ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Eκδήλωση πλειάδας μεταβολικών διαταραχών σαν αποτέλεσμα διέγερσης ιδιαίτερα της κυτταρικής ανοσίας Ενεργοποίηση κυρίως των μακροφάγων (αλλά και άλλων κυττάρων όπως ενδοθηλιακά κύτταρα και ινοβλάστες) Δράση των εκκρινόμενων λεμφοκινών (αναστολή με κορτικοειδή) Η ενεργοποίηση των μακροφάγων ξεκινά αρχικά με τη δράση μερικών λεμφοκινών (κυρίως ιντερφερόνη-γ) 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Και άμεσα από αντιγόνα, ενδοτοξίνες, αιμολυσίνες, ετιοχολανολόνη, ιούς ή και από την ίδια τη φαγοκυττάρωση (συνήθως δρούν μαζί διάφοροι λοιμώδεις και φλεγμονώδεις παράγοντες) Τα ενεργοποιημένα μακροφάγα εκκρίνουν λεμφοκίνες όπως IL-1, ΤΝF, IL-6, TGFβ-1 (πυρετός, χημειοταξία πολυμορφοπυρήνων, παραγωγή πρωτεϊνών οξείας φάσης, αναστολή αυξητικών αιμοποιητικών παραγόντων, αναστολή ερυθροποιητίνης, καταστολή της ερυθροποίησης) 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Υπάρχουν δύο εξελικτικές φάσεις: Αρχικά εμφανίζεται ορθόχρωμη, ορθοκυτταρική αναιμία, χωρίς αύξηση των ΔΕΚ (μη-αναγεννητική) με ένα μηχανισμό όχι πολύ καλά διευκρινισμένο Η χρόνια φλεγμονή προκαλεί υποπλασία της ερυθράς σειράς, πιθανότατα λόγω ποιοτικών και ποσοτικών διαταραχών στην έκκριση της ερυθροποιητίνης Οταν η φλεγμονή παρατείνεται για πολύ καιρό, η αναιμία μπορεί να γίνει μικροκυτταρική 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Τα μακροφάγα του μυελού κατακρατούν το Fe που απελευθερώνεται από την καταστροφή των ερυθρών (η χρώση Perls δείχνει στον μυελό μακροφάγα γεμάτα με αιμοσιδηρίνη και απουσία σιδηροβλαστών) Δεν παρέχεται Fe στους ερυθροβλάστες για σύνθεση αιμοσφαιρίνης (δυσχρηστία Fe, αντιδραστική αύξηση του αριθμού των μιτώσεων που έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη μικροκυττάρωσης) Η μείωση της σιδηροφιλίνης στο πλάσμα οφείλεται στον αυξημένο καταβολισμό της στις θέσεις της φλεγμονής και στην ελαττωμένη σύνθεσή της (οι αποθήκες Fe είναι γεμάτες) 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Μερικές φορές κατά τη διάρκεια μιας χρόνιας λοίμωξης υπάρχει και ήπια αιμόλυση (συμμετοχή στη δημιουργία της αναιμίας) Παρατηρείται επίσης βράχυνση της επιβίωσης των ερυθρών Aπομάκρυνση από τα ενεργοποιημένα μακροφάγα των ερυθρών (βλάβες λόγω αντισωμάτων ή γερασμένα ερυθρά) Bλάβη της μεμβράνης (πυρετός, αιμολυσίνη από όγκους ή βακτηριακές τοξίνες) Kαταστροφή των ερυθρών λόγω αγγειακής βλάβης και εγκλωβισμός τους σε περιοχές κατεστραμμένων ιστών 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Ουσιαστική στην παθογένεια της αναιμίας χρόνιας νόσου είναι η μείωση της μυελικής παραγωγής Πιθανότατα υπάρχει χαμηλή παραγωγή ερυθροποιητίνης Μειωμένη απάντηση στην ερυθροποιητίνη και Διαταραχή χρησιμοποίησης του σιδήρου για την ερυθροποίηση 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινικά: Καλά ανεκτή αναιμία (λόγω της βραδύτητας ανάπτυξης) Κλινικό σύνδρομο φλεγμονής: Πυρετός, ρίγη, ιδρώτες, καταβολή των δυνάμεων, ανορεξία, απώλεια βάρους κλπ Σημεία υποκείμενης νόσου 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Εργαστηριακά: Αναιμία ποικίλουσας βαρύτητας (συχνά μέτρια), συχνότερα ορθόχρωμη, ορθοκυτταρική, όχι αύξηση των ΔΕΚ - μερικές φορές μέτρια μικροκυτταρική Συνοδός αύξηση των πολυμορφοπυρήνων και ΑΜΠ Fe ορού είναι χαμηλός (συνήθως λιγότερο μειωμένος σε σχέση με τη σιδηροπενική αναιμία) Η TIBC φυσιολογική ή ελαττωμένη, ο συντελεστής κορεσμού της σιδηροφιλίνης φυσιολογικός και η φερριτίνη του ορού φυσιολογική ή αυξημένη Εργαστηριακό σύνδρομο φλεγμονής (αύξηση της ΤΚΕ, του ινωδογόνου, των λευκών αιμοσφαιρίων, των απτοσφαιρινών, των α2 και γ-σφαιρινών) 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Αιτιολογία: Ολα τα νοσήματα που συνοδεύονται από σύνδρομο φλεγμονής Γενικά νοσήματα (ρευματοειδής αρθρίτις, ΣΕΛ, νόσος Crohn κλπ) Κακοήθη νοσήματα (νεοπλάσματα, λεμφώματα κλπ) Χρόνιες λοιμώξεις (οστεμυελίτιδα, χρόνιες διαπυήσεις, χρόνια πυελονεφρίτιδα, φυματίωση κλπ) Η αναιμία μπορεί να είναι η πρώτη εκδήλωση της χρόνιας νόσου (απαραίτητος και σημαντικός ο αιτιολογικός της έλεγχος) 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΙΜΙΕΣ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ενώπιον μιας ορθόχρωμης ορθοκυτταρικής αναιμίας χωρίς αύξηση ΔΕΚ Ενώπιον μιας μικροκυτταρικής αναιμίας: Τιμές σιδήρου, ικανότητας κορεσμού σιδηροφιλίνης, φερριτίνη Προσοχή στον συνδυασμό σιδηροπενικής αναιμίας και αναιμίας χρόνιας νόσου 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ ΟΞΕΙΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Βακτηριακές, από μύκητες ή ιούς ΧΡΟΝΙΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Πνευμονικές λοιμώξεις: Απόστημα, εμφύσημα, πνευμονία, φυματίωση. Υποξία βακτηριακή ενδοκαρδίτις Οστεομυελίτιδα Χρόνια ουρολοίμωξη Μηνιγγίτιδα Κοκκιδιομύκωση και άλλες χρόνιες μυκητιάσεις 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ ΧΡΟΝΙΕΣ ΜΗ ΛΟΙΜΩΔΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Οστεοαρθρίτις Ρευματοειδής αρθρίτις Ρευματικός πυρετός Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος Αλλα νοσήματα κολλαγόνου Ρευματική πολυμυαλγία Βαριά τραύματα, εγκαύματα Οξεία και χρόνια ηπατίτιδα Άσηπτα αποστήματα Έλκη κατακλίσεων 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ Μεταστατικά νεοπλάσματα Αιματολογικές καοήθειες (λεμφώματα, λευχαιμίες, μυέλωμα) ΚΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ (δίαιτα χαμηλή σε πρωτεϊνες) ΑΛΛΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Αλκοολική κίρρωση Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Θρομβοφλεβίτιδα. Στεφανιαία ανεπάρκεια ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ

ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΙΜΙΑ ΣΕ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Ορθοκυτταρική, ορθόχρωμη ή υπόχρωμη Αποθήκες Fe φυσιολογικές ή αυξημένες Χαμηλός Fe ορού Μειωμένη ολική σιδηροδεσμευτική ικανότητα Μειωμένη χρησιμοποίηση Fe Φυσιολογική ή μειωμένη ερυθροποίηση Ελαφρά μειωμένη επιβίωση των ερυθρών Συχνά χαμηλά επίπεδα ενδογενούς ερυθροποιητίνης σε σχέση με την αναιμία Χαμηλή απάντηση στην ερυθροποιητίνη 22/4/2017 Ι. ΜΕΛΕΤΗΣ