Εργονομία © Βεργεράκης Παναγιώτης
Τι είναι η Εργονομία Έχει ως αντικείμενο τη βελτίωση της ανθρώπινης απόδοσης, υγείας και ευεξίας με το σχεδιασμό εργαλείων, μηχανών, μεθόδων και περιβάλλοντος εργασίας. Μπορεί να αφορά έναν εργαζόμενο σε μια γραμμή συναρμολόγησης, έναν ταξιδιώτη μπροστά σε ένα μηχάνημα πώλησης εισιτηρίων, ή μια ομάδα ανθρώπων που ελέγχουν από κοινού μια περίπλοκη χημική διεργασία. Τα αποτελέσματα μιας εργονομικής παρέμβασης αφορούν, κατά περίπτωση, τη μορφολογία (π.χ. κάθισμα οδήγησης αυτοκινήτου), την τεχνολογία (π.χ. συναγερμοί, ενδεικτικά όργανα, λογισμικό), τις φυσικές παραμέτρους (π.χ. φωτισμός, θόρυβος), και αποσκοπούν στο να βελτιώσουν την αποδοτικότητα και την αξιοπιστία του συνολικού συστήματος άνθρωπος/οι – μηχανή/ες.
Εργονομία και Υπολογιστές
Σωστό - Λάθος
Η καρέκλα θα πρέπει να υποστηρίζει τη μέση μας Οι βραχίονες των χεριών πρέπει να είναι σε οριζόντια θέση. Η δυνατότητα αυξομείωσης του ύψους της καρέκλας βοηθάει στην επιλογή του κατάλληλου ύψους ανεξάρτητα από το ύψος του χειριστή. Τα μάτια μας πρέπει να είναι σχεδόν στην ίδια ευθεία με το πάνω μέρος της οθόνης, ώστε να κοιτάζουν ευθεία ή με ελαφριά κλίση προς τα κάτω και σε απόσταση 60 με 70 εκατοστά. Όταν γράφουμε, το πληκτρολόγιο, πρέπει να είναι ακριβώς μπροστά μας και το ποντίκι ακριβώς δίπλα. Το πληκτρολόγιο μπορεί να είναι ελάχιστα ανασηκωμένο (με τα υποστηρίγματα που διαθέτει) και οι καρποί μας πρέπει να στηρίζονται με ειδικά μαξιλάρια ή στηρίγματα στο επίπεδο των πλήκτρων. Όταν τα πόδια δε στηρίζονται στο πάτωμα, το υποπόδιο βοηθάει στην ορθή στάση. Εικόνα 3.1 Η σωστή στάση εργασίας στον υπολογιστή. Σωστή στάση σώματος
Εργονομική θέση εργασίας
Εργονομικό Πληκτρολόγιο
Εργονομικό ποντίκι
Ανάλυση: 800x600 Ανάλυση: 1600x1200 Μια οθόνη με μεγαλύτερη ανάλυση μπορεί να απεικονίσει περισσότερα αντικείμενα, αλλά αυτά εμφανίζονται πιο μικρά. Οθόνες και εργονομία
Υπολογιστής και προβλήματα υγείας Τενοντίτιδα καρπού: Η τενοντίτιδα συμβαίνει όταν ο τένοντας παθαίνει φλεγμονή από υπερβολική χρήση. Ο καρπός κινείται σε διάφορες κατευθύνσεις. Οι μύες άρα και οι τένοντες που εκτελούν αυτές τις κινήσεις μετά από παρατεταμένη χρήση μπορεί να έχουν πρόβλημα. Ώμοι, αυχένας, πλάτη: Πρόκειται για τη σημεία του σώματος που ενοχλούνται συχνότερα και περισσότερο από την πολύωρη χρήση του υπολογιστή. Το αίσθημα που νιώθουμε είναι πόνος, δυσκινησία, «πιάσιμο» και οφείλεται στη λάθος στάση του σώματος μπροστά στην οθόνη. Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα: Το σύνδρομο αυτό έχει να κάνει με μούδιασμα και «μυρμήγκιασμα» στην κάτω πλευρά των δακτύλων, πόνο που «χτυπάει» ψηλά στο χέρι όταν τεντώνουμε τους καρπούς μας, πόνο που μπορεί να σε ξυπνήσει τη νύχτα ή που χειροτερεύει το πρωί, δυσκολία στο να σφίξουμε τη μπουνιά μας ή ακόμα και ανικανότητα να συντονίσουμε τα δάχτυλά μας Ερεθισμός ματιών : Η συνεχής προσείλωση στην οθόνη, μας κάνει να ανοιγοκλείνουμε αντανακλαστικά τα μάτια μας όλο και λιγότερο. Αυτό έχει ως συνέπεια το δακρυικό φίλμ, που καλύπτει τα μάτια μας να εξατμίζεται πιο εύκολα και να δημιουργείται μια κατάσταση ελαφράς ξηροφθαλμίας. Αυτό επιδεινώνεται αν το μικροκλίμα στο οποίο βρισκόμαστε δεν είναι καλό (ξηρασία περιβάλλοντος, air condition ή πολύ ζέστη, κακός φωτισμός).
Ψυχικά προβλήματα (συνέχεια) ληθαργία, άγχος, απροθυμία για εργασία προβλήματα ύπνου - αϋπνία και κούραση εμφανίζονταν σε άτομα τα οποία εργάζονταν για περισσότερες από 5 ώρες καθημερινά με την οθόνη του υπολογιστή τους
Εθισμός 1.Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το διαδίκτυο (λογισμικοί, σκληροί δίσκοι κ.λ.π) 2.Μείωση λειτουργικότητας του ατόμου σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και προσωπικό επίπεδο. 3.Μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο διαδίκτυο. 4.Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του υγιεινή, μπορεί να σταματήσει ακόμα και το σχολείο. 5.Ακόμη, απομονώνονται από την οικογένεια και τους φίλους τους, γίνονται επιθετικοί, μπορεί να κλέβουν χρήματα από τους γονείς για να παίζουν. 6.Τέλος, φτάνουν σε σημείο να μην τρώνε ή και το αντίθετο (να παχύνουν πολύ). 7.Δοκιμάστε αυτό το τεσττεστ
Τι μπορούμε να κάνουμε Ακολουθούν κάποιες οδηγίες για την πρόληψη των παραπάνω συμπτωμάτων.
Τεχνικές Πληκτρολόγησης Τα δάχτυλα στη μεσαία γραμμή Τα δάκτυλα κάνουν την κίνηση. Το υπόλοιπο χέρι να παραμένει όσο το δυνατόν ακίνητο. Πιέστε ελαφρά τα πλήκτρα. Διατηρήστε ένα σταθερό ρυθμό.
Καταπόνηση ματιών Αποφύγετε αντανακλάσεις στην οθόνη από φωτεινά παράθυρα δυνατά φώτα. Ρυθμίστε φωτεινότητα και αντίθεση ώστε να μειώσετε την καταπόνηση των ματιών.
Καταπόνηση ματιών(Συν.) Ανοιγοκλείστε συχνά τα μάτια σας για να διατηρούνται υγρά. Κοιτάξτε σε κάποια μακρινό σημείο κάθε 5 λεπτά. Κάντε ένα διάλλειμα μισού με ένα λεπτό και απομακρυνθείτε από τον υπολογιστή.
Εργονομικές Ασκήσεις Κάντε τις παρακάτω ασκήσεις κάθε 30 λεπτά αν κάθεστε στον ΗΥ για πολύ ώρα.
Τέντωμα παλάμης Τεντώστε τα δάκτυλα σας μέχρι να νοιώσετε τράβηγμα. Κρατήστε αυτή τη θέση για 5 δεύτερα και κλείστε τα δάκτυλα για 5 δεύτερα.
Περιστροφή ώμων Με τα χέρια στο πλάι, περιστρέψτε τους ώμους σας 3 φορές προς τα μπροστά και επαναλάβετε 3 φορές ανάποδα.
Τέντωμα αυχένα Καθίστε ίσια και κοιτάξτε προς τα κάτω ακουμπώντας το πηγούνι στο στέρνο. Μείνετε για 2 δεύτερα. Μετά κοιτάξτε το ταβάνι για άλλα 2 δεύτερα. Φέρτε το κεφάλι σε ίσια θέση και γυρίστε το κεφάλι αριστερά κοιτώντας τους ώμους σας για 2 δεύτερα. Συνεχίστε και στα δεξιά. Επαναλάβετε για 5 φορές.
Πίεση ωμοπλάτης Δέστε τα χέρια σας πίσω από το κεφάλι και τεντώστε την ωμοπλάτη για 5 με 10 δεύτερα, μετά χαλαρώστε.
Πιάστε τον ουρανό Σηκώστε το χέρι σας προς το ταβάνι και τεντώστε όσο μπορείτε. Μείνετε έτσι για 2 δεύτερα. Αλλάξτε χέρι και επαναλάβετε για 5 φορές.
Τέντωμα πλάτης Καθίστε ίσια και βάλτε τα χέρια στον αυχένα. Λυγίστε προς τα πίσω όσο μπορείτε χωρίς να πέσετε βέβαια. Επαναλάβετε 5 φορές.
Κίνηση Ποδιών Βάλτε ένα πόδι μπροστά από σας. Τεντώστε τα δάκτυλα των ποδιών προς τα πάνω και κρατήστε για 2 δεύτερα. Τεντώστε τα δάκτυλα προς τα κάτω για άλλα 2 δεύτερα. Επαναλάβετε 2 φορές. Τώρα περιστρέψτε τον αστράγαλο 3 φορές δεξιόστροφα και 3 αριστερόστροφα. Επαναλάβετε τα ίδια βήματα για το άλλο πόδι.
Μαρσάρετε Τεντώστε τα χέρια σας μπροστά. Κρατήστε τους καρπούς για 5 δεύτερα όσο πίσω μπορείτε και μετά για άλλα 5 δεύτερα τέρμα κάτω. Επαναλάβετε 5 φορές.
Το ανάποδο T Ενώστε τις παλάμες μπροστά στο στήθος σας (τα δάκτυλα δείχνουν προς τα πάνω). Σπρώξτε προς τα κάτω για 8 δεύτερα και χαλαρώστε. Επαναλάβετε 5 φορές.