ΛΕΣΧΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Μέρος 2

Το Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων  Το Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων μέχρι 10 kWp, αφορά κτιριακές εγκαταστάσεις, που χρησιμοποιούνται για κατοικία ή στέγαση πολύ μικρών επιχειρήσεων και θα διαρκέσει έως  Στόχος του είναι η εκμετάλλευση του ηλιακού δυναμικού της χώρας και η στήριξη του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, η συμμετοχή των πολιτών στην "πράσινη" ανάπτυξη, η ανανέωση του ενδιαφέροντος της αγοράς και η συνδρομή στην επίτευξη του στόχου διείσδυσης των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας.

Συμπλήρωση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Το πρόγραμμα αφορά όλη την Επικράτεια και δίνει ως μέγιστη ισχύς:  Έως 10KWp στην Ηπειρωτική χώρα, τα Διασυνδεδεμένα με το Σύστημα νησιά και την Κρήτη.  Έως 5KWp στα λοιπά μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.

Συμπλήρωση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Επιτρέπεται να εγκαθίστανται φωτοβολταϊκό σύστημα σε:  Δώμα  Στέγη κτιρίου  Στέγαστρο βεράντας  Πρόσοψη κτιρίου  Αποθήκη  Χώρους στάθμευσης

Συμπλήρωση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα έχουν:  Φυσικά ή νομικά πρόσωπα επιτηδευματίες  Φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες  Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου  Νομικά πρόσωπα ιδιώτικού δικαίου

Μικρές εφαρμογές έως 10 kWp σε στέγη πολυκατοικίας

Σύμφωνα με τη 2η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΕΗ σε εφαρμογή του Ν. 3851/2010 Δεν θα γίνονται δεκτές πολλαπλές αιτήσεις σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς σε κτίρια και στέγαστρα (δεκτή η εγκατάσταση ενός σταθμού ανά στέγη ή η επαύξηση της ισχύος λειτουργούντος ή υπό εγκατάσταση σταθμού από το ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο). Όλα τα απαιτούμενα κατά περίπτωση έντυπα αίτησης έχουν σχεδιαστεί εκ νέου με βάση τις προβλέψεις του Ν και είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο της ΔΕΗ.

Μικρές εφαρμογές έως 10 kWp σε στέγη πολυκατοικίας Στην περίπτωση φωτοβολταϊκού συστήματος σε κοινόχρηστο ή κοινόκτητο χώρο κτιρίου, επιτρέπεται η εγκατάσταση ενός και μόνο συστήματος και πρέπει να πληρούνται οι παρακάτω όροι.  Είτε να συμφωνήσουν εγγράφως οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες.  Eίτε τo φωτοβολταϊκό να εγκατασταθεί εξ ονόματος όλων των ιδιοκτητών (τους οποίους στην περίπτωση αυτή εκπροσωπεί ο διαχειριστής). Αν η ταράτσα είναι κοινόκτητη και οι κύριοι του χώρου αυτού θέλουν να την παραχωρήσουν σε κάποιο άλλο ιδιοκτήτη του κτιρίου, που δεν έχει δικαιώματα στην ταράτσα, μπορούν να το κάνουν..

Μικρές εφαρμογές έως 10 kWp σε στέγες επιχειρήσεων  Πολύ μικρή επιχείρηση είναι αυτή που απασχολεί έως 10 άτομα και έχει κύκλο εργασιών και σύνολο ενεργητικού έως 2 εκατ. € το έτος.  Προϋπόθεση για να ενταχθεί κανείς στο πρόγραμμα: να μην έχει πάρει η επιχείρηση κάποια άλλη επιδότηση για το φωτοβολταϊκό από εθνικά ή κοινοτικά προγράμματα.  Τα όποια έσοδα έχει η επιχείρηση από την πώληση της ενέργειας δεν φορολογούνται, με την προϋπόθεση ότι τα κέρδη εμφανίζονται σε ειδικό λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού.  Σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής τους, ισχύει η τρέχουσα φορολογία για τα κέρδη που διανέμονται ετησίως.

Μικρές εφαρμογές έως 10 kWp σε στέγες κτιρίων του Δημοσίου και μη κερδοσκοπικών οργανισμών  Με βάση το νέο νόμο για τις ΑΠΕ, τα κίνητρα και οι όροι που ισχύουν για τον οικιακό-κτιριακό τομέα, ισχύουν πλέον και για κτίρια όπου στεγάζονται Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τα οποία έχουν στην κυριότητά τους το χώρο στον οποίο εγκαθίσταται το φωτοβολταϊκό σύστημα.

Συμπλήρωση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις.  Το δικαίωμα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος σε κτίριο ιδιοκτησίας Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, τη χρήση του οποίου έχει αναλάβει διαχειριστής (π.χ. σχολική επιτροπή), παρέχεται στον διαχειριστή, μετά από συναίνεση του κυρίου του κτιρίου.  Αν οι παραπάνω οργανισμοί επιθυμούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό σύστημα με ισχύ μεγαλύτερη των 10 kWp, θα πρέπει να το κάνουν ως επιχειρηματική δραστηριότητα (να το αναλάβει π.χ. μία αναπτυξιακή εταιρία ενός Δήμου) και προφανώς με τα κίνητρα που ισχύουν και για τους υπόλοιπους επιχειρηματίες.

 Για την εγκατάσταση οικιακών φωτοβολταϊκών, δεν απαιτείται πλέον καμία άδεια (με εξαίρεση διατηρητέα κτίρια και παραδοσιακούς οικισμούς όπου απαιτείται η έγκριση της Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου [ΕΠΑΕ]).  Σύμφωνα με την ΥΑ 36720/ “Έγκριση ειδικών όρων για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και ηλιακών συστημάτων σε κτίρια και οικόπεδα εντός σχεδίου περιοχών και σε οικισμούς” (ΦΕΚ 376/ ) δεν χρειάζεται πλέον ούτε η άδεια εργασιών μικρής κλίμακας από την Πολεοδομία, όπως ίσχυε μέχρι πρότινος. Απλώς γνωστοποιεί κανείς την έναρξη εργασιών στη ΔΕΗ όταν καταθέτει εκεί φάκελο για σύνδεση του συστήματος με το δίκτυο.

Στέγες Χρηματοδότηση  Οι τράπεζες έχουν σχεδιάσει και προωθούν στην αγορά τα «πράσινα δάνεια», σε ευρώ ή ελβετικό φράγκο, με επιτόκιο στα επίπεδα του 8- 9%, κυμαινόμενο ή σταθερό. Ορισμένες τράπεζες χρηματοδοτούν έως και το 100% της επένδυσης, ενώ η διάρκεια αποπληρωμής φτάνει έως 25 χρόνια.  Οι τράπεζες εφαρμόζουν και σε αυτά τα δάνεια την πρακτική των εγγυήσεων προκειμένου το επιτόκιο να μειωθεί ακόμη περισσότερο, με εξασφάλιση μετρητών ή άυλων τίτλων ή με προσημείωση ακινήτου, με αποτέλεσμα το επιτόκιο να πέφτει ακόμη και στο 4%.  Παρέχεται πρόγραμμα ασφάλισης με πλήρη κάλυψη για υλικές ζημιές που θα υποστούν οι φωτοβολταικές εγκαταστάσεις από πολλαπλούς κινδύνους (όπως σεισμός, πλημμύρα, θύελλα, καταιγίδα, χαλάζι, χιόνι, παγετός κ.ά.).

Στέγες Χρηματοδότηση  H Eurobank χορηγεί 3 μονάδες φθηνότερο, συγκεκριμένα το Πράσινο Δάνειο Κατοικίας, για εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών Συστημάτων στις στέγες ή τις ταράτσες των σπιτιών.  Η Εθνική Τράπεζα προφέρει το «Πράσινο Δάνειο» και το «Ενεργειακή Εθνοστέγη» με επιτόκια που ξεκινούν από τα επίπεδα του 4%, και κατά 3 μονάδες μειωμένο σε σχέση με το καταναλωτικό δάνειο της ΕΤΕ.  Η Τράπεζα Πειραιώς προσφέρει το καταναλωτικό δάνειο «Green» για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων και την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, με κυμαινόμενο επιτόκιο 8,20%, το ίδιο δάνειο προσφέρεται και ως επισκευαστικό (με ή χωρίς εξασφαλίσεις) με επιτόκιο βασισμένο στο euribor μήνα + περιθώριο.

Στέγες Χρηματοδότηση  Η Εμπορική χορηγεί το δάνειο home ecoλογικό με επιτόκιο 7%.  Η Alpha Bank προωθεί το Alpha Δάνειο Φυσικού Αερίου και Λοιπών Εργασιών με επιτόκιο 9,75%.  Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο προσφέρει το δάνειο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων «ηλιακή ταράτσα».

Στέγες Χρηματοδότηση  Η Marfin Egnatia Bank το «Marfin sun στο σπίτι σου».  Η Τράπεζα Κύπρου χορηγεί δάνειο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών έως 10kw σε ταράτσες με το βασικό επιτόκιο στεγαστικών + περιθώριο. Η διάρκεια του δανείου είναι 20 χρόνια, ο δανειολήπτης έχει την δυνατότητα τους 3 πρώτους μήνες να εξοφλεί μόνο τους τόκους, ενώ το ποσό καλύπτει το 100% της επένδυσης.  Η Αγροτική χορηγεί με κυμαινόμενο επιτόκιο 5,45% (με εμπράγματες εξασφαλίσεις) και 7,65% (χωρίς εξασφαλίσεις).

Παράμετροι:  Για να καλυφθούν σε ετήσια βάση οι ανάγκες ενός «μέσου» νοικοκυριού απαιτούνται περίπου 3-5 kWp.  Σε μέρος του ακινήτου υπάρχουν σκιάσεις. (το Φ/Β σύστημα να μην σκιάζεται για 3 τουλάχιστον ώρες πριν και μετά τις 12 το μεσημέρι, την 21η Δεκεμβρίου).  Ένα πλήρες σύστημα 1 kWp, εγκατεστημένο κοστίζει περίπου με € ανάλογα με το μέγεθος της εγκατάστασης, τη θέση και την τεχνολογία που χρησιμοποιείται.  Το κόστος σύνδεσης με τη ΔΕΗ ανέρχεται σε με €.

Επιφάνεια κάλυψης  Η επιφάνεια που απαιτείται για κάθε 1 kWp Φ/Β συστήματος κρυσταλλικού πυριτίου είναι 8-15 τ.μ.  Οι άλλες τεχνολογίες Φ/Β γεννητριών χρειάζονται 1.5 με 2 φορές μεγαλύτερη επιφάνεια για την ίδια εγκατεστημένη ισχύ.  Για τα 10 kWp απαιτείται επιφάνεια περίπου τ.μ.

Κόστος Συντήρησης  Το κόστος συντήρησης ενός Φ/Β συστήματος θεωρείται μικρό. Ο έλεγχος γίνεται από τον ιδιοκτήτη πρώτα οπτικά όσον αφορά στην καθαριότητα της επιφάνειας των Φ/Β γεννητριών.  Εφόσον υπάρχει πολύ σκόνη, φύλλα σκουπίδια ή περιττώματα πουλιών το Φ/Β θα πρέπει να καθαριστεί με νερό ή τρίψιμο για αφαιρεθούν οι λεκέδες.  Επίσης, σημαντικό είναι να ζητήσουμε από το μηχανικό- εγκαταστάτη να μας ενημερώσει για το πώς ελέγχουμε ότι το σύστημα παράγει ηλεκτρισμό.

Διάρκεια ζωής-χρόνος απόσβεσης  Η διάρκεια ζωής του Φ/Β γεννητριών είναι πάνω από 25 χρόνια.  Στο διάστημα αυτό, συνήθως, θα γίνει μία αλλαγή του μετατροπέα ισχύος (inverter).  Ο χρόνος απόσβεσης του Φ/Β συστήματος, με την τιμή πώλησης των 0,55 Ευρώ/kWh, κυμαίνεται στα 5 με 12 χρόνια, ανάλογα με την εγκατεστημένη ισχύς,την απόδοση του συστήματος,το κόστος αγοράς και τους τόκους τυχόν δανείου.

Τι διαδικασία απαιτείται για τη σύνδεση του οικιακού Φ/Β  Ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να επικοινωνήσει με την εταιρεία που θα προμηθεύσει τον εξοπλισμό και θα αναλάβει την εγκατάσταση, προκειμένου να επιλέξει Φ/Β σύστημα και να καθορίσει τη θέση εγκατάστασης.  Με τη βοήθεια της εταιρείας-εγκαταστάτη, θα κάνει αίτηση στη ΔΕΗ για να λάβει μια προσφορά, που αφορά στο κόστος του νέου μετρητή και της σύνδεσης.

Τι διαδικασία απαιτείται για τη σύνδεση του οικιακού Φ/Β  Η ΔΕΗ εξετάζει το αίτημα και προβαίνει εντός είκοσι (20) ημερών από την παραλαβή της αίτησης στην έγγραφη διατύπωση Προσφοράς Σύνδεσης, η οποία περιλαμβάνει την περιγραφή και τη δαπάνη των έργων σύνδεσης και ισχύει για τρεις (3) μήνες από την ημερομηνία έκδοσής της. Αφού γίνει αποδεκτή η προσφορά των όρων σύνδεσης, υπογράφεται η σύμβαση καταβάλλοντας τη σχετική δαπάνη στην Περιοχή ΔΕΗ.  Η ΔΕΗ κατασκευάζει τα έργα σύνδεσης εντός είκοσι (20) ημερών από την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης, εφόσον δεν απαιτούνται νέα έργα Δικτύου (πέραν της εγκατάστασης νέου μετρητή).

Τι διαδικασία απαιτείται για τη σύνδεση του οικιακού Φ/Β  Υποβάλεται αίτηση κατάρτισης της Σύμβασης Συμψηφισμού στην τοπική υπηρεσία Εμπορίας της ΔΕΗ ή στα γραφεία άλλου προμηθευτή (εφόσον η ΔΕΗ δεν είναι ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας για τον συγκεκριμένο μετρητή κατανάλωσης με τον οποίο θα γίνεται συμψηφισμός).  Η Σύμβαση υπογράφεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή του αιτήματος.  Υποβάλεται αίτηση ενεργοποίησης της σύνδεσης στην Περιοχή ΔΕΗ.  Η ΔΕΗ ειδοποιεί τηλεφωνικά για τον ορισμό της ημερομηνίας διενέργειας του ελέγχου της εγκατάστασης. Η ενεργοποίηση της σύνδεσης γίνεται αμέσως μετά από την επιτυχή ολοκλήρωση του ελέγχου.

Τι διαδικασία απαιτείται για τη σύνδεση του οικιακού Φ/Β  Η «Σύμβαση Συμψηφισμού» συνάπτεται μεταξύ κυρίου του φωτοβολταϊκού και της ΔΕΗ ΑΕ ή άλλου προμηθευτή που ηλεκτροδοτεί τις καταναλώσεις στο κτίριο, όπου εγκαθίσταται το φωτοβολταϊκό σύστημα, για είκοσι πέντε (25) έτη, με έναρξη ισχύος την ημερομηνία ενεργοποίησης της σύνδεσης του φωτοβολταϊκού συστήματος.  Η εν λόγω Σύμβαση συνομολογείται με σταθερή τιμή.

Σύμφωνα με την Σύμβαση Συμψηφισμού  Ο προμηθευτής είναι υπεύθυνος για την τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία εγχέεται στο Δίκτυο από το φωτοβολταϊκό σύστημα και απορροφάται από αυτό, αφαιρουμένης της ιδιοκατανάλωσης του φωτοβολταϊκού συστήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Δ’ του ν. 3468/2006, του άρθρου 27 Α του ν. 3734/2009, του άρθρου 3 της ΚΥΑ…../2009 και το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο.

Σταθερή τιμή της παραγόμενης ενέργειας;  Η τιμή της παραγόμενης από το φωτοβολταϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας που διοχετεύεται στο δίκτυο ορίζεται σε 0,55 Ευρώ/kWh για τις Συμβάσεις Συμψηφισμού που συνάπτονται τα έτη 2010,  Η τιμή μειώνεται κατά 5% ετησίως για τις συβάσεις που συνάπτονται από μέχρι και

Φοροαπαλλαγή ή επιδότηση  Δεν προβλέπεται καμία επιδότηση για το αρχικό κόστος αγοράς και εγκατάστασης των Φ/Β συστημάτων, πλην της φοροαπαλλαγής μέχρι του ποσού των 700 Ευρώ, που αφαιρείται για μια φορά στην φορολογική δήλωση της χρονιάς αγοράς.  Δεν υφίστανται φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις (άνοιγμα βιβλίων έναρξης εργασιών, έκδοση τιμολογίων, ασφάλιση, ΚΒΣ, Φ.Π.Α., φορολογία εισοδήματος κ.λ.π.).

Παραδείγματα εγκαταστάσεων με το κόστος επένδυσης ανά τεχνολογία και απόσβεση  Σε έναν συνηθισμένο τύπο ταράτσας 100 τ.μ. μπορεί να εγκατασταθεί άνετα ένα σύστημα 5-7 kW τεχνολογίας π.χ. πολυκρυσταλλικού πυριτίου ή λιγότερο άνετα ένα ίδιας ισχύος τεχνολογίας thin film. Το κόστος μπορεί να περιοριστεί κάτω από τα € (5.000€/kw) και η απόσβεση συναρτάται με την τιμή αποζημίωσης της παραγόμενης μονάδας ενέργειας (0,55 €/ kWh) και την παραγόμενη ενέργεια (1 kW παράγει κατά μ.ο kWh/ ετησίως).  Παράλληλα, η απαιτούμενη ενέργεια για την κατανάλωση ενός νοικοκυριού είναι kwh/ ετησίως που κοστίζει 0,12€/ kwh, και αντιστοιχεί σε παραγόμενη ενέργεια από ΦΒ σύστημα ισχύος 5-7 kw.

Παράδειγμα εγκαταστάσεων με το κόστος επένδυσης ανά τεχνολογία και απόσβεση  Η καταμέτρηση της παραγόμενης ενέργειας γίνεται ταυτόχρονα με αυτή της καταναλισκόμενης. Η εκκαθάριση γίνεται από τη ΔΕΗ ΑΕ ή άλλο κάτοχο άδειας προμήθειας, ο οποίος για το σκοπό αυτό ενεργεί στο λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου σχετική πιστωτική εγγραφή.  Με τον λογιστικό συμψηφισμό των εσόδων από την παραγόμενη ενέργεια και του κόστους της καταναλισκόμενης ενέργειας, ο λογαριασμός της ΔΕΗ θα είναι πιστωτικός.

Λογιστικός συμψηφισμός της αξίας του πωλούμενου ρεύματος με τον λογαριασμό κατανάλωσης της ΔΕΗ  Το αντίτιμο πώλησης του συνόλου της παραγόμενης ενέργειας στο Δίκτυο, μειούμενο κατά το ποσό του συνολικού λογαριασμού της ΔΕΗ, θα παρουσιάζεται σε πιστωτικό λογαριασμό της ΔΕΗ και θα εισπράττεται από τον κύριο του ΦΒ συστήματος. Αν κύριος του συστήματος είναι η διαχείριση της πολυκατοικίας, τότε το σύστημα θα συνδέεται με τον κοινόχρηστο μετρητή (ρολόι) της ΔΕΗ και τα έσοδα θα εισπράττονται από το διαχειριστή και θα κατανέμονται ανάλογα στους συνιδιοκτήτες.

Στοιχεία του φωτοβολταϊκού συστήματος ενέργειας

 Φωτοβολταϊκά Πλαίσια  Αντιστροφέας  Μετρητής ΔΕΗ  Κεντρικός ηλεκτρολογικός πίνακας, καλώδια και κουτιά διακλαδώσεων.  Βάσεις στήριξης Φ/Β πλαισίων

Βήματα εγκαταστάτη  Επιτόπου επισκέψεις, καταγραφή τοποθεσίας (προσανατολισμός, κλίση, σχήμα οροφής/ταράτσας, σχέδια κατασκευής,..)  Ανάλυση θέσης και σκίασης μέσω εξειδικευμένων εργαλείων (CAD, GIS,GPS, shade simulation software)  Διαστασιοποίηση συστήματος με χρήση κατάλληλου software  Μέγεθος και επιλογή φ/β πλαισίων  Επιλογή μετατροπέων  Επιλογή και σχεδιασμός καλωδίων  Επιλογή συστήματος στήριξης  Αντικεραυνική και υπερτασική προστασία, γείωση συστήματος

Διαστασιολόγηση φωτοβολταϊκού συστήματος ενέργειας Βασικοί παράμετροι για την διαστασιολόγηση:  Ενέργεια που καταναλώνεται.  Ενέργεια που θα παράγουν τα ηλιακά πλαίσια.  Προσανατολισμός  Βέλτιστη κλίση

Χάρτης Ηλιοφάνειας

Εγκατάσταση σε στέγες

Εγκατάσταση στην Στέγη  Κεραμοσκεπή  Πλάκα μπετό  Αλουμινίου  Τσίγκου  Ελενίτ  Πλαστικό

Εγκατάσταση στην Στέγη  Το μέσο βάρος των φωτοβολταϊκών μαζί με τη βάση στήριξης είναι περί τα κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο.  Κατά τεκμήριο δεν υπάρχει πρόβλημα, ιδιαίτερα σε νεόδμητα κτίρια, αφού η στέγη σχεδιάζεται για να αντέχει πολύ μεγαλύτερα βάρη.  Σε κάθε περίπτωση πρέπει να προηγηθεί έλεγχος για τη στατική επάρκεια της στέγης.

Πολεοδομικοί όροι  Δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση των φωτοβολταϊκών πάνω από την απόληξη του κλιμακοστασίου και του φρεατίου ανελκυστήρα.  Η διάταξη των φωτοβολταϊκών πλαισίων δεν θα πρέπει να δημιουργεί χώρο κύριας ή βοηθητικής χρήσης ή ημιυπαίθριο.  Σε περίπτωση ορόφου σε υποχώρηση, οι εγκαταστάσεις αυτές θα περιορίζονται στο περίγραμμα του ορόφου.

Πολεοδομικοί όροι  Αν τα φωτοβολταϊκά τοποθετούνται σε δώμα, θα πρέπει η απόσταση από το στηθαίο του δώματος να είναι κατ’ ελάχιστο μισό μέτρο για λόγους ασφαλείας.  Σε περίπτωση τοποθέτησης των φωτοβολταϊκών σε υπάρχουσα στέγη, θα πρέπει αυτή να γίνεται εντός του περιγράμματος της στέγης ακολουθώντας την κλίση της.

Πολεοδομικοί όροι

Ανεπαρκής Στατική

Συστήματα παρακολούθησης του ήλιου Εκτός από τις σταθερές βάσεις για μεγαλύτερη απόδοση χρησιμοποιούμε συστήματα παρακολούθησης του ήλιου. Χωρίζονται σε συστήματα:  Ενός άξονα (παρακολουθούν τον ήλιο κατά μια μόνο κατεύθυνση βορρά-νότο ή ανατολή - δύση).  Δυο αξόνων (παρακολουθούν και τις δυο κατευθύνσεις).

Συστήματα παρακολούθησης του ήλιου Η περιστροφή της βάσης μπορεί να γίνετε με :  Χρήση κινητήρων που καθοδηγούνται από σύστημα αισθητήρων.  Χρήση πνευματικού συστήματος.  Χρήση ηλεκτρονικού προγράμματος που χρησιμοποιεί αλγόριθμο της τροχιάς του ήλιου.  Εποχιακή χειροκίνητη ρύθμιση της κλίσης.

Inverter (αντιστροφέας ή ηλεκτρονικός μετατροπέας)  Ο Inverter (αντιστροφέας ή ηλεκτρονικός μετατροπέας),μετατρέπει,εξομαλύνει και κατευθύνει το DC από τα φωτοβολταϊκά σε AC στο δίκτυο  Ένας σημαντικός διαχωρισμός μεταξύ των ηλεκτρονικών μετατροπέων των διασυνδεδεμένων Φ/Β συστημάτων μπορεί να γίνει ανάλογα με το αν εμπεριέχουν μετασχηματιστή (Μ/Σ) σε κάποια από τις βαθμίδες τους.  Στην περίπτωση που χρησιμοποιείται Μ/Σ, αυτός μπορεί να είναι υψίσυχνος (Μ/Σφερρίτη) ή χαμηλόσυχνος (Μ/Σ σιδήρου). Η ύπαρξη Μ/Σ προσφέρει το πλεονέκτημα της γαλβανικής απομόνωσης του Φ/Β εξοπλισμού από το δίκτυο Ε.Ρ.

Inverter (αντιστροφέας ή ηλεκτρονικός μετατροπέας)  Oι χαμηλόσυχνοι Μ/Σ επιφέρουν την αύξηση του όγκου και του βάρους της συνολικής κατασκευής, αλλά η παρουσία τους εγγυάται τη μηδενική έγχυση συνεχούς ρεύματος στο ηλεκτρικό δίκτυο.  Στις υπόλοιπες τοπολογίες, ενδεχόμενες ασυμμετρίες του κυκλώματος ισχύος ή του κυκλώματος ελέγχου μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση μιας μικρής συνιστώσας συνεχούς ρεύματος στην έξοδο των αντιστροφέων.

inverter

Επιλογή του χώρου έδρασης των ηλεκτρονικών μετατροπέων Συνήθως, οι μετατροπείς τοποθετούνται :  Στο εσωτερικό των κτηρίων  Σε ειδικά διαμορφωμένο κλειστό χώρο  Κάτω από τα Φ/Β πλαίσια Στο φυλλάδιο του κατασκευαστή θα πρέπει να αναζητηθεί ο δείκτης προστασίας (IP) του μετατροπέα από σωματίδια σκόνης και νερού, καθώς και τα όρια της θερμοκρασίας μέσα στα οποία δεν επηρεάζεται η ασφαλής και απρόσκοπτη λειτουργία του.

Συνεργασία Φ/Β - Αντιστροφέα  Ο αντιστροφέας απαιτεί στην είσοδό του ένα συγκεκριμένο εύρος για την τάση λειτουργίας.  Από την ελάχιστη θερμοκρασία λειτουργίας των πλαισίων υπολογίζεται η μέγιστη τιμή της τάσης.  Από τη μέγιστη θερμοκρασία λειτουργίας των πλαισίων καθορίζεται η μέγιστη τιμή του ρεύματος των παράλληλων κλάδων.  Ο μέγιστος αριθμός Φ/Β πλαισίων εν σειρά υπολογίζεται έτσι ώστε η συνολική τάση ανοικτού κυκλώματος της συστοιχίας στη μικρότερη αναμενόμενη θερμοκρασία λειτουργίας, να μην υπερβαίνει το ανώτατο όριο τάσης εισόδου του αντιστροφέα.  Οι τιμές τάσης, ρεύματος και ισχύος που δίνονται από τον κατασκευαστή, αναφέρονται στις πρότυπες συνθήκες δοκιμών (S.T.C).

 Ο ελάχιστος αριθμός Φ/Β πλαισίων εν σειρά ορίζεται έτσι ώστε η συνολική τάση βέλτιστης λειτουργίας της συστοιχίας στη μέγιστη αναμενόμενη θερμοκρασία λειτουργίας να υπερβαίνει την ελάχιστη τάση του εύρους εισόδου του αντιστροφέα ώστε αυτός να ενεργοποιείται.  Αν από την εν σειρά σύνδεση των Φ/Β πλαισίων δεν προκύπτει ισχύς κοντά στην ονομαστική ισχύ του αντιστροφέα, θα πρέπει να συνδεθούν περισσότεροι παράλληλοι κλάδοι ώστε η ισχύς της Φ/Β συστοιχίας να είναι κοντά στην ονομαστική ισχύ του αντιστροφέα.  Το ρεύμα λειτουργίας των παράλληλων κλάδων θα πρέπει να είναι χαμηλότερο από το μέγιστο όριο ρεύματος εισόδου του αντιστροφέα.  Η συνολική ισχύς της Φ/Β συστοιχίας μπορεί και να υπερβαίνει την ονομαστική ισχύ του μετατροπέα. Συνεργασία Φ/Β - Αντιστροφέα

 Για τις συνθήκες της Ελλάδας συνιστάται η ονομαστική ισχύς της Φ/Β συστοιχίας να μην υπερβαίνει το 110% της ονομαστικής ισχύος του αντιστροφέα.  Ένα σημαντικό θέμα που πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν είναι η συμβατότητα μεταξύ των τύπων των Φ/Β και του αντιστροφέα που σχετίζεται με την απαίτηση ή όχι για γείωση της συστοιχίας στην πλευρά Σ.Ρ.  Πιο συγκεκριμένα, ορισμένοι τύποι Φ/Β πλαισίων απαιτούν σύμφωνα με τις κατασκευαστικές προδιαγραφές γείωση είτε του αρνητικού (Thin-film) είτε του θετικού (Back contact) πόλου. Συνεργασία Φ/Β - Αντιστροφέα

ΓΕΙΩΣΗ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΑ  Η γείωση,άμεση ή ουδετέρωση, αποσκοπεί κυρίως στην προστασία των εγκαταστάσεων παραγωγής και την ασφάλεια των προσώπων και θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους αντίστοιχους κανονισμούς (HD384).  Η γείωση ενός εκ των ακροδεκτών του αντιστροφέα στην πλευρά συνεχούς ρεύματος δεν είναι υποχρεωτική στις Ευρωπαϊκές χώρες, σε αντιδιαστολή με τις Η.Π.Α.

ΓΕΙΩΣΗ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΑ  Η γείωση πλευράς Σ.Ρ. σε τεχνολογίες, thin film, a –Si, CdTe επιβάλετε προκειμένου να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία τους αλλά και η βελτιστοποίηση της απόδοσής τους. Ειδικότερα τα thin film, παρουσιάζουν συνήθως υψηλό κίνδυνο διάβρωσης. Γειώνεται ο αρνητικός ακροδέκτης  Σε συστήματα με Φ/Β πλαίσια τεχνολογίας CIS επιβάλλεται η γείωση του θετικού ακροδέκτη στην πλευρά Σ.Ρ  Η γείωση σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να γίνει μέσω μεγάλης αντίστασης. Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβάλλεται η χρήση αντιστροφέα με Μ/Σ απομόνωσης, εκτός αν πιστοποιείται από τον κατασκευαστή ότι ο επιλεγμένος τύπος αντιστροφέα (χωρίς Μ/Σ) είναι κατάλληλος για χρήση με τα πλαίσια που έχουμε επιλέξει.

ΓΕΙΩΣΗ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΕΑ  Όσον αφορά στα συνήθη κρυσταλλικά πλαίσια, δεν έχουν τεθεί ιδιαίτερες απαιτήσεις από τους κατασκευαστές ως προς τη γείωση ή μη των ακροδεκτών της πλευράς Σ.Ρ.  Σε αυτές τις περιπτώσεις, εφόσον δεν γειώνονται ενεργά μέρη στην πλευρά ΣΡ, είναι δυνατή η χρήση αντιστροφέα χωρίς Μ/Σ απομόνωσης.  Τονίζεται ότι, αν ο αντιστροφέας δεν περιλαμβάνει μετασχηματιστή απομόνωσης, η πλευρά Σ.Ρ. δεν γειώνεται. Αντίθετα όλα τα εκτεθειμένα μεταλλικά μέρη του Φ/Β εξοπλισμού (π.χ. βάσεις στήριξης και μεταλλικά μέρη των Φ/Β πλαισίων) γειώνονται υποχρεωτικά.

 Λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των Φ/Β στοιχείων, τεκμαίρεται πως τα Φ/Β πλαίσια συμπεριφέρνονται σαν πηγές ρεύματος ελεγχόμενες από τάση. Μάλιστα η μέγιστη τιμή του ρεύματος ενός Φ/Β πλαισίου είναι ελάχιστα μεγαλύτερη από την τιμή του ονομαστικού ρεύματος του πλαισίου.  Η χρήση ασφαλειών δεν εγγυάται τη διακοπή του συστήματος σε περίπτωση σφάλματος (βραχυκύκλωμα πλαισίου). Δηλαδή, ένα σφάλμα βραχυκύκλωσης στην πλευρά του Σ.Ρ. μπορεί να εξακολουθεί να υφίσταται, ανεξαρτήτως της χρήσης ασφαλειών Προστασία

Συνήθεις αστοχίες υλικών

Προστασία  Τα Φ/Β πλαίσια παράγουν τάση στους ακροδέκτες τους μόλις εκτεθούν στο ηλιακό φως.  Συνεπώς, η εγκατάσταση ενός Φ/Β συστήματος πραγματοποιείται υπό συνθήκες τάσεως προς την πλευρά των πλαισίων. Κατά την υλοποίηση της ηλεκτρικής εγκατάστασης στην μεριά του Σ.Ρ.μπορούν να προκύψουν ανεπιθύμητες καταστάσεις όταν:  Υπάρχουν κακές ή χαλαρές συνδέσεις (δημιουργία ηλεκτρικού τόξου)  Σφάλμα ως προς τη γη (καταστροφή μόνωσης και επαφή ενεργού αγωγού με γειωμένο μεταλλικό πλαίσιο ή εξοπλισμό στήριξης αυτού).  Σφάλμα βραχυκυκλώματος (σφάλμα μόνωσης και επαφή ενεργών αγωγών).  Επίσης προστασία με υλικό κλάσης ΙΙ, με ενισχυμένη μόνωση, βασίζεται στο ότι η μόνωση είναι τόσο ισχυρή ώστε να αποκλείεται πρακτικά η καταστροφή της.

ΚΑΛΩΔΙΩΣΗ  Η καλωδίωση περιλαμβάνει τις συνδέσεις μεταξύ των Φ/Β πλαισίων, τις συνδέσεις από τα άκρα κάθε εν σειρά κλάδου μέχρι το κουτί παραλληλισμού και τις συνδέσεις από τα άκρα της Φ/Β συστοιχίας μέχρι τον αντιστροφέα.  Στην πλευρά της Φ/Β συστοιχίας ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της εγκατάστασης καλωδίωσης θα πρέπει να εξασφαλίζει προστασία ισοδύναμη με μόνωση Class II.  Όλα τα καλώδια τα οποία είναι εκτεθειμένα στην ηλιακή ακτινοβολία θα πρέπει να είναι ανθεκτικά στην υπεριώδη ακτινοβολία (αποκλείοντας έτσι τα κοινά καλώδια με μόνωση από PVC).  Τα καλώδια τα οποία χρησιμοποιούνται για τις συνδέσεις των πλαισίων θα πρέπει να είναι εύκαμπτα, μονοπολικά και να έχουν μόνωση ανθεκτική, να αντέχουν σε θερμοκρασίες περισσότερο από 70 ο C.

ΚΑΛΩΔΙΩΣΗ  Τα καλώδια μπορούν να είναι εναέρια, αλλά πρέπει να παρέχεται στήριξη, ώστε να μην καταπονούνται οι συνδέσεις.  Η στήριξη γίνεται με υλικά ανθεκτικά στην υπεριώδη ακτινοβολία, την υγρασία, την υψηλή θερμοκρασία και τη διάβρωση.  Για τις συνδέσεις των καλωδίων μεταξύ τους συνιστάται να χρησιμοποιούνται οι κατάλληλοι ειδικοί σύνδεσμοι ταχείας σύνδεσης.  Τα προεγκατεστημένα καλώδια των Φ/Β πλαισίων δε θα πρέπει να αφαιρούνται και να αντικαθίστανται από καλώδια άλλης διατομής ή τύπου.

Προστασία από υπερτάσεις –αντικεραυνική προστασία  Η προστασία φωτοβολταϊκών συστημάτων από υπερτάσεις και κεραυνούς είναι ένα θέμα το οποίο αποσκοπεί στην προστασία των εγκαταστάσεων παραγωγής.  Πρέπει να υλοποιείται μόνο σύμφωνα με τα ισχύοντα εθνικά (ΕΛΟΤ), ευρωπαϊκά (ΕΝ) και διεθνή (IEC) πρότυπα αλλά και την ισχύουσα νομοθεσία.  Η προστασία φωτοβολταϊκών συστημάτων από υπερτάσεις και κεραυνούς είναι απαραίτητη για τη ασφάλιση της εγκατάστασης.  Η αναγκαιότητα εφαρμογής προστασίας από υπερτάσεις είναι πλέον απαραίτητη ανεξάρτητα με το εάν υπάρχει σύστημα εξωτερικής αντικεραυνικής προστασίας.

Μέτρα περιορισμού του κινδύνου ηλεκτροπληξίας κατά την εγκατάσταση ενός Φ/Β συστήματος  Σημαντικό μέρος της καλωδίωσης μπορεί να γίνει πριν την τοποθέτηση των Φ/Β πλαισίων.  Πρώτα τοποθετούμε το γενικό μέσο απόζευξης της πλευράς Σ.Ρ. και τα κιβώτια συνδέσεων.  Στη συνέχεια συνδέουμε το θετικό και αρνητικό πόλο της όλης συστοιχίας με το γενικό μέσο απόζευξης χωρίς να έχουμε υλοποιήσει τις ενδιάμεσες συνδέσεις των πλαισίων.  Κατόπιν ακολουθεί η εν σειρά σύνδεση των πλαισίων της στοιχειοσειράς.  Τέλος το γενικό μέσο απόζευξης συνδέεται στην είσοδο του ηλεκτρονικού αντιστροφέα.

Μέτρα περιορισμού του κινδύνου ηλεκτροπληξίας κατά την εγκατάσταση ενός Φ/Β συστήματος  Για την αποφυγή εμφάνισης υψηλών τάσεων η εγκατάσταση του συστήματος μπορεί να γίνει είτε καλύπτοντας πλήρως τα πλαίσια είτε κατά τις νυχτερινές ώρες όπου αυτό είναι δυνατό.  Επίσης συνιστάται η χρήση ειδικών γαντιών και μονωμένων εργαλείων.  Κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης του Φ/Β συστήματος θα πρέπει να χρησιμοποιείται ειδική σήμανση που να προειδοποιεί για τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας.  Η χρήση καλωδίων και κιβωτίων σύνδεσης διπλής μόνωσης.  Τα Φ/Β πλαίσια που διαθέτουν μονωμένους ακροδέκτες σύνδεσης ελαχιστοποιούν την πιθανότητα ηλεκτροπληξίας.  Αποφυγή γείωσης της πλευράς Σ.Ρ. κατά την εγκατάσταση

Ελάχιστες απαραίτητες Προδιαγραφές εξοπλισμού Φ/Β πλαίσια:  IEC-EN η 61646,  IEC Class A (με μόνωση Class II) Τα παραπάνω πιστοποιητικά πρέπει πάντα να παρέχονται από διαπιστευμένα εργαστήρια. Inverter  Βεβαίωση ότι διαθέτει προστασία έναντι νησιδοποίησης σύμφωνα με VDE ή ισοδύναμης μεθόδου (βεβαίωση τύπου από ανεξάρτητο εργαστήριο)  Προστασίες ορίων τάσεως και συχνότητας (υπέρτασης υπότασης,υπερσυχότητας - υποσυχνότητας)  THD ρεύματος εξόδου μικρότερο από 5%, βεβαίωση συμμόρφωσης του κατασκευαστή  Σε περίπτωση ηλεκτρονικών μετατροπέων χωρίς Μ/Σ σιδήρου θα πρέπει η μέγιστη τιμή εγχεόμενου Σ.Ρ. στο ηλεκτρικό δίκτυο είναι μικρότερη του 0.5% της τιμής του ονομαστικού ρεύματος εξόδου της μετατροπέα

Νομοθετημένοι κανονισμοί για την εγκατάσταση Φ/Β συστημάτων.  Οι κανονισμοί και τα πρότυπα στην χώρα μας έχουν υιοθετηθεί από χώρες που έχουν μεγάλη εμπειρία στον τομέα των Φ/Β συστημάτων, ( Η.Π.Α, η Γερμανία, η Αυστραλία και η Αγγλία).  Είναι συμβατοί με τον Κανονισμό Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων HD384 - και αφορούν στη διαμόρφωση και υλοποίηση της ηλεκτρικής εγκατάστασης στη μεριά του ηλεκτρικού δικτύου Ε.Ρ.- Λαμβάνουν υπόψη τους τα ειδικά πρότυπα τα οποία αναφέρονται στις ιδιαιτερότητες των Φ/Β γεννητριών (όπως οι EN-IEC 61215, EN-IEC 61646, IEC και IEC Ed. 1.0).

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤIΣΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΝΑΝΕΩΣIΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΛΕΣΧΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ

Χορηγός Τεχνικής Υποστήριξης : τηλ.2810/380899κιν ΛΕΣΧΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Επιμέλεια Παρουσίασης -Εισήγηση: Αρκουλάκη Ευφροσύνη ΤΕ. Μηχανολόγος Μηχανικός PhD.Μηχανικός Ενέργειας & Περιβάλλοντος