Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Program Disk MåôÜ èá åîïéêåéùèåßôå ìå ôç ëåéôïõñãßá ôïõ ðñïãñÜììáôïò ðïõ ìåôáöÝñáôå, äïêéìÜæïíôáò ôï. Ìå ëßãåò âáóéêÝò ãíþóåéò ðÜíù óôéò “ëïãéêÝò ðñÜîåéò“ èá ìðïñÝóåôå íá áíáëýóåôå ôá óôïé÷åßá ôïõ ðñïãñÜììáôïò êáé íá êáôáííïÞóåôå ôéò åíôïëÝò ôïõ. 19 ÃñÜøôå ôï ðñþôï óáò ðñüãñáììá Áöïý êÜíáôå ìå åðéôõ÷ßá ôçí ðñþôç äïêéìÞ ëåéôïõñãßáò êáé îÝñåôå üôé ôüóï ôï PLC üóï êáé ç åðéêïéíùíßá ìå ôïí õðïëïãéóôÞ ëåéôïõñãïýí èá áñ÷ßóåôå íá áíáñùôéÝóôå: Íáé, áëëÜ ðþò èá öôéÜîù Ýíá ðñüãñáììá; Ôþñá èá ìÜèåôå ãñÞãïñá ðþò íá ðñïãñáììáôßæåôå ôéò âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ôïõ PLC ìå ôç âïÞèåéá ôïõ ðñïãñÜììáôïò-ðáñáäåßãìáôïò ðïõ âñßóêåôáé óôç äéóêÝôôá. Ðñþôá áðü üëá èá ìÜèåôå íá áíïßãåôå Ýíá ðñüãñáììá áðü äéóêÝôôá Þ áðü ôï óêëçñü äßóêï êáé íá ìåôáöÝñåôå óôï PLC ìå ôï ëïãéóìéêü STEP 7 Micro WIN. Óôï êåöÜëáéï “Ðåñéóóüôåñá Ðáñáäåßãìáôá“ èá ìÜèåôå ôéò âáóéêüôåñåò ãíþóåéò ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá íá ãñÜøåôå ôá äéêÜ óáò ðñïãñÜììáôá Þ íá ôñïðïðïéÞóåôå ôï 1ï ÐáñÜäåéãìá ÐñïãñÜììáôïò

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Ôï STEP 7-Micro/WIN Ý÷åé ôþñá öïñôþóåé ôï 1ï ÐáñÜäåéãìá ÐñïãñÜììáôïò óôç ìíÞìç ôïõ Ç/Õ Þ ðñïãñáììáôéóôÞ êáé óôçí ïèüíç âëÝðåôå ôá ðñþôá êïììÜôéá ôïõ ðñïãñÜììáôïò. Áíïßîôå ôï 1ï ÐáñÜäåéãìá ÐñïãñÜììáôïò 1. ÂÜëôå ôç äéóêÝôôá óôïí ïäçãü äéóêÝôôáò (drive) 3,5”. Tç äéóêÝôôá ðñÝðåé íá ôçí Ý÷åôå ðáñáëÜâåé ìáæß ìå ôï åã÷åéñßäéï. Program Disk a:\ 3.5” diskette drive 2. Áðü ôï ìåíïý Project > Open öïñôþóôå ôï 1ï ðáñÜäåéãìá ðñïãñÜììáôïò áðü ôç äéóêÝôôá óôï STEP 7-Micro/WIN. Ôï ãñÜììá óôï üíïìá ôïõ ðñïãñÜììáôïò äçëþíåé ôç ãëþóóá ôùí ó÷ïëßùí óôï ðñüãñáììá. Ãéá ÁããëéêÜ åðéëÝîôå E.PRJ. Ðñþôá ðñÝðåé íá åðéëÝîåôå ôïí ïäçãü äéóêÝôôáò 3,5”. Hardware 20

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software ÌåôáöÝñåôå ôï 1ï ÐáñÜäåéãìá ÐñïãñÜììáôïò óôï PLC ÊÜíôå êëéê ìå ôï ðïíôßêé óôï åéêïíßäéï áõôü ãéá íá ìåôáöÝñåôå Ýíá ðñüãñáììá áðü ôï PLC óôïí Ç/Õ Þ ôïí ðñïãñáììáôéóôÞ óáò. Ôï ðñüãñáììá áõôü áíôéêáèéóôÜ åêåßíï ðïõ öáßíåôáé óôçí ïèüíç. Èá ðñÝðåé ðÜíôá íá Ý÷åôå Ýíá áíôßãñáöï ôïõ ðñïãñÜììáôïò ðïõ âñßóêåôáé óôï PLC êáé óôï óêëçñü óáò äßóêï Þ óå äéóêÝôôá. ÊÜíôå êëéê ìå ôï ðïíôßêé óôï åéêïíßäéï áõôü ãéá íá ìåôáöÝñåôå ôï áíïé÷ôü ðñüãñáììá ðïõ öáßíåôáé óôçí ïèüíç, óôï PLC. ÊÜíôå êëéê ìå ôï ðïíôßêé óôï åéêïíßäéï áõôü ãéá íá âÜëåôå ôï PLC óå êáôÜóôáóç RUN (üôáí ï äéáêüðôçò âñßêåôáé óôç èÝóç TERM êáé ôï PLC Þôáí óå êáôÜóôáóç STOP). Ç åíäåéêôéêÞ ëõ÷íßá RUN áíÜâåé. Ðñïóï÷Þ: Ìéá óõíäåäåìÝíç ìå ôï PLC ìç÷áíÞ ìðïñåß íá áñ÷ßóåé áìÝóùò íá êéíåßôáé áíÜëïãá ìå ôï ðñüãñáììá. ÊÜíôå êëéê ìå ôï ðïíôßêé óôï åéêïíßäéï áõôü ãéá íá öÝñåôå ôï PLC óå STOP (áí ï äéáêüðôçò âñßóêåôáé óôç èÝóç TERM êáé ôï PLC Þôáí óå êáôÜóôáóôáóç RUN). H åíäåéêôéêÞ ëõ÷íßá êáôÜóôáóçò STOP áíÜâåé. Ðñïóï÷Þ: Ìå ôçí åíÝñãåéá áõôÞ áí ôï PLC Ýëåã÷å êÜðïéá ìç÷áíÞ, äåí ôçí åëÝã÷åé ðéá. Ìðïñåßôå åðßóçò íá ìåôáöÝñåôå Ýíá ðñüãñáììá áðü ôï PLC óôïí Ç/Õ Þ ôïí ðñïãñáììáôéóôÞ óáò. 21 Ç ìåôáöïñÜ ðñïãñÜììáôïò óôï PLC åßíáé äõíáôÞ ìüíï üôáí ôï PLC âñßóêåôáé óå STOP! ÐÑÏÓÏ×Ç! Êßíäõíïò ôñáõìáôéóìïý êáé êáôáóôñïöÞò õëéêþí.

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software ÄïêéìÝò êáé ëåéôïõñãßá ôïõ 1ïõ ÐñïãñÜììáôïò + K1 M - S7-200 PLC S0S1 E0.0E0.1 A0.1A V DC áðü ôï åíóùìáôùìÝíï τñïöïäïôéêü ôïõ S V DC áðü ôï åíó. τñïöïäïôéêü Q0.0= ÊéíçôÞ - ñáò On/Off Q0.1= ÁëëáãÞ Êáôåýèõíóçò ÌïíôÝëï ÊéíçôÞñá Óôï 1ï ÐáñÜäåéãìá ÐñïãñÜììáôïò, ï äéáêüðôçò S0 ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá îåêéíÜåé Ýíá êéíçôÞñá.Ï äéáêüðôçò S1 ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá åëÝã÷åé ôçí êáôåýèõíóç ðåñéóôñïöÞò ôïõ êéíçôÞñá. Ïé äéáêüðôåò S0 êáé S1 óôï ðáñÜäåéãìá âñßóêïíôáé óôïí simulator êáé üôáí êëåßíïõí ðçãáßíïõí 24 V DC óôéò åéóüäïõò I0.0 êáé I0.1. Ôï ìïíôÝëï ôïõ êéíçôÞñá óõíäÝåôáé óôéò åîüäïõò Q0.0 (êéíçôÞñáò ïn/off) êáé Q0.1 (áëëáãÞ êáôåýèõíóçò) ôïõ PLC. H êáôÜóôáóç ôçò åéóüäïõ (on/off) I0.0 ìåôáöÝñåôáé ìå ôï Ðñüãñáììá óôçí Ýîïäï Q0.0 åíþ ôçò I0.1 óôçí Q0.1. ÅíÝñãåéåò ÁðïôåëÝóìáôá 22 Åßìáóôå Ýôïéìïé íá äïêéìÜóïõìå ôç ëåéôïõñãßá ôïõ ðñïãñÜììáôïò. ¸÷ïõìå óõíäÝóåé ôçí ôÜóç, Ý÷ïõìå óõíáñìïëïãÞóåé ôá õëéêÜ, Ý÷ïõìå ìåôáöÝñåé ôï ðñüãñáììá áðü ôç äéóêÝôôá óôïí Ç/Õ êáé áðü åêåß óôï PLC êáé Ý÷ïõìå âÜëåé ôï PLC óå êáôÜóôáóç RUN. Këåßíïõìå ôïõò äéáêüðôåò S1 êáé S2 êáé ðáñáôçñïýìå ôá áðïôåëÝóìáôá. ÅîïìïéùôÞò Äéáêüðôåò S Ïé ëõ÷íßåò É0.0 Ýùò É0.7 äåß÷íïõí ôçí êáôÜóôáóç ôùí åéóüäùí. Ïé ëõ÷íßåò Q0.0 Ýùò Q0.5 äåß÷íïõí ôçí êáôÜóôáóç ôùí åîüäùí. É êáé Q åßíáé ôá óýìâïëá ìå ôá ïðïßá óõìâïëßæïíôáé äéåèíþò ïé åßóïäïé êáé ïé Ýîïäïé óôá PLC.

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Στοιχεία Ladder Λογικής ÅðáöÝò óõíäåäåìÝíåò óå óåéñÜ: (ËïãéêÞ AND). Ãéá íá ðåñÜóåé ñåýìá ðñÝðåé íá êëåßóåé ç ðñþôç êáé ç äåýôåñç åðáöÞ. () Ðçíßï: Áí ôï áðïôÝëåóìá “áëçèÝò“ (áíôßóôïé÷ï ìå ôï çë. ñåýìá) ìåôáöåñèåß óå Ýíá ðçíßï ôüôå ôï ðçíßï åíåñãïðïéåßôáé. ÅðáöÝò óõíäåäåìÝíåò ðáñÜëëçëá: (ËïãéêÞ OR). Ãéá íá ðåñÜóåé ñåýìá ðñÝðåé íá êëåßóåé ç ðñþôç Þ ç äåýôåñç åðáöÞ. ÇëåêôñïëïãéêÜ Óýâïëá ÅíôïëÞ êáé Ëåéôïõñãßá óôï PLC Aíß÷íåõóç: ÐåñíÜåé ñåýìá; Áí íáé, ôüôå ôï áðïôÝëåóìá åßíáé “áëçèÝò“ Þ áëëéþò ëïãéêü “1”. Aíß÷íåõóç: Äåí ðåñíÜåé ñåýìá; Áí íáé (äåí ðåñíÜåé), ôüôå ôï áðïôÝëåóìá åßíáé “áëçèÝò“ Þ áëëéþò ëïãéêü “1”. Óôçí øçöéáêÞ ëïãéêÞ õðÜñ÷ïõí äýï äõíáôÝò êáôáóôÜóåéò, ç êáôÜóôáóç “øåõäÝò“ Þ “0“ êáé ç êáôÜóôáóç “áëçèÝò“ Þ “1”. 23

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Πώς μετατρέπεται ένα διάγραμμα ηλεκτρικού κυκλώματος σε ένα πρόγραμμα PLC; Πολύ απλά! Περιστρέψτε το διάγραμμα του ηλεκτρικού κυκλώματος κατά 90 μοίρες αριστερά. Ο αγωγός τροφοδοσίας (φάση ή +) θα εμφανίζεται αριστερά και ο ουδέτερος (ή το -) δεξιά. Στη μέση είναι τα στοιχεία του κυκλώματος. Με το PLC μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα στοιχεία του ηλεκτρικού κυκλώματος που υλοποιούν τον Αυτοματισμό (δηλαδή το Βοηθητικό Κύκλωμα) όπως βοηθητικές επαφές ρελαί, χρονικά, βοηθητικά ρελαί κ.λ.π.. Τα στοιχεία του ηλεκτρικού κυκλώματος όπως για τις εισόδους επιλογικοί διακόπτες, μπουτόν κ.λ.π. και για τις εξόδους ρελαί ισχύος, βαλβίδες κ.λ.π. δε μπορούμε να τα αντικαταστήσουμε με το PLC. Αλλαγή κατεύθυνσης: Ο διακόπτης S1συνδέεται στην είσοδο I0.1 του PLC. Το ρελαί C1 αντικαθίσταται από την επαφή της εξόδου Q0.1 στο PLC. Q0.1I0.1 Ξεκίνημα/Σταμάτημα (On/Off) κινητήρα. Ο διακόπτης S0 συνδέεται στην είσοδο Ι0.0 του PLC. Το ρελαί C0 αντικαθίσταται από την επαφή της εξόδου Q0.0 στο PLC. I0.0Q0.0 - Circuit without PLC S0 S1 + - K0 K1 K0 M K1 Αγωγός Τροφοδοσίας S1 + K1 M S0 K0 90° Μετατροπή ενός Διαγράμματος Ηλεκτρικού Κυκλώματος σε Πρόγραμμα 24 + K1 M - S7-200 S0S1 E0.0E0.1 A0.1A0.0

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Παράδειγμα Προγράμματος 1 Ας δούμε καλύτερα τη δομή ενός προγράμματος PLC σε γλώσσα Ladder (LAD). Aυτή η γλώσσα μοιάζει περισσότερο από όλες στο διάγραμμα του ηλεκτρικού κυκλώματος. STL Λίστα εντολών Άλλες γλώσσες προγραμματισμού είναι η λίστα εντολών (STL) και το μπλοκ διάγραμμα (FBD) οι οποίες παρουσιάζονται παραπάνω. Μπορούμε να αλλάζουμε μεταξύ LAD, STL και FBD στο μενού View. “Motor on/off” Αυτό είναι ένα σχόλιο. Xρησιμοποιείται σαν τίτλος για το δικτύωμα (Network). Network 1 Mε πεδία σαν αυτό ορίζονται τα δικτυώματα και η αρίθμηση τους. I0.0 Η επαφή αυτή ενεργοποιείται όταν στην είσοδο Ι0.0 υπάρχει ρεύμα. () Q0.1 Το πηνίο (έξοδος 0.1 του PLC) ενεργοποιείται όταν ενεργοποιείται η επαφή Ι0.1. Αγωγός Τροφοδοσίας Πρόγραμμα E.PRJ σε γλώσσα Ladder 25 NETWORK LDE0.0 =A.0.0 NETWORK LDE0.1 =A0.1 FBD Μπλοκ διάγραμμα Τα Δικτυώματα (Networks) χρησιμοποιούνται για τη δομή των προγραμμάτων.

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Λειτουργία Status (Online) Eπιλέξτε στο μενού Debug > Program Status για να ενεργοποιήσετε τη λειτουργία Status. Μπορείτε τώρα να δείτε την κατάσταση των στοιχείων του προγράμματος στο PLC. Επιλέξτε πάλι Debug > Program Status για να απενεργοποιήσετε τη λειτουργία Status. Στο παράδειγμα, ο διακόπτης S0 συνδέεται στην είσοδο 0.0. Αν ο διακόπτης ενεργοποιηθεί τότε στην οθόνη, σε λειτουργία Status, τα ενεργοποιημένα στοιχεία του προγράμματος έχουν διαφορετικό χρώμα (γκρι) από τα υπόλοιπα. Έτσι αν έχουμε συνδέσει έναν Η/Υ με το PLC (online) με τη λειτουργία Status μπορούμε να δούμε στην οθόνη την κατάσταση των στοιχείων του προγράμματος μέσα στο PLC. Αν οι αλλαγές συμβαίνουν πολύ γρήγορα δε μπορούμε να τις παρατηρήσουμε γιατί χρειάζεται κάποιος χρόνος για να εμφανιστούν στην οθόνη. 26

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software Η δομή των εντολών στη Ladder ΤελεστήςΛειτουργία Bασικές Εντολές Ελέγχου Οι βασικές εντολές ελέγχου είναι οι πιο απλές σε ένα πρόγραμμα. Κάθε εντολή αποτελείται από τη “λειτουργία“ και από τον “τελεστή“. Ι0.0 To μέρος αυτό της εντολής (εδώ ανοιχτή επαφή) -βλ. σελ. 23- δηλώνει τη λειτουργία που θα γίνει. O αριθμός ή αλλιώς διεύθυνση αποτελείται από τον αριθμό του bit και του byte του στοιχείου. (Τί λειτουργία θα γίνει;) (Από ποιό στοιχείο θα γίνει η λειτουργία;) To μέρος αυτό της εντολής μας πληροφορεί για το ποιο στοιχείο θα κάνει τη συγκεκριμένη λειτουργία. Αποτελείται από την ένδειξη της ομάδας στην οποία ανήκει το στοιχείο (είσοδος, έξοδος κ.λ.π) και τον αριθμό του. ΟμάδαΑριθμός I 0.0 Στο συγκεκριμένο παράδειγμα το στοιχείο ανήκει στην ομάδα των εισόδων και συμβολίζεται με Ι (Ιnput). Διεύθυνση Bit: Αριθμός bit σε ένα byte (0 έως 7) τελεία:χωρίζει τις διυθύνσεις bit & byte Διεύθυνση Byte: Αριθμός μιας ομάδας 8 bits Ομάδα Πιθανές Ομάδες:είσοδοι, έξοδοι, εσωτερικά bit μνήμης, ειδικά bit μνήμης, μνήμη μεταβλητών κ.ά. I 0. 2 Δομή ενός Τελεστή 27

Basic Settings 1st Exercise Program Appendix Hardware More Exercises Software 28