ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ Εισηγητής: Γεώργιος Ν. Κόντος

Είναι η διαδικασία υπολογισμού των δεδουλευμένων τόκων στους τοκοφόρους λογαριασμούς, τόσο του ενεργητικού όσο και των υποχρεώσεων. Εκτοκισμός

Εκτοκισμός για συμβατικούς σκοπούς Αποσκοπεί στην ενημέρωση των λογαριασμών των δανειοληπτών και καταθετών με το ποσό των τόκων που έχουν παραχθεί και οι οποίοι πρέπει να προσαυξήσουν τα υπόλοιπα των λογαριασμών από τα οποία παρήχθησαν. Ο εκτοκισμός γίνεται μόνο αν οι τόκοι είναι δεδουλευμένοι και απαιτητοί ή δεδουλευμένοι και πληρωτέοι. Εκτοκισμός για τις ανάγκες συντάξεως των οικονομικών καταστάσεων της τραπέζης. Ο εκτοκισμός γίνεται σε κάθε περίπτωση. Λόγοι για τους οποίους γίνεται εκτοκισμός

Το πρώτο σημαντικό βήμα για τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων των τραπεζών Την ημερομηνία που θα συνταχθούν οικονομικές καταστάσεις θα γίνει εκτοκισμός σε όλους τους τοκοφόρους λογαριασμούς ενεργητικού και υποχρεώσεων. Διακρίνουμε, αν η ημερομηνία σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων συμπίπτει ή δεν συμπίπτει με τη συμβατική ημερομηνία για την είσπραξη (περίπτωση δανείων) ή για την πληρωμή (περίπτωση καταθέσεων) τόκων. συμπίπτειδεν συμπίπτει οι τόκοι που υπολογίζονται κεφαλαιοποιούνται οι τόκοι που υπολογίζονται προσαυξάνουν μεν το αρχικό κεφάλαιο των δανείων ή καταθέσεων αλλά δεν κεφαλαιοποιούνται. Το νέο δηλ. κεφάλαιο αποτελείται από τοκοφόρο και μη τοκοφόρο τμήμα* * Ο λόγος για τον οποίο οι τόκοι που είναι αναλογούντες και μη απαιτητοί ή αναλογούντες και μη πληρωτέοι προσαυξάνουν το αρχικό κεφάλαιο προέρχεται από την ανάγκη προσδιορισμού του αναπόσβεστου κόστους κτήσεως των χρηματοοικονομικών μέσων.

Τοκοφόροι λογαριασμοί ενεργητικού (χορηγήσεις, καταθέσεις σε άλλες τράπεζες, ομόλογα κ.λπ.) Ημερομηνία Ημερομηνία συντάξεωςΗμερομηνία εκτοκισμούοικονομικών καταστάσεων εκτοκισμού αναλογούντες ή δεδουλευμένοι και μη απαιτητοί δεδουλευμένοι και απαιτητοί

Τοκοφόροι λογαριασμοί υποχρεώσεων (καταθέσεις, repos, κ.λπ.) Ημερομηνία Ημερομηνία συντάξεωςΗμερομηνία εκτοκισμούοικονομικών καταστάσεων εκτοκισμού αναλογούντες ή δεδουλευμένοι και μη πληρωτέοι δεδουλευμένοι και πληρωτέοι

Επιτόκιο εκτοκισμού Επιτόκιο είναι το κόστος που πληρώνει κάποιος για να δανεισθεί κεφάλαια. Το επιτόκιο εκφράζεται, σχεδόν πάντα, ως ποσοστό επί τοις εκατό για έναν χρόνο. Παράδειγμα Έστω ότι δανείσθηκε κάποιος € για το χρονικό διάστημα 1.1 έως με επιτόκιο 6%. Εφόσον δεν γίνεται κάποια ειδικότερη αναφορά, το επιτόκιο 6% νοείται για ολόκληρο τον χρόνο. Έτσι, οι τόκοι του ανωτέρω δανείου υπολογίζονται ως εξής: x 6% x 90/360 = 750

Επιτόκιο εκτοκισμού Για συμβατικούς σκοπούς χρησιμοποιούμε το συμβατικό επιτόκιο. Για λογιστικούς σκοπούς χρησιμοποιούμε το πραγματικό επιτόκιο, το οποίο προκύπτει από το συμβατικό επιτόκιο εάν λάβουμε υπόψη τα έσοδα και τα έξοδα που έχουν πραγματοποιηθεί για τη δημιουργία του χρηματοοικονομικού μέσου.

Παράδειγμα υπολογισμού πραγματικού επιτοκίου Έστω ότι μια τράπεζα χορηγεί την δάνειο € για τρία χρόνια με επιτόκιο 10%. Ο πελάτης είναι υποχρεωμένος να πληρώνει κάθε χρόνο μόνο τόκους και στο τέλος του τρίτου έτους και το κεφάλαιο. Έστω ακόμη ότι για την πραγματοποίηση του δανείου η τράπεζα προβαίνει σε έξοδα (αμοιβές δικηγόρων και μηχανικών) € 20.

συνέχεια

Αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) πελάτη για συμβατικούς σκοπούς Χορήγηση Είσπραξη τόκων Τόκοι Είσπραξη τόκων Τόκοι Είσπραξη κεφαλαίου και τόκων Τόκοι

Αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) πελάτη για λογιστικούς σκοπούς Χορήγηση1.000, Είσπραξη τόκων 100, Έξοδα χορήγησης 20, Είσπραξη τόκων 100, Τόκοι93, Είσπραξη κεφαλαίου και τόκων Τόκοι93, Τόκοι92, , Τόκοι 2014: € x 9,2% = € 93,91 Τόκοι 2015: € ( ,91-100) x 9,2% = € 93,35 Τόκοι 2016: € (1.013,91+93,35-100) x 9,2% = € 92,74

Ημερομηνία συναλλαγής (transaction ή trade date) Είναι η ημερομηνία που έγινε ένα λογιστικό γεγονός, υπογράφτηκε μια συμφωνία, εισπράχτηκε το ποσό μιας κατάθεσης ή η δόση ενός δανείου κ.λπ., άσχετα με το πότε αρχίζει κάθε συναλλαγή να επιφέρει τα οικονομικά της αποτελέσματα.

Ημερομηνία αξίας (value date) Είναι η ημερομηνία που μία συναλλαγή αρχίζει να παράγει τόκους, μπορεί δε να είναι ίδια ή διαφορετική από την ημερομηνία συναλλαγής. Η ημερομηνία αξίας αναφέρεται ειδικότερα ως τοκοφόρος ημερομηνία.

Ημερομηνία διακανονισμού (settlement date) Είναι η ημερομηνία που μία επιχείρηση παραλαμβάνει από μία άλλη ή παραδίδει σ' αυτή ένα περιουσιακό στοιχείο, στα πλαίσια μιας συμφωνίας αγοράς ή πώλησης, αντίστοιχα. Η ημερομηνία διακανονισμού, στο πλείστον των περιπτώσεων, συμπίπτει με την ημερομηνία αξίας.

Η μεταβλητή του χρόνου στον εκτοκισμό Πραγματικός αριθμός ημερών (act): Είναι ο αριθμός των ημερών που παρεμβάλλεται μεταξύ της ημερομηνίας έναρξης και της ημερομηνίας λήξης του εκτοκισμού. Η ημερομηνία λήξης της συναλλαγής δεν λαμβάνεται υπόψη. Διάρκεια του χρόνου σε ημέρες στο δίσεκτο έτος Σύμφωνα με την προσέγγιση του ISDA αν η εκτοκιζόμενη περίοδος: α.ανήκει ολόκληρη σε δίσεκτο έτος ως παρανομαστή βάζουμε πάντα 366, άσχετα αν στην περίοδο αυτή περιλαμβάνεται η 29.2, β.περιλαμβάνει ημέρες από δίσεκτο και ημέρες από μη δίσεκτο έτος ο παρανομαστής είναι 366 για τις ημέρες που ανήκουν στο δίσεκτο και 365 για αυτές που ανήκουν στο μη δίσεκτο έτος.

Υπολογισμός ημερών εκτοκισμού ώρα ημέρα2 ημέρες3 ημέρες Κατά τον υπολογισμό των ημερών εκτοκισμού δεν λαμβάνουμε υπόψη την τελευταία ημέρα. Έτσι, οι ημέρες εκτοκισμού δεν είναι τέσσερις αλλά τρεις.

ημέρες26 ημέρες 313 ημέρες 366 ημέρες Εκτοκιστική περίοδοςΕκτοκισμός κατά ISDA Εκτοκισμός κατά AFB x 5% x = 4, x 5% x = 4, x 5% x = 35, x 5% x = 35, x 5% x = 500, x 5% x = 500,00 Εκτοκισμός σε δίσεκτο έτος

Συνδυασμοί για την έκφραση του χρόνου

Μέθοδοι εκτοκισμού 85 ημέρες280 ημέρες ;

Γραμμική μέθοδος vs μεθόδου παρουσών αξιών , ,40 x 1,08 280:365 = Γραμμική μέθοδος Μέθοδος παρουσών αξιών Συμπέρασμα: Η μέθοδος των παρουσών αξιών εξασφαλίζει σταθερή την απόδοση μέχρι τη λήξη και υπολογίζει, έτσι, με ακρίβεια τόσο τους δεδουλευμένους τόκους, όσο και την αξία του ομολόγου μία συγκεκριμένη ημερομηνία. Χρησιμοποιείται, έτσι, για λογιστικούς σκοπούς. Η γραμμική μέθοδος, αντίθετα, χρησιμοποιείται μόνο για συμβατικούς σκοπούς.