10. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ: ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ AIDS: Σύλληψη, Αντι-σύλληψη, Σεξουαλική.

Παρουσίαση με θέμα: "10. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ: ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ AIDS: Σύλληψη, Αντι-σύλληψη, Σεξουαλική."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 10. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ: ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ AIDS: Σύλληψη, Αντι-σύλληψη, Σεξουαλική ταυτότητα, Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα

2 Στόχος της σεξουαλικής πληροφόρησης θα πρέπει να είναι η ελαχιστοποίηση των προβλημάτων της σεξουαλικής ζωής, έτσι ώστε ο νέος και η νέα να αντλούν από τη γενετήσια σχέση τη μεγαλύτερη δυνατή χαρά, ηδονή και αγάπη, αντί ν' αποκτούν τραυματικές εμπειρίες. Ο περιορισμός των εφηβικών κυήσεων και ο περιορισμός των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων είναι από τους πιο ουσιαστικούς στόχους της σεξουαλικής αγωγής.

3 1) Στην πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας, εξαιτίας της αλλαγής του τρόπου ζωής και των ηθών στη σημερινή κοινωνία. 2) Στην άγνοια, στην αδεξιότητα και στην απειρία των εφήβων, επειδή ανακαλύπτουν το σώμα τους για πρώτη φορά. 3) Στο γεγονός ότι η γονιμότητα πολύ σπάνια επιδιώκεται στην εφηβεία. 4) Στον περιστασιακό και απρογραμμάτιστο χαρακτήρα των σχέσεων κατά τη διάρκεια της εφηβείας. 5) Στις μεγάλες κοινωνικές πιέσεις που ασκούνται στην άγαμη μητέρα, ιδιαίτερα την έφηβη, καθώς και στο ότι η διακοπή της εγκυμοσύνης παραμένει παράνομη.

4 Στην Αμερική η αυτοκτονία είναι η δεύτερη αιτία θανάτου ανάμεσα στους λευκούς νέους 15-24 ετών. Σύμφωνα με έρευνες, το ποσοστό των αυτοκτονιών ανάμεσα στους ομοφυλόφιλους έφηβους (γκέι και λεσβίες) υπολογίζεται στο 30% των περιστατικών αυτοκτονίας ανάμεσα στους νέους. Παίρνοντας υπ’ όψη ότι οι ομοφυλόφιλοι αποτελούν μόνο το 5% περίπου του συνολικού πληθυσμού, αυτό σημαίνει πως έχουμε να κάνουμε με μια συχνότητα αυτοκτονιών και απόπειρας 6 φορές ψηλότερη από τους υπόλοιπους νέους και νέες. Δηλ. έχουμε να κάνουμε με μια περίπτωση νέων που βιώνουν στην πλειοψηφία τη σεξουαλικότητα με οδυνηρό τρόπο. Ομοφυλοφιλία και κοινωνική αποδοχή

5 Έρευνες έδειξαν πως σε ένα σύνολο 244 ζευγών μονοζυγωτικών διδύμων, όταν το ένα μέλος ήταν ομοφυλόφιλος/η στις 141 περιπτώσεις ήταν και το άλλο μέλος. Έχουμε δηλ ένα ποσοστό συσχέτισης της τάξης του 58% σε αντίθεση με τους διζυγωτικούς διδύμους όπου η συσχέτιση ήταν 18% (32/175). Επίσης σε άλλη μελέτη ανάμεσα σε 40 ζεύγη αδελφών –gay, τα 33 ζευγάρια είχαν πάρει την ίδια περιοχή του Χ χρωμοσώματος της μητέρας τους. (Αν το φαινόμενο ήταν τυχαίο, ο αριθμός θα ήταν το πολύ 20).

6 Σίγουρα, δεν μπορούμε να πάρουμε θέση ακόμη για το θέμα. Ίσως, όπως τονίζουν οι συγγραφείς, να έχουμε εδώ μία περίπτωση Βιο-ψυχω-κοινωνικού μοντέλου. … Μία περίπτωση δηλ. στην οποία το DNA ενός ατόμου καθορίζει την ικανότητα να εκφράζει ένα γνώρισμα. Ενώ το περιβάλλον καθορίζει το βαθμό στον οποίο το γνώρισμα αυτό εκφράζεται.

7 Ήδη από το 1977 ο R.Gorski είχε ανακαλύψει πως ένας πυρήνας στον υποθάλαμο του εγκεφάλου των αρσενικών αρουραίων ήταν πενταπλάσιος σε μέγεθος από ότι στους θηλυκούς. Σ΄ αυτή τη λογική κινήθηκε και η ανακάλυψη του Ολλανδού Swaab που ανακοίνωσε το 1990 πως εντόπισε κάποιο εγκεφαλικό πυρήνα ο οποίος είναι διπλάσιος στους γκέι απ’ ότι στους ετερόφυλους άνδρες. (Swaab & Hofman 1990 ).Swaab & Hofman 1990

8 Πολλοί από τους συγγραφείς, συσχετίζουν τη σχέση κληρονομικότητας και περιβαλλοντικών παραγόντων σε ότι αφορά στην ομοφυλοφιλία, με αυτό που έγινε στο παρελθόν με την αριστεροχειρία (χωρίς να υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στα δύο χαρακτηριστικά). Στο παρελθόν, λοιπόν, τα παιδιά που είχαν την ατυχία να γεννηθούν αριστερόχειρα (ένας χαρακτήρας που σήμερα γνωρίζουμε πως ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό γενετικά), αναγκάζονταν από τους γονείς και τους δασκάλους (περιβαλλοντική πίεση), να μετατρέπονται σε δεξιόχειρες αντίθετα μ’ αυτό που όριζε η γενετική, δηλ. η φύση τους. Η αιτία, βέβαια, είχε να κάνει με τον βαθμό αποδοχής του χαρακτήρα αυτού από την κοινωνία.

9 Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η άποψη του κοινού για το θέμα αυτό. Στην Αμερική, λ.χ. η άποψη πως υπεισέρχεται κάποιος γενετικός παράγοντας για να γίνει κάποιος/α ομοφυλόφιλος, γίνεται πλέον αποδεκτή από ένα ποσοστό που κυμαίνεται ανάμεσα στο 31-47% του συνολικού πληθυσμού, σε αντίθεση με τη δεκαετία του ’70 όπου το ποσοστό ήταν μόνο 13%. Απ’ την άλλη μεριά, τα ποσοστά για την ελληνική κοινωνία που απαντούν «έτσι γεννιέται» στο ερώτημα «πιστεύετε ότι κάποιος γίνεται ομοφυλόφιλος, ή έτσι γεννιέται» είναι 38%, ενώ εκείνων που δηλώνουν πως «εξαρτάται από την περίπτωση», είναι της τάξης του 26%. Οι ίδιοι οι ομοφυλόφιλοι όμως, στην Αμερική, δηλώνουν σε ένα ποσοστό της τάξης του 75% πως πιστεύουν στην κληρονομικότητα του χαρακτήρα αυτού.

10 Μια ανύπαντρη γυναίκα και ιδιαίτερα η έφηβη, όταν μείνει έγκυος, έχει να διαλέξει ανάμεσα στον εσπευσμένο γάμο, τη γέννηση ενός εξώγαμου παιδιού ή την έκτρωση. Ο εσπευσμένος γάμος, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι αποτυχημένος και συνήθως οδηγεί αργά ή γρήγορα στο διαζύγιο. Η απρογραμμάτιστη μητρότητα στην εφηβική ηλικία σημαίνει διακοπή της σχολικής εκπαίδευσης και περιορισμούς στην κοινωνική δραστηριότητα και στις κοινωνικές σχέσεις της κοπέλας. Αν μια τέτοια μητρότητα συνοδεύεται και από απουσία συζύγου, τότε, είναι συχνά και αιτία κοινωνικού αποκλεισμού και κοινωνικής πίεσης. Όλα αυτά έχουν ως συνέπεια να βιώνεται η μητρότητα ως καταναγκασμός ή πεπρωμένο, και συντελούν στη συσσώρευση τραυματικών εμπειριών και στη μητέρα αλλά και στο παιδί. Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και έκτρωση

11 H έκτρωση στη χώρα μας παραμένει στην πράξη παράνομη στις περισσότερες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να συνοδεύεται από μυστικότητα και ενοχή. Σύμφωνα με την Εταιρεία Οικογενειακού Προγραμματισμού, η χώρα μας είναι πρώτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ των 15) σε αριθμό ετήσιων εκτρώσεων, αφού υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο γίνονται περίπου 150.000 εκτρώσεις. Βέβαια, οι Ελληνίδες κατέχουν την τελευταία θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όσον αφορά τη χρήση αντισυλληπτικών.

12 Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξουν και περιπτώσεις, όπως είπαμε, που η άμβλωση κρίνεται θεμιτή από το δίκαιο. Τέτοιες περιπτώσεις στην επιστήμη αναγνωρίζονται τέσσερις, δηλαδή άμβλωση που γίνεται για λόγους: ιατρικούς (κίνδυνος ζωής ή σπουδαία και διαρκής βλάβη της υγείας της εγκύου που πιστοποιούνται από δύο γιατρούς), ηθικούς (όταν η σύλληψη έγινε από βιασμό, αποπλάνηση, αιμομιξία, κατάχρηση ανίκανου για αντίσταση), ευγονικούς και κοινωνικούς. Όπως είδαμε λοιπόν, ο Ελληνικός Ποινικός Κώδικας στο άρθρο 304 αναγνώριζε μόνο τους δύο πρώτους, πρόσφατα όμως, με το άρθρο 5 § 3 του Νόμου 821/1978 «περί αφαιρέσεων και μεταμοσχεύσεων βιολογικών ουσιών ανθρώπινης προέλευσης», αναγνωρίστηκε και ο παραπάνω τρίτος λόγος της εκούσιας διακοπής της κυήσεως (ευγονικός) κι έτσι έμμεσα τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε και το παραπάνω άρθρο του Ελληνικού Ποινικού Κώδικα (www.papaki.panteion.gr). Ουσιαστικά δηλαδή στην Ελλάδα το 1986 νομιμοποιούνται οι εκτρώσεις και μία γυναίκα μπορεί μέχρι και τη 12 η εβδομάδα της εγκυμοσύνης της να κάνει έκτρωση, εφόσον συντρέχουν λόγοι και εξεταστεί από την αρμόδια επιτροπή. Αυτό αναφέρει το γράμμα του νόμου. Ωστόσο, στην περίπτωση που η ενδιαφερόμενη απευθυνθεί σε κάποιο ιδιωτικό κέντρο, η εξέταση από επιτροπή δεν πραγματοποιείται, όπως επίσης και σε νοσοκομεία χωρίς οργανωμένη Κοινωνική Υπηρεσία ή άλλη αρμόδια

13 Ο οικογενειακός προγραμματισμός, όπως αναφέρεται και πιο κάτω, αφορά διαδικασίες οι οποίες παρεμβαίνουν στη λειτουργία της γονιμοποίησης και της σύλληψης με σκοπό την αποφυγή ή την επίτευξή τους σε επιθυμητό χρόνο.

14

15 Έτσι, τα σπερματοζωάρια δέχονται τα εκκρίματα των σπερματοδόχων κύστεων, του προστάτη και άλλων αδένων, και σχηματίζουν ένα πυκνόρρευστο γαλακτώδες υγρό, το σπέρμα. Τα σπερματοζωάρια παράγονται σε τεράστιες αριθμητικά ποσότητες. Σε κάθε εκσπερμάτωση μπορεί να περιέχονται συνολικά 200-300 εκατομμύρια σπερματοζωάρια (ή περίπου 100 εκατομμύρια ανά κυβικό εκατοστό). Οι άνδρες των οποίων η περιεκτικότητα του σπέρματος σε σπερματοζωάρια είναι μικρότερη από 25 εκατομμύρια/ml, είναι πρακτικά στείροι. Στειρότητα: Στενά παντελόνια, υψηλή Θ, Χημ. παράγοντες

16

17

18 Το πιο διαδεδομένο αντισυλληπτικό χάπι είναι αυτό που συνδυάζει τις δύο συνθετικές γυναικείες ορμόνες, την προγεστερόνη και τα οιστρογόνα. Η συνηθισμένη συσκευασία περιέχει 21 δισκία, ένα για καθεμιά από τις 21 διαδοχικές ημέρες στις οποίες πρέπει να γίνεται η λήψη τους. Ακολουθεί πάντα ένα χρονικό διάστημα 7 ημερών χωρίς το χάπι, κατά τη διάρκεια του οποίου παρουσιάζεται μια μικρή αιμορραγία από το ενδομήτριο.

19 Από την Arriani Pharmaceuticals S.A. ήρθε στην Ελλάδα το ellaOne ®, ένα καινοτό µ ο προϊόν στον το µ έα της επείγουσας αντισύλληψης, µ ε αποτελεσ µ ατικότητα που παρα µ ένει σταθερή έως και 5 η µ έρες µ ετά τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις ή την αποτυχία της αντισυλληπτικής µ εθόδου. Η δραστική ουσία του ellaOne ®, ulipristal acetate, είναι συνθετικός ρυθ µ ιστής υποδοχέων προγεστερόνης και αναστέλλει ή καθυστερεί την ωορρηξία, προκαλώντας επίσης µ εταβολές στο ενδο µ ήτριο. Η ασφάλεια και η ανεκτικότητά του έχουν τεκ µ ηριωθεί σε περισσότερες από 4.000 γυναίκες. Η συσκευασία περιέχει ένα δισκίο ulipristal acetate 30mg για λήψη από το στό µ α. ELLAONE από την Arriani Pharmaceuticals S.A.

20

21 Προφυλακτικά Το προφυλακτικό είναι συνήθως κατασκευασμένο από λεπτό ελαστικό υμένα και εφαρμόζεται στο ανδρικό πέος λίγο πριν την συνουσία, ενώ αυτό βρίσκεται σε στύση. Ο ρόλος του είναι να εμποδίζει την είσοδο των σπερματοζωαρίων που απελευθερώνονται κατά την εκσπερμάτωση στο γυναικείο κόλπο. Η τοποθέτηση του προφυλακτικού θα πρέπει να γίνεται πριν από οποιαδήποτε επαφή, προκειμένου να αποφεύγεται η έκθεση του κόλπου στα σπερματοζωάρια που τυχόν βρίσκονται στη άκρη του πέους λίγο πριν την εκσπερμάτωση. Αρκετά από τα προφυλακτικά που κυκλοφορούν στο εμπόριο περιέχουν σπερματοκτόνες ουσίες. Παρόλα' αυτά, τα προφυλακτικά είναι λιγότερο αξιόπιστα ως μέθοδος αντισύλληψης από τα αντισυλληπτικά. Το μεγάλο τους όμως πλεονέκτημα είναι η ευκολία απόκτησής τους, μια και πουλιούνται σε όλα τα φαρμακεία και τα περίπτερα, καθώς και ότι είναι φθηνά και εύκολα στη χρήση. Επιπλέον, η χρήση προφυλακτικού ελαττώνει σημαντικά, χωρίς όμως να απομακρύνει τελείως, τον κίνδυνο προσβολής από αφροδίσια νοσήματα και κυρίως από AIDS. Αυτός είναι και ο λόγος της αλματώδους αύξησης της χρήσης τους τα τελευταία χρόνια.

22 Το διάφραγμα Το διάφραγμα είναι ένας λεπτός ελαστικός υμένας που μοιάζει με θόλο και εφαρμόζει στον τράχηλο της μήτρας ακριβώς στην κορυφή του κόλπου. Το ακριβές μέγεθος και το σχήμα καθορίζονται από το γυναικολόγο. Τοποθετείται στην ακριβή θέση από την ίδια τη γυναίκα λίγο πριν την συνουσία και πρέπει να παραμένει εκεί για έξι ώρες περίπου. Η χρήση του θα πρέπει να συνοδεύεται από ειδικό σπερματοκτόνο. Επειδή ο κόλπος είναι όργανο που αλλάζει σχήμα ή διαστάσεις, ο βαθμός προσαρμογής του διαφράγματος θα πρέπει να ελέγχεται κάθε έξι μήνες. 'Όπως και το προφυλακτικό, το διάφραγμα υπάγεται στις μεθόδους αντισύλληψης που το σπέρμα εμποδίζεται να κολυμπήσει μέσα στον τράχηλο και να φθάσει στο ωάριο. Είναι περισσότερο αξιόπιστο ως μέθοδος αντισύλληψης από το προφυλακτικό, αλλά λιγότερο από τα αντισυλληπτικά διότι πρέπει να εφαρμόζει ακριβώς. Δεν παρουσιάζει ανεπιθύμητες ενέργειες και φαίνεται να προσφέρει κάποιο βαθμό προστασίας ενάντια στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας

23 Αρκετός θόρυβος έχει γίνει στο παρελθόν για την πιθανή σχέση των αντισυλληπτικών με τη δημιουργία θρόμβων ή τον καρκίνο. Τα αντισυλληπτικά είναι ακατάλληλα για τις γυναίκες που έχουν προβλήματα ή βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων ή άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων. Επίσης, είναι λιγότερο κατάλληλα για γυναίκες άνω των 35 ετών, ειδικά όταν είναι καπνίστριες. Γενικά, η χορήγησή τους θα πρέπει να γίνεται κάτω από ιατρικές οδηγίες και κανονική παρακολούθηση. Υπάρχει σχέση ανάμεσα στη χρήση αντισυλληπτικών και τη δημιουργία θρόμβων ή τον καρκίνο;

24 Ενδομήτρια σπειράματα Στην κατηγορία αυτή υπάγονται μικρές καμπυλωτές πλαστικές μικροσυσκευές, που έχουν σχήμα σπειροειδές (spiral), δακτυλίου ή θηλιάς. Τοποθετούνται στη μήτρα από το γυναικολόγο και η δράση τους εστιάζεται στο να παρεμποδίσουν το γονιμοποιημένο ωάριο να φθάσει και να εμφυτευτεί στο τοίχωμα της μήτρας. Σε μερικές γυναίκες η χρήση τέτοιων μεθόδων αντισύλληψης προκαλεί έντονη αιμορραγία κατά τη διάρκεια της περιόδου ενώ σε όλες αυξάνεται ο κίνδυνος λοιμώξεων στην περιοχή του ενδομήτριου. Εάν παραμείνουν στη θέση τους, οι μονάδες αυτές μπορούν να είναι αποτελεσματικές μέχρι και δύο χρόνια. Σε κάποιους κύκλους επικρατεί η άποψη ότι η χρησιμοποίηση των ενδομήτριων σπειραμάτων θα πρέπει να συνιστάται μόνο σε γυναίκες οι που δεν προτίθενται να κάνουν άλλα παιδιά. Στις υπόλοιπες, και κυρίως στις νεότερες, μια πιθανή λοίμωξη είναι δυνατόν να προξενήσει στείρωση.

25 Ενδομήτρια σπειράματα

26

27 Μετάδωση AIDS 1. Με τη σεξουαλική επαφή. 2. Με το μολυσμένο αίμα. - Με τη χρησιμοποίηση μολυσμένης σύριγγας ή βελόνας. - Με τη μετάγγιση μολυσμένου αίματος ή προϊόντων αίματος, -Με την έκθεση εξωτερικών πληγών σε σημαντική ποσότητα μολυσμένου αίματος ή σωματικού υγρού. 3. Από τη μητέρα στο έμβρυο ή το βρέφος. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί, όταν η μητέρα είναι φορέας του ιού, με τους εξής τρόπους:α) μέσα από τον πλακούντα κατά την εγκυμοσύνη, β) κατά τη διάρκεια της γέννας και γ) με το θηλασμό. 4. Από εργαλεία ή διάφορα αντικείμενα που μπορεί να έχουν αίμα και δεν έχουν αποστειρωθεί.

28 ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΟΡΕΩΝ AIDS 20012004 ΗΠΑ900.000950.000 Δ. ΕΥΡΩΠΗ540.000580.000

29

30 Η ετήσια έκδοση του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) που παρουσιάζει τα συνολικά δεδομένα ως τις 31 Oκτωβρίου 2009, έχει ώς εξής: Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) Το ΗΙV στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία (Πηγή: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ - ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.)

31 http://www.hivaids.gr/homepage.php?id=pli roforisi/deltio

32

33

34

35 Ειδικά στην Ελλάδα, δεν είναι ασθένεια των ομοφιλοφίλων!

36 Προφυλακτικό και διάφραγμα: η καλύτερη πρόληψη.

37

38