ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΠΑΠΑΔΙΑ ΕΛΕΝΗ ΤΜΗΜΑ Β2

Πρωτεύουσα: Στοκχόλμη Έκταση: km 2 Νόμισμα: Κορόνα Πληθυσμός: Πολίτευμα: Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία Επίσημη γλώσσα: Σουηδική γλώσσα

Το Βασίλειο της Σουηδίας είναι σκανδιναβική χώρα στη βόρεια Ευρώπη. Συνορεύει δυτικά με τη Νορβηγία, βορειοανατολικά με τη Φινλανδία και στα νότια συνδέεται με τη Δανία με μια οδική και σιδηροδρομική γέφυρα. Βρέχεται ανατολικά από το Βοθνικό κόλπο και τη Βαλτική θάλασσα. Η Σουηδία είναι η πολυπληθέστερη από τις σκανδιναβικές χώρες και η τρίτη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μετά το τέλος της εποχής των Βίκινγκς, η Σουηδία έγινε μέλος της Ένωσης του Κάλμαρ το 1397 μαζί με τη Δανία και τη Νορβηγία. Η Σουηδία αποχώρησε από την Ένωση το 1523 και για πολλά χρόνια βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τους γείτονές της, ιδιαίτερα τη Ρωσία και την Ένωση Δανίας-Νορβηγίας, οι οποίες ποτέ δεν αποδέχτηκαν τελείως την αποχώρηση της Σουηδίας. Η Σουηδία συμμετείχε στους μεγάλους πολέμους του 17ου αιώνα και αναδείχτηκε σε μεγάλη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία, έχοντας έκταση διπλάσια από τη σημερινή της. Αμέσως μετά, όμως, άρχισε η συρρίκνωση: Μεταξύ έχασε τις κτήσεις της στη νότια και την ανατολική Βαλτική με τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο, ενώ το 1809 έχασε και τη Φινλανδία που προσαρτήθηκε στη Ρωσία. Το 1814 ο βασιλιάς της Σουηδίας απέκτησε και το θρόνο της Νορβηγίας. Από το 1814, η Σουηδία βρίσκεται σε ειρήνη, αποφεύγοντας να συμμετέχει σε συμμαχίες σε καιρό ειρήνης και παραμένοντας ουδέτερη σε περιόδους πολέμου, πράγμα που κατάφερε και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά το γεγονός ότι ο Χίτλερ την εποφθαλμιούσε λόγω του άφθονου και πρώτης ποιότητας σιδηρομεταλλεύματος που διαθέτει. Η Σουηδία είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την 1η Ιανουαρίου 1995 και ιδρυτικό μέλος του Σκανδιναβικού Συμβουλίου (1952 ).

Η Σουηδία σύμφωνα με εκτιμήσεις για το 2015, αριθμεί κατοίκους. Έχει χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα, εκτός από τις μητροπολιτικές περιοχές της στο νότο, Σύμφωνα με εκτιμήσεις 2015, το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες είναι 80,09 χρόνια, στις γυναίκες 83,99 χρόνια και στο σύνολο του πληθυσμού τα 81,98 χρόνια. Οι πολίτες της απολαμβάνουν υψηλό βιοτικό επίπεδο και η χώρα γενικά θεωρείται σύγχρονη, πολιτικά φιλελεύθερη και με ισχυρό κοινωνικό κράτος. Πρωτεύουσα της Σουηδίας είναι η Στοκχόλμη. Άλλες μεγάλες πόλεις είναι το Γκέτεμποργκ, το Μάλμε και η Ουψάλα.

Η Σουηδία έχει πολίτευμα βασιλευόμενης δημοκρατίας, γι` αυτό και το επίσημο όνομα του κράτους είναι βασίλειο της Σουηδίας.. Αρχηγός του κράτους της Σουηδίας είναι ο βασιλιάς και το βασιλικό αξίωμα είναι το κληρονομικό ανώτατο αξίωμα του κράτους, που παρέχεται στο πρωτότοκο παιδί της βασιλικής οικογένειας, ανεξαρτήτως φύλου Ο βασιλιάς ωστόσο δεν έχει κανένα στοιχείο ουσιαστικής εξουσίας αλλά περιορίζεται σε τελετουργικά καθήκοντα και σε σύμβολο της ενότητας του έθνους. Βασιλιάς της χώρας είναι ο Κάρολος Ιστ΄ Γουσταύος από το Η κυβέρνηση ασκεί την εκτελεστική εξουσία, την εσωτερική και εξωτερική πολιτική της χώρας. το σουηδικό κοινοβούλιο αποτελείται από 349 μέλη.

Η Σουηδική γλώσσα ανήκει στην ομάδα των βόρειων γερμανικών γλωσσών (που περιλαμβάνει επίσης τα Δανέζικα, τα Νορβηγικά, τα Ισλανδικά και τη Φεροϊκή). Η σουηδική είναι επίσημη γλώσσα στην Φινλανδία (δίπλα στα φινλανδικά), ενώ η Σουηδία ως κράτος στερείται θεσμικώς επίσημης γλώσσας.

Επικρατούσα θρησκεία στη Σουηδία είναι ο Λουθηρανικός Χριστιανισμός. Η πλειοψηφία ανήκει στην Εκκλησία της Σουηδίας. Η Εκκλησία της Σουηδίας είναι η μεγαλύτερη Χριστιανική εκκλησία στην Σουηδία. Έχει ως δογματική βάση της την Αγία Γραφή, το Σύμβολο Νικαίας/Κωνσταντινουπόλεως, το Σύμβολο των Αποστόλων, το Σύμβολο του Αθανασίου, και την Ομολογία της Αυγούστας.

Η Σουηδία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 1995 μαζί με την Αυστρία και την Φιλανδία Σουηδία δεν θέλησε να αλλάξει το νόμισμα της και κράτησε την κορόνα της. Η κορόνα είναι νόμισμα της Σουηδίας από το 1873 Το 1 ευρώ αντιστοιχεί σε 8,65 σουηδικές κορόνες.

Η Σουηδία είναι σημαντικός εξαγωγέας σιδήρου, χαλκού και ξυλείας στην Ευρώπη από το Μεσαίωνα. Ωστόσο, η βελτίωση των μεταφορών και των τηλεπικοινωνιών έκανε υνατή την εκμετάλλευση σε μεγαλύτερη κλίμακα του φυσικού πλούτου διαφόρων περιοχών της χώρας, ιδιαίτερα της ξυλείας και του σιδηρομεταλλεύματος. Η φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και η ανάπτυξη της εκπαίδευσης συνέβαλαν στη γρήγορη εκβιομηχάνιση και από τη δεκαετία του 1890 η χώρα είχε αρχίσει να αναπτύσσει μια προηγμένη βιομηχανία κατασκευών. Στις αρχές του 20ού αιώνα ένα κράτος κοινωνικής πρόνοιας άρχισε να αναπτύσσεται. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στα έθνη του ΟΗΕ με τον υψηλότερο δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης Σημαντικές εταιρίες της χώρας είναι η εταιρία επίπλων IKEA και οι αυτοκινητοβιομηχανίες Volvo και SAAB.

Η Σουηδία είναι μια χώρα με πολύ υψηλό πολιτιστικό επίπεδο. Αυτό γίνεται φανερό από την απαρίθμηση σημαντικών προσωπικοτήτων της Σουηδίας με παγκόσμιο κύρος και αξία, που ξεχώρισαν για την πνευματική τους προσφορά. Η Σουηδία έχει δύο πολύ σημαντικούς πνευματικούς θεσμούς: τη Σουηδική Ακαδημία Επιστημών, που συστήθηκε το 1739, και την απονομή των διεθνών βραβείων Νόμπελ. Κάθε χρόνο τα βραβεία αυτά απονέμονται σε προσωπικότητες της λογοτεχνίας, της φυσικής, της φυσιολογίας - ιατρικής, τη χημείας, της ειρήνης και των οικονομικών επιστημών (το πιο πρόσφατο, αφού θεσμοθετήθηκε μόλις το 1968) οι οποίες με το έργο τους σφράγισαν την πνευματική και επιστημονική ανάπτυξη σε διεθνές επίπεδο.

Από πλευράς μορφολογίας το σουηδικό έδαφος έχει σχετικά χαμηλό μέσο ύψος και μόνον το 20% του συνολικού εδάφους ξεπερνά τα 400 μέτρα και το 30% βρίσκεται σε ύψος κάτω των 100 μέτρων. Ειδικότερα το φυσιογραφικό ανάγλυφο της χώρας από βορρά προς νότο διακρίνεται σε τέσσερις κύριες περιοχές. Η βόρεια είναι γεμάτη όρη και λίμνες (Νόρλαντ). Η κεντρική περιοχή παρουσιάζει βαθύπεδα (Σβέαλαντ) και χαμηλά υψίπεδα (Σμόλαντ). Η νότια περιοχή έχει μικρές, αλλά γόνιμες πεδιάδες (Σκόνε). Οι σημαντικότερες οροσειρές της χώρας εντοπίζονται στην περιοχή της Λαπωνίας, Η πιο σημαντική οροσειρά των σουηδο-νορβηγικών συνόρων είναι αυτή του Τσέλεν,. Τα βουνά του νότου είναι σημαντικοί πόλοι έλξης για τους τουρίστες της άνοιξης και του καλοκαιριού· επειδή υπάρχουν πολλά κέντρα αθλητισμού και ειδικότερα σκι.

Πολλές λίμνες δημιουργήθηκαν μέσα σε εύφορες πεδιάδες που σχηματίστηκαν από τους παγετώνες. Ακόμη πολλές μεγάλες και μικρές λίμνες σχηματίστηκαν στα κεντρικά βαθύπεδα. Οι λίμνες είναι αναρίθμητες ( περίπου). Από αυτές η πιο μεγάλη είναι η λίμνη Βένερν, που έχει έκταση τ. χλμ. και αποτελεί τη μεγαλύτερη λίμνη της Σκανδιναβικής χερσονήσου. Ανατολικά της βρίσκεται η λίμνη Βέτερν με έκταση τ. χλμ., η Γέλμαρεν και η Μέλαρεν.

Οι σημαντικότεροι ποταμοί της χώρας που κατευθύνονται από βορρά προς νότο είναι οι: Τόρνε, Λούλε, Πίτε, Σκελέφτε, Ούμε, Όνγκερμαν, Λιούνγκα, Λιούσνα, Ίνταλ και Νταλ και χύνονται στο Βοθνικό κόλπο. Ο Κλαρ εκβάλλει στη λίμνη Βένερν και ο ποταμός Γκέτα, που χύνεται στον πορθμό του Κάτεγκατ, είναι ο μοναδικός μεγάλος ποταμός της νότιας Σουηδίας και είναι γνωστός για τους καταρράκτες του στην πόλη Τρόλχεταν. Από τους ποταμούς του βορρά κανένας δεν ενδείκνυται για τη ναυσιπλοΐα, επειδή το έδαφος της βόρειας Σουηδίας παρουσιάζει αναβαθμίδες. Πολλοί από τους ποταμούς αυτούς συνδέονται με τεχνητές λίμνες, που δημιουργήθηκαν με φράγματα και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Pyti panna: Κύβοι πατάτας και ζαμπόν βρασμένοι μέσα σε βούτυρο μαζί με ροδέλες σοταρισμένου κρεμμυδιού. Σερβίρονται με αυγό τηγανητό ή με έναν κρόκο ωμό στη μέση του πιάτου. Köttbullar: Κεφτεδάκια πικάντικα που μετά το τηγάνισμα μελώνουν μέσα σε σάλτσα. Artfoppa: Τα ρεβίθια της Πέμπτης, μαγειρεμένα με λαρδί, είναι το φαγητό που κάθε Σουηδός περιμένει στο τραπέζι την Πέμπτη, όταν γυρίσει σπίτι του.

Spettekake ένας εντυπωσιακός κώνος από γλυκιά κρέμα που για να παρασκευαστεί χρειάζονται από 100 ως 120 κρόκοι αυγών. Για να γίνει αυτό το εκπληκτικό γλυκό, ένας κώνος από βουτυρωμένο χαρτί τοποθετείται πάνω σε μια ψησταριά που γυρίζει, ενώ ταυτόχρονα ο ζαχαροπλάστης ρίχνει την κρέμα που ανεβαίνει προς τα πάνω και ψήνεται σχηματίζοντας δαντέλες. Όταν οι πρώτες δαντέλες ψηθούν, ο ζαχαροπλάστης ρίχνει κι άλλη κρέμα κι έτσι χτίζεται η τεράστια τούρτα, με ένα μπουκέτο από αγριολούλουδα στην κορυφή της.