Η διαπολιτισμική εκπαίδευση

Παρουσίαση με θέμα: "Η διαπολιτισμική εκπαίδευση"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η διαπολιτισμική εκπαίδευση
Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης Τα 8 Χαρακτηριστικά του αναμορφωμένου σχολείου Εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Υποθέσεις για τις δυσκολίες διείσδυσης της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην Ελλάδα Το Θετικιστικό και το Διαπολιτισμικό Παράδειγμα Δυο Διακριτές πολιτικές (φιλελεύθερη και Αναγνώριση της Διαφοράς) Παρανοήσεις και Παρερμηνείες Κυρίαρχα Διαπολιτισμικά Μοντέλα Παραδείγματα πολυπολιτισμικών κοινωνινών (Καναδάς και Σουηδία)

2 Θεωρίες μάθησης Τόσο οι θεωρητικές μας αντιλήψεις όσο και οι θεωρίες μάθησης είναι προσδιορισμένες χωροχρονικά και κοινωνικά, που σημαίνει ότι διαμορφώνονται και μεταβάλλονται ανάλογα με τις ποικίλες συνθήκες που προσδιορίζουν τη λειτουργία μιας κοινωνίας σε μια ορισμένη χρονική περίοδο. Εκπαιδευτικό σύστημα/Βιομηχανική κοινωνία Βασική του επιδίωξη είχε την εκμάθηση των ίδιων πραγμάτων, με τον ίδιο τρόπο, από όλους τους μαθητές. Ο βαθμός εμπέδωσης των διδασκόμενων γνώσεων διαπιστωνόταν με γραπτές εξετάσεις.

3 ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑΣ
Σήμερα, με τα εθνικά γεωπολιτικά σύνορα και όρια να φθίνουν συνεχώς, η έννοια της διαφορετικότητας και του «ξένου» είναι πλέον διαφορετικές. Η τεχνολογική πρόοδος σημαίνει ότι η Δύση μπορεί (και επιβάλλει) την ηγεμονία της πάνω σε αυτά τα οποία βλέπουμε και ακούμε, στον τρόπο που μιλάμε, και, σε τελευταία ανάλυση και στον τρόπο που σκεφτόμαστε. Οι δορυφόροι και το διαδίκτυο μεταφέρουν στα σπίτια μας κάθε γωνιά του κόσμου στον οποίο ζούμε.

4 ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Ποια μορφή θα πρέπει να λάβει μια προσπάθεια σχολικής μεταρρύθμισης αναφορικά με τις ραγδαίες κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές; Ποια θα είναι η κατεύθυνση της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης και πολυπολιτισμικότητας από εδώ και πέρα; ?

5 Η διαπολιτισμική εκπαίδευση
Η διαπολιτισμική εκπαίδευση, θα πρέπει να λογίζεται, ως μια διαδικασία μεταρρύθμισης με στόχο το μετασχηματισμό του σχολείου και της κοινωνίας, ώστε να παρέχονται σε όλους τα μέσα να εκφραστούν ως ατομικές και συλλογικές προσωπικότητες, να προβάλουν τις δικές τους πολιτισμικές απαιτήσεις και να έχουν την υποστήριξη και τη συνεργασία του κράτους στην αναζήτηση πολιτιστικής ταυτότητας, ελευθερίας και αυτοεκπλήρωσης. Θα πρέπει δηλαδή, να δίδεται έμφαση στην προσωπική έκφραση, την αναζήτηση πολιτιστικής ταυτότητας και την αυτοπραγμάτωση του ατόμου.

6 Η διαπολιτισμική εκπαίδευση
Η διαπολιτισμική εκπαίδευση στοχεύει: σε ουσιώδεις αναθεωρήσεις του εκπαιδευτικού συστήματος και του σχολείου εν γένει και δεν αρκείται μόνο στη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών για τον εφοδιασμό των μαθητών με γνώσεις και ικανότητες τέτοιες, που θα τους καταστήσουν εφάμιλλους με τους γηγενείς μαθητές. Οι αλλαγές αυτές κρίνονται απαραίτητες, προκειμένου το εκπαιδευτικό σύστημα να ανταποκριθεί στη σημερινή πολυπολιτισμική πραγματικότητα και στις ανάγκες όλων των μαθητών.

7 Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται σημαντική πρόοδος στη μελέτη θεμάτων διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυση των βασικών συστατικών στοιχείων της. Σύμφωνα και με τον Banks (1999), πέντε είναι οι διαστάσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό και την αποτελεσματική λειτουργία ενός διαπολιτισμικού σχολικού προγράμματος.

8 Ενσωμάτωση του Περιεχομένου
Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Banks. (1999). An Introduction to Multicultural Education (2nd ed.). Boston: Allynand Bacon. Ενσωμάτωση του Περιεχομένου Δημιουργία μιας Σχολικής Κουλτούρας & Σχολικής Δομής Ενδυνάμωσης Παιδαγωγική Ισοτιμίας Διαδικασία Οικοδόμησης της Γνώσης Μείωση της Προκατάληψης

9 Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
1) ενσωμάτωση του περιεχομένου. Η ενσωμάτωση του περιεχομένου είναι ο βαθμός στον οποίο οι διδάσκοντες χρησιμοποιούν παραδείγματα, δεδομένα και πληροφορίες από μία πληθώρα πολιτισμών και ομάδων για να απεικονίσουν τις βασικές έννοιες, αρχές, γενικεύσεις και θεωρίες σε ένα θεματικό χώρο ή επιστημονικό πεδίο

10 Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης (συν. 2η)
2) διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης. Η διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης σχετίζεται με τον βαθμό που οι διδάσκοντες βοηθούν τους μαθητές να κατανοήσουν, να ερευνήσουν και να προσδιορίσουν με ποιο τρόπο οι έμμεσες πολιτισμικές αντιλήψεις, τα πλαίσια αναφοράς, οι προοπτικές και οι μεροληπτικές προσεγγίσεις ενός επιστημονικού πεδίου επηρεάζουν τους τρόπους οικοδόμησης της γνώσης μέσα σε αυτό

11 Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
3) μείωση της προκατάληψης. Η μείωση της προκατάληψης εστιάζει στα χαρακτηριστικά των φυλετικών στάσεων των μαθητών και πώς μπορούν να τροποποιηθούν μέσα από μεθόδους και υλικά διδασκαλίας

12 Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
4) παιδαγωγική ισοτιμίας. Η παιδαγωγική ισοτιμίας αναφέρεται στις περιπτώσεις που οι διδάσκοντες τροποποιούν τη διδασκαλία τους με τρόπους που να διευκολύνουν την ακαδημαϊκή πρόοδο των μαθητών διαφορετικών φυλετικών, πολιτισμικών και κοινωνικο-ταξικών ομάδων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από διάφορους τρόπους διδασκαλίας που συνάδουν με το ευρύτερο φάσμα μορφών εκμάθησης στα πλαίσια διαφορετικών πολιτισμικών και εθνικών ομάδων

13 Οι 5 διαστάσεις τις διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
5) μία σχολική κουλτούρα και σχολική δομή ενδυνάμωσης. Η τελευταία σημαντική διάσταση ενός ολοκληρωμένου διαπολιτισμικού προγράμματος διδασκαλίας είναι μία κοινωνική κουλτούρα και δομή ενδυνάμωσης η οποία περιγράφει τη διαδικασία αναδιάρθρωσης της κουλτούρας και οργάνωσης του σχολείου ώστε οι μαθητές από διαφορετικές φυλετικές, εθνικές και κοινωνικο-ταξικές ομάδες να βιώσουν εκπαιδευτική ισότητα και ενδυνάμωση.

14 Τα 8 Χαρακτηριστικά του αναμορφωμένου σχολείου
Το αναμορφωμένο, όμως, αυτό σχολείο, που θα αποτελεί παράδειγμα των πέντε διαστάσεων της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, θα πρέπει σύμφωνα με τον Banks και Μάρκου να διαθέτει και τα ακόλουθα οκτώ χαρακτηριστικά: Οι διδάσκοντες και οι διευθυντές του σχολείου θα πρέπει να έχουν υψηλές προσδοκίες για όλους τους μαθητές και να ανταποκρίνονται σε αυτούς με τρόπο θετικό, γεμάτο φροντίδα Το σχολείο θα πρέπει να διαθέτει ένα επίσημα καθιερωμένο πρόγραμμα διδασκαλίας, που να αντανακλά και να ικανοποιεί τις ανάγκες των ποικίλων πολιτισμικών και εθνικών ομάδων, καθώς και των δύο φύλων

15 Τα 8 Χαρακτηριστικά του αναμορφωμένου σχολείου (συν.)
Οι μορφές διδασκαλίας καλό θα είναι να ταιριάζουν με το μαθησιακό πολιτισμικό προφίλ των μαθητών καθώς και με τους τρόπους ενεργοποίησης των κινήτρων τους Οι διευθυντές και οι διδάσκοντες επιβάλλεται να δείχνουν σεβασμό στο πολιτιστικό υπόβαθρο των μαθητών τους Το διδακτικό υλικό που χρησιμοποιείται στο σχολείο καλό είναι να παρουσιάζει γεγονότα, καταστάσεις και αντιλήψεις από την οπτική γωνία ενός ευρέως φάσματος πολιτισμικών, εθνικών και φυλετικών ομάδων

16 Τα 8 Χαρακτηριστικά του αναμορφωμένου σχολείου
Οι διαδικασίες αξιολόγησης και εξέτασης που χρησιμοποιούνται στο σχολείο πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένες ως προς τις πολιτισμικές διαφορές των μαθητών Η σχολική κουλτούρα και το άδηλο πρόγραμμα διδασκαλίας θα πρέπει να αντανακλούν την πολιτισμική διαφορετικότητα Τέλος, καλό θα ήταν να καταρτίζεται ένα αποτελεσματικό και συνεκτικό διαπολιτισμικό πρόγραμμα διδασκαλίας, όπου οι σχολικοί σύμβουλοι θα έχουν μεγάλες προσδοκίες για τους μαθητές από διαφορετικές εθνικές και γλωσσικές ομάδες και θα τους βοηθούν να θέτουν και να υλοποιούν θετικούς στόχους σταδιοδρομίας.

17 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Συμπεραίνουμε πως η κατάλληλη εκπαίδευση των εκπαιδευτικών στο διαπολιτισμικό μοντέλο αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στην προώθησή του. Προώθηση του μοντέλου αυτού σημαίνει: Προώθηση της ομαδικής εργασίας, με παροχή ευκαιριών για συνεργασία και συζήτηση μεταξύ των μαθητών και ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής τους. Ανάπτυξη ενός συστήματος επικοινωνίας, στα πλαίσια του οποίου οι μαθητές συνδιαλέγονται μεταξύ τους και με τον εκπαιδευτικό, και παίρνουν πρωτοβουλίες.

18 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Ανάθεση στους μαθητές των ρόλων του υπεύθυνου, ενεργού υποκειμένου, που αποφασίζει υπεύθυνα και συνεργάζεται αρμονικά στην τάξη. Θεώρηση της βαθμολογίας ως μέσου αυτογνωσίας και όχι ως μέσου σύγκρισης με τους άλλους. Ενίσχυση των εσωτερικών κινήτρων του ενδιαφέροντος, της περιέργειας, της επιθυμίας για προσωπική διαμόρφωση του περιβάλλοντος κόσμου.

19 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Υποθέσεις για τις δυσκολίες διείσδυσης της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην Ελλάδα Το μικρό σχετικά χρονικό διάστημα Τον περιορισμό της διείσδυσης του διαπολιτισμικού παραδείγματος στο χώρο της Προσχολικής και της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Η έλλειψη μιας μεθοδολογίας αλλαγών της εκπαιδευτικής διαδικασίας, η οποία θα προσδιόριζε τις υπάρχουσες αδυναμίες, θα τις μελετούσε, θα πρότεινε λύσεις μικρής ή μεγάλης κλίμακας, τις οποίες θα προωθούσε και θα αξιολογούσε.

20 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Οι απόψεις των εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία μάθηση (Παγιωμένες απόψεις) Το κυρίαρχο παράδειγμα είναι το ακόλουθο: Η διδασκαλία ταυτίζεται με τη μετάδοση πληροφοριών στους μαθητές Η μάθηση ταυτίζεται με την απόκτηση των πληροφοριών, συχνά με αποστήθιση Η αξιολόγηση της μάθησης είναι αθροιστική. Στοχεύει να προσδιορίσει το πόσο πέτυχαν οι μαθητές να αποκτήσουν τις πληροφορίες που διδάχθηκαν.

21 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Η ποιότητα της επιστημονικής γνώσης των εκπαιδευτικών Ραγδαία αύξηση των επιστημονικών γνώσεων σε πολλούς τομείς σε συνδυασμό με την έλλειψη συστηματικής επιμόρφωσης… Η απροθυμία να παραχωρήσουν μέρος της «εξουσίας» στους μαθητές τους

22 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Η εκπαιδευτική παράδοση εντός της οποίας λειτουργούν οι εκπαιδευτικοί και της οποίας είναι «πνευματικά τέκνα» Αναρωτιούνται για παράδειγμα: γιατί να αναθέσουν στις ομάδες την επίλυση προβλήματος? Γιατί να μην προτιμήσουν να τους κρατήσουν ήσυχους να τους δώσουν ευκαιρίες για πρακτική εξάσκηση και στο τέλος να τους αξιολογήσουν αν τις έχουν μάθει?

23 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Τα ασφυκτικά πλαίσια που προσδιορίζουν τα Αναλυτικά Προγράμματα και οι εξετάσεις Το αναλυτικό πρόγραμμα και ειδικότερα η εντολή για να διδαχτεί ολόκληρη η προβλεπόμενη ύλη είναι ανασταλτικός παράγοντας για την προώθηση των θέσεων της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην καθημερινή διδακτική πρακτική. Δεν υπάρχει χρόνος για να «φέρουν» όλους τους μαθητές τους στο ίδιο υψηλό επίπεδο.

24 εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης
εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης Να συμβιβαστούν, να σιγουρευτούν ότι δίδαξαν…, Κοινωνία-βαθμοί, τεστ Γονείς-βαθμοί Οι απόψεις των μαθητών για τη διδασκαλία και τη μάθηση σε σχέση με τους προσωπικούς τους στόχους

25 To Συμβατικό Παράδειγμα
Το Συμβατικό Παράδειγμα Μία αντικειμενική Πραγματικότητα Αποφυγή Υποκειμενικότητας του Ερευνητή Σκοπός της Επιστήμης είναι η ανακάλυψη της Αντικειμενικής Φύσης της Πραγματικότητας και η Πρόγνωση / Έλεγχος των Φαινομένων

26 Το Θετικιστικό Παράδειγμα
Κυρίαρχο μέχρι πρόσφατα Μετάδοση συγκεκριμένων πληροφοριών, «σταθερής και έγκυρης» γνώσης, μέσω προκαθορισμένου γραπτού υλικού Η γνώση είναι αμετάβλητη Ενεργός ρόλος του Εκπαιδευτικού – Πομπού Παθητικός ρόλος του Μαθητή – Δέκτη Κριτική: Επιφανειακή μάθηση Απομνημόνευση και μηχανική αναπαραγωγή ΜΗ Δόμηση Γνώσης

27 Το Διαπολιτισμικό Παράδειγμα
Ερμηνευτική Έρευνα Αναθεώρηση Υπαρχουσών Δομών Εμφάνιση Νέων Δομών Αλληλεπίδραση και βαθιά Κατανόηση Φαινομένων Η γνώση είναι προσωρινή, εξελικτική, μη αντικειμενική, και μεσολαβούσα κοινωνικά και πολιτισμικά

28 Το Διαπολιτισμικό Παράδειγμα (Ι)
Δεν υπάρχει αντικειμενικός κόσμος, ίδιος για όλους Η πραγματικότητα είναι το αποτέλεσμα συνεχούς αλληλεπίδρασης των γνωστικών λειτουργιών του ατόμου με τα ποικίλα εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα που δέχεται

29 Το Διαπολιτισμικό Παράδειγμα (ΙΙ)
Εκπαιδευτικός πρέπει να: Κεντρίζει το ενδιαφέρον των μαθητών Βοηθά στη δημιουργία νέων, δικών τους απόψεων Υποστηρίζει την Κατασκευή και όχι την Απόκτηση Γνώσης Η ίδια η Γνώση πρέπει να αποτελεί κίνητρο μάθησης Έμφαση στα Εσωτερικά Κίνητρα και Αμοιβές Αίσθημα Ικανοποίησης, Δημιουργίας, Ταύτισης, Αποτελεσματικότητας, Αμοιβαιότητας και Ικανότητας

30 Πλεονεκτήματα της Διαπολιτισμικής Προσέγγισης στην Εκπαίδευση
Για τον Εκπαιδευτικό: Καθοδηγητής, Οργανωτής, Συμπαραστάτης & Εμψυχωτής σε ένα έργο πιο ωραίο, ουσιαστικό και μακρόπνοο Συνδημιουργός στη διαμόρφωση ενεργών και υπεύθυνων προσωπικοτήτων Για τον Μαθητή: Ανάπτυξη κριτικής σκέψης Εφαρμογή αποκτηθείσας γνώσης Ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος Ανάπτυξη ικανοτήτων και ευελιξία προσαρμογής στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον

31

32 7

33 Νέες τάσεις της διαπολιτισμικότητας?
Δύο διακριτές πολιτικές: Φιλελεύθερη Προσέγγιση Η αρχή του ίσου σεβασμού επιβάλλει να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους μ’ έναν τρόπο που αγνοεί τις διαφορές τους. Οι επιμέρους διαφορές (φυλή, φύλο, εθνικότητα, κουλτούρα) δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά την παροχή των ίσων ευκαιριών στους πολίτες. (J. Habermas)

34 Νέες τάσεις της διαπολιτισμικότητας?
Αναγνώριση της Διαφοράς Σε συλλογικό επίπεδο προτείνεται ο επαναπροσδιορισμός της έννοιας του πολίτη προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης της διακριτής εθνοπολιτισμικής, θρησκευτικής ή άλλης διαφοράς των ατόμων, προς μια «διαφοροποιημένη ιδιότητα του πολίτη». Σύμφωνα με τη δεύτερη πολιτική, οφείλουμε όχι μόνο να αναγνωρίζουμε την ιδιαιτερότητα αλλά και να την ενισχύουμε. (Taylor, Πολυπολιτισμικότητα)

35 Νέες τάσεις της διαπολιτισμικότητας?
Σύμφωνα με τη δεύτερη πολιτική, η αναγνώριση γίνεται σύμφωνα με τις επιδιώξεις της ομάδας και όχι σύμφωνα με τις επιδιώξεις των ατόμων. Τα δικαιώματα των ατόμων, τα οποία είναι μέλη ορισμένων διακριτών ομάδων, θα εξαρτώνται όχι από την ιδιότητά τους ως ατόμων, αλλά ως μελών της εν λόγω ομάδας (Kymlicka, Η πολιτική φιλοσοφία της εποχής μας)

36 Η προβληματική της πολυπολιτισμικότητας
Ερωτήματα σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία) μπορούν, στο ίδιο πολιτικό σύστημα, να συνυπάρξουν άτομα και ομάδες από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια? δίνεται το δικαίωμα και η δυνατότητα κριτικής στο πολιτισμικό πλαίσιο που μας έχει κληρονομηθεί?

37 Η προβληματική της πολυπολιτισμικότητας (συν. 2η)
με ποιον τρόπο προστατεύεται η ηθική της αυτονομίας? τι είδους μέτρα θα πρέπει να ληφθούν από την πολιτεία? J. Habermas (ίση εφαρμογή του νόμου) C. Taylor (αναγνώριση της διαφοράς)

38 6/5/14

39 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 1)
Ινδικής καταγωγής Βρετανίδα υπήκοος αιτήθηκε από δικαστήριο την κήρυξη της ακυρότητας του γάμου της με ινδικής καταγωγής άνδρα, ως προϊόν εξαναγκασμού. Απόφαση δικαστηρίου πρώτου βαθμού (απέρριψε το αίτημα) απόφαση δικαστηρίου δευτέρου βαθμού (αποδέχτηκε το αίτημα)

40 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 1)
Με ποιο σκεπτικό, το δικαστήριο του δευτέρου βαθμού, αποδέχτηκε το αίτημα της ενάγουσας? Πολιτισμικό περιβάλλον Κοινωνική πίεση Κοινωνικός παραγκωνισμός Τα παραπάνω, θεώρησε το δικαστήριο, ότι αποτελούν αντικείμενο εξαναγκασμού?

41 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 1)
Με ποιον τρόπο προστατεύεται η ηθική της αυτονομίας? Με την χωρίς διακρίσεις ίση εφαρμογή του νόμου ή Με την αναγνώριση της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας? Συμπέρασμα: το φιλελεύθερο δημοκρατικό καθεστώς έδωσε το δικαίωμα στην Ινδή Βρετανίδα να εκφράσει την κριτική της στο πολιτισμικό πλαίσιο που της έχει κληρονομηθεί?

42 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 2) (συν.5η)
Γαλλία (1989). Τρεις μουσουλμάνες μαθήτριες εμφανίστηκαν στο σχολείο με την παραδοσιακή μαντίλα (τσαντόρ). H διεύθυνση του σχολείου θεώρησε υποχρέωσή της να αποβάλει τις τρεις μαθήτριες από το σχολείο, γεγονός που προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον της γαλλικής κοινής γνώμης μέχρι του σημείου ορισμένοι να ομιλούν για `πόλεμο του τσαντόρ' Η υπόθεση παραπέμφθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας της χώρας

43 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 2) (συν.6η)
Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι τα θρησκευτικά σύμβολα είναι συμβατά με το κοσμικό κράτος εφόσον δεν χρησιμοποιούνται ως μέσο άσκησης προσηλυτισμού ή δεν εμποδίζουν την ασφάλεια του σχολείου και της διδασκαλίας. Aυτό, κατά το γαλλικό Συμβούλιο Eπικρατείας, σημαίνει ότι η χρήση των συμβόλων πίστης παραμένει μια ιδιωτική υπόθεση και γι'αυτό αγνοείται αυτό που δηλώνουν, ενώ λαμβάνεται υπόψη ότι εκφράζουν μια προτίμηση.

44 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 2)
Σύμφωνα με το γαλλικό Συμβούλιο Επικρατείας τα προαναφερόμενα σύμβολα παραμένουν μια ιδιωτική υπόθεση και εκφράζουν μια προσωπική προτίμηση. Τελικά μήπως η απόφαση ήταν αποτέλεσμα επιθυμίας επιτεύξεως ενός συμβιβασμού?

45 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 2)
Αφού έχουν το δικαίωμα να έχουν την μαντίλα έχουν και το δικαίωμα να μην εμφανίζονται σε συγκεκριμένα μαθήματα όπως η βιολογία και η γυμναστική? (Το κοράνι απαγορεύει τη συνύπαρξη αγοριών και κοριτσιών σε μαθήματα όπως....

46 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
Γερμανία (1997). Πακιστανή μουσουλμάνα μαθήτρια εμφανίστηκε στο σχολείο με μπούργκα.

47 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
οι σχολικές αρχές απαγόρευσαν στη μαθήτρια να επισκέπτεται το σχολείο καλυμμένη κατ'αυτό τον τρόπο. Eναντίον της απαγόρευσης αυτής στράφηκε ο πατέρας της μαθήτριας, ο οποίος υποστήριξε ότι η ενδυμασία αυτή ήταν ελεύθερης επιλογής της δεκαεπτάχρονης κόρης του και ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν εμπόδιζε τη σχολική και τη μαθησιακή λειτουργία.

48 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
O πατέρας της μαθήτριας, μάλιστα, πρόβαλε το επιχείρημα ότι σκοπός του σχολείου οφείλει να είναι η ανάπτυξη της προσωπικότητας του μαθητή στη βάση των αξιών στις οποίες στηρίζεται το σύνταγμα της Γερμανίας. `Mέσω της σχολικής διαπαιδαγώγησης', υποστήριξε, `πρέπει οι μαθητές να γίνουν ικανοί να πράττουν σύμφωνα με ηθικές αρχές, όπως και να αναγνωρίζουν και να σέβονται θρησκευτικές και πολιτισμικές αξίες.

49 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
Aυτό μπορεί να επιτευχθεί εάν στην εκπαίδευση και τη διδασκαλία αναγνωρίζεται η ελευθερία της θρησκευτικής και κοσμοθεωρητικής πίστης και λαμβάνονται υπόψη οι ευαισθησίες των διαφορετικά σκεπτομένων'. Tο επεισόδιο αυτό έληξε με την επιστροφή της μαθήτριας και της οικογένειάς της στη χώρα τους.

50 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι πολλά κρατίδια της Γερμανίας έχουν σιωπηρά αποδεχθεί την παρουσία στα σχολεία μουσουλμάνων μαθητριών που έχουν καλυμμένη την κεφαλή τους με την παραδοσιακή μαντίλα. Aυτό, όμως, μόνο ως αναγνώριση ενός ατομικού δικαιώματος και εφόσον η ειρήνη στο σχολείο όπως και η μαθησιακή λειτουργία δεν απειλούνται.

51 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
Ερωτήματα Παρακωλύεται η σχολική και μαθησιακή λειτουργία? Δεν είναι σκοπός του σχολείου η ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών? Τι γίνεται με τον σεβασμό των πολιτισμικών και θρησκευτικών αξιών?

52 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 3)
Το κράτος επιλέγει και καθορίζει τους εκπαιδευτικούς στόχους και σε περίπτωση σύγκρουσης δικαιωμάτων υποχρεούται να παρέμβει... Το κράτος εκπληρώνοντας τη συνταγματική υποχρέωσή του να οργανώνει την εκπαίδευση μπορεί να θέτει όρους ως προς τους τρόπους συμμετοχής στη σχολική διαδικασία

53 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 4)
Γερμανία (1998). Γερμανίδα καθηγήτρια αφγανικής καταγωγής φορούσε τσαντόρ. Ερωτήματα Είναι το τσαντόρ θρησκευτικό ή πολιτικό σύμβολο? Ή και τα δυο? Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του σε δημόσιους χώρους, π.χ., στην εκπαίδευση?

54 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 4)
H αντίδραση των σχολικών αρχών ήταν άμεση: απαγόρευσαν στη νεαρή μουσουλμάνα να εμφανίζεται στα μαθήματα φέροντας το `σύμβολο της θρησκευτικής της πίστης', διότι αυτό ερχόταν σε αντίθεση με τον κοσμικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης στη Γερμανία.

55 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 4)
H συγκεκριμένη καθηγήτρια επέμενε ότι αυτό ήταν `ατομικό της δικαίωμα' και ως τέτοιο θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί από τις σχολικές αρχές. Ο αρμόδιος υπουργός πολιτισμού απαγόρευσε την παρουσία της μουσουλμάνας καθηγήτριας στις αίθουσες διδασκαλίας, εφόσον επέμενε να έχει καλυμμένη την κεφαλή της με την μαντίλα.

56 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 4)
θα πρέπει να τονιστεί ότι οι περιπτώσεις των γαλλίδων μαθητριών και της γερμανίδας καθηγήτριας παρά τη φαινομενική τους ομοιότητα διαφέρουν μεταξύ τους.

57 Σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής (παράδειγμα 4)
Στη μεν πρώτη περίπτωση εκδηλώνεται η επιθυμία των μαθητριών απλά να έχουν καλυμμένη την κεφαλή τους σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο, ενώ στη δεύτερη εγείρεται η αξίωση από μια θέση ισχύος, αυτή της καθηγήτριας σε ένα δημόσιο σχολείο που επισκέπτονται μαθητές και μαθήτριες διαφορετικού θρησκεύματος, να μπορεί να προβάλλει το σύμβολο της θρησκευτικής της πίστης σε ένα εκκοσμικευμένο περιβάλλον.

58 Σχολιασμός των αποφάσεων (συν.2η)
Ερώτημα: Τι εμπεριέχεται α) στα αιτήματα των μαθητριών και β) στο αίτημα της Δασκάλας? Απάντηση: Εμπεριέχεται το αίτημα της συλλογικής αναγνώρισης της πολιτισμικής ενότητας

59 Σχολιασμός των αποφάσεων (συν.3η)
Τι αναγνώρισαν τα δικαστήρια? ...μόνο το ατομικό, ήδη κατοχυρωμένο, δικαίωμα στη διαφορά. 1η περίπτωση: είχαμε αναγνώριση του ατομικού δικαιώματος της μαθήτριας στο βαθμό που αυτό δεν περιορίζει τη συμμετοχή της στην εκπαιδευτική πράξη 2η και 3η περίπτωση: ανάλογες παρεμβάσεις και τοποθετήσεις.

60 Συμπεράσματα/Τοποθετήσεις/Ερωτήματα
Περιορίζονται τα ατομικά δικαιώματα και οι ελευθερία των υποκειμένων σε περίπτωση αναγνώρισης των συλλογικών δικαιωμάτων? ( τι μας διδάσκει το παράδειγμα του τσαντόρ?) Επιτρέπει η μουσουλμανική θρησκεία τη συνύπαρξη των 2 φύλων σε όλα τα μαθήματα? (βλ. βιολογία, γυμναστική, κτλ.). Τι θα γίνει σε περίπτωση αναγνώρισης της συγκεκριμένης ομάδας? Θα υπάρξει αποκλεισμός? Εάν υπάρξει αποκλεισμός δεν αποκλείεται και το ΑΤΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ?

61 Συμπεράσματα/Τοποθετήσεις/Ερωτήματα (συν. 2η)
Ουδέτερο φιλελεύθερο δημοκρατικό κράτος Σουηδία, Γαλλία, Γερμανία (διαχωρισμός κράτους-εκκλησίας) Παράδειγμα: στη Σουηδία και στη Γερμανία έχει ζητηθεί η απαγόρευση της ανάρτησης του εσταυρωμένου στα Δημόσια σχολεία. Γιατί? Διότι: α) υπήρχε η επιρροή θρησκευτικού συμβόλου Β) συγκεκριμένα σύμβολα δε γίνονται αποδεκτά από μεγάλο ποσοστό γονέων Τι αποφάνθηκε το Σύνταγμα?

62 Ζητήματα πολιτικής θεωρίας
Η κοινοτιστική προσέγγιση Κύριο επιχείρημα του Taylor είναι ο αγώνας για αναγνώριση της ταυτότητας σε ατομικό αλλά και σε συλλογικό επίπεδο, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, ως βασικός όρος για την ύπαρξη του ατόμου στον κοινωνικό βίο. Στα τέλη του 18ου αιώνα δημιουργήθηκε ένα νέο ιδανικό που ο Taylor ονόμασε «ιδανικό της αυθεντικότητας»

63 Εξατομικευμένη Ταυτότητα Ηθική
Εξατομικευμένη Ταυτότητα Ηθική στην ουσία η Ηθική αποτελεί μια Εσωτερική Φωνή Το νέο ιδανικό της αυθεντικότητας συνίσταται στο ότι υπάρχει κάτι το ξεχωριστό μέσα μου, στην ύπαρξή μου και αυτό είναι ο εαυτός μου. …πρέπει να ακολουθώ αυτό που μου υπαγορεύει ο εαυτός μου και ταυτόχρονα δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η ταυτότητά μας διαμορφώνεται μέσα από μια διαλογική διαδικασία αναγνώρισης…και η πραγματοποίηση του ιδανικού της αυθεντικότητας προϋποθέτει την αναγνώριση από τους άλλους της προσωπικής και ιδιαίτερης ταυτότητάς μου

64 Ποιο είναι λοιπόν το επιχείρημα του Taylor?
Εάν δεν αναγνωρίσω τον διαφορετικό συνάνθρωπό μου στην αυθεντικότητά του, αυτός θα αντιμετωπίσει δυσκολίες στη διαμόρφωση της ταυτότητάς του και δεν θα μπορέσει να συμμετάσχει ουσιαστικά στην κοινωνία και τους κοινωνικούς θεσμούς. Οι διαφορετικές ομάδες στερούνται του αγαθού της ισότητας…λόγω μη ουδετερότητας του κράτους Με ποια κριτήρια θα προσεγγίσουμε τις «άλλες ομάδες»? Είναι όλες άξιες σεβασμού? Βλ. ρατσισμός, αντισημιτισμός

65 ΤΟ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Η εφαρμογή του Διαπολιτισμικού Μοντέλου

66 ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑΣ
Πολιτισμικά διαφοροποιημένες κοινωνικές ομάδες Κυριότερη αιτία του φαινομένου... (αναφερόμαστε στην Δυτική Ευρώπη...)

67 Νέες τάσεις της διαπολιτισμικότητας?
Δομική ενσωμάτωση των αλλοδαπών μεταναστών Γιατί? Διότι σε πολλές περιπτώσεις δίνεται έμφαση όχι στα ατομικά δικαιώματα αλλά στα διαφοροποιημένα δικαιώματα, τα οποία διαρθρώνονται με βάση τη συμμετοχή του ατόμου σε κάποια εθνοπολιτισμική ή θρησκευτική ομάδα. (Kymlicka, Η πολιτική φιλοσοφία της εποχής μας)

68 Παρανοήσεις/Παρερμηνείες
Η πολυπολιτισμική εκπαίδευση αφορά άλλους Μια τέτοια παρερμηνεία είναι ότι η πολυπολιτισμική εκπαίδευση είναι ένα πρόγραμμα που αφορά αφρικανικούς Αμερικανούς, Latinos, φτωχούς, γυναίκες και άλλες περιθωριοποιημένες ομάδες (Glazer 1997, Le 2000).

69 Παρανοήσεις/Παρερμηνείες ( συν.)
Η πολυπολιτισμική εκπαίδευση είναι ενάντια στον δυτικό πολιτισμό αναφορά στη σκέψη ότι η πολυπολιτισμική εκπαίδευση είναι μια κίνηση ενάντια στη δύση και το δυτικό πολιτισμό. (δυτικά, ευρωπαϊκά πρότυπα= ελευθερία, δικαιοσύνη, και ισότητα.

70 Το Πρόγραμμα «Εκπαίδευση Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών Μαθητών»
Οι βασικές αρχές του Προγράμματος «Εκπαίδευση Παλιννοστούντων και Αλλοδαπών Μαθητών» πηγάζουν από τη θέση ότι όλα τα μέτρα παρέμβασης που αφορούν στους παλιννοστούντες και αλλοδαπούς μαθητές είναι αναγκαίο να ενσωματωθούν στη γενικότερη προσπάθεια του ΥΠΕΠΘ για ποιοτική αναβάθμιση του ελληνικού σχολείου.

71 Θεωρητικές βάσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
Κυρίαρχη τάση διεπιστημονική προσέγγιση και αλληλεξάρτηση μεταξύ των διαφόρων επιστημών Η παρατηρούμενη ανομοιογένεια μεταξύ των μαθητών θέτει σε αμφισβήτηση την αντίληψη βάση της οποίας έχουν οικοδομηθεί τα μέχρι τώρα αναλυτικά προγράμματα

72 Θεωρητικές βάσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
Κυρίαρχη τάση? Πολλοί υπέρμαχοι της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης παρέχουν ορισμούς, ή τουλάχιστον μερικούς ορισμούς της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης, αλλά δεν έχουν συμφωνήσει σε έναν κοινά αποδεκτό ορισμό της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης.

73 Θεωρητικές βάσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης (συν.)
Κυρίαρχη τάση? Το βασικό σημείο τομής σε πολλούς ορισμούς είναι ότι το πολυπολιτισμικό πρόγραμμα διδασκαλίας θα πρέπει να περιλαμβάνει ποικίλα μαθήματα, προγράμματα και πρακτικές με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών, των απαιτήσεων και των φιλοδοξιών διαφορετικών ατόμων ή ομάδων ατόμων στερημένων των πολιτικών τους δικαιωμάτων, καλύπτοντας τις διαδεδομένες ανισότητες.

74 Θεωρητικές βάσεις της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης (συν.)
‘Η πολυπολιτισμική εκπαίδευση είναι μία ιδέα, ένα κίνημα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, και μία διαδικασία της οποίας ο βασικός στόχος είναι να αλλάξει τη δομή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ώστε οι μαθητές, άρρενες και θήλεις, οι ξεχωριστοί μαθητές και όσοι είναι μέλη διαφορετικών εθνικών, φυλετικών και πολιτισμικών ομάδων να έχουν ίσες ευκαιρίες ακαδημαϊκών επιτευγμάτων στο σχολείο’ (Banks, J.A., & Banks, C.A.M. (1993). Multicultural Education: Issues and Perspectives (2nd ed.). Boston: Allyn and Bacon

75 Κυρίαρχα Διαπολιτισμικά Μοντέλα
Aφομοιωτικό Εκπαιδευτικά Μοντέλα Ένταξης Πολυπολιτισμικό Διαπολιτισμικό Αντιρατσιστικό Κοινό σημείο αποτελεί η παραδοχή ότι το πρόγραμμα διδασκαλίας, θα πρέπει να περιλαμβάνει ποικίλα μαθήματα, προγράμματα και πρακτικές, με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών και των απαιτήσεων ατόμων διαφορετικής προέλευσης, με άνισες – και, δυστυχώς, κάποτε ανύπαρκτες – ευκαιρίες πρόσβασης σε κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά και μορφωτικά αγαθά

76 Διαπολιτισμικά Μοντέλα
αφομοιωτικό μοντέλο. Η αφομοιωτική πολιτική σημαίνει τη μετάδοση γνώσεων και την καλλιέργεια δεξιοτήτων και ικανοτήτων σε όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από την εθνική και πολιτισμική τους προέλευση, για να μπορούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση της κοινωνίας και να ωφελούνται από τα αγαθά που προσφέρει. Το σχολείο, βάσει του ανωτέρω εκπαιδευτικού μοντέλου, οφείλει να εφαρμόζει μια μονογλωσσική και μονοπολιτισμική προσέγγιση και να βοηθά όλους τους μαθητές να αποκτήσουν επάρκεια στην εθνική γλώσσα και τον πολιτισμό. πολυπολιτισμικό μοντέλο. Η πολυπολιτισμική προσέγγιση δέχεται ότι η κοινωνία αποτελείται από διαφορετικές ομάδες με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, ενθαρρύνει τη διατήρηση των πολιτισμικών παραδόσεων και των ιστορικών στοιχείων των διαφόρων εθνικών ομάδων και τονίζει την ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα. Η συλλογιστική του πολυπολιτισμικού μοντέλου είναι ότι μαθαίνοντας ένα παιδί για τον εθνικό του πολιτισμό και την εθνική του παράδοση θα ενισχυθεί η αυτοαντίληψή του και θα βελτιωθεί η σχολική του επίδοση με αποτέλεσμα την προώθηση της ισότητας εκπαιδευτικών ευκαιριών.

77 Εκπαιδευτικά μοντέλα (συν 2η)
μοντέλο ένταξης. Το μοντέλο αυτό θεωρητικά στηρίζεται στις αρχές της ισότητας των ευκαιριών και της ανεκτικότητας και στοχεύει στη δημιουργία μιας πολιτισμικά αρμονικής κι ισόνομης κοινωνίας. Με την ένταξη αναγνωρίζεται ότι κάθε μεταναστευτική ομάδα είναι φορέας ενός πολιτισμού που δεν δέχεται μόνο τις επιδράσεις της κοινωνίας, αλλά με τον τρόπο της επιδρά σε αυτή συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία μιας νέας πολιτισμικής έκφρασης. Ο σεβασμός και η ανεκτικότητα στην πολιτισμική ετερότητα αφορούν θρησκευτικές πεποιθήσεις, ήθη κι έθιμα, ενδυμασία, μουσική, εορτές κ.τ.λ. που δεν θεωρούνται ουσιαστικές στη διαμόρφωση της κοινωνίας. Η έννοια της ισότητας των ευκαιριών που κατέχει κεντρική θέση στο μοντέλο αυτό ταυτίζεται με τον κοινωνικό έλεγχο, αφού προϋποθέτει συμμόρφωση κι αποδοχή του κυρίαρχου συστήματος αξιών και πεποιθήσεων.

78 Εκπαιδευτικά μοντέλα (συν 3η)
αντιρατσιστικό μοντέλο. (Το μοντέλο αυτό υιοθετεί μια ανάλυση της κοινωνικής δομής, στην οποία η φυλή θεωρείται κύριο χαρακτηριστικό. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στους θεσμούς και τις δομές της κοινωνίας και λιγότερο στα χαρακτηριστικά των εθνικών/μεταναστευτικών ομάδων. Οι υποστηρικτές της αντιρατσιστικής εκπαίδευσης, μάλιστα, πιστεύουν ότι πέρα από τις στάσεις των ατόμων πρέπει να αλλάξουν οι δομές της εκπαίδευσης και της κοινωνίας και διαπολιτισμικό μοντέλο. Το μοντέλο αυτό, η εφαρμογή του οποίου απασχολεί και το εν λόγω άρθρο, δηλώνει μια διαλεκτική σχέση, μια δυναμική διαδικασία αλληλεπίδρασης και αμοιβαίας συνεργασίας ανάμεσα σε άτομα διαφόρων εθνικών/ μεταναστευτικών ομάδων.

79 Παραδείγματα πολυπολιτισμικών κοινωνινών
Το παράδειγμα του Καναδά 6/5/14

80 ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΝΑΔΑΣ
1971. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πήρε Την απόφαση ότι ο Καναδάς θα υιοθετήσει μια πολυπολιτισμική πολιτική (π.χ. να αναγνωρίζει και να σέβεται την ποικιλομορφία των γλωσσών, των εθίμων, των θρησκειών) 6/5/14

81 Η κυβέρνηση του Καναδά αποφάσισε
να αναγνωρίσει και να προωθήσει την άποψη ότι η πολυπολιτισμικότητα αντικατοπτρίζει την πολιτιστική και φυλετική ποικιλότητα της καναδικής κοινωνίας και αναγνωρίζει την ελευθερία όλων των μελών της καναδικής κοινωνίας για να διατηρηθεί, να ενισχυθεί και να μοιραστούν την πολιτιστική τους κληρονομιά [έτσι αναγνωρίζει και προωθεί την πολυπολιτισμική κληρονομιά του Καναδά] να εξασφαλίσει ότι όλα τα άτομα έχουν ίση μεταχείριση και ίση προστασία σύμφωνα με τη νομοθεσία, με σεβασμό προς τη διαφορετικότητα τους, 6/5/14

82 να ενθαρρύνει και να βοηθήσει τους κοινωνικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς του Καναδά να σεβαστούν και να ΜΗΝ αποκλείσουν τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα του Καναδά [προωθεί την αναγνώριση των θεσμών] να διατηρήσει και να ενισχύσει τη χρήση των γλωσσών εκτός της αγγλικής και της γαλλικής, [αναγνωρίζει τα αγγλικά και τα γαλλικά ως επίσημες γλώσσες αλλά και τη χρήση άλλων γλωσσών, έτσι διατηρεί την κυρίαρχη κουλτούρα] 6/5/14

83 Το γεγονός ότι ο Καναδάς έχει αναγνωρίσει επίσημα ότι αποτελεί ένα πολυπολιτισμικό έθνος, σημαίνει ότι οι μετανάστες είναι ένα αναπόσπαστο μέρος του έθνους, για το οποίο οι πολίτες αισθάνονται υπερήφανοι. Και αντιστρόφως, η πολυπολιτισμικότητα παρέχει ένα σύνδεσμο μέσω του οποίου οι μετανάστες και οι μειονότητες έρχονται να ταυτιστούν, αισθανόμενοι υπερηφάνεια, με την χώρα υποδοχής, τον Καναδά» (Kymlicka 2010) 6/5/14

84 ΜΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ Νομίζω ότι το κύριο ζήτημα είναι η εφαρμογή μιας πολυπολιτισμικής πολιτικής, όπου οι πτυχές της κυρίαρχης κουλτούρας διατηρούνται ή κατέχουν προνομιακή θέση, ενώ επιβεβαιώνονται οι πολιτιστικές ταυτότητες των μειονοτικών ομάδων. Παράδειγμα: Κεμπέκ Ο προτεινόμενος χάρτης: επιβεβαιώνει τις αξίες του κοσμικού κράτους και της θρησκευτικής ουδετερότητας και της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών(Κεμπέκ Επίσημη Εκδόσεις , 2013). 6/5/14

85 Πολιτικές που θα πρέπει να εφαρμοστούν (σύμφωνα με τον Kymlicka):
Επίσημη επιβεβαίωση της πολυπολιτισμικότητας Ένταξη της πολυπολιτισμικότητας στα σχολικά προγράμματα Εκπροσώπηση των διαφορετικών εθνοτήτων στα μέσα ενημέρωσης Εξαιρέσεις στον ενδυματολογικό κώδικα Δυνατότητα της διπλής υπηκοότητας Χρηματοδότηση των εθνικών οργανισμών για την υποστήριξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων Χρηματοδότηση της δίγλωσσης διδασκαλίας ή της εκπαίδευσης στη μητρική γλώσσα Θετικές ενέργειες για τις ομάδες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση 6/5/14

86 ΠΟΙΑ ΜΕΙΟΝΟΝΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΑ;
ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ & ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ 6/5/14

87 Στον κλασικό φιλελευθερισμό τα δικαιώματα των μειονοτήτων είναι περιττά - Τα ανθρώπινα δικαιώματα αρκούν ως έννοια. Τα δικαιώματα των μειονοτήτων θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να εξασφαλιστούν τα ατομικά δικαιώματα, και ως ένα μέσο για να συμπεριλάβουμε τις μειονότητες στην κυρίαρχη κοινότητα που απαρτίζει το κράτος 6/5/14

88 βασικά μειονοτικά δικαιώματα σύμφωνα με τον Kymlicka
Το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση Αυτοδιοίκηση Δικαίωμα σε ειδική εκπροσώπηση Θέσεις στο κοινοβούλιο, το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης μιας διαφορετικής άποψης 6/5/14

89 Εθνικές μειονότητες… Σάμι (25.000) Tornedalers (50.000)
Σουηδοί/Φιλανδοί ( ) Ρομά (50.000) Εβραίοι(20.000) 6/5/14

90 Oι Σουηδοί υιοθέτησαν αυτές τις συνθήκες το 2000
H μειονοτική πολιτική της Σουηδίας βασίζεται σε ένα νομοσχέδιο της κυβέρνησης από το 1998 και σε δύο συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης: Την Σύμβαση-Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων Τον Ευρωπαϊκό Χάρτς για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες Oι Σουηδοί υιοθέτησαν αυτές τις συνθήκες το 2000 Οι κύριοι στόχοι της σουηδικής πολιτικής για τις μειονότητες είναι η παροχή υποστήριξης για τις ιστορικές μειονοτικές γλώσσες, προκειμένου να παραμείνουν ζωντανές. 6/5/14

91 Σε ποιες μειονότητες αναφερόμαστε
Σε ποιες μειονότητες αναφερόμαστε? Τα τελευταία 40 χρόνια έχει αλλάξει τελείως η δημογραφική σύνθεση της Σουηδίας. 6/5/14

92 14% γεννημένοι στο εξωτερικό 1,9% γεννημένοι στην Φιλανδία
14% γεννημένοι στο εξωτερικό 1,9% γεννημένοι στην Φιλανδία 1,4% γεννημένοι στη Γιουγκοσλαβία 1,2% γεννημένοι στο Ιράκ 6/5/14

93 Södertälje – πληθυσμός 84 00
30 % γεννημένοι στο εξωτερικό 21 % γεννημένοι σε Ιράκ, Τουρκία, Συρία ή Λίβανο 25 % είναι Σύριοι Stockholm πληθυσμός 21 % έχει γεννηθεί στο εξωτερικό 3 % στην Αφρική 6 % στην Ασία Kista - Rinkeby 53 % έχει γεννηθεί στο εξωτερικό Skärholmen 42 % έχει γεννηθεί στο εξωτερικό 6/5/14

94 29 % έχει γεννηθεί στο εξωτερικό
Malmö πληθυσμός 29 % έχει γεννηθεί στο εξωτερικό 5 % στη Γιουγκοσλαβία 3 % στο Ιράκ 3 % στη Δανία Rosengård πληθυσμός 60 % έχει γεννηθεί στο εξωτερικό 12 % στο Ιράκ 18 % στη Γιουγκοσλαβία 6/5/14

95 Και ποια δικαιώματα είναι αυτά ;
Ερώτημα: Ποιος είναι υπεύθυνος για την ενσωμάτωση των μειονοτήτων στη σουηδική κοινωνία: η πλειοψηφία ή μειοψηφία ; Υπό ποιες συνθήκες θα πρέπει να αποδοθούν συγκεκριμένα δικαιώματα σε: Ιρακινούς, Βόσνιους, Κοσσοβάρους, Ασσύριους και άλλους? Και ποια δικαιώματα είναι αυτά ; 6/5/14

96 Πολιτισμικές διαφορές και το ζήτημα των ατομικών/συλλογικών δικαιωμάτων
6/5/14

97 Σύμφωνα με τον Kymlicka (2005) Η ιδιότητα του πολίτη δεν αναφερόταν απλώς σε ένα ορισμένο νομικό στάτους που αφορούσε ένα σύνολο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, αλλά όριζε και μια ταυτότητα, εξέφραζε την ιδιότητα του μέλους μιας πολιτικής κοινότητας. Μέσω της παροχής δικαιωμάτων, κοινωνικών και πολιτικών, αναμενόταν να προωθηθεί η ένταξη των ατόμων σε ένα κοινό πολιτισμό, δημιουργώντας έτσι μια πηγή εθνικής ενότητας και αφοσίωσης. 6/5/14

98 Σύμφωνα με τον Hall (2003): Στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και του μετανεωτερικού λόγου, υποστηρίζεται ότι οι παλαιές ταυτότητες που σταθεροποιούσαν επί μακρόν τις κοινωνίες βρίσκονται σε παρακμή. Τα πεδία της τάξης, του φύλου, της φυλής, της σεξουαλικότητας, της εθνότητας και της εθνικότητας που προσέφεραν σταθερές συντεταγμένες στα κοινωνικά υποκείμενα κατακερματίζονται. 6/5/14

99 Ο Kymlicka (1998) υποστηρίζει ότι η παγκοσμιοποίηση κατέστησε το μύθο ενός ομοιογενούς πολιτισμικά κράτους μη ρεαλιστικό και ταυτόχρονα υποχρέωσε την πλειοψηφία κάθε κράτους να γίνει πιο ανεκτική στην ετερότητα. 6/5/14

100 Το παραδοσιακό μοντέλο των δικαιωμάτων αμφισβητήθηκε από δύο πλευρές Καταρχήν, από όσους υποστηρίζουν ότι η σταθερότητα της δημοκρατίας δεν εξαρτάται μόνο από τη δικαιοσύνη των βασικών της θεσμών και την απονομή δικαιωμάτων, αλλά και από τα χαρακτηριστικά και τη στάση των πολιτών της. Δόθηκε, έτσι, έμφαση στην ιδιότητα του πολίτη και στην ενεργό πολιτική συμμετοχή που αναμενόταν να υπερβεί τις αντιθέσεις μεταξύ του φιλελεύθερου ατομικισμού και του κοινοτισμού. 6/5/14

101 Ο κοινοτισμός συνιστά τη δεύτερη πρόκληση προς το κυρίαρχο μοντέλο των δικαιωμάτων, δίνοντας έμφαση στον πολιτισμικό πλουραλισμό και στα διαφοροποιημένα με βάση την ομάδα δικαιώματα 6/5/14

102 Θεωρητικοί όπως ο Habermas (1994) άσκησαν κριτική στους κοινοτιστές, τονίζοντας την προτεραιότητα των ατομικών δικαιωμάτων, ως θεμέλιου λίθου της φιλελεύθερης δημοκρατίας και θεωρώντας ότι τα συλλογικά συμφέροντα μπορούν να προστατευτούν μέσω της ενεργούς συμμετοχής όλων των πολιτών στη συγκρότηση των κανόνων δικαίου. 6/5/14

103 Ο επιταχυνόμενος μετασχηματισμός των σύγχρονων κοινωνιών εξαφανίζει τις στάσιμες μορφές ζωής και οι πολιτισμοί πλέον επιβιώνουν μέσω της επαφής και της ανταλλαγής με άλλους πολιτισμούς και όχι μέσω της απομόνωσης. Σημειώνεται εδώ ότι ο Taylor αμφισβητεί ακριβώς την ηθική ουδετερότητα του κράτους, θεωρώντας ότι ευνοεί τον εκάστοτε κυρίαρχο πολιτισμό. 6/5/14

104 Βασικοί στόχοι της διεθνούς κοινότητας, όπως η ειρήνη, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα ή η οικονομική ανάπτυξη, θεωρήθηκε ότι εξαρτώνται και από την αναγνώριση μειονοτικών δικαιωμάτων. Η νέα αυτή πολιτική αποδίδεται αφενός στο φόβο της διεθνούς κοινότητας για εξάπλωση της εθνοτικής βίας ύστερα από την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, αφετέρου στην ελπίδα συγκρότησης μιας βιώσιμης φιλελεύθερης πολυπολιτισμικότητας στη δύση. 6/5/14

105 Οι μειονοτικές ομάδες έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως αυτόχθονες πληθυσμοί, «εθνικές» ομάδες (όπως οι Καταλανοί και οι Βάσκοι στην Ισπανία), και μεταναστευτικές ομάδες και έχουν διαφορετικούς στόχους και επιδιώξεις από χώρα σε χώρα, ενώ διαφέρει ριζικά και η αντιμετώπιση των διαφορετικών ομάδων από κράτος σε κράτος, ακόμα και στις δυτικές χώρες (Kymlicka 2012, σ ). 6/5/14

106 Για αυτό το λόγο, ο Kymlicka (2012, σ
6/5/14

107 Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Σκωτία, όπου η βούληση της πλειοψηφίας των πολιτών της, όπως ανεδείχθη στο δημοψήφισμα του 2014, δεν ήταν τελικά η ανεξαρτητοποίηση, αλλά η εκχώρηση μεγαλύτερης αυτονομίας από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Πολύ σημαντική, επίσης, είναι η επισήμανση του Kymlicka ότι η πολυπολιτισμικότητα δεν είναι μόνο ζήτημα συμβολικής αναγνώρισης και ταυτοτήτων, αλλά και κατανομής πόρων και εξουσίας. 6/5/14

108 Η πολυπολιτισμικότητα ως απειλή στην αυγή του 21ου αιώνα.
Προχώρησε υπερβολικά η πολυπολιτισμικότητα? Μήπως προχώρησε υπερβολικά για τους μουσουλμάνους? Οι δισταγμοί που εγείρονται είναι απόρροια της οικονομικής κρίσης? Να θυμηθούμε: 2001 και δίδυμοι πύργοι Βία και πολιτική αναταραχή σε χώρες της Μάσης Ανατολής και της Αφρικής 6/5/14

109 Η πολυπολιτισμικότητα ως απειλή στην αυγή του 21ου αιώνα.
Στη Βρετανία αναπτύσσεται ένας ισχυρός δημόσιος λόγος εναντίον της πολυπολιτισμικότητας Τρομοκρατικές επιθέσεις σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (Modood, 2013 και May, 2009) 6/5/14