ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗ-ΑΛΜΠΑ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Εντεταλμένη Διδασκαλίας ΜΑΘΗΜΑ 3Ο (02/03/2016): Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ιστορία Επικέντρωση στη συλλογή αριθμητικών πληροφοριών. Το ενδιαφέρον εστιάζει σε ερωτήματα που αφορούν το ζευγάρι, τα παιδιά και το πώς επηρεάζονταν η ιδιωτική ζωή από τους περιορισμούς που έθετε η κοινωνία και ενδεχομένως η Εκκλησία. Τα αποτελέσματα προκύπτουν μέσα από τη μελέτη της καθημερινότητας αλλά και γραπτών ή άγραφων μαρτυριών και αρχειακού υλικού.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ψυχανάλυση Η οικογένεια είναι απούσα στα πρώτα βήματα τις ψυχανάλυσης α. γιατί το ενδιαφέρον της ιατρικής επικεντρώνονταν στο άτομο και β. γιατί τα άτομα πάσχιζαν να ξεφύγουν από την καταπίεση της οικογένειας. Αμερικανοί κυρίως ερευνητές ασχολήθηκαν με τους τρόπους με τους οποίους η οικογένεια δημιουργεί ή ενισχύει τις παθολογικές συμπεριφορές των ατόμων. (Η θεωρία του διπλού δεσμού).

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ψυχολογία Για τους ψυχολόγους η οικογένεια έχει πάντα δύο όψεις, μία ρεαλιστική-πραγματιστική και μία υποκειμενική. Μέσα στο πλαίσιο της ψυχοθεραπείας είναι απαραίτητη η γνώση του οικογενειακού περιβάλλοντος του πάσχοντος ατόμου καθώς η οικογενειακή κατάσταση αποτελεί μέρος της βιογραφίας του. Τρόποι άντλησης πληροφοριών για την οικογένεια του θεραπευόμενου είναι το ερωτηματολόγιο, η συνέντευξη, η ελεύθερη γραπτή περιγραφή, η ζωγραφική, η ερμηνεία αφηρημένων σχεδίων (Rorschach), η περιγραφή εικόνων, το παιχνίδι ρόλων, η απευθείας παρατήρηση των οικογενειακών αλληλεπιδράσεων και ενδεχομένως η καταγραφή και ανάλυσή τους

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ψυχολογία Έκτος από το άτομο η ψυχολογία ενδιαφέρεται και για: Τις σχέσεις μέσα στο πλαίσιο της οικογένειας (π.χ. τους τρόπους επιλογής συντρόφου, τη μητρότητα, τις σχέσεις γονέων και θετού παιδιού ή παιδιού με νοητικά προβλήματα ή προβλήματα υγείας, το διαζύγιο, τις σχέσεις μεταξύ αδελφών, κτλ. Τις παθολογικές συμπεριφορές και καταστάσεις μέσα στις οικογένειες, όπως η ενδοοικογενειακή βία ανάμεσα σε συντρόφους ή προς τα παιδιά, η συνύπαρξη με άτομα άρρωστα ψυχικά, κτλ. Τις επιπτώσεις στον ψυχισμό του ατόμου οικογενειακών σχημάτων που απέχουν από το μέσο όρο (π.χ. παιδιά σε ομόφυλα ζευγάρια, μονογονεϊκές οικογένειες, θετά παιδιά από άλλη φυλή ή μέσα σε οικογένειες που έχουν φυσικά τέκνα, κτλ.)

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Οι πολιτικές επιστήμες Ο πολιτικός λόγος και η οικογένεια. Η πολιτική εξουσία ως κληρονομιά. Η γοητεία της πολιτικής εξουσίας στο άτομο και η γοητεία της πολιτικής παράδοσης στο εκλογικό σώμα. Το πολιτικό παρόν της οικογένειας. Οικογένεια και πολιτική συνείδηση. Η γυναίκα στην πολιτική.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η κοινωνιολογία Η κοινωνιολογία στράφηκε στη μελέτη της οικογένειας κυρίως μετά το 1970. Αίτια της αύξησης του ενδιαφέροντος: 1. Κρίση του οικογενειακού θεσμού. 2. Ιστορικά ευρήματα και ανακαλύψεις. 3. Το φεμινιστικό κίνημα. 4. Ο επαναπροσδιορισμός του όρου «οικογένεια».

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η κοινωνιολογία Με τι ακριβώς ασχολείται η κοινωνιολογία του γάμου και της οικογένειας; Με τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία διαμορφώνει τις προσδοκίες και τη συμπεριφορά των ανθρώπων σχετικά με το γάμο και την οικογενειακή ζωή (Henslin, 2004). Το κοινωνικά ενταγμένο άτομο επηρεάζεται λιγότερο από τα ένστικτα και περισσότερο από τις κοινωνικές επιταγές και τις πολιτισμικές προσλαμβάνουσες. Ύπαρξη διαφορών στη συμπεριφορά των ατόμων από την μία κοινωνία ή ομάδα στην άλλη.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ Η κοινωνιολογία Η κοινωνιολογική προσέγγιση παίρνει υπόψη της τις κοινωνικές δυνάμεις που διαμορφώνουν, κατευθύνουν και επηρεάζουν τις πράξεις των ανθρώπων μέσα στο γάμο και την οικογένεια (Henslin, 2004). Η κοινωνική επιρροή είναι όμως κάτι που τα δρώντα υποκείμενα δεν αντιλαμβάνονται πάντα, ή καλύτερα δεν αντιλαμβάνονται σε όλη της τη διάσταση (π.χ. προσωπική ζωή) Η οικογένεια, από τη γέννηση του ατόμου, το καθοδηγεί προς ένα τρόπο σκέψης και δράσης σύμφωνο με αυτόν που επιβάλλουν οι πολιτισμικοί περιορισμοί και οι κοινωνικές απαιτήσεις και συχνά απομακρυσμένο από τα ένστικτα ή το βιολογικό του ρόλο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Bourguignon, O. La psychologie. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp. 401-412 Commaille, J. 1991. Les sciences du politique. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp. 413-423 Lebrun, F. 1991. L’histoire. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp. 385-391 Singly de, F. (sd).1991. La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte Tisseron, S. 1991. La psychanalyse. In : F. Singly de (sd), La famille, l’état des savoirs. Paris : La Découverte, pp. 392-400