Χ. Πουλόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Παρουσίαση με θέμα: "Χ. Πουλόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Χ. Πουλόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Εργασίας Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

2  Mειώσεις και περικοπές δαπανών ανεξαρτήτως αξιολόγησης έργου και αποτελεσµατικότητας.  Περιορισμός θέσεων εργασίας στον τοµέα της κοινωνικής φροντίδας  Παθητικής αναµονή ή/και συναισθηµατική απόσυρση  Πτώση της ποιότητας των υπηρεσιών  Μείωση της αποδοτικότητας των εργαζοµένων  Αύξηση του κόστους  Μοντέλο “αποπροσωποποιηµένων’’ υπηρεσιών  Διάχυση ευθυνών  Εργασιακές συµβάσεις κάτω από τα όρια της φτώχειας  Ευάλωτοι εξυπηρετούμενοι

3  Ανασφάλεια για τη συνολική βιωσιµότητα των οργανώσεων  Συνεχής αναζήτηση χρηµατοδότησης  Απόσταση από τις πραγµατικές ανάγκες των εξυπηρετουµένων  Διαχωριστικές γραµµές µεταξύ εργαζοµένων και ανέργων καταργούνται  Οι φτωχοί καλούνται να βοηθήσουν τους φτωχότερους  Ρητορική για την αξία του «ξαφνικού θανάτου» των οργανισµών

4  Γενικεύσεις περί ενός «επιβαρηµένου» και «αναποτελεσµατικού» δηµόσιου τοµέα  Απαξίωση των εργαζοµένων  Ματαίωση  Αποπροσωποποίηση  Κυνισµός απέναντι στους εξυπηρετούµενους  Μηχανισµοί ενοχοποίησης, στιγµατισµού και καλλιέργειας της ανασφάλειας

5  Προώθηση φαρµακευτικών ή/και κατασταλτικών πολιτικών ως απάντηση στα ψυχοκοινωνικά προβλήµατα  Περιορίζεται ο ρόλος των οργανισµών και των λειτουργών  Μοντέλο της «διαχείρισης των καταστάσεων»  Εγκαταλείπεται σταδιακά η προσπάθεια για αλλαγή των κοινωνικών και ατοµικών συνθηκών  Σηµαντικές οµάδες περιθωριοποιηµένες και κοινωνικά αποκλεισµένες  Καθεστώς συνεχούς επιτήρησης διαµέσου του µηχανισµού χαµηλών παροχών επιβίωσης  Επ’ αόριστον στο περιθώριο µέσω ενός ιδιότυπου µηχανισµού κοινωνικού ελέγχου

6  Το κοινωνικό κράτος υποχωρεί  Βαθµιαία τη θέση του παίρνει ένα κράτος εξουσίας  Αυταρχισµός  Επιβολή περιορισµών  Συγκεντρωτισµός  Γραφειοκρατία  Υποβάθµιση ατοµικών ελευθεριών και δικαιωµάτων.  Υποταγή στις αποφάσεις για αποκλεισµό  Κλίµα διακρίσεων, απόρριψης και µηδενικής ανοχής  Μοναδικός στόχος η επίτευξη των περικοπών και η µείωση του προϋπολογισµού.

7  Έµφαση στην τυπική παρά στην ουσιαστική λογοδοσία και στην παροχή υπηρεσιών,  Αμφισβητούμενο σύστημα αξιολόγησης των υπηρεσιών  Φόβος διάχυτος  Κανένας εργαζόµενος δεν αισθάνεται σίγουρος για τη συνέχιση της εργασίας του ή της λειτουργίας του φορέα.  Ενισχύονται οι µηχανισµοί άµυνας απέναντι στο άγχος της απώλειας των θέσεων εργασίας  Υιοθετείται µία παθητική στάση αναµονής και µείωσης του κινήτρου υγιούς ανταγωνισµού.

8  Κουλτούρα υποβάθµισης και υποτίµησης της αξίας και των αναγκών των εξυπηρετουµένων.  Αποσταθεροποίηση και παλινδρόµηση σε «παραδοσιακά» µοντέλα λειτουργίας  Αναπαραγωγή αρνητικής κουλτούρας  Δύσκαµπτες ή/και άκαµπτες δομές  Γραφειοκρατία  Κατακερµατισµός των υπηρεσιών  Μοντέλα διοίκησης που στηρίζονται στις διαπροσωπικές σχέσεις  Δηµιουργία υπο-οµάδων «κοινών συµφερόντων».  Αποσύνθεση κράτους πρόνοιας και επιδείνωση των παρεχόµενων υπηρεσιών

9  Να οδηγηθεί το κράτος πρόνοιας σε πλήρη διάλυση  Να επιφορτιστεί η ελληνική οικογένεια το βάρος της κοινωνικής  φροντίδας των αδύναµων µελών της.  Άστεγοι µε ψυχιατρικά προβλήµατα  Ανήλικοι παραβάτες και ασυνόδευτα ανήλικα στο δρόµο  Εξαρτημένοι και γυναίκες θύματα trafficking  Κίνδυνοι για την προσωπική και δηµόσια υγεία και ασφάλεια.

10  Η συνεχιζόµενη αδιαφάνεια ενισχύει περισσότερο τον κοµµατισμό, την αυθαιρεσία και τις πελατειακές σχέσεις  Χαρακτηριστικά της ελληνικής παθογένειας πριν από την κρίση που παραµένουν και σήµερα  Ενισχύονται οι οργανωσιακοί φραγµοί που αφορούν στον σκοπό, στη δοµή, στα µέσα, στην κουλτούρα και στην ιεραρχία κάθε οργανισµού.  Ενισχύεται ο κατακερµατισµός των υπηρεσιών που οδηγεί στην ανυπαρξία συνέργειας, σε µονοδιάστατες προσεγγίσεις.  Ενισχύονται οι αμυντικοί μηχανισμοί οι οποίοι επηρεάζουν τη διεργασία της αλλαγής και λειτουργούν ως «µανδύας» προστασίας.

11  Η συνέχιση της επίτευξης των στόχων κάθε φορέα, στο πλαίσιο της αποστολής για την οποία ιδρύθηκε και η αξιολόγηση της επίτευξης αυτών µε συγκεκριµένους ποιοτικούς και ποσοτικούς δείκτες µέτρησης της απόδοσης και της αποτελεσµατικότητας στο µακρο- και µικρο- οικονοµικό και κοινωνικό επίπεδο.  Η διασφάλιση της καλής ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρει κάθε φορέας και η βελτίωσή τους µε άξονες την άµεση ανταπόκριση στις ανάγκες των εξυπηρετουµένων και τον σεβασµό στον πολίτη, µέσα από τη διεξαγωγή σε τακτά χρονικά διαστήµατα ερευνών ικανοποίησης των εξυπηρετουµένων και της κοινωνίας.

12  Η εκτίµηση του οικονοµικού κόστους κάθε φορέα, σε σχέση µε τους στόχους που έχει θέσει και το κοινωνικό όφελος.  Η διαφάνεια στη λειτουργία των φορέων και η λογοδοσία τους απέναντι στην κοινωνία, όπως, π.χ., µε ετήσιους δηµόσιους απολογισµούς έργου και έλεγχο των οικονοµικών και άλλων δια-δικασιών τους από σώµα ορκωτών ελεγκτών ή/και τις αρµόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες του δηµοσίου.  Ο βαθµός στον οποίο οι φορείς καταφέρνουν να µειώσουν τη γραφειοκρατία στο εσωτερικό τους και να υιοθετήσουν εργαλεία της σύγχρονης τεχνολογίας για την άµεση εξυπηρέτηση των ατόµων που τους προσεγγίζουν για παροχή υπηρεσιών.

13  Ο τρόπος, τα εργαλεία και οι µέθοδοι που χρησιµοποιεί κάθε φορέας για αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναµικού, των υποδοµών και των άλλων πόρων του.  Η σχέση κάθε φορέα µε την κοινωνία, όπως αυτή µπορεί να αποτυπώνεται στον τρόπο που αξιοποιεί την κοινωνία των πολιτών, στα προγράµµ ατα προσέλκυσης και εκπαίδευσης εθελοντών, στην εξασφάλιση υλικής και ηθικής υποστήριξης προς το έργο του, στη δηµοσιοποίηση των εργασιών του και σε άλλα µέσα.  Ο βαθµός κάλυψης των αναδυόµενων αναγκών της ελληνικής κοινωνίας και της ειδικής οµάδας την οποία εξυπηρετεί και οι οποίες τεκµηριώνονται επαρκώς και δεν αποτελούν «προϊόν» κοµµ ατικών ή/και πελατειακών εξυπηρετήσεων, όπως συνέβη στο παρελθόν.

14  Επικοινωνία  Συµµετοχή των στελεχών στη λήψη αποφάσεων χωρίς απειλητικό χαρακτήρα  Εισαγωγή και εφαρµογή ιδεών, διαδικασιών, διεργασιών και αποτελεσµάτων τα οποία είναι νέα για τον οργανισµό και σχεδιασµένα, ώστε να λειτουργήσουν προς όφελός τους  Ικανοί να συν-διαµορφώσουν προτάσεις και στρατηγικές για µία πολιτική που θα έρχεται από κάτω και θα βασίζεται στιςπραγµατικές ανάγκες της κοινωνίας, και όχι να παραµένουν παθητικοί απέναντι στην απορρύθµιση του κοινωνικού κράτους

15  Ενισχύει τον φόβο  Επιτρέπει µεγαλύτερη αυθαιρεσία και αυταρχισµό.  Φαινόµενα παθολογίας στο εσωτερικό ενός οργανισµού ή µεταξύ διαφορετικών οργανισµών  Κίνδυνος γραφειοκρατικοποίησης και µηχανιστικής εφαρµογής προγραµµ άτων και διαδικασιών  Χαµηλής στάθµης υπηρεσίες  Παθολογικός ανταγωνισµός και αντιπαράθεση

16  Εκ νέου αξιολόγηση των αναγκών δηµόσιας υγείας και φροντίδας  Θέσπιση νέων προτεραιοτήτων  Εκπαίδευση για τις επιπτώσεις της οικονοµικής κρίσης στην υγεία και την κοινωνική προστασία  Υποστήριξη των προγραµµάτων  Σαφής πολιτική θέση.

17  Αλληλεγγύη και ανοικτή σχέση με την κοινωνία  Συνηγορία-προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων  Αναδιοργάνωση σε ένα ασταθές περιβάλλον

18  Καινοτοµία, αυτονοµία, εσωτερική και εξωτερική δικτύωση  Δίκτυα και κοινωνικές συµµαχίες  Προγράµµατα αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας, εθελοντική εργασία,  Παρεµβάσεις κοινωνικού, πολιτιστικού και οικολογικού χαρακτήρα  Μείωση των ανισοτήτων και σεβασµό στη διαφορετικότητα  Ισότητα, δικαιοσύνη και αλληλεγγύη  Δέσµευση και ισοτιµία

19  Η αλληλεγγύη δεν είναι φιλανθρωπία  ΓΗ Φιλανθρωπία µπορεί να αποτελεί µέσο ελέγχου των ευάλωτων οµάδων  Υποκρύπτει εξουσιαστικές σχέσεις  Υπονοεί τη χάρη προς τους αδύναµους και ευγνωµοσύνη προς τους ευεργέτες  Αλληλεγγύη σηµαίνει ανάληψη ευθύνης από άτοµα, οµάδες και φορείς προς την κατεύθυνση της ενδυνάµωσής τους απέναντι στις ανάγκες και στις δυσκολίες που φέρνει η κρίση.  Πράξη αλληλεγγύης δεν είναι η ελεηµοσύνη προς έναν άστεγο στο φανάρι ή τα κουπόνια των φιλανθρωπικών οργανώσεων,  Η φιλανθρωπία εµπεριέχει τον οίκτο και ενοχή  Υποκρύπτει µία προσπάθεια εξορκισµού του φόβου για ολίσθηση στην ίδια δυσχερή µε άλλους κατάσταση.  Η συµµ ετοχή σε παράνοµες δραστηριότητες για την απόκτηση χρήµατος, ισχύος και εξουσίας µπορούν να εξαγνιστούν µέσω της φιλανθρωπίας και η αγαθοεργίας µε στόχο τις φοροαπαλλαγές  Απόρροια µιας λογικής που βασίζεται στον ατοµικισµό και στον ανταγωνισµό.

20  Δεν σχετίζεται µε τη χορήγηση επιδοµάτων προς τις ευάλωτες οµάδες, µε αντάλλαγµα τη διασφάλιση της παθητικής στάσης τους απέναντι στο κοινωνικό γίγνεσθαι.  Αφορά πρωτίστως στις σχέσεις µεταξύ των ανθρώπων  Ατοµική και συλλογική συνείδηση για το κοινό καλό  Χωρίς διακρίσεις αλληλοϋποστήριξη  Αναγνώριση των ίσων δικαιωµάτων  Κοινωνική ενσωµάτωση  Προάσπιση των δικαιωµάτων πρόσβασης στην υγεία, στην παιδεία και στην κοινωνική φροντίδα.

21  Η συνεχώς αυξανόµενη κοινωνική φτώχεια στις χώρες που αντιµετωπίζουν την οικονοµική κρίση οδήγησε στην αύξηση της αλληλεγγύης για τις ευάλωτες οµάδες  Κινητοποίησε ιδιώτες, οικογενειακά δίκτυα και οργανώσεις παροχής βοήθειας  Ενίσχυσε τη µεταξύ τους αλληλεγγύη  «αυτός ο τύπος παρέµβασης δεν πρέπει να καταστεί διαρθρωτική λύση του προβλήµατος, ακόµη και αν ανακουφίζει την κατάσταση των πιο στερηµένων και αναδεικνύει την αξία της ιδιότητας του Ευρωπαίου πολίτη…» (παραγρ. 29).

22  Δράσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων  Παρεµβάσεις στα θεσµικά όργανα για την ενίσχυση της κοινωνικής και εργασιακής ένταξης  Αλλαγή πολιτικών που οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισµό  Εξασφάλιση νοµικής στήριξης  Δηµοσιοποίηση στοιχείων  Ενηµέρωση πολιτών, φορέων και θεσµικών οργάνων, όταν παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώµατα  Ενδυνάµωση των ανθρώπων που πλήττονται, ώστε να µπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους και να προασπίζουν τα δικαιώµατά τους

23  Δικαίωµα πρόσβασης στις παροχές κοινωνικής ασφάλισης και στις κοινωνικές υπηρεσίες (άρθρο 34)  Δικαίωµα κάθε ατόµου να έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και ιατρικής περίθαλψης (άρθρο 35)  Δικαίωµα στην εκπαίδευση και την πρόσβαση στη συνεχή επαγγελµατική εκπαίδευση (άρθρο 14).

24  Οι οργανισµοί κοινωνικής φροντίδας χρειάζεται να προτείνουν οι ίδιοι τον τρόπο της αναδιοργάνωσής τους.  Αξιοποίηση προσωπικού, υποδοµών και πόρων  Αναβάθµιση της ποιότητας των υπηρεσιών  Βελτίωση των δυνατοτήτων πρόσβασης  Τήρηση του κώδικα ηθικής και δεοντολογίας  Ενίσχυση και υποστήριξη των εργαζοµένων «πρώτης γραµµής».

25  Senge, P.Μ.(2006). The Fifth Discipline: The Art & Practice of the Learning Organization. London: Random House.  Argyris, C. & Schon, D. (1978). Organisational Learning: A theory of action perspective. Reading Mass: Addison Wesley.  Finger, M. & Brand, B.S. (1999). The concept of the learning organization applied to the transformation of the public sector. In M. Easterby-Smith, L. Avanjol & J. Burgoyne (Eds.), Organizational Learning and the Learning Organization, London: Sage.  West, M. (1997). Developing Creativity in Organizations. UK: BPS Books.  Levy, B.S. & Sidel, V.W. (2009). The economic crisis and public health. Social Medicine, 4(2):82-87.  Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2014). Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Μαρτίου 2014 σχετικά µε τη διερευνητική έκθεση για τον ρόλο και τις εργασίες της Τρόικας (ΕΚΤ, Επιτροπή και ∆ΝΤ) όσον αφορά τις χώρες της ζώνης του ευρώ που έχουν υπαχθεί σε πρόγραµµ α προσαρµογής [2013/2277(INI)]. http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=- //EP//TEXT+TA+P7-TA-2014-0239+0+DOC+XML+V0//EL. http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=- //EP//TEXT+TA+P7-TA-2014-0239+0+DOC+XML+V0//EL

26  Rosenfield, J.M. & Tardieu, B. (2000). Artisans of democracy: How ordinary people, families in extreme poverty and social institutions become allies to overcome social exclusion. Lanham, MD:University Press of America.  Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2010). Χάρτης των Θεµελιωδών ∆ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2010/C 83/02).  Carter, R. & Donovan, T. (2014). Effective retention measures or ‘vanishing posts’: what’s behind Northern Ireland’s low vacancy rates? Community Care looks into why Northern Ireland has the lowest social worker vacancy rates in the UK and what this means for job seekers. In Careers, CPD, NQSWs, Workforce. Community Care. http://www.communitycare.co.uk/2014/04/29/effective- retention-measuresvanishing-posts-whats-behind- northern-irelands-low-vacancy-rates/. http://www.communitycare.co.uk/2014/04/29/effective- retention-measuresvanishing-posts-whats-behind- northern-irelands-low-vacancy-rates/