Μητρικός θηλασμός Διατροφή νεογεννήτου

Παρουσίαση με θέμα: "Μητρικός θηλασμός Διατροφή νεογεννήτου"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Μητρικός θηλασμός Διατροφή νεογεννήτου
Τριανταφυλλίδου Αντιγόνη

2 Μητρικός θηλασμός Το μητρικό γάλα συστήνεται ως η αποκλειστική διατροφική πηγή για το βρέφος μέχρι την ηλικία των 5 μηνών και στη συνέχεια καλό είναι να συνεχίζεται και μετά την προσθήκη των στερεών τροφών. Το οφέλη του μητρικού γάλακτος είναι άμεσα και μακροπρόθεσμα για το παιδί.

3 Σύσταση του μητρικού γάλακτος
Πρωτείνη (1,6g/dl/ημέρα):Καζείνη και πρωτείνη ορού γάλακτος κυρίως α-λακταλβουμίνη(30:70) Λίπος:50% των θερμίδων 12%=λιπαρά οξέα μέσης αλύσου Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα πολύ μακράς αλύσου(LCPUFAs)όπως αραχιδονικό και δοκοσακαεξανοικό οξύ που προέρχονται από το λινολεικό και το λινολενικό οξύ Η σύνθεση σε λιπος του μητρικού γάλακτος είναι ποικίλει και επηρεάζεται από(2.2 to 4.7 g/dL) Τη διάρκεια του θηλασμού Την ώρα της ημέρας Τη φάση του θηλασμού( η περιεκτικότητα σε λίπος αυξάνει προς το τέλος κάθε θηλασμού) Υδατάνθρακες: 40%των θερμίδων(λακτόζη και ολιγοσακχαρίτες) Μέταλλα και ιχνοστοιχεία Βιταμίνες

4 ‘Άμεσα οφέλη του μητρικού θηλασμού
Τα άμεσα οφέλη του μητρικoύ γάλακτος αφορούν: στη βελτίωση της λειτουργίας του γαστρεντερικού συστήματος Στην άμυνα του οργανισμού του βρέφους στις λοιμώξεις Στην πρόληψη οξέων λοιμώξεων π.χ. οξεία μέση ωτίτιδα

5 Επίδραση του μητρικού γάλακτος στο πεπτικό σύστημα
Διάφορα συστατικά του μητρικού γάλακτος βελτιώνουν στην ανάπτυξη και κινητικότητα του πεπτικού συστήματος του βρέφους βελτιώνοντας έτσι την ωρίμανση του Άλλοι παράγοντες δρουν προστατευτικά και ελαττώνουν τον κίνδυνο σοβαρών λοιμώξεων όπως είναι η νεκρωτική εντεροκολίτιδα. Αυτοί οι παράγοντες είναι: Ορμόνες(κορτιζόλη,σωματοστατίνη,IGF,ινσουλίνη) Αυξητικοί παράγοντες(EGF, αυξητικοός παράγοντας των νευρώνων, Διαβιβαστές του πεπτικού συστήματος(νευροτενσίνη και μοτιλίνη) Ελεύθερα αμινοξέα(ταυρίνη,γλουταμίνη) Αντιφλεγμονώδεις παράγοντες(ιντερλευκίνη 10) Ένζυμα Ανοσοσφαιρίνες(IgG,IgA) Ευνοεί τον αποικισμό του εντέρου με μικροοργανισμούς που δρουν προστατευτικά όπως οι γαλακτοβάκιλλοι και το Bifidobacteria

6 Συγκριτικά με το τροποποιημένιο γάλα αγελάδας το μητρικό γάλα έχει βρεθεί ότι :
Αυξάνει την ταχύτητα γαστρικής κένωσης Αυξάνει την δραστικότητα της λακτάσης στα πρόωρα νεογνά Ελαττώνει την διαπερατότητα του εντερικού βλεννογόνου από μικρόβια νωρίς στη ζωή στα πρόωρα νεογνά προστατεύοντας τα από λοιμώξεις Ελαττώνει τον κίνδυνο νεκρωτικής εντεροκολίτιδας στα πρόωρα νεογνά. Τα πρόωρα που τρέφονται με μητρικό γάλα έχουν μικρότερη επίπτωση ΝΕΚ συγκριτικά με τα πρόωρα που τα τρέφονται με τροποποιημένο γάλα.

7 Αντιμικροβιακοί παράγοντες
Το μητρικό γάλα περιέχει μια πλειάδα παραγόντων με αντιμικροβιακές ιδιότητες που δρουν έτσι προστατευτικά από τις λοιμώξεις Tα κοινά χαρακτηριστικά αυτών των παραγόντων είναι: Διατηρείται η δράση τους καθόλη τη διάρκεια του θηλασμού Είναι ανθεκτικοί στη καταστροφή τους από τα ένζυμα του πεπτικού συστήματος του βρέφους Δρουν στην επιφάνεια των βλεννογόνων(πεπτικού, αναπνευστικού και ουροποιητικού συστήματος)

8 Οι αντιμικροβιακοί αυτοί παράγοντες είναι:
Πρωτείνες (λακτοφερίνη, λυσοζύμη, και IgA ορού) Λιπίδια :Τα προϊόντα του μεταβολισμού των λιπιδίων φαίνεται ότι έχουν αντιμικροβιακή δράση Υδατάνθρακες (Ολιγοσακχαρίτες ,γλυκοπρωτείνες τα)α οποία αλλάζουν των εντερική χλωρίδα ευνοώντας την ανάπτυξη των λακτοβάκιλλων και των Bifidobacteria) Λευκά αιμοσφαίρια(ουδετερόφιλα και μακροφάγα)

9 Πρόληψη νοσημάτων κατά τη διάρκεια του θηλασμού
Ο μητρικός θηλασμός προφυλάσσει από νοσήματα Στις αναπτυσσόμενες χώρες η νοσηρότητα και η θνησιμότητα των βρεφών που θηλάζουν είναι σαφώς μικρότερη συγκριτικά με εκείνη των βρεφών που δεν θηλάζουν. Επίσης η επίπτωση της γαστρεντερίτιδας και των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος σε αυτές τις χώρες είναι επίσης μικρότερη στα θηλάζοντα βρέφη. Στις ανεπτυγμένες χώρες ή επίπτωση οξέων νοσημάτων είναι χαμηλότερη στα θηλάζοντα βρέφη

10 Πρόληψη νοσημάτων κατά τη διάρκεια του θηλασμού
Η συχνότητα νοσηλείας και νοσηρότητας κατά τη διάρκεια του 1ου χρόνου ζωής είναι επίσης χαμηλότερη στα βρέφη που θηλάζουν. Σε πρόσφατη έρευνα από 42 χώρες έχει και αφορούσε το 90% όλων των θανάτων στην παιδική ηλικία διαπιστώθηκε ότι ο μητρικός θηλασμός ήταν η παράμετρος ου σχετιζόταν με την μεγαλύτερη ελάττωση στη θνησιμότητα. Τα παιδιά που θηλάζουν συγκριτικά με τα παρουσιάζουν λιγότερο συχνά γαστρεντερίτιδα,νοσήματα του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, οξεία και υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα και ουρολοιμώξεις.

11 Μακροπρόθεσμα οφέλη του μητρικού θηλασμού
Ο μητρικός θηλασμός ελαττώνει την επίπτωση των οξέων νοσημάτων στα θηλάζοντα βρέφη ακόμα και μετά τη διακοπή του δηλαδή η προστατευτική δράση του μητρικού γάλακτος διαρκεί και αργότερα. Αυτή η προστατευτική δράση του μητρικού γάλακτος και μετά τη διακοπή του μητρικού θηλασμού φαίνεται να σχετίζεται με τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού.

12 Ο μητρικός θηλασμός επίσης προστατεύει από :
Παχυσαρκία( Η δράση σχετίζεται με τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού) Καρκίνο(Λέμφωμα και λευχαιμία Εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου στην ενήλικη ζωή(Ελαττώνει την επίπτωση των προδιαθεσικών παραγόντων στης καρδιαγγειακής νόσου δηλαδή την δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία και αύξηση της CRP) Προστασία από εμφάνιση αλλεργιών Προστασία από εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη Καλύτερη ψυχοκινητική εξέλιξη στα θηλάζοντα βρέφη Επίδραση στην όραση-προστασία από εμφάνιση αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότητας στα πρόωρα που θηλάζουν Ελάττωση του stress στα θηλάζοντα βρέφη

13 Σε όλα τα θηλάζοντα βρέφη χορηγούμε 400 IU βιταμίνης D ημερησίως.

14 Αντενδείξεις μητρικού θηλασμού
Αίτια από τη μητέρα: Χρόνια νοσήματα(κακοήθειες, βαριά κυκλοφορική, αναπνευστική, νεφρική ανεπάρκεια) Λήψη ορισμένων φαρμάκων από τη μητέρα (αντονεοπλασματικά, λίθιο, φαινυλοβουταζόνη,αλκαλοειδή της εργοταμίνης, αντιυπερτασικά) Λοιμώξεις(φυματίωση της μητέρας με θετικά πτύελα-Νόσηση ή φορεία HIV –ηπατίτιδα Β-δερματική βλάβη στο μαστό από ερπητοιό-μηνιγγίτιδα ή σηψαιμία της μητέρας) Προβλήματα από το μαστό(ανωμαλίες θηλής-ραγάδα θηλής)

15 Αίτια από το βρέφος: Σοβαρή προωρότητα
Συγγενείς ανωμαλίες όπως λαγώχειλος,λυκόστομα) Βαριές κακώσεις ή βλάβες του ΚΝΣ Γαλακτοζαιμία

16 Τροποιημένο γάλα αγελάδας(infant fomula)
Ποσοτική και ποιοτική τροποποίηση του λευκώματος του αγελαδινού γάλακτος(Ελάττωση στης ολικής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη ώστε να είναι 1,5gr/dl και ελάττωση της σχέσης καζεΐνης /πρωτεΐνες ορού γάλακτος) Προσθήκη αμινοξέων ‘όπως μεθειονίνη, ταυρίνη Προσθήκη νουκλεοτιδίων Προσθήκη υδατανθράκων και κυρίως λακτόζης Ποιοτική τροποποίηση του λίπους(ελάττωσης των κεκορεσμένων λιπαρών οξέων και αύξηση των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων μακράς αλύσου(λινολεικό και λινολενικό).Επίσης αύξηση των λιπαρών οξέων μέσης αλύσου Προσθήκη βιταμινών ώστε με τη σωστή πρόσληψη να καλύπτονται οι ναάγκες των βρεφών σε αυτές Προσθήκη σιδήρου Αφαίρεση νατρίου

17 Οδηγίες για τη σίτιση του βρέφους με biberon
Καλή πλύση των μπουκαλιών και των θηλών με νερό και σαπούνι.Α ποστείρωσή τους μέχρι τον 4ο μήνα. Παρασκευή του γάλακτος με χλιαρό νερό. Μέχρι τον 4ο μήνα το γάλα πρέπει να βράζεται για τουλάχιστον 5 λεπτά. Δεν προστίθεται ποτέ το νερό καυτό γιατί καταστρέφονται οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Προσθήκη της σκόνης του γάλακτος στη σωστή αναλογία(1 κοφτή μεζούρα στα 30ml νερού συνήθως ή λλοιώς να ακολουθούνται αυστηρά οι οδηγίες στο κουτί). Το έτοιμο γάλα στο μπουκάλοιμπορεί να διατηρείται χωρίς να ανοιχτεί ξανά στο ψυγείο μέχρι 24 ώρες. Πριν από τη χορήγηση στο βρέφος ζεσταίνεται σε μπαιν μαρί. Τα υπολείμματα πρέπει να απορρί[πτονται και να μην χρησιμοποιούνται. Να γίνεται έλεγχος της ροής της θηλής Συχνή αντικατάσταση των θηλών Το βρέφος δεν πρέπει να σιτίζεται τελείως ξαπλωμένο(κίνδυνος εμφάνισης ΟΜΩ) Το γάλα στο μπουκάλι κατά τη διάρκεια της σίτισης πρέπει να καλύπτει όλη τη θηλή για αποφυγή κατάποσης αέρα.

18 Σίτιση πρόωρου νεογνού
Τα πρόωρα νεογνά έχουν μεγαλύτερες διατροφικές ανάγκες συγκριτικά με τα τελειόμηνα προκειμένου να έχουν φυσιολογική αύξηση στη νεογνική περίοδο .Οι λόγοι γι΄ αυτό είναι: Τα νεογνά που γεννιούνται στην αρχή του τελευταίου τριμήνου παρουσιάζουν υπολειπόμενη αύξηση λόγω της μειωμένης θρέψης κατά την ενδομήτρια ζωή Ιατρικά προβλήματα κατά τη νεογνική περίοδο όπως υπόταση, υποξία, οξέωση, λοίμωξη, και εγχειρήσεις αυξάνουν τις ενεργειακές ανάγκες και κατά συνέπεια τις διατροφικές ανάγκες Εμπόδια στη φυσιολογική αύξηση είναι η φυσιολογική ανωριμότητα του πεπτικού συστήματος του πρόωρου στην οποία συμπεριλαμβάνεται η ελαττωμένη κινητικότητα του πεπτικού γαστρεντερικού συστήματος και η ελαττωμένη δραστικότητα των πεπτικών ενζύμων και θεραπείες όπως τα κορτικοστεροειδή

19 Για την σίτιση του πρόωρου νεογνού χρησιμοποιείται το μητρικό γάλα εμπλουτισμένο με ενισχυτές ή αν αυτό δεν είναι δυνατό το γάλα ειδικό για πρόωρα(μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε λίπος,πρωτείνες και υδατάνθρακες) Ανάγκες σε πρωτείνη:3,5-4g/kg/ημέρα Θερμίδες;120kcal/kg

20

21 Προσθήκη στερεών τροφών
Η εισαγωγή στερεών τροφών στο διαιτολόγιο γίνεται από τον 5ο μήνα της ζωής. Κατά την ηλικία αυτή το βρέφος μπορεί να στηρίζει καλά το κεφάλι ,κάθεται υποβασταζόμενο σε μαξιλάρια, εκτελεί μασητικές κινήσεις ,καταπίνει τρο΄φές που δεν έιναι υδαρείς,ξεχωρίζει γεύσεις και επιθυμεί ή αποστρέφεται γεύσεις. Οι τροφές που προστίθενται σταδιακά είναι : Τα δημητριακά Τα φρούτα Τα λαχανικά Το κρέας Το αυγό Το Ψάρι Η προσθήκη κάθε καινούργιας τροφής καλό είναι να απέχει από την άλλη κατά μια εβδομάδα,’ώστε να είναι δυνατό να ελέγχθει τυχόν αλλεργία του βρέφους σε κάποια τροφή. Επίσης με την έναρξη των στερεών τροφών αρχίζει και η χορήγηση νερού.

22

23 Διατροφή μετά το 1ο χρόνο ζωής
Είναι μια μεταβατική περίοδος όπου το παιδί μαθαίνει σιγά –σιγά να τρώει μη πολτοποιημένες τροφές και εντάσσεται στο διαιτολόγιο της οικογένειας Κανονικά σε ηλικάι 18 μηνών το νήπιο πρέπει να μπορεί να τρώει μικρές ποσότητες φαγητού κρατώντας πηρούνι ή κουτάλι. Μετά το 2ο χρόνο ζωής το διαιτολόγιο του νηπίου πρέπει να είναι πλήρες και ποικίλο ώστε να εξασφαλίζεται ο φυσιολογικός ρυθμός αύξησης.

24 Το καθημερινό διαιτολόγιο πρέπει να περιλαμβάνει τροφές από τις 4 κύριες ομάδες που είναι:
1η ομάδα:Κρέας, ωάρι ,κοτόπουλο,αυγό, όσπρια 2η ομάδα:γάλα, γαλακτοκομικά προιόντα 3η ομάδα:ψωμί, ζυμαρικά,ρύζι,και άλλα δημητριακά 4η ομάδα:φρούτα και λαχανικά

25 Θερμιδικές ανάγκες (kcal/kgr/ημέρα)
Ανάγκες σε πρωτείνη(gr/kgr/ημέρα) Βρέφη 0-6 μηνών 115 2,2 7-12 μηνών 105 2 Παιδιά 1-3 ετών 100 1,8 4-6 ετών 85 1,5

26 Οι τροφές της 1ης ομάδας είναι η κύρια πηγή πρωτεινών και αμινοξέων και ε΄πιναι απαραίθτητες για τη σωστή ανάπτυξη και διάπλαση του παιδιού.Τα αμινοξέα χρησιμοποιούνται για τη σύνθεση πρωτεινών του οργανισμού(ιστοί, ένζυμα,ορμόνες,αντισώματα). Οι πρωτείνες των ζωικών τροφών πλεονεκτούν έναντι των πρωτεινών των φυτικών τροφών γιατί:είναι πλουσιότερες στα παπαραίτητα αμινοξέα και γιατί πέπτονται πιο εύκολα και απορρο΄φώνται σε μεγαλύτερο ποσοστό. Οι τροφές της πομάδας αυτής αποτελούν και την κύρια πηγή ορισμένων ιχνοστοιχείων όπως σιδήρου και ψυδαργύρου..Στις ζωικές τροφές ο σίδηρος βρίσκεται κατά 40% με τη μορφή της αίμης ο οποίος απορροφάται σε μεγάσλο ποσοστό και δεν επηρεάζεται από τηνλοιπή σύνθεση του γεύματος. Αντίθετα ο σίδηρος των φυτικών τροφών και ο σίδηρος των ζωικών τροφών που δεν βρίσκεται με τη μορφή της αίμης απορροφάται σε μικρό ποσοστό και επηρεάζεται από τη λοιπή σύνθεση του γεύματος. Επίσης οι τροφές της 1ης ομάδας είναι πλούσιες σε βιατμίνες Α,D,θειαμίνη,ριβοφλαβίνη και Β12.

27 Οι τροφές της 2ης ομάδας είναι απαραίτητες γιατί πρακτικά αποτελούν τη μοναδική πηγή απορροφήσιμου ασβεστίου..Ημερήσιο διαιτολόγιο που περιλαμβάνει Ca λιγότερο από 300mg χαρακτηρίζεται ως οστεοπενικό.Οι ημερήσιες ανάγκες των παιδιών σε Ca φτάνουν τα 800mg και καλύπτονται με 700ml γάλακτος ή περ΄που 100mgr σκληρού τυριού(γραβιέρα,κασέρι). Οι τροφές αυτής της κατηγοράς επίσης περιέχουν σημαντική ποσότητα πρωτείνης υψηλής βιολογικής αξίας αι λίπους. Γάλα κατάλληλο για τα παιδιά μηπιακής,προσχολικής και σχολικής ηλικίας είναι το πλήρες αγελαδινό. Σε παιοδιά μικρότερα των 2 ετών δεν πρέπει να χορηγούνται τα μερικώνς αποβουτηρομένα γάλατα. Τα πλήρως αποβουτηρωμένα γάλατα δεν πρέπει να δίδονται σε παιδιά ηλικίας <5 ετών. Οι τροφές των 2 πρώτων ομάδων με εξάιρεση τα όσπρια αποτελούν κα σημαντική πηγή λίπους.

28 Το λίπος παοτελεί συμπυκνωμένη μορφή ενέργειας και μέσο για τη πρόσληψη και απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών. Μετά τη συμπλ’ήρωση του 2ου έτους της ζωής: Το λ’ίπος πρέπει να καλύπτει μέχρι το 30% της θερμιδικής αξίας της διατροφής Τα κεκερεσμένεα λιπαρά οξέα να αντισοιχούν στο 1/3 του συνόλου των λιπαρών οξέων .Τα υπόλοιπα 2/3 των λιπαρών ιξέων πρέπει να καλύπτονται από τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα σε ίσα περίπου μέρη. Το ποσό τη;ς χοληστερ’όλης της τροφής να μην υπερβαίνει Τα 300mgr/ημέρα. Οι ζωικές τροφές προμηθεύουν περίπου το 55-60% των κεκορεσμένων λιπαρών οξέων Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα βρίσκονται στα φυτικά έλεαια και στα ψάρια. Χοληστερόλη περιέχουν μόνο οι ζωικές τροφ’ές.

29 Οι τροφές της 3ης ομάδας περιέχουν κυρίως πολυσακχαρίτες και φυτικές όνες και είναι καλή πηγή ενέργειας για το παιδί. Περίεχουν είσης σμαντικά ποσά πρωτεινών και βιταμινών του συμπλέγματος Β.

30 Φυτικές ίνες περιέχονται τόσο στη 3η όσο και στη 4η ομάδα.
Αυξάνουν το όγκο και τη συχνότητα των κενώσεων Προλαμβάνουν παθήσεις του πεπτικού συστήματος όπως ευερέθιστο κόλο και καρκίνο του παχέος εντέρου.

31