Η ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υγεία είναι η κατάσταση απόλυτης φυσικής, πνευματικής και κοινωνικής ευημερίας, όχι απλώς η απουσία ασθένειας. Με βάση τον ορισμό αυτό, η διοίκηση ενός οργανισμού καλείται να οργανώσει και διατηρήσει ένα επιχειρησιακό περιβάλλον όπου οι εργαζόμενοι είναι υγιείς, ασφαλείς και αποτελεσματικοί για την επίτευξη των στόχων της επιχείρησης.

Αιτίες Ατυχημάτων Τα ατυχήματα συμβαίνουν για τρεις κύριους λόγους: α) Οι συγκυρίες δηλαδή οι συνθήκες, β) οι μη ασφαλείς συνθήκες εργασίας και γ) οι απρόσεκτες ενέργειες εκ μέρους των εργαζομένων. Μη Ασφαλείς Συνθήκες Εργασίας Περιλαμβάνουν:  Ακατάλληλη φύλαξη εξοπλισμού  Ελαττωματικός εξοπλισμός  Μη ασφαλή αποθήκευση και υπερφόρτωση  Ακατάλληλος φωτισμός  Ακατάλληλος εξαερισμός

Η κυριότερη θεραπεία είναι η εξάλειψη ή ελαχιστοποίηση των μη ασφαλών συνθήκων εργασίας. Μολονότι τα ατυχήματα μπορούν να συμβούν οπουδήποτε, υπάρχουν μερικές ζώνες υψηλού κινδύνου, κυρίως σε βιομηχανίες με εργοστάσια. Υπάρχουν όμως και άλλες αιτίες ατυχημάτων που σχετίζονται με τις συνθήκες εργασίας οι οποίες δεν είναι τόσο φανερές γιατί εμπλέκουν την ψυχολογία του χώρου εργασίας. Τέτοιες αιτίες είναι: μεγάλη πίεση να ολοκληρωθεί η εργασία σύντομα, πολύ άγχος, κακό κλίμα ασφάλειας, οι ώρες απασχόλησης, η κούραση (ατυχήματα συμβαίνουν συχνότερα μετά από ώρες εργασίας), εχθρότητα μεταξύ των υπαλλήλων κλπ.

Μη τήρηση των όρων ασφαλείας Δεν υπάρχει μία και μοναδική ερμηνεία στο γιατί ένας εργαζόμενος ενδέχεται να συμπεριφερθεί με τρόπο μη ασφαλή με την μη τήρηση των όρων ασφαλείας. Κάποιοι λόγοι μπορεί να είναι το άγχος του εργαζομένου, η έλλειψη εκπαίδευσης, η ανάπτυξη προσωπικών συνθήκων ασφάλειας οι οποίες μπορεί να μην είναι καλές, η κακή συμπεριφορά κλπ.

Τα Προβλήματα Υγείας των Εργαζομένων και οι Τρόποι Θεραπείας τους Πολλές ουσίες και προβλήματα που σχετίζονται με την υγεία των εργαζόμενων μπορούν να επιδράσουν στην απόδοση τους στην εργασία. Ο αλκοολισμός και η χρήση ουσιών  Ο αλκοολισμός και η χρήση ουσιών αποτελούν σοβαρά και εκτεταμένα προβλήματα στον χώρο εργασίας. Πολλοί εργοδότες, μπορούν να εξετάσουν τους υπαλλήλους τους αν υποψιαστούν πως κάνουν τέτοια χρήση.

Εργασιακό άγχος Το εργασιακό άγχος μπορεί να προκαλέσει σωματική ή ψυχολογική δυσφορία και να έχει αρνητική επίπτωση στην απόδοση της εργασίας. Το εργασιακό άγχος μπορεί να πλήξει άτομα όλων των βαθμίδων σε μία εταιρία.  Αίτια εργασιακού άγχους Το εργασιακό άγχος παρουσιάζεται όταν κάποιο στοιχείο της εργασίας έχει αρνητική επίδραση στη σωματική και πνευματική κατάσταση κάποιου εργαζομένου πχ φόρτο εργασίας, μη ρεαλιστικές διορίες (deadlines), η σεξουαλική παρενόχληση, κλπ. Ερευνητές έχουν καταλήξει σε δύο γενικές κατηγορίες παραγόντων άγχους:

Α) Παράγοντες που συνδέονται με την εργασία  Ασάφεια ρόλου: Δεν υπάρχει ακριβής περιγραφή του ρόλου, οι προσδοκίες και αυτά που αναμένονται δεν είναι καθορισμένα, κλπ.  Απογοήτευση: Ένα κίνητρο το οποίο τελικά δεν είναι αληθές, προσδοκίες που δεν επιτεύχθηκαν κλπ.  Συγκρούσεις: Διαπροσωπικές ή ανάμεσα σε ομάδες. Μπορεί να είναι λόγω διαφορετικών προσωπικοτήτων, αναγκών κλπ.  Σχεδιασμός των θέσεων εργασίας: Θέσεις με περιορισμένα καθήκοντα, έλλειψη πρωτοβουλιών, ελάχιστες πιθανότητες ανέλιξης, κλπ.

Β) Παράγοντες που συνδέονται με προσωπικά ζητήματα  Οικονομική δυσχέρεια  Οικογενειακά προβλήματα  Εγκυμοσύνη  Προβλήματα με τα παιδιά  Θάνατος συζύγου ή συγγενικού προσώπου  Διπλός ρόλος δηλαδή το επιπρόσθετο βάρος να ανταποκρίνονται σε δύο εργασίες, στην δουλειά και στο σπίτι. (Σχήμα σελ. 244)

Σε επίπεδο επιχείρησης, ο σωστός σχεδιασμός των θέσεων εργασίας μπορεί να μειώσουν τις συνθήκες που προκαλούν άγχος. Σε προσωπικό επίπεδο, τα στελέχη της διεύθυνσης ανθρώπινων πόρων έχουν οργανώσει εργαστήρια για τη διαχείριση του άγχους, προκειμένου να βοηθήσουν τον κάθε εργαζόμενο να αντιμετωπίσει το άγχος και να αποφύγει την υπερβολική του έκθεση στις αγχογόνες καταστάσεις.

Προβλήματα υγείας από την χρήση των Η/Υ και πως αντιμετωπίζονται Έστω και αν υπάρχει τεράστια πρόοδος στην τεχνολογία, οι Η/Υ ακόμη προκαλούν κάποια προβληματα υγείας. Τα προβλήματα αυτά περιλαμβάνουν κάψιμο στα μάτια, πόνους στην πλάτη και τον αυχένα, κούραση και πόνο στα μάτια, σύνδρομο κορπιαίου σωλήνα δηλαδή πόνο στον καρπό από την επαναλαμβανόμενη κίνηση των χεριών και αγκώνων σε λάθος θέσεις κλπ.

Συμβουλές για τους χρήστες των Η/Υ ώστε να ελαττωθούν τα προβλήματα που προκαλούν:  Οι εργαζόμενοι πρέπει να κάνουν διαλείμματα ανάπαυσης. Συνιστώνται διαλείμματα 15 λεπτών μετά από δύο ώρες ήπιου φόρτου εργασίας και 15 λεπτών μετά από μία ώρα έντονου φόρτου εργασίας.  Πρόβλεψη μεγαλύτερης δυνατής ευελιξίας του γραφείου, ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί στον κάθε χειριστή.  Μείωση της αντανάκλασης. Τα ειδικά γυαλιά και φίλτρα οθόνης μπορούν επίσης να προστατέψουν και να μειώσουν την αντανάκλαση.

 Εξέταση της όρασης όλων των υποψήφιων εργαζόμενων πριν την πρόσληψη τους.  Το ύψος του γραφείου και της καρέκλας πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε οι καρποί να βρίσκονται στο ίδιο ύψος με τους αγκώνες.  Οι καρποί θα πρέπει να ακουμπούν ελαφρά στο υποστήριγμα.  Τα πόδια θα πρέπει να ακουμπούν επίπεδα στο πάτωμα ή σε υπομπόδιο.

Η αντιμετώπιση της βίας στο χώρο εργασίας Η βία στον χώρο εργασίας πολλές φορές δεν έχει στόχο μόνο τους ανθρώπους. Εκδηλώνεται με δολιοφθορές στην περιουσία της επιχείρησης, στο λογισμικό ή στις βάσεις δεδομένων. Μείωση της εργασιακής βίας Οι μάνατζερ μπορούν να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για μείωση της εργασιακής βίας. Τα βήματα αυτά είναι:  Αύξηση των μέτρων ασφάλειας πχ περισσότερο εξωτερικό φωτισμό, εγκατάσταση συναγερμών και συστημάτων με κάμερες, αύξηση του εν υπηρεσία προσωπικού, παροχή εκπαίδευσης προσωπικού για αντιμετώπιση βίαιων καταστάσεων, συμβούλους για συζήτηση κλπ.

 Βελτίωση της επιλογής εργαζομένων. Αποφυγή εκρηκτικών χαρακτήρων και έλεγχος ιστορικού των υποψηφίων. Κάποια σημεία άξια για προσοχή μπορεί να είναι ανεξήγητο χρονικό κενό απασχόλησης, ψευδείς πληροφορίες στο βιογραφικό, πλαστή συστατική επιστολή, ποινικό ιστορικό βίαιης συμπεριφοράς, ιστορικό χρήσης αλκοόλ ή ουσιών κλπ.