ΑΣΦΥΚΤΙΚΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ Βίαιοι στερητικοί θάνατοι από αποστέρηση οξυγόνου

ΑΣΦΥΚΤΙΚΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΣΦΥΞΙΑ Αποστέρηση του οξυγόνου ΑΝΟΞΙΑ Γενικότερος όρος = έλλειψη οξυγόνου στα κύτταρα, ανεξάρτητα από την αιτία: –Έλλειψη παρεχόμενου οξυγόνου –Αδυναμία πρόσληψης οξυγόνου –Αδυναμία χρησιμοποίησης οξυγόνου ΥΠΟΞΙΑ Μειωμένη προσφορά οξυγόνου στους ιστούς

ΑΣΦΥΚΤΙΚΟΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΝΟΞΙΑΣ Επηρεάζει όλους τους ιστούς και τα κύτταρα, ιδιαίτερα τα εγκεφαλικά που είναι υψηλής διαφοροποίησης, περισσότερο ευαίσθητα και δεν αντέχουν στην πλήρη στέρηση ή έστω και στην παρατεταμένη μείωση του οξυγόνου. ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΑΝΟΞΙΑΣ απώλεια της συνείδησης και σπασμοί θάνατος (4 – 5′ από την εγκατάσταση της ανοξίας)

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΣΦΥΚΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ Πρώτη φάση: Ελαφρά κυάνωση Αναπνευστικές κινήσεις ταχύτερες και βαθύτερες Πιθανή εκδήλωση αισθητηριακών διαταραχών Συγκεντρώσεις του CO 2 του αίματος ↑

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΣΦΥΚΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ Δεύτερη φάση: Έντονη συμφόρηση των σπλάγχνων Εργώδης αναπνοή Θόλωση της διανοίας, διαταραχές της μνήμης, χρόνος έκλυσης αντανακλαστικών ↑ Διαταραχές στην κρίση – ανωμαλίες στο συναίσθημα (σε εντονότερου βαθμού υποξία) Συνήθης η εμφάνιση αιμορραγικών πετεχειών

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΣΦΥΚΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ Τρίτη φάση: Αναπνευστικές κινήσεις αραιότερες, επιπόλαιες Απώλεια συνείδησης, σπασμοί, μυδρίαση θάνατος Εξέλιξη σταδίων: Διάρκεια Μέχρι απώλεια της συνείδησης: 2-3΄. Μέχρι το θάνατο: 4-5΄.

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΣΦΥΚΤΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ Μεσολάβηση άλλου μηχανισμού θανάτου (π.χ. ανακοπή) Καθορισμός του μηχανισμού του θανάτου και του χρόνου επέλευσής του: καθοριστικής σημασίας σε μια ανθρωποκτονία

ΝΕΚΡΟΨΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΣΦΥΞΙΑΣ Εκσεσημασμένη κυάνωση του προσώπου Έντονη διαγραφή των πτωματικών υποστάσεων Στικτές αιμορραγικές κηλίδες – πετέχειες στους επιπεφυκότες και στο δέρμα (Tardieu), κυρίως στις ωμοπλάτες και στα πλάγια θωρακικά τοιχώματα.

ΝΕΚΡΟΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΣΦΥΞΙΑΣ Σκοτεινή ερυθρή χροιά του αίματος Έντονη συμφόρηση των σπλάγχνων (ιδίως των πνευμόνων)

ΝΕΚΡΟΤΟΜΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΣΦΥΞΙΑΣ Διάσπαρτες αιμορραγικές κηλίδες με ιδιαίτερη εντόπιση στον υπεζωκότα και την καρδιά, στον εγκέφαλο, στη γλωττίδα σπανιότερα στο φάρυγγα, στο έντερο, στο μεσεντέριο, στους νεφρούς

ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΣΦΥΞΙΑΣ Πνεύμονες: Καταστροφή των κυψελίδων Αγγεία υπεραιμικά Στις κυψελίδες, αλλά και στους βρόγχους μπορεί να υπάρχει βλεννώδες – αιματηρό έκκριμα

1.α ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΜΟΣ Είναι ο βίαιος θάνατος που επέρχεται μετά από απαιώρηση του σώματος από το λαιμό με βρόχο, το ελεύθερο άκρο του οποίου συγκρατείται από ένα σταθερό σημείο.

Απαγχονισμός Είδος και φύση του βρόχου Διάταξη του βρόχου γύρω από το λαιμό Σημείο πρόσδεσης ή ανάρτησης του βρόχου Τρόπος απαιώρησης του σώματος (τέλεια – ατελής)

Αίτια Αυτοκτονίες Σπανιότερα τυχαία (σε εργάτες, βρέφη, σεξουαλικά ψυχανώμαλους) Εγκληματικές ενέργειες (βρέφη, παράλυτοι, μεθυσμένοι κ.λπ.)

Μηχανισμός θανάτου Ο θάνατος επέρχεται, συνήθως, από την ανοξυγοναιμία του ΚΝΣ (διακοπή τροφοδοσίας του εγκεφάλου με αρτηριακό αίμα ή παρακώλυση επαναφοράς του φλεβικού αίματος – απόφραξη καρωτίδων και σφαγίτιδων) → απώλεια αισθήσεων, μυϊκή αδυναμία → καθολική απόφραξη αγγειακών στελεχών (π.χ. απαγχονισμένος με τραχειοστομία)

Μηχανισμός θανάτου 3 περίοδοι: Στην Α′ περίοδο, των εγκεφαλικών φαινομένων: εμβοές των ώτων, φωταψίες, αίσθημα θερμότητας στο κεφάλι και βάρος στα κάτω άκρα, απώλεια της συνείδησης Στην Β′ περίοδο, των σπασμών: τονικοί και κλονικοί σπασμοί Στην Γ′ περίοδο, της ασφυξίας: χάλαση των σφιγκτήρων, απώλεια ούρων και κοπράνων, γρήγορη επέλευση του θανάτου.

Νεκροψιακά ευρήματα Από το κεφάλι (πρόσωπο κυανωτικό, συμπεφορημένο, ελαφρά οιδηματώδες, τα βλέφαρα μισάνοιχτα, γλώσσα κυανωτική προβάλλει του «έρκους» των οδόντων και ύπαρξη ασφυκτικών κηλίδων → μέχρι το επίπεδο του βρόχου στο λαιμό, αλλά όχι κάτω από αυτό). Από το λαιμό (αποτύπωμα της αγκύλης του βρόχου, περγαμηνοειδούς σύστασης, υπό τη μορφή «αύλακος»).

Νεκροτομικά ευρήματα Υποδόριες αιμορραγικές διηθήσεις Θλάσεις ή και ρήξεις επιχώριων μυών (στερνο- κλειδομαστοειδούς, μυώδους πλατύσματος) Εγκάρσιες ρήξεις του έσω χιτώνα των καρωτίδων (απαγχονισμός «εν ζωή» ) Βαρύτερες κακώσεις σε ειδικότερες περιπτώσεις (π.χ. απαγχονισμός μετά από πτώση εξ ύψους) Κατάγματα των θυρεοειδικών χόνδρων του λάρυγγα και του υοειδούς οστού εξαιρετικά σπάνια

Ιατροδικαστικά προβλήματα Αποτελεί πράγματι αιτία θανάτου ο απαγχονισμός; Πρόκειται περί εγκλήματος, αυτοκτονίας ή τυχαίου γεγονότος; Είναι δυνατή και πότε υποστηρίζεται η εκδοχή του τυχαίου απαγχονισμού;

1.β ΣΤΡΑΓΓΑΛΙΣΜΟΣ Είναι ο βίαιος θάνατος που επέρχεται μετά από περίσφιξη του λαιμού με βρόχο ή με τα χέρια

Αίτια Εγκληματικές ενέργειες Τυχαία περιστατικά εξαιρετικά σπάνια Σπανιότερα σε αυτοκτονίες

Μηχανισμός θανάτου Περίπου ίδιος με αυτόν του απαγχονισμού

Νεκροψιακά ευρήματα (Τα χαρακτηριστικά της ασφυξίας) Σε στραγγαλισμό με τα χέρια (τα αποτυπώματα των δακτύλων και των νυχιών εμφανίζονται ως εκδορές παράλληλα φερόμενες προς τον επιμήκη άξονα του λαιμού)

Στραγγαλισμός με τα χέρια

Στραγγαλισμός με βρόχο

Νεκροψιακά ευρήματα Σε στραγγαλισμό με βρόχο (τα αντίστοιχα αποτυπώματα εμφανίζονται ως εκδορές κάθετα φερόμενες προς τον επιμήκη άξονα του λαιμού)

Νεκροτομικά ευρήματα Αιμορραγικές διηθήσεις στον υποδόριο ιστό και μυες Συχνά ευρήματα: κατάγματα των χόνδρων του λάρυγγα και του υοειδούς οστού Έκδηλη συμφόρηση των σπλάγχνων (πνεύμονες, ήπαρ, νεφροί) Στικτές αιμορραγικές κηλίδες → υπεζωκότα, περικάρδιο

Ιστολογικά ευρήματα Πνεύμονες: αιμορραγικό οίδημα Μακροσκοπικά και μικροσκοπικά: αιμορραγικές διηθήσεις των μυών του λαιμού

Ιατροδικαστικά προβλήματα Πρόκειται περί στραγγαλισμού; Ποιά είναι η αιτία του θανάτου; Πρόκειται περί εγκλήματος ή κάποιας άλλης περίπτωσης; Αξιολόγηση των στικτών αιμορραγιών στους επιπεφυκότες και των κακώσεων (ιδίως στην περιοχή του λαιμού)

Ιατροδικαστικά προβλήματα Αναζήτηση κατάγματος του υοειδούς οστού Αξιολόγηση όλων των ευρημάτων (ιδιαίτερα το είδος και η βαρύτητα των κακώσεων του θύματος) Οι περισσότερες περιπτώσεις είναι από εγκληματική ενέργεια, υπάρχουν όμως περιπτώσεις τυχαίου στραγγαλισμού (π.χ. σε ερωτική περίπτυξη ή περιτύλιξη με γραβάτα) και εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις αυτοκτονιών.

2.Α ΠΝΙΓΜΟΝΗ ΑΠΟ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΤΟΜΙΩΝ Κυρίως τυχαία περιστατικά (π.χ. σε επιληπτικούς, σε νεογνά ή βρέφη κατά το θηλασμό, σε άτομα υπό την επήρεια κατασταλτικών του ΚΝΣ) Εγκληματική ενέργεια (ιδιαίτερα συχνή σε βρεφοκτονίες) Αυτοκτονίες (εξαιρετικά σπάνιες)

Νεκροψιακά ευρήματα Παρατηρούνται τα ίδια με αυτά της ασφυξίας. Είναι δυνατή η παρατήρηση ορισμένων χαρακτηριστικών κακώσεων, ιδιαίτερα γύρω από τους ρώθωνες και το στόμα.

Νεκροτομικά ευρήματα Μη ειδικά Μπορεί να παρατηρηθεί οίδημα των πνευμόνων με περιοχές ατελεκτασικές ή/και άλλες εμφυσηματικές ή περισσότερο εκτεταμένες συμφορητικές περιοχές. Δεν πρέπει να παραλείπεται η αναζήτηση των ασφυκτικών κηλίδων σε όλα τα σπλάγχνα.

2.β ΠΝΙΓΜΟΝΗ ΑΠΟ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΤΟΜΙΩΝ ΤΩΝ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΟΔΩΝ Τυχαία (σε άτομα υπό την επήρεια φαρμάκων κατασταλτικών του ΚΝΣ, σε άτομα με παθήσεις του ΚΝΣ, σε νεογνά, βρέφη, νήπια και σε άτομα με ξαφνική διαταραχή της αναπνευστικής λειτουργίας). Εγκληματικές ενέργειες (σπανιότερες, αλλά όχι ασυνήθεις, κυρίως βρεφοκτονίες)

Νεκροψιακά – Νεκροτομικά ευρήματα Παρατηρούνται τα ίδια όπως σε όλες τις περιπτώσεις ασφυξίας Ανεύρεση και προσδιορισμός του αιτίου που προκάλεσε την πνιγμονή (ξένο σώμα)

2.γ ΟΙΔΗΜΑ ΤΟΥ ΛΑΡΥΓΓΑ Αλλεργικές αντιδράσεις (π.χ. από λήψη διαφόρων φαρμάκων, όπως πενικιλλινών) Φλεγμονές του ρινοφάρυγγα και της εισόδου του λάρυγγα (π.χ. διφθερίτιδα, λοιμώδης μονοπυρήνωση) Κάκωση στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου

Νεκροψιακά – Νεκροτομικά ευρήματα Παρατηρούνται τα ίδια ευρήματα με αυτά της ασφυξίας. Νεκροτομικά αναζητείται και προσδιορίζεται η αιτία που προκάλεσε το οίδημα

3. ΣΥΜΠΙΕΣΗ ΤΟΥ ΘΩΡΑΚΙΚΟΥ ΤΟΙΧΩΜΑΤΟΣ Ορισμός Τρόποι πρόκλησης (π.χ. κατάρρευση κτηρίων, σε βιαστική κένωση σταδίου, τροχαία ή εργατικά ατυχήματα) Αίτια: πιο σπάνιες οι ανθρωποκτονίες (βιασμοί, βρεφοκτονίες)

Νεκροψιακά ευρήματα Συνήθη σημεία της ασφυξίας (πιο εμφανή στο πρόσωπο)

Νεκροτομικά ευρήματα Κακώσεις διάφορου είδους και βαρύτητας (π.χ. αιμορραγίες στο λαιμό, στους μυς του θώρακα) Πιθανόν κατάγματα (ιδίως των πλευρών), είσοδος ξένων σωμάτων στις αναπνευστικές οδούς Επιβιώσαντες από μια τέτοια «ισχυρή συμπίεση» μπορεί να καταλήξουν αργότερα από νεφρική ανεπάρκεια: Νεφρική ανεπάρκεια με ολιγουρία → ανουρία → θάνατος Εργαστηριακά ευρήματα: λεύκωμα στα ούρα (μυοσφαιρίνη).