ο υλικός κόσμος χαρακτηρίζεται από την αλλαγή, την αστάθεια, και την αβεβαιότητα

Ιδεαλισμός Πρέπει να ενδιαφερθούμε πρώτιστα για την αναζήτηση της αλήθειας. Δεδομένου ότι η αλήθεια είναι τέλεια και αιώνια, δεν μπορεί να βρεθεί στον κόσμο των αισθήσεων, που είναι και ατελής και συνεχώς μεταβαλλόμενος.

Μέθοδοι του Ιδεαλισμού Η μελέτη των κλασσικών για τις οικουμενικές αλήθειες Τα μαθηματικά (2+2=4 είναι μια απόλυτη αλήθεια) Η διαλεκτική (κριτική συζήτηση) –Η διαλεκτική εξετάζει και τις δυο πλευρές ενός θέματος Η διάλεξη χρησιμοποιείται για να μεταδώσει τις αλήθειες και να εγείρει τη σκέψη.

Η διαλεκτική Η θέση «ο πόλεμος είναι καλός» Η αντίθεση «ο πόλεμος είναι κακός» Σύνθεση

Ηγέτες του ιδεαλισμού Σωκράτης ( BC) Πλάτων ( BC) St. Augustine ( St. Augustine Descartes ( ) Berkeley ( ) Kant ( )

Σωκράτης Θεωρείται ο πατέρας της φιλοσοφίας Θεωρούσε ότι μαθαίνουμε μέσω των διαλόγων (η Σωκρατική μέθοδος) Δεν έγραψε κάτι, ό,τι γνωρίζουμε για τις ιδέες του το έγραψαν οι διάδοχοί του, πιο σημαντικός από τους οποίους ήταν ο Πλάτωνας

Πλάτων Μαθητής του Σωκράτη Γνωστός ως ο πατέρας του ιδεαλισμού Ιδρυτής της σχολής «Ακαδημία»

Ιδέες Πλάτωνα για την εκπαίδευση Η πολιτεία πρέπει να έχει ενεργητικό ρόλο στα εκπαιδευτικά ζητήματα Το πρόγραμμα σπουδών πρέπει να οδηγήσει τους ευφυείς μαθητές στην αφηρημένη σκέψη Μαθητές χωρίς την αφηρημένη σκέψη πρέπει να ασχοληθούν στο στρατό, τις χειρονακτικές δουλειές.

Πλάτων Όσοι τα καταφέρνουν στη διαλεκτική πρέπει να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους και να γίνουν φιλόσοφοι σε ηγετικές θέσεις, να οδηγήσουν την πολιτεία στο ύψιστο αγαθό. (Ο φιλόσοφος – βασιλιάς) Πίστευε ότι τα αγόρια και τα κορίτσια πρέπει να μορφώνονται και ότι τα κορίτσια είναι ίσα με τα αγόρια.

Αυγουστίνος ( ) Γεννήθηκε στη Βόρεια Αφρική (Ρωμαίος πολίτης) –Μητέρα: Χριστιανή, Πατέρας: Παγανιστής Πήγε σε Ρωμαϊκό Δημοτικό –Έμφαση στη γραμματική και τη λογοτεχνία Στα 16 πήγε σπούδασε: –Ρητορική, μουσική, γεωμετρία, γραμματική, μαθηματικά Κατά τη νεανική του ηλικία «έλεγε ψέματα, έκλεβε»

Augustine Έγινε γραμματικός στη γενέτειρα πόλη του Δίδαξε ρητορική στη Ρώμη, στο Μιλάνο Στα 30 του ασπάστηκε το χριστιανισμό και έγινε μεγάλος ευαγγελιστής και ιερέας. Έγινε μεγάλος θρησκευτικός ηγέτης.

Απόψεις του Αυγουστίνου Οι γυναίκες έχαιραν χαμηλού σεβασμού (αυτή ήταν και η άποψη της εκκλησίας και ίσχυσε για χίλια έτη) Μόνο λίγοι κατέχουν τη διανοητική ικανότητα στην αναζήτηση της αλήθειας. Επομένως, οι περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να στηριχθούν στην εκκλησία για τη γνώση.

Απόψεις του Αυγούστου Χρησιμοποιούσε τις ελληνικές γραφές, αλλά αμφέβαλε για το πώς άνθρωποι που δεν γνώριζαν το Θεό μπορούν να γράψουν κάτι που θα αξίζει για τους Χριστιανούς. Στα 401 η Εκκλησία απαγόρευσε τις παγανιστικές γραφές όπως του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη (ακόμη και στους θρησκευτικούς ηγέτες απαγορεύτηκε να διαβάζουν αρχαία κείμενα). Αυτό συνεχίστηκε για 1000 χρόνια.

Απόψεις του Αυγούστου για τη διδασκαλία Ενθάρρυνε τη χρήση περιλήψεων Πίστευε ότι οι δάσκαλοι πρέπει να διδάσκουν μέσα από την πειθώ και με την άμεμπτη ζωή τους. Οι δάσκαλοι δεν πρέπει να περιμένουν να αυξήσουν τα υλικά αγαθά τους μέσω της διδασκαλίας. Το "ραβδί και η πυγμή" είναι απαραίτητα για την πειθαρχία των μαθητών εξαιτίας της εξασθένισης των ανθρώπων (λόγω του Αδάμ).

Η Εκκλησία και ο Ιδεαλισμός Ο Ιδεαλισμός άσκησε μεγάλη επιρροή στον Χριστιανισμό. Για αιώνες η Χριστιανική Εκκλησία ήταν ο ιδρυτής και ο προστάτης του σχολείου. Οι γενιές που εκπαιδεύτηκαν σ’ αυτά τα σχολεία γαλουχήθηκαν με τις ιδέες του ιδεαλισμού.(συμπεριλαμβάνεται και η πρώιμη Αμερικανική εκπαίδευση).

Descartes ( ) Διακεκριμένος μαθηματικός Ασχολήθηκε με το ζήτημα τι είναι αληθινό και εάν πραγματικά υπάρχει (ίσως να ήταν ένα όνειρο). Τελικά, κατέληξε στο εξής: –«Σκέφτομαι, άρα υπάρχω» Η σκέψη και οι ιδέες είναι η απόλυτη αλήθεια

George Berkeley ( ) –Η ύπαρξη ανάγεται στη νόηση και εάν δεν υπάρχει νόηση, τίποτα δεν υπάρχει.

Immanuel Kant ( ) "... το μέγιστο και δυσκολότερο πρόβλημα στο οποίο ένα άτομο μπορεί να αφιερωθεί είναι το πρόβλημα της εκπαίδευσης..." Η εκπαίδευση πρέπει να διδάξει τους σπουδαστές πώς να σκεφτούν σύμφωνα με τις αρχές - ηθικοί νόμοι, ηθικά ιδανικά και ηθικές προστακτικές Ο Διαφωτισμός είναι ο στόχος της εκπαίδευσης

Εκπαιδευτικοί στόχοι του ιδεαλισμού Η ανάπτυξη της νόησης Η αναζήτηση αληθινών ιδεών Η ανάπτυξη του χαρακτήρα Το γνώθι σαυτόν

Εκπαιδευτικοί στόχοι του ιδεαλισμού Η αληθινή εκπαίδευση σχετίζεται με τις ιδέες και όχι με την ύλη. Οι ιδεαλιστές επιθυμούν να παράσχουν στους μαθητές μια ευρεία κατανόηση του κόσμου.

Ο ιδεαλιστής και η έδρα Για έναν ιδεαλιστή η έννοια της έδρας είναι σημαντική. Θα μπορούσες να καταστρέψεις όλες τις έδρες του κόσμου, αλλά η ιδέα της έδρας θα παρέμενε στο μυαλό των ανθρώπων, γιατί αποτελεί μια ύψιστη αλήθεια.

Ρεαλισμός Η πραγματικότητα, η γνώση και οι αξίες υπάρχουν ανεξάρτητες από την ανθρώπινη νόηση. Τα δέντρα, τα ξύλα και οι πέτρες υπάρχουν είτε βρίσκεται είτε δε βρίσκεται το ανθρώπινο μυαλό να τα αντιλαμβάνεται.

Ρεαλισμός Οι ιδέες πρέπει να υπόκεινται στη δημόσια επαλήθευση Οι ιδέες πρέπει να αποδειχθούν μέσω του επιστημονικού πειραματισμού "Επιστήμη χάριν της επιστήμης"

Ρεαλισμός Οι καθολικές ιδιότητες των αντικειμένων παραμένουν σταθερές και δεν αλλάζουν ποτέ, ενώ οι προσωρινές ιδιότητες αλλάζουν

Ρεαλισμός Είναι ανάγκη να μελετηθεί η φύση συστηματικά Παραγωγικός συλλογισμός - η αλήθεια προέρχεται από γενικεύσεις Η γη είναι το κέντρο του κόσμου

Εκπρόσωποι του Ρεαλισμού Αριστοτέλης ( π.Χ.) Thomas Aquinas ( ) Francis Bacon ( ) John Locke ( )

Αριστοτέλης ( π.Χ.) Οι ιδέες μπορούν να είναι σημαντικές αλλά μια συστηματική μελέτη του θέματος θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε πιο συγκεκριμένες ιδέες.

Αριστοτέλης ( π.Χ.) Χρυσή τομή – σημείο μεταξύ των άκρων Η ισορροπία είναι βασική - το σώμα και το μυαλό αναπτύσσουν δραστηριότητες μαζί σε ένα ισορροπημένο σύνολο

Aquinas ( ) Ο Θεός δημιούργησε την ύλη, γι’ αυτό και δεν είναι πρόβλημα να μάθουμε γι’ αυτή. Αυτή η άποψη οδήγησε τον πολιτισμό στο ξεπέρασμα του σκοτεινού Μεσαίωνα

Aquinas Η αλήθεια μεταδίδεται από το Θεό στους ανθρώπους μέσω της θείας αποκάλυψης, αλλά ο Θεός επίσης έχει προικοδοτήσει τους ανθρώπους με την ικανότητα να αναζητούν την αλήθεια.

Bacon ( ) Novum Organum – επηρεασμένο (challenged)από την αριστοτελική λογική Η επιστήμη πρέπει να ενδιαφερθεί για την γνήσια έρευνα, χωρίς τις προδικασμένες έννοιες Πρέπει να εξετάσουμε όλη την προηγουμένως αποδεκτή γνώση

Sir Francis Bacon ( ) Γνωστός ως πατέρας του επαγωγικού συλλογισμού Έφθασε στις γενικεύσεις από τις συστηματικές παρατηρήσεις των λεπτομερειών Πέθανε από κρύωμα καθώς εκτελούσε το μοναδικό του πείραμα: γέμισε ένα νεκρό κοτόπουλο με χιόνι για να δει εάν θα συντηρούνταν η σάρκα του, ο ίδιος κρύωσε και πέθανε

John Locke ( ) Κατά τη γέννηση, το μυαλό είναι σαν ένα λευκό φύλλο χαρτιού- a tabla rasa Όλες οι ιδέες προκύπτουν από την εμπειρία μέσω των αισθήσεων και των αντιδράσεων

Ρεαλισμός και Εκπαίδευση Προωθεί τη μελέτη της επιστήμης και της επιστημονικής μεθόδου Υπάρχουν βασικές ιδέες και γεγονότα που πρέπει να γίνονται γνωστά, επομένως η διάλεξη και άλλες μέθοδοι διδασκαλίας είναι χρήσιμες

Ρεαλισμός και Εκπαίδευση Η ειδίκευση είναι επιθυμητή Όπως μία οργάνωση: χτυπώντας κουδούνια, τμήματα, καθημερινά σχέδια μαθήματος Εάν κάτι υπάρχει, μπορεί να μετρηθεί Δείκτης νοημοσύνης, αποτελεσματική διδασκαλία Λειτουργίες του σχολείου: μόρφωση, κοινωνικοποίηση, επιλογή

Ρεαλισμός και Εκπαίδευση Ο δάσκαλος πρέπει να παρουσιάζει τη διδακτέα ύλη με συστηματικό τρόπο και να διδάσκει ότι υπάρχουν σαφώς καθορισμένα κριτήρια για να ασκεί κανείς κριτική στην τέχνη, στην οικονομία, την πολιτική, κ.ά.

Ο ρεαλιστής και η έδρα Σε έναν ρεαλιστή, η επικαιρότητα "της έδρας" είναι σημαντική. Ένας ρεαλιστής θα μετρούσε την έδρα, θα την ζύγιζε, θα εξέταζε τα φυσικά χαρακτηριστικά, κ.λ.π. Το γεγονός ότι η έδρα υπάρχει είναι η απόλυτη αλήθεια.

Πραγματισμός

Η ρίζα της λέξης «πραγματισμός» είναι ελληνική λέξη και σημαίνει "εργασία". Είναι πρώτιστα μια φιλοσοφία του 20ού αιώνα που αναπτύσσεται από Αμερικανούς. Η αλήθεια είναι αυτή που υπάρχει στον πραγματικό κόσμο. Πρέπει να λαμβάνουμε υπ’ όψιν το επιθυμητό τέλος. Οι ιδέες πρέπει να εφαρμοστούν στην επίλυση των προβλημάτων συμπεριλαμβανομένων και των κοινωνικών προβλημάτων.

Εκπρόσωποι του Πραγματισμού Auguste Comte, –Δεν ήταν πραγματιστής, αλλά έδωσε έμφαση στη χρήση της επιστήμης για την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων.

Εκπρόσωποι του Πραγματισμού Charles Darwin, –Η Αλήθεια δεν βρίσκεται στην Ύπαρξη, αλλά στην Εξέλιξη. –Η πραγματικότητα είναι ατελής στην εξέλιξή της, χωρίς ένα προκαθορισμένο τέλος.

Αμερικάνοι Πραγματιστές Charles Sanders Peirce, Ευρέως γνωστός ως ο πατέρας του πραγματισμού Έγραψε το άρθρο «Πώς να κάνεις τις ιδέες σου σαφείς» στο Popular Science Monthly, το οποίο θεωρείται η βάση του πραγματισμού. Η αληθινή γνώση εξακρίβωση των ιδεών μας στην πραγματική εμπειρία

Αμερικάνοι Πραγματιστές William James, –Η αλήθεια μιας ιδέας είναι «η λειτουργικότητά της" –Η αλήθεια δεν είναι απόλυτη και αμετάβλητη, γίνεται στην πραγματική ζωή –Χαρακτήρισε τη φιλοσοφία του "ριζικό εμπειρισμό" –Βιβλίο του:"πραγματισμός" του προώθησε πολύ τον πραγματισμό

Αμερικάνοι Πραγματιστές John Dewey, –Χρειάζεται να επικεντρωθούμε στα προβλήματα της πραγματικής ζωής –Πρότεινε πρακτικές λύσεις για πρακτικά προβλήματα –Πως σκεφτόμαστε Εντοπισμός προβλήματος Ορισμός προβλήματος Διαμόρφωση πιθανών λύσεων Formulate possible solutions Εξέταση και αξιολόγηση των πιθανών λύσεων Αποδοχή ή απόρριψη λύσης

Πραγματιστές και Εκπαίδευση Η εκπαίδευση πρέπει να είναι μία προετοιμασία για τη ζωή Η επίλυση προβλημάτων είναι σημαντική, επομένως χρησιμοποιούμε καταστάσεις της πραγματικής ζωής στο σχολείο Οι μέθοδοι διδασκαλίας πρέπει να είναι ποικίλες και ευέλικτες Η εκπαίδευση πρέπει να είναι προσανατολισμένη στη δράση Οι ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.

Πραγματιστές και Εκπαίδευση Επιθυμητή είναι η χρήση Project στη διδασκαλία Ποικίλο αναλυτικό πρόγραμμα Μία ευρεία εκπαίδευση είναι περισσότερο επιθυμητή

Ο Πραγματιστής και η Έδρα Για έναν πραγματιστή, η χρήση της «έδρας» είναι σημαντική. Ποιος είναι ο σκοπός της έδρας και τι εκπληρώνει αυτός ο σκοπός;

Εποικοδομητισμός

Η κοινωνία έχει ανάγκη από μία συνεχή «ανοικοδόμηση» Τέτοια κοινωνική αλλαγή σχετίζεται και με την ανοικοδόμηση της εκπαίδευσης αλλά και με την αξιοποίηση της εκπαίδευσης στην ανοικοδόμηση της κοινωνίας Τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με τρόπο ολιστικό Μελλοντική σκέψη(ουτοπική σκέψη)

Εποικοδομητισμός Δεν πιστεύει ότι η προετοιμασία των μαθητών για τον κόσμο όπως είναι αυτός είναι σήμερα θα είναι ικανοποιητική (πολύ μεγάλη έμφαση στο status quo).

Εποικοδομητισμός επιδιώκει: Σύνδεση σκέψης και δράσης Θεωρία με πράξη Πνεύμα με δράση

Εποικοδομητισμός Ο σκοπός της εκπαίδευσης πρέπει να δίνει έμφαση στην ανάγκη για αλλαγή Οι μαθητές πρέπει να βρίσκονται έξω, στον πραγματικό κόσμο Αναλυτικό πρόγραμμα σχετιζόμενο με τον «κόσμο» Η τεχνολογία είναι πολύτιμη στην επίλυση προβλημάτων

Διακεκριμένοι εποικοδομητιστές George S. Counts Theodore Brameld Paole Freire Karl Marx Ivan Illich John Dewey (είναι επίσης αναγνωρισμένος και ως πραγματιστής)

Ο Εποικοδομητιστής και η Έδρα Για έναν εποικοδομητιστή είναι σημαντικός ο επανασχεδιασμός της «έδρας» για την εξυπηρέτηση των αναγκών της κοινωνίας. Πως μπορεί η «έδρα» να βελτιωθεί, ώστε να προετοιμαστεί η κοινωνία για το μέλλον;

Υπαρξισμός

Δόθηκε έμφαση στις δεκαετίες ’60 και ’70 –Πολιτικά δικαιώματα –Δικαιώματα των γυναικών –Ατομικά δικαιώματα –Ειδικές ανάγκες

Υπαρξισμός Στην εκπαίδευση το πρόγραμμα σπουδών βελτιώθηκε για να ικανοποιήσει τις ανάγκες (ακριβέστερα - απαιτήσεις) των ατόμων Οι πολιτικές αξιολόγησης για την επιτυχία ή την αποτυχία στο σχολείο Επεξέτεινε τις προθεσμίες απόρριψης Απέβαλε τις σειρές πυρηνικών μαθημάτων Απέρριψε τη σωματική τιμωρία

Υπαρξισμός Επιπλέον, δόθηκε έμφαση στις μειονοτικές ομάδες Η εστίαση απομακρύνεται από το αστικό περιβάλλον

Υπαρξισμός Οι παραδοσιακοί φιλόσοφοι ασχολούνται με ζητήματα όπως η φύση της γνώσης, της αλήθειας, της νόησης αλλά: –Οι υπαρξιστές ενδιαφέρονται για το πώς αυτά τα ζητήματα είναι παιδαγωγικά σημαντικά μέσα από τις ατομικές εμπειρίες.

Υπαρξισμός και Εκπαίδευση Οι άνθρωποι είναι πρώτοι, μετά έρχονται οι ιδέες –Οι άνθρωποι δημιουργούν τις ιδέες Έμφαση στην αυτογνωσία

Υπαρξισμός και Σχολείο Μία καλή εκπαίδευση δίνει έμφαση στην ατομικότητα Οι μαθητές πρέπει να έχουν ενεργητικό ρόλο στη διαμόρφωση του σχολείου τους

Υπαρξισμός και Σχολείο Οι μαθητές δεν θα έπρεπε να: –Παρακολουθούν τάξεις –Δίνουν εξετάσεις –Παίρνουν βαθμούς Δεν υπάρχει καθορισμένο αναλυτικό πρόγραμμα

Διάσημοι Υπαρξιστές Soren Kierkegaard Martin Heidegger Martin Buber Jean-Paul Sartre

Ο Υπαρξιστής και η «Έδρα»

Συνδυάστε την εικόνα με τα φιλοσοφικά ρεύματα Ιδεαλισμός Ρεαλισμός Πραγματισμός Εποικοδομισμός Υπαρξισμός