ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΙΜΑ /ΠΗΞΗ-ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΕΓΑΚΗΣ
Αιματοκρίτης Το ποσοστό του όγκου του αίματος που καταλαμβάνουν τα ερυθροκύτταρα Φυγοκέντρηση 10.000 rpm για 5 min ύψος ερυθροκυττάρων htc = ----------------------- x 100 ολικό ύψος αίματος Αίμα 100 Πλάσμα Λευκοκύτταρα και Αιμοπετάλια Πριν προχωρήσουμε στη μελέτη των κυττάρων του αίματος, πρεπει να δούμε την έννοια του αιματοκρίτη. Οταν φυγοκετρήσουμε το αίμα, αυτό διαχωρίζεται στα συστατικά του: τα ερυροκύτταρα μετακινούνται προς το κάτω μέρος του φυγοκεντρικού σωλήνα, το πλάσμα προς το πάνω, ενώ τα λευκοκύτταρα και τα αιμοπετάλια, σχηματίζουν μια ενδιάμεση στοιβαδα ανάμεσά τους. Το ποσοστό του όγκου του αίματος που καταλαμβάνουν τα ερυθροκύτταρα ονομάζεται αιματοκρίτης. Υπολογίζεται απο τον τύπο. It is normally about 45% for men and 42% for women 42% Ερυθροκύτταρα htc 42%
Αιμοποίηση Η παραγωγή όλων των κυττάρων του αίματος πραγματοποιείται στο Μυελό των Οστών Παραγωγή ~1-100 δισεκατομμυρίων κυττάρων την ημέρα! Λευκοκύτταρα Ερυθροκύτταρα Αιμοπετάλια Μυελός των Οστών
Παραγωγή κυττάρων αίματος από τον μυελό των οστών Αιμοποιητικοί αυξητικοί παράγοντες: διεγείρουν την διαφοροποίηση των διαφορων προγονικών κυττάρων Όλοι οι τύποι κυττάρων κατάγονται από έναν και μόνο πληθυσμό κυττάρων μυελό των οστών που ονομάζεται πολυδύναμα αρχέγονα κύτταρα. Όταν αυτά διαιρούνται, τότε τα θυγατρικά κύτταρα είτε παραμένουν ως είχαν, είτε αναλαμβάνουν την υποχρέωση να ακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο αναπτυξιακό μονοπάτι. Η πρώτη διαίρεση αποφέρει τόσο λεμφικά αρχέγονα κύτταρα, τα οποία ωρημάζουν σε λεμφοκύτταρα, όσο και μυελώδη αρχέγονα κύτταρα, τα οποία αποτελούν τους προγόνους όλων των άλλων κυττάρων του αίματος. Από ένα σημείο και έπειτα, τα μυελώδη αρχέγονα κύτταρα υποχρεούνται να διαφοροποιηθούν, ακολουθώντας συγκεκριμένο μονοπάτι
Κύτταρα του αίματος Κύτταρα Ερυθροκύτταρα Λευκοκύτταρα Ουδετερόφιλα Ηωσινόφιλα Βασεόφιλα Μονοκύτταρα Λεμφοκύτταρα Αιμοπετάλια
Είδη κυττάρων αίματος Ερυθροκύτταρα Λευκοκύτταρα Αιμοπετάλια
Αιμοσφαιρίνη ερυθροκυττάρων Ισοζύγιο Σιδήρου Σχηματισμός νεόυ ερυθροκυττάρου Αιμοσφαιρίνη ερυθροκυττάρων Απομάκρυνση παλαιού ερυθροκυττάρου Μυελός των οστών Όλα τα άλλα κύτταρα Σπλήνας και Ήπαρ Αιμοφόρα αγγεία Επανακυκλοφορία σιδήρου Επανακυκλοφορία σιδήρου Απορρόφηση τροφής Απώλεια (ούρα, ιδρώτας, κύτταρα δέρματος, αίμα) Ήπαρ (Αποθήκευση)
Τύχη του σιδήρου
Ερυθροποίηση Διανομής Ο2 στους ιστούς Νεφροί : έκκριση ερυθροποιητίνης Ερυθροποιητίνης πλάσματος Μυελός των οστών: παραγωγής ερυθροκυττάρων Συγκέντρωσης Ηb στο αίμα Ικανότητας μεταφοράς Ο2 στο αίμα Αποκατάσταση διανομής Ο2 Η μειωμένη μεταφορά Ο2 στους ιστούς είναι το ερέθισμα για την έκκριση ερυθροποιητίνης. Ως αποτέλεσμα αυτού, αυξάνουν τα επίπεδα ερυθροποιητίνης στο πλάσμα, η παραγωγή ερυθροκυττάρων, με αποτέλεσμα αν αυξάνει η συγκέντρωση της Ηβ στο αίμα – αφού πλέον περισσότερο Ο2 μεταφέρεται απο τον μεγαλύτερο αριθμό ερυθρών - και επομένως αυξάνεται και η ικανότητά του αίμαντος να μεταφέρει Ο2. με τον τρόπο αυτό αποκαθίσταται η μεταφορά Ο2 στους ιστούς στα φυσιολογικά της επίπεδα Αρνητική ανατροφοδότηση! Ηb: αιμοσφαιρίνη
Αναιμία Αιμοσφαιρίνη μεταφορά O2 Μειωμένα επίπεδα Αιμοσφαιρίνης Aναιμία Μειωμένη μεταφορά O2 Μείωση της ανάσας κατά την εκπνοή, λήθαργος, κούραση Απουσία O2 στα κύτταρα Ισχαιμία ischemia is an absolute or relative shortage of the blood supply to an organ, i.e. a shortage of oxygen, glucose and other blood-borne fuels. A relative shortage means the mismatch of blood supply (oxygen/fuel delivery) and blood request for adequate metabolism of tissue. Ischemia results in tissue damage because of a lack of oxygen and nutrients [1]. Ultimately, this can cause severe damage because of the potential for a build-up of metabolic wastes. Ischemia can also be described as an inadequate flow of blood to a part of the body, caused by constriction or blockage of the blood vessels supplying it. Ischemia of heart muscle produces angina pectoris.
Αναιμία Οφείλεται: Ελάττωση της συγκέντρωσης αιμοσφαιρίνης ανά ερυθροκύτταρο Μείωση του συνολικού αριθμού των ερυθροκυττάρων, που περιέχουν φυσιολογική ποσότητα αιμοσφαιρίνης Συνδυασμός των παραπάνω
Κύριες αιτίες αναιμίας Διατροφική ανεπάρκεια σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία), βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος Ανεπάρκεια μυελού των οστών, λόγω τοξικών ουσιών ή καρκίνου Απώλεια αίματος (αιμορραγία) που οδηγεί σε ανεπάρκεια σιδήρου Ανεπαρκής έκκριση ερυθροποιητίνης σε ασθένειες των νεφρών Υπέρμετρη καταστροφή ερυθροκυττάρων (πχ δρεπανοκυτταρική αναιμία)
AIΜΟΣΤΑΣΗ Τι είναι η αιμόσταση? Ποια είναι τα κύρια στάδια?
Aιμόσταση=πρόληψη απώλειας αίματος
Aιμόσταση=πρόληψη απώλειας αίματος Tο αίμα: Πρέπει να είναι υγρό Δεν έρχεται σε επαφή με αρνητικά φορτισμένες επιφάνειες. Δεν έρχεται σε επαφή με ιστικούς παράγοντες. Τα θρομβολυτικά pathways κρατούν αυτά της πήξης σε έλεγχο. Δεν διαρρέει από τα αιμοφόρα αγγεία (φυσιολογικα)
Αιμόσταση-Πώς επιτυγχάνεται? 4 μηχανισμοί 1. Αύξηση πίεσης ιστού πάνω στο αγγείο 2. Συστολή λείων μυϊκών ινών πάνω στο τοίχωμα του τραυματισμένου αγγείου 3. Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων-συσσώρευση- σχηματισμός αιμοπεταλιακού βύσματος (ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ) 4. Ενεργοποίηση μηχανισμού πήξεως-σχηματισμός ινώδους (ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΗΞΗΣ)
Αύξηση πίεσης ιστού πάνω στο αγγείο Μειώνει την διατοιχωματική πίεση δηλ την διαφορά μεταξύ της ενδοαγγειακής πίεσης και της πίεσης του ιστού. Η διατοιχωματική πίεση καθορίζει την διάμετρο του αγγείου. Flow=driving pressure x πr4 / 8 x viscosity(η) x length.
Συστολή λείων μυϊκών ινών πάνω στο τοίχωμα του τραυματισμένου αγγείου Στα αγγεία υπάρχει ισορροπία μεταξύ closing pressure και driving pressure. AΝ: Driving Pressure < Closing Pressure Συστολή των λείων μυϊκών ινών. H ροή του αίματος σταματ. Οι αιμοστατικοί παράγοντες που απελευθερώνονται από τα αιμοπετάλια Thromboxane A2 (TXA2), serotonin οδηγούν σε συστολή των λείων μυϊκών ινών. (συμπαθητικό ερέθισμα)
Ενεργοποίηση του μηχανισμού πήξης του αίματος (coagulation) Προσκόλληση Ενεργοποίηση Συγκόλληση
Προσκόλληση Τα αιμοπετάλια δεν προσκολλούνται σε άλλα κύτταρα του αίματος ή ενδοθηλιακές μεμβράνες Απωθούνται από το αρνητικό φορτίο των μεμβρανών Σε περίπτωση τραυματισμού τα αιμοπετάλια έρχονται σε επαφή με το υπενδοθήλιο ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων Οι αιμοπεταλιακοί υποδοχείς βρίσκουν συνδέτες (ligands) οι οποίοι απαντώνται φυσιολογικά στον υπενδοθηλιακό ιστό.
Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων Δομική αλλαγή υποδοχέων ενεργοποίηση ενδοκυττάριων μονοπατιών Ενεργοποίηση της φωσφολιπάσης C Ενεργοποίηση κυκλοξυγενάσης TXA2 (καταβολισμός αραχιδονικού οξέος) Είσοδος ασβεστίου Εξωκυττάρωση του περιεχόμενου των α και των πυκνών κοκκίων. Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων α κοκκία (αυξητικοί παράγοντες, vWF, factor V, fibrinogen). Πυκνά κοκκία (ΑΤP, ADP, Serotonin). Μορφολογικές αλλαγές (φιλοπόδια)
GPIIb/ΙΙΙa fibrinogen binding
Αιμόσταση-Πώς επιτυγχάνεται? 4 μηχανισμοί 1. Αύξηση πίεσης ιστού πάνω στο αγγείο 2. Συστολή λείων μυϊκών ινών πάνω στο τοίχωμα του τραυματισμένου αγγείου 3. Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων-συσσώρευση- σχηματισμός αιμοπεταλιακού βύσματος 4. Ενεργοποίηση μηχανισμού πήξεως-σχηματισμός ινώδους
Αιμόσταση-Πώς επιτυγχάνεται? 4 μηχανισμοί 1. Αύξηση πίεσης ιστού πάνω στο αγγείο 2. Συστολή λείων μυικών ινών πάνω στο τοίχωμα του τραυματισμένου αγγείου 3. Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων-συσσώρευση- σχηματισμός αιμοπεταλιακού βύσματος 4. Ενεργοποίηση μηχανισμού πήξεως-σχηματισμός ινώδους
Μηχανισμός πήξης Σχηματισμός του ενεργοποιητή της προθρομβίνης Σκοπός: σταθεροποίηση και ενίσχυση του αιμοπεταλιακού βύσματος ινωδογόνο → ινώδες 3 κύρια βήματα: Σχηματισμός του ενεργοποιητή της προθρομβίνης Μετατροπή της προθρομβίνης σε θρομβίνη Μετατροπή του ινωδογόνου αρχικά σε ασταθές και στη συνέχεια σε σταθεροποιημένο ινώδες
II (Προθρομβίνη), VII, IX, X
Αντιπηκτικοί μηχανισμοί 1. Αναστολέας οδού του ιστικού παράγοντα έκκριση από ενδοθηλιακά κύτταρα μπλοκάρει την προτεολυτική ιδιότητα του VIIa. Ο κύριος λόγος που η εξωγενής οδός παράγει μόνο μικρές ποσότητες θρομβινής 2. Θρομβίνη: ενεργοποίηση πρωτεΐνης C (χρειάζεται και των παράγοντα S) απενεργοποίηση των Va και VIIIa. 3. Aντιθρομβίνη ΙΙΙ καταστολή δράσης Χa και Θρομβίνης. Οι Θειούχες Γλυκοσαμινογλυκάνες (sulfated glycosaminoglycans) όπως η ηπαρίνη, επάγουν την αλληλεπίδραση της ΑΤΙΙΙ - Χa 4. Θρομβομοδουλίνη βρισκεται στην επιφάνεια των ενδοθηλιακών κυττάρων σχηματίζει σύμπλοκα με την θρομβίνη και πρωτεΐνη C καταστολή δράσης της θρομβίνης
Δράσεις θρομβίνης ΠΗΚΤΙΚΕΣ -διασπά το ινωδογόνο σε ινώδες ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΕΣ ενεργοποιεί τους παράγοντες πήξης (XI, VIII, V, XIII) ενεργοποιεί τα αιμοπετάλια ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΕΣ - ενεργοποιεί την πρωτείνη C,που διασπά πρωτεολυτικά τους παράγοντες πήξης VIIIa και Va
Ινωδόλυση Απελευθέρωση ενεργοποιητή του πλασμινογόνου (tPA) από το ενδοθήλιο Πλασμινογόνο → πλασμίνη Λύση του θρόμβου –σχηματισμός προϊόντων αποδόμησης του ινώδους Επαναφορά του αγγείου στην αρχική κατάσταση
Αντιπηκτικά φάρμακα Ινωδολυτικά φάρμακα ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΙΜΟΣΤΑΤΙΚΗ ΟΔΟΣ ΤΑΞΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΑ Αναστολή της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων Αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα αναστρέψιμη: ΜΣΑΦ Μη αναστρέψιμη : ασπιρίνη Καταρράκτης πήξης Αντιπηκτικά Ηπαρίνη, κουμαρινικά Ινωδόλυση Ινωδολυτικά φάρμακα Στρεπτοκινάση, ουροκινάση t-PA
Σύνθεση προσταγλανδινών Αραχιδονικό οξύ κυκλοοξυγενάση ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΊΩΝ Προσταγλανδίνη G2 υπεροξειδάση Προσταγλανδίνη H2 προστακυκλίνη Θρομβοξάνη A2 PG F1a Θρομβοξάνη B2 Ασπιρινη
ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ Αναστολή σύνθεσης των παραγόντων πήξης εξαρτώμενων από βιαταμίνη Κ (II, VII, IX, X C & S)(κουμαρινικά, pos) Σύνδεσης αντιθρομβίνης ΙΙΙ (ηπαρίνη, sc iv)
Μικροοργανισμοί του περιβάλλοντος Φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα (παθογόνος μόνο κάτω πχ. από συνθήκες stress) Παθογόνοι μικροοργανισμοί ιοί βακτήρια μύκητες ευκαρυωτικά παράσιτα (ελονοσία) σκώληκες
Στάδια μικροβιακής λοίμωξης Η αντίσταση του οργανισμού στη λοίμωξη δημιουργία αποικίας σε εξωτερική επιφάνεια διείσδυση στον οργανισμό τοπική μόλυνση συστηματική (γενικευμένη) μόλυνση Η αντίσταση του οργανισμού στη λοίμωξη λευκοκύτταρα και το σύστημα των μακροφάγων φυσική ή εγγενής ή έμφυτη ανοσολογική απάντηση επίκτητη ή προσαρμοστική ανοσολογική απάντηση
Φυσική ανοσία φαγοκύτταρα, ΝΚ κύτταρα, μακροφάγα, πολυμορφοπύρηνα σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς εγγενής (φυσική) ή επαγόμενη γρήγορη (απάντηση οξείας φάσης) κυτταρική φαγοκύτταρα, ΝΚ κύτταρα, μακροφάγα, πολυμορφοπύρηνα χυμική C-αντιδρώσα πρωτεϊνη, λεκτίνες, σύστημα συμπληρώματος, αντι-μικροβιακά πεπτίδια μη ειδική: αναγνώριση μέσω μοτίβων (pattern recognition) προϋπάρχοντα μοτίβα ή δομές κοινές για πολλά μικροβιακά παθογόνα, που δεν υπάρχουν στο ξενιστή
Επίκτητη ανοσία Τ λεμφοκύτταρα (κυτταρομεσολαβητική) μόνο στα σπονδυλόζωα κυτταρική Τ λεμφοκύτταρα (κυτταρομεσολαβητική) χυμική Β λεμφοκύτταρα και αντισώματα επάγεται μετά από αντιγονικό ερέθισμα (challenge) ειδική αναγνώριση του παθογόνου (η ειδικότητα βασίζεται σε γενετικούς χαρακτήρες) ανοσολογική μνήμη
Η γενική δομή της ανοσολογικής απάντησης Επίκτητη ανοσία (ειδική) Φυσική ανοσία (μη ειδική)
Όργανα και κύτταρα του ανοσοπ. συστήματος βασικά όργανα του ανοσοποιητικού συστήματος: λεμφαδένες (σε καίρια σημεία για να αναχαιτίζουν τα ξένα μόρια) σπλήνας (δευτερογενές) θύμος (πρωτογενές, Τ κύτταρα) bursa of Fabricius (πτηνά, Β κύτταρα) μυελός των οστών (Β κύτταρα) 5 βασικοί τύποι λευκοκυττάρων: ουδετερόφιλα (αρχική φαγοκυττάρωση) ηωσινόφιλα (παράσιτα, αλλεργικές αντιδράσεις) βασεόφιλα (έκκριση ισταμίνης και ηπαρίνης) μονοκύτταρα (καθυστερημένη φαγοκυττάρωση) Β και Τ λεμφοκύτταρα (παραγωγή Ab, κυτταρική ανοσία)
Είδη λευκοκυττάρων κινητές μονάδες του συστήματος προστασίας του σώματος πήξη του αίματος φαγοκύτταρα καθεαυτό κύτταρα ανοσοποιητικού συστήματος
Συγκεντρώσεις λευκοκυττάρων στο αίμα τύπος λευκοκυττάρου αναλογία πολυμορφοπύρηνα ουδετερόφιλα 62 % πολυμορφοπύρηνα ηωσινόφιλα 2,3 % πολυμορφοπύρηνα βασεόφιλα 0,4 % μονοκύτταρα 5,3 % λεμφοκύτταρα 30 %
Διάρκεια ζωής λευκοκυττάρων τύπος λευκοκυττάρου αίμα ιστοί πολυμορφοπύρηνα ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα ηωσινόφιλα πολυμορφοπύρηνα βασεόφιλα 4-8 h 4-5 d μονοκύτταρα 10-20 h μακροφάγα μήνες ή χρόνια λεμφοκύτταρα αιμοπετάλια 10 d
Μη ειδικοί μηχανισμοί άμυνας Φυσικοί φραγμοί επιφανειών σώματος Φλεγμονώδης αντίδραση (τοπική) (αγγειοδιαστολή-διάχυση prt + διήθηση υγρού-χημειοταξία-φαγοκυττάρωση-ιστική επιδιόρθωση) Πυρετός (αύξηση ιστικού μεταβολισμού) Φαγοκύτταρα (ιστοί και αίμα) Συμπλήρωμα (βοήθεια στα Αb) Ιντερφερόνες (χημική ρύθμιση) Ανοσολογική επιτήρηση (ΝΚ)
1. Φυσικοί φραγμοί Βλέννα επιθηλίων αναπνευστικού και ανώτερου πεπτικού Κροσσοί φάρυγγα Οξέα του στομάχου και πεπτικά ένζυμα Όξινες εκκρίσεις μήτρας Ανακλαστικά βήχα και πταρμού Χυμικά αντιμικροβιακά πεπτίδια (λυσοζύμη, πολυπεπτίδια, πρωτεΐνες συμπληρώματος) Συμβιωτικά αβλαβή μικρόβια
2. Η μη ειδική ανοσία-φλεγμονή ΦΛΕΓΜΟΝΗ περιχαράκωση καταστροφή ξένου οργανισμού επούλωση και αποκατάσταση ιστών Χαρακτηριστικά φλεγμονώδους αντίδρασης απελευθέρωση ισταμίνης και προσταγλανδίνης αύξηση αιματικής ροής, συγκέντρωση πρωτεϊνών πλάσματος και WBC πήξη οίδημα διήθηση από ουδετερόφιλα (χημειοταξία) και φαγοκυττάρωση
Αλληλουχία γεγονότων στη φλεγμονώδη αντίδραση 1 2 4 3 Rubor (ερυθρότης), tumor (οίδημα), calor (θέρμη), dolor (πόνος) + functio laesa (απώλεια λειτουργίας)
3. Πυρετός ενδογενή πυρετογόνα
4. Η δράση των φαγοκυττάρων
Φαγοκυττάρωση και ρύθμιση
5. Tο σύστημα του συμπληρώματος Μια «συλλογή» από πολλά πρωτεϊνικά μόρια στο πλάσμα C1, C3, C4, C2, παράγοντες B και D, ΜASP (mannose-binding lectin associated serine protease), κλπ Τα μόρια αυτά λειτουργούν ως ένζυμα ή ως υποστρώματα Το σύστημα πρέπει να διεγερθεί ή να ενεργοποιηθεί Ενεργοποίηση τύπου «καταρράκτη» (η ενεργοποίηση των πρώτων συστατικών πολλαπλασιάζει τα αποτελέσματα των επόμενων) Τρεις τύποι ενεργοποίησης Κλασσικό μονοπάτι (τύπου Αb-Ag) Εναλλακτικό μονοπάτι (άμεση αντίδραση) Μονοπάτι των λεκτινών (~ κλασσικό αλλά απουσία Ab) Βιολογικός ρόλος Επάγει την φαγοκυττάρωση (οψωνισμός) μέσω του C3b Προϊόντα αποικοδόμησης πρωτεϊνών του συμπληρώματος δρουν χημειοτακτικά για ουδετερόφιλα+μονοκύτταρα και προάγουν τη φλεγμονή Γ. Καταστρέφει την κυτταρική μεμβράνη του παθογόνου Δ. Καθαρίζει τον οργανισμό από ανοσοσυμπλέγματα *
Ο καταρράκτης του συμπληρώματος Ab προσδένονται με μικροοργανισμό (στοιχείο χυμικού σκέλους ανοσίας) Λεκτίνη συνδέεται με μαννόζη του τοιχώματος μικροργανισμού (στοιχείο φυσικού σκέλους ανοσίας ?) Πρωτεΐνες του συμπληρώματος ενεργοποιούνται πάνω στη μεμβράνη παθογόνων (στοιχείο φυσικού σκέλους ανοσίας) Κοινό τελικό στάδιο
Λειτουργίες των πρωτεϊνών του συμπληρώματος C3b CRP ισταμίνη
Λειτουργία του C3b ως οψωνίνη
6-7. Η μη ειδική ανοσία (φυσική) ΝΚ ΚΥΤΤΑΡΑ και ΙΝΤΕΡΦΕΡΟΝΗ ΝΚ κύτταρα: σκοτώνουν μολυσμένα ή καρκινικά κύτταρα κυτταροτοξικός μηχανισμός κυτταροτοξικότητα μέσω αντισωμάτων (ADCC) ιντερφερόνη: διακόπτει την ιική πρωτεϊνοσύνθεση σε μολυσμένα κύτταρα ενισχύει τη δράση των ΝΚ κυττάρων
Ο ρόλος της ιντερφερόνης αυτοκρινής δράση σύνθεση prt παρακρινής δράση αναστολή
Άμεση αναγνώριση καρκινικού κυττάρου από ΝΚ κύτταρα MIC NKG-2D DAP10- DAP10 καρκινικό κύτταρο MHCI, CD1d peptide or glycolipid ligands (a-Gal-Cer) perforin release perforin release TCR ΝΚ ΝΚ-Τ IFN-γ
Διαφορές μη ειδικής και ειδικής ανοσίας Μη ειδική Ειδική εξέλιξη νωρίς πρόσφατη τύπος απάντησης γενικός στόχευση κυττάρων χρόνος απάντησης γρήγορη πρώτη γραμμή άμυνας γενικά αμετάβλητη αργή ενισχύεται με το χρόνο έχει μνήμη παραδείγματα φλεγμονή, ΝΚ κύτταρα, ιντερφερόνη, συμπλήρωμα αντισώματα, κυτταρομεσολαβητική
Προέλευση Τ και Β κυττάρων ΝΚ ?
Ρόλος Τ & Β κυττάρων στην ανοσολ. απάντηση μεμβρανικά Αb TCR MHC τάξης Ι MHC τάξης ΙΙ
Η αντιμετώπιση των λοιμώξεων
Ειδική ανοσία Ι Δράση Ab ΧΥΜΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ τα αντισώματα είναι πολύ ειδικά η δομή των Ab συντηρητική εκτός των Fab σχήμα Y, 2 ελαφριές, 2 βαριές αλυσίδες σύνδεση με Ag με «συμπληρωματικό» τρόπο κάθε Ag ενεργοποιεί ειδικό κλώνο των Β κυττάρων Δράση Ab απενεργοποίηση τοξινών συγκόλληση ενεργοποίηση μη ειδικών απαντήσεων (ΝΚ κύτταρα, φαγοκυττάρωση, συμπλήρωμα)
Δομή ανοσοσφαιρίνης Fab κ, λ γ, μ, α, δ, ε,
Πρωτογενής και δευτερογενής απάντηση στο ίδιο αντιγόνο Χαρακτήρες 2ης ανοσοποίησης 1. χρόνος 2. τίτλος 3. τάξη Ig 4. συγγένεια
Ειδική ανοσία ΙΙ ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΣΟΛΑΒΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ τρεις τύποι Τ λεμφοκυττάρων κυτταροτοξικά Τ (CD8+): απευθείας λύση μολυσμένων κυττάρων ή μέσω περφορίνης βοηθητικά Τ (CD4+): επάγουν παραγωγή Ab, ενεργοποιούν μακροφάγα, ενισχύουν ανοσολογικές απαντήσεις ρυθμιστικά/κατασταλτικά Τ κύτταρα: καταστέλλουν παραγωγή Ab, καταστέλλουν δραστικότητα των Τ κυττάρων Η σημασία των MHC μορίων = μοναδικά για κάθε είδος και για κάθε άτομο
Επεξεργασία και παρουσίαση των αντιγόνων Εξωγενή αντιγόνα (βακτήρια, παράσιτα, μύκητες) Ενδογενή αντιγόνα (ιικές πρωτεΐνες, καρκινικά Αg)
Κυτταρικές αλληλεπιδράσεις κατά την ανοσολ. απάντηση
Το πολύπλοκο δίκτυο των κυτταροκινών
Η πορεία μιας ιϊκής λοίμωξης
Η πορεία μιας βακτηριακής λοίμωξης 1 2
Η επαναφορά στη φυσιολογική κατάσταση
Ανοσολογικές δυσλειτουργίες Αλλεργία και άσθμα (IgE) Απόρριψη μοσχευμάτων και GVHD Αυτοάνοσες ασθένειες (self-non self loss) Ανοσοανεπάρκειες (SCID, AIDS) Καρκίνος ?