1 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Κώστας Γαλιώτης, Καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών Παν. Πατρών και σμΔΕΠ ΙΤΕ/ΙΕΧΜΗ Εθνικός Εκπρόσωπος ΕυρωπαΪκής Επιτροπής NMBP
2 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Υλικά και Αλυσίδες Αξίας (Value Chains)
3 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Data from: A review of international public sector strategies and roadmaps: a case study in advanced materials C.Featherston, E.O’Sullivan Ταξινομήσεις Υλικών
4 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Υλικά Προστιθέμενης Αξίας (VAMs) Data from: Technology and market perspective for future Value Added Materials, Final Report from Oxford Research AS 1 ‘Value Added Materials are a group of advanced materials that have strategic importance for economic growth, industrial competitiveness or for addressing the Grand Challenges of our time’ (Oxford Research AS, 2012, p. 9)
5 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα λειτουργικά υλικά: Διεπιστημονικός τεχνολογικός τομέας, από το στάδιο Ε&Α έως και την παραγωγή του πλήρως λειτουργικού τελικού προϊόντος Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Στόχος: ο έλεγχος των μηχανικών, φυσικών και χημικών ιδιοτήτων του υλικού έλεγχος της δομής & της μακροσκοπικής συμπεριφοράς του προϊόντος σε συνθήκες λειτουργίας Τα προηγμένα λειτουργικά υλικά παρουσιάζουν… …’εξειδικευμένες’ λειτουργίες …αντίδραση σε εξωτερικά ερεθίσματα …στοχευμένες ιδιότητες Προϊόντα Υψηλής Προστιθέμενης Αξίας Value Added Materials (VAMs)
6 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις European market of Value Added Materials and application fields Data from: ISQ, Instituto de Soldadura e Qualidade
7 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Τα Προηγμένα/Λειτουργικά υλικά αποτελούν βασικό πεδίο έρευνας πλήθους ακαδημαϊκών & ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας Ο Τομέας των Προηγμένων υλικών στην Ελλάδα (1/3) Ο τομέας έχει άμεσο αντίκτυπο στους μεγαλύτερους βιομηχανικούς κλάδους της Ελλάδας: - Χημική βιομηχανία (συμπεριλαμβάνονται τα πλαστικά) - Βιομηχανία μετάλλων - Βιομηχανία δομικών υλικών Οι τρείς (3) προαναφερόμενοι κλάδοι αντιστοιχούν στο 23.6% της συνολικής παραγωγής της ελληνικής μεταποιητικής βιομηχανίας, με αξιόλογες εξαγωγές Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ,
8 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Ο Τομέας των Προηγμένων υλικών στην Ελλάδα (2/3) Ο ιδιωτικός τομέας είχε συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα με συνολικό κόστος έρευνας €56.4 εκ. Τα ίδια κεφάλαια αντιστοιχούν στο ποσό των €11.2 εκ. Το μεγαλύτερο ποσοστό των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων αντιστοιχεί στον τομέα των προηγμένων υλικών (57%) : Συμμετοχή Επιχειρήσεων σε ερευνητικά προγράμματα της ΓΓΕΤ Αντίστοιχα, οι ακαδημαϊκοί/ερευνητικοί φορείς υλοποίησαν έρευνα ύψους €11.7 εκ. Η κατανομή ανά θεματικό τομέα ακολουθεί αυτή των επιχειρήσεων, με τα Προηγμένα/Λειτουργικά υλικά να κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό
9 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Ο Τομέας των Προηγμένων υλικών στην Ελλάδα (3/3) Η Ελλάδα στον ευρωπαϊκό ‘χάρτη’ της καινοτομίας
10 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Οι στόχοι του Θεματικού Τομέα «Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά» Ανάπτυξη δραστηριοτήτων τεχνολογικής καινοτομίας Ενδυνάμωση της συνέργειας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων Βελτίωση των χαρακτηριστικών (ποιότητα, κόστος, λειτουργικότητα κ.α.) των προϊόντων (κυρίως αυτών με εξαγωγικές δυνατότητες) ώστε να καταστούν ανταγωνιστικά σε διεθνές/εθνικό επίπεδο Ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων σε τομείς που παρουσιάζουν δυναμική στην παγκόσμια αγορά και αναμένεται να αναπτυχθούν μέσα στα επόμενα 5-7 χρόνια. Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα και των ερευνητικών/ακαδημαϊκών ιδρυμάτων Δικτύωση και συνεργασία των ΄κρίκων΄ της αλυσίδας αξίας των υλικών, τεχνολογιών και εφαρμογών για αποφυγή κατακερματισμού των πόρων.
11 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Οι κατηγορίες του Θεματικού Τομέα «Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά» Υλικά για ολοκληρωμένες ηλεκτρονικές και φωτονικές τεχνολογίες Βιοϋλικά Στην πιλοτική αυτή φάση, προτείνεται από τους εμπλεκόμενους οι διάκριση του Τομέα στις ακόλουθες θεματικές υπο-ομάδες: Προηγμένα Νανοϋλικά και Νανοσύνθετα Υλικά Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά
12 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Αναμενόμενα οφέλη από τις Ε&Τ Ειδικές Δράσεις στον Τομέα… Ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας με παράλληλο στόχο την μείωση της ανεργίας του επιστημονικού προσωπικού Ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας στην ελληνική οικονομία για την ποιοτική αναβάθμισή της Δημιουργία περιβάλλοντος μακροπρόθεσμης υποστήριξης της έρευνας στον τομέα των Προηγμένων Λειτουργικών υλικών …με ‘όχημα’ δράσεις όπως (ενδεικτική αναφορά): Σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή για την βελτίωση προϊόντων μέσω της χρήσης προηγμένων λειτουργικών υλικών Ανάπτυξη & ενίσχυση της καινοτομίας μέσω της αποτελεσματικής λειτουργίας του τρίπτυχου εκπαίδευση- έρευνα-επιχειρήσεις Δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών κρίσιμης μάζας στους τομείς των προηγμένων λειτουργικών υλικών
13 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Η πρόταση για Φορείς – Χρηματοδοτικό σχήμα Δικαιούχοι Φορείς: - Βασικοί αποδέκτες της πρότασης είναι οι επιχειρήσεις και οι φορείς εκτέλεσης Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης (φορείς ΕΤΑ) Είδος ΈργουΑριθμός και Είδος ΦορέωνΔιάρκεια Έργων Ε&Τ (Βιομηχανική Έρευνα) 3-5 Φορείς, με τον αριθμό των επιχειρήσεων τουλάχιστον στο 1/3 του αριθμού των συμμετεχόντων φορέων στην κοινοπραξία Έμφαση στη μεταφορά τεχνογνωσία από τους ακαδημαϊκούς φορείς στη βιομηχανία 18 έως 24 μήνες Τεχνοβλαστοί(Υπάρχοντες και προς δημιουργία)12 έως 24 μήνες Τα βασικά χαρακτηριστικά των Συμπράξεων
14 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Η πρόταση για Φορείς – Χρηματοδοτικό σχήμα Όρια προϋπολογισμού Είδος ΈργουΔιάρκεια ΈργωνΌρια Προϋπολογισμού Ε&Τ (Βιομηχανική Έρευνα) 18 έως 24 μήνες – Ευρώ Τεχνοβλαστοί12 έως 24μήνες Ευρώ Είδος Έργου Φορέας Μικρές επιχ/σεις Μεσαίες επιχ/σεις Μεγάλες επιχ/σεις ΕΤΑ Ε&Τ (Βιομηχανική Έρευνα) 70%60%50%100% Χρηματοδοτικό Σχήμα Συνολικός προτεινόμενος προϋπολογισμός δράσης: 10 εκ. Ευρώ
15 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Οι κατηγορίες του Θεματικού Τομέα «Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά» Υλικά για ολοκληρωμένες ηλεκτρονικές και φωτονικές τεχνολογίες Βιοϋλικά Προηγμένα Νανοϋλικά και Νανοσύνθετα Υλικά Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά
16 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά Ιδιαίτερη κατηγορία υλικών, που μπορεί μεταξύ άλλων, να είναι πολυμερή, κράματα μετάλλων, κεραμικά, μείγματα ουσιών ή άλλες σύνθετες δομές, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να μεταβάλλουν τις φυσικομηχανικές τους ιδιότητες υπό την επίδραση κάποιου εξωτερικού ερεθίσματος, με ελεγχόμενο τρόπο. Οι πολύ-λειτουργικές ή ευφυείς δομές θεωρητικά ενσωματώνουν ένα σύστημα αισθητήρων και ενεργοποιητών, οι οποίοι θα συνδέονται μέσω ενός βρόγχου ελέγχου. Πολλά από τα ευφυή υλικά έχουν τη δυνατότητα να δρουν τόσο ως αισθητήρες, όσο και ως ενεργοποιητές, ενσωματώνοντας τη δυνατότητα ελέγχου στα εγγενή χαρακτηριστικά τους. Στόχος είναι η ανάπτυξη ‘μη-συμβατικών’ δομών και κατά συνέπεια η δημιουργία προϊόντων Υψηλής Προστιθέμενης Αξίας, από σχετικά προσιτές πρώτες ύλες, αλλά με πολλαπλές λειτουργίες.
17 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά Μεγάλη δυνατότητα ανάπτυξης στη χώρα μας, παρά το ότι αρχικά φαίνεται ότι βιομηχανική/επιχειρηματική πραγματικότητα απέχει αρκετά, μέσω συνεργειών του ερευνητικού τομέα με τον τομέα της παραγωγής. Οι περιοχές του τομέα των πολύ-λειτουργικών ευφυών υλικών/συστημάτων, που κυρίως σχετίζονται με την κατασκευή πλαστικών, συνθέτων υλικών, δομικών υλικών και μετάλλων, καταδεικνύουν με σαφήνεια του δυνητικούς ‘παίκτες’ από την πλευρά των παραγωγικών επιχειρήσεων Η εγχώρια βιομηχανία παραγωγής πλαστικών υλών ως παράδειγμα: Ο συγκεκριμένος κλάδος αποτελεί έναν από τους στυλοβάτες της ελληνικής οικονομίας και από τη στιγμή που το μεγαλύτερο μέρος των πολύ-λειτουργικών εφαρμογών σχετίζεται με πολυμερή, καθίστανται εμφανείς οι μελλοντικές δυνατότητες του κλάδου για ενεργή παρουσία στον τομέα των προηγμένων υλικών.
18 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά που ανταποκρίνονται σε εξωτερικά ερεθίσματα με κυριότερες εφαρμογές στον τομέα των Μεταφορών και των Κατασκευών Στην παρούσα πρόταση διακρίνουμε τις εξής υπο-περιοχές: Πολύ-λειτουργικά Υλικά για Ενεργειακές Εφαρμογές (Μετατροπή, Αποθήκευση και Εξοικονόμηση Ενέργειας) Πολύ-λειτουργικά Συστήματα Υλικών για την προστασία Κατασκευών, Μνημείων και λοιπών δομικών εφαρμογών, φιλικά προς το περιβάλλον Νέα υλικά, βελτίωση χρησιμοποιούμενων υλικών και νέες εφαρμογές υλικών λεπτών επιστρώσεων Ανάπτυξη διεργασιών εναπόθεσης και επεξεργασίας επιστρώσεων και τροποποίησης επιφανειών Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά – οι περιοχές ενδιαφέροντος
19 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Ενδεικτικοί τομείς εφαρμογών & προϊόντα: Γραμμικοί μίκρο-κινητήρες και ενεργοποιητές χαμηλού βάρους Τμήματα πτερυγίων ή αεροτομών με δυνατότητα ενεργής αλλαγής σχήματος ή κλίσης Αυτο-επισκευαζόμενα πολυμερικά τμήματα οχημάτων Συστήματα δέσμευσης θερμικής ενέργειας & μετατροπής σε ηλεκτρική ενέργεια Επαναφορτιζόμενοι συσσωρευτές (μπαταρίες) με βάση γραφιτικά υλικά Χρωμογενή, φωτοκαταλυτικά και αυτοκαθαριζόμενα υλικά για εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια Συστήματα απόσβεσης κραδασμών σε δομικές κατασκευές Δομικά υλικά στερέωσης, ενίσχυσης και πλήρωσης κατασκευαστικών στοιχείων Επιστρώσεις κατασκευών με φυσική ή/και χημική λειτουργικότητα Πολύ-λειτουργικά & Ευφυή Υλικά – εφαρμογές
20 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Προηγμένα Νανοϋλικά και Νανοσύνθετα Υλικά Τα Νανοσύνθετα υλικά αποτελούνται από τη μητρική φάση (συνήθως πολυμερική) ενισχυμένη με οργανικά ή ανόργανα νανο-εγκλείσματα. Τα Νανοϋλικά της διεσπαρμένης φάσης μπορεί να είναι, μεταξύ άλλων: ημιαγώγιμα υλικά, υλικά για βιοϊατρικές εφαρμογές, γραφίτης, νανοσωλήνες άνθρακα, ίνες άνθρακα, γραφένιο ή άλλα διδιάστατα υλικά, πορώδη οργανικά υλικά, ανόργανα υλικά (π.χ. πυριτία, μέταλλα), μαγνητικά υλικά, κ.α. Η βασικότερη –ίσως- διαφορά με την τεχνολογία των παραδοσιακών συνθέτων υλικών, είναι ότι λόγω του μεγέθους των νανοπροσθέτων, η διαθέσιμη διεπιφάνεια αλληλεπίδρασης με τη μητρική φάση είναι κάποιες φορές τάξεις μεγέθους μεγαλύτερη, με ευνόητο όφελος στις φυσικο-μηχανικές ιδιότητες του τελικού προϊόντος.
21 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Τα Προηγμένα Νανοϋλικά & Νανοσύνθετα αποτελούν μια πολύ βασική περιοχή της Νανοτεχνολογίας με ιδιαίτερες δυνατότητες ανάπτυξης στη χώρα μας, με βάση την ερευνητική και επιχειρηματική πραγματικότητα. Προηγμένα Νανοϋλικά και Νανοσύνθετα Υλικά Σε ερευνητικό επίπεδο η χώρα μας παρουσιάζεται αρκετά ισχυρή, με πλήθος ακαδημαϊκών/ερευνητικών φορέων να δραστηριοποιούνται στον τομέα των Νανοσυνθέτων υλικών. Σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής τα τελικά προϊόντα είναι περιορισμένα και απευθύνονται κυρίως σε εφαρμογές ημιαγωγών και δομικών υλικών. Οι περισσότεερες επιχειρήσεις του χώρου είναι start up και spin-off. Η περιοχή της Νανοτεχνολογίας δεν ανήκει σε κάποιο συγκεκριμένο κλάδο επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά λόγω του πολυσύνθετου χαρακτήρα των εφαρμογών της σχετίζεται και επηρεάζει άμεσα όλους σχεδόν του βασικούς βιομηχανικούς κλάδους στη χώρα μας (χημική βιομηχανία, πλαστικά, ηλεκτρονική, παραγωγή μετάλλων, παραγωγή δομικών υλικών κλπ.)
22 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Σύνθετα πολυμερικής μήτρας με φυτικές νανο-προσμίξεις ως ενισχυτική φάση (π.χ. κυτταρίνη) Στην παρούσα πρόταση ξεχωρίζουμε –μεταξύ άλλων- τις εξής κατηγορίες: Νανοσύνθετα πολυμερικής μήτρας με χρήση πυριτικών προσμίξεων ( π.χ. SiΟ2) Νανοσύνθετα πολυμερικής μήτρας με διασπορά ευγενών μετάλλων ( Ag, Au, κλπ) Νανοσύνθετα πολυμερικής μήτρας με βάση το γραφένιο και άλλα 2-σδιάστατα υλικά Σύνθετα υλικά μεταλλικής μήτρας με νανοσωλήνες άνθρακα Σύνθετα υλικά μεταλλικής μήτρας με διασπορά μεταλλικών νανοσωματιδίων (Ni, Fe, Co, κλπ) Προηγμένα Νανοϋλικά και Νανοσύνθετα Υλικά
23 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Προηγμένα Λειτουργικά Υλικά - Ερευνητικές & Τεχνολογικές (Ε&Τ) Ειδικές Δράσεις Ενδεικτικοί τομείς εφαρμογών & προϊόντα: Προστατευτικά υμένια, επαλοιφόμενες μεμβράνες & συγκολλητικά υλικά, μη τοξικά, με ιδιαίτερη αντοχή και διάρκεια ζωής Πλαστικά καθημερινής χρήσης (συσκευασίες, σκεύη, σακούλες κ.α.) από βασικά πολυμερή με βελτιωμένες ιδιότητες Συστήματα επικαλύψεων ηλεκτροστατικής μόνωσης και προστασίας έναντι ΕΜ ακτινοβολίας οχημάτων, αεροσκαφών ή κατασκευών Κατασκευή διάφανων ηλεκτρικά αγώγιμων υλικών και υπερπυκνωτών Υλικά για χρήση σε ενεργά στρώματα οργανικών Φ/Β διατάξεων Υπερ-ελαφρά υλικά με βελτιωμένη μηχανική συμπεριφορά, θερμική σταθερότητα, αντίσταση στην καύση κ.α. για χρήση στον τομέα των μεταφορών Προηγμένα Νανοϋλικά και Νανοσύνθετα Υλικά
24 Ειδική Δράση, ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΩΝ, Υπο-Επιτροπές 1&2, ΕΙΕ, Ευχαριστώ για την προσοχή σας….