Αυθεντική Αξιολόγηση

Διαμορφωτική αξιολόγηση Σημαντικότητα της διαμορφωτικής αξιολόγησης για τις μαθησιακές επιδόσεις των μαθητών (Black & Wiliam, 1998). Οι Yange, Meisels, Bickel, Nicholson και Atkins-Burnett (2000) ανέδειξαν πόσο δεν είναι δυνατό να αλλάξουμε τις προσδοκίες μας για το «τι» και το «πώς» μαθαίνουν τα παιδιά μας, χωρίς να αλλάξουμε το «πώς» αυτά αξιολογούνται.

Στόχος διαμορφωτικής αξιολόγησης Η αξιολόγηση από ελεγκτική πρέπει να γίνει βοηθητική και υποστηρικτική διαδικασία για τον μαθητή. Bασικό σημείο εκκίνησης η παραδοχή ότι η αξιολόγηση των παιδιών στο νηπιαγωγείο συνίσταται στη διαδικασία της παρατήρησης, της καταγραφής και της τεκμηρίωσης αυτών που πραγματοποιούν, επιτυγχάνουν και εκδηλώνουν (τα παιδιά) σε συνθήκες αυθεντικών καταστάσεων

Στόχος δραστηριότητας: Να αναγνωρίζουν γεωμετρικά σχήματα Περιγραφή δραστηριότητας: Κουκλοθέατρο. Ιστορία για την εκλογή του αρχηγού σε μία χώρα σχημάτων (τα παιδιά παρακολούθησαν παράσταση, στη συνέχεια «μίλησαν» με τους ήρωες και τέλος συμπλήρωσαν (σχεδίασαν) ημιτελή σχήματα που τους δόθηκαν Απόσπασμα από γραπτή αξιολόγηση της φοιτήτριας 1: «Η δραστηριότητα προσέλκυσε το ενδιαφέρον των παιδιών από την αρχή. Ιδιαίτερα τους εντυπωσίασε η παράσταση. Στο τέλος της δραστηριότητας απαντούσαν σωστά και με ευκολία όταν τους δείχναμε και ρωτούσαμε «ποιο είναι αυτό το σχήμα» και μάλιστα διαπιστώσαμε ότι ορισμένα παιδιά γνώριζαν και άλλα σχήματα, πιο δύσκολα (πχ ρόμβος, παραλληλόγραμμο κλπ). Ωστόσο όταν τους ζητήσαμε να τα σχεδιάσουν, μερικά παιδιά δυσκολεύτηκαν. »  

Στόχος δραστηριότητας: Να αναγνωρίζουν γεωμετρικά σχήματα Περιγραφή δραστηριότητας: Κουκλοθέατρο. Ιστορία για την εκλογή του αρχηγού σε μία χώρα σχημάτων (τα παιδιά παρακολούθησαν παράσταση, στη συνέχεια «μίλησαν» με τους ήρωες και τέλος συμπλήρωσαν (σχεδίασαν) ημιτελή σχήματα που τους δόθηκαν Απόσπασμα από γραπτή αξιολόγηση φοιτήτριας2: «. Στην πορεία της δραστηριότητας παρατηρήσαμε ότι πολλά παιδιά ήδη γνώριζαν τα σχήματα που είχαμε επιδιώξει να μάθουν. Κατά την παράσταση το ενδιαφέρον τους στράφηκε στην πλοκή της ιστορίας και όχι στα χαρακτηριστικά των ηρώων/σχημάτων. Η δραστηριότητα υλοποιήθηκε όπως σχεδιάστηκε. Δηλαδή αρχικά έγινε μία συζήτηση για τα σχήματα, στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η παράσταση κα τέλος ζητήσαμε από τα παιδιά να σχεδιάσουν τους ήρωες/σχήματα. Τα παιδιά συμμετείχαν σε όλες τις φάσεις με ενθουσιασμό. Στην τελευταία φάση του σχεδιασμού των σχημάτων/ηρώων ενθάρρυνα τα παιδιά να αλληλοβοηθούνται διότι κάποια παιδιά είχαν δυσκολίες…»  

Αυθεντικές μορφές αξιολόγησης Ενσωματώνονται στην εκπαιδευτική διαδικασία και έχουν στέρεες επιστημονικές βάσεις στη θεωρία του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού (Vygotsky, 1978). Ο μαθητής αξιολογείται: α) στη διάρκεια των αλληλεπιδράσεών του στο παιδαγωγικό πλαίσιο, β) με την ουσιαστική συμμετοχή του στις διαδικασίες αξιολόγησής του και γ) συμμετέχοντας σε διαδικασίες αυτοαξιολόγησης και αλληλοαξιολόγησης.

Σχολεία Reggio Emilia Παρατήρηση (Οδηγός Παρατήρησης νηπίων, βλ. Ντολιοπούλου & Γουργιώτου, σσ. 118-119) Καταγραφή Αξιολόγηση: μια σε βάθος μελέτη της ανάπτυξης του παιδιού και της ομάδας, η οποία υποστηρίζει τη μαθησιακή διαδικασία και πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκειά της Αξιολογείται τι μπορεί να κάνει το παιδί

Συστηματική παρατήρηση Κλίμακες ελέγχου Κλίμακες διαβάθμισης Ανεκδοτικές καταγραφές Συνεντεύξεις …………. Διάγραμμα συμμετοχής Σημειώσεις σχετικές με τις εργασίες των παιδιών Ημερολόγιο Αυτοαξιολόγηση - ετεροαξιολόγηση

Αυτο-αξιολόγηση Σχεδιασμός-πραγματοποίηση-αναστοχασμός Προτάσεις με ανοικτό τέλος: Μου αρέσει να…./Δεν μου αρέσει να…… Προτιμώ να…../ Βρίσκω δύσκολο να….. Για την εργασία αυτή δούλεψα με…. Ο ρόλος μου στην εργασία αυτή ήταν…. Γνωρίζω ήδη ότι…./θέλω να μάθω… Μπορώ να βελτιωθώ…..

Συνέντευξη αυτοαξιολόγησης

Συνέντευξη αυτοαξιολόγησης

Φάκελος εργασιών (portfolio) Οι Puckett και Black (2000, σ. 246-247) αναφέρουν ότι «ο φάκελος εργασιών είναι μια σκόπιμη συλλογή των εργασιών του μαθητή που δείχνουν στον εκπαιδευτικό, στον μαθητή και στους γονείς τα αποτελέσματα, την πρόοδο και τα επιτεύγματα του μαθητή σε δεδομένες περιοχές».

Φάκελος εργασιών (portfolio) «Mια συλλογή των εργασιών των παιδιών και των δεδομένων που συλλέγει ο εκπαιδευτικός από τις άτυπες και τις συστηματικές του παρατηρήσεις με σκοπό την αξιολόγηση της ανάπτυξης και των μαθησιακών επιτευγμάτων του παιδιού» (Wortham, 2008, σ. 223).

Φάκελος εργασιών (portfolio) 1. Καταγραφή δραστηριοτήτων και επιδόσεων Συλλογή 2. Δημιουργία και Επιδόσεις Αξιολόγηση Μας χρειάζεται κι’ αυτό; Ποιες είναι οι δυνατότητες και τα όρια συνεισφοράς των Φακέλων Δραστηριοτήτων και Επιδόσεων του μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία;.

Φάκελος εργασιών (portfolio) Οι προσπάθειες για αλλαγές στη φιλοσοφία της εκπαίδευσης, που εστιάζονται στις μαθητοκεντρικές τάξεις, στην ομαδοσυνεργατική, στην αυτοαξιολόγηση, σε εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης και τη μεγαλύτερη συμμετοχή των δασκάλων στο σχεδιασμό του προγράμματος σπουδών και την αξιολόγηση των μαθητών, έδωσαν μια ώθηση στην αυξανόμενη χρήση των φακέλων (portfolios) εκπαιδευτικών και μαθητών (Lankard, 1997).

Έργα των παιδιών από τα γνωστικά αντικείμενα Εικαστικά: Έργα των παιδιών, ατομικά ή συλλογικά. Γλώσσα, Ανάγνωση, Γραφή: Έργα των παιδιών στα οποία αποτυπώνονταν τα επιτεύγματά τους στη γραφή (λεζάντες, τίτλοι, μηνύματα κ.τ.λ.). Καρτέλες δανεισμού βιβλίων από τη δανειστική βιβλιοθήκη (με τη συμπλήρωση στοιχείων δανεισμού από τα παιδιά). Μαγνητοσκοπήσεις από ατομικές παρουσιάσεις, σχόλια των παιδιών για το περιεχόμενο του βιβλίου που δανείστηκαν και αφηγήσεις εμπειριών, ιστοριών κ.ά. Μαθηματικά: Έργα των παιδιών στα οποία αποτυπωνόταν η πορεία τους στην κατάκτηση μαθηματικής σκέψης.

Καταγραφές και εκθέσεις των νηπιαγωγών και των γονέων Καταγραφές των νηπιαγωγών από: α) τις ατομικές συνεδρίες, β) τις παρουσιάσεις παραμυθιών από τα παιδιά, γ) τις παρουσιάσεις σε όλη την ομάδα-τάξη των έργων των παιδιών. Ανεκδοτικές εκθέσεις των νηπιαγωγών σχετικές με το παιδί αλλά και περιγραφές, εκθέσεις γεγονότων, καταστάσεων από τους γονείς.

Πρωτόκολλα παρατήρησης-αξιολόγησης των δεξιοτήτων των παιδιών α) Προσαρμογή στο περιβάλλον του νηπιαγωγείου. β) Συμμετοχή στις δραστηριότητες των προγραμμάτων. γ) Συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη με έμφαση στην ικανότητα επικοινωνίας του παιδιού με τους άλλους και την ανάπτυξη της αυτονομίας του στο περιβάλλον του νηπιαγωγείου.

Πρωτόκολλο συνέντευξης με τους γονείς με χρήσιμες πληροφορίες για την ομαλή προσαρμογή και τη φοίτηση του παιδιού τους στο νηπιαγωγείο.

Πλεονεκτήματα Οι Arter & Spandel, 1992, αναφέρουν πως είναι η σκόπιμη συλλογή εργασιών του μαθητή που αναδιηγείται την ιστορία των προσπαθειών του, την πρόοδό του ή την επίδοσή του σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Οι Paulson & Paulson, 1993 υποστηρίζουν πως ο Φάκελος δραστηριοτήτων και επιδόσεων παρουσιάζει μια ιστορία. Το θέμα της ορίζεται από την απάντηση του μαθητή στην ερώτηση: «τι έχω μάθει στη διάρκεια του μαθήματος και πώς το έχω εντάξει στην πράξη». Σύμφωνα με Mayer et al (1990) ορίζεται ως «φάκελος υλικού που περιλαμβάνει σκόπιμη συλλογή εργασιών του μαθητή, η οποία παρουσιάζει στο μαθητή (και/ή σε άλλους) τις προσπάθειες, την πρόοδο ή την επίδοση του σε ορισμένη/ες περιοχή/ές. Η συλλογή πρέπει να περιλαμβάνει τη συμμετοχή του μαθητή στην επιλογή του περιεχομένου του Φακέλου, τα κριτήρια επιλογής, τα κριτήρια με τα οποία κρίθηκαν αξιόλογα τα περιεχόμενα και ενδείξεις για τις βαθύτερες σκέψεις του μαθητή.

Πλεονεκτήματα Οι εκπαιδευτικοί λαμβάνοντας υπόψη τον οργανωμένο φάκελο παράλληλα µε τις παραδοσιακές πρακτικές αξιολόγησης, μπορούν να σχηματίζουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του μαθητή για: Την προσπάθεια Τα ενδιαφέροντά Τη δημιουργικότητα Τις πρωτοβουλίες Τη συμμετοχή στο μάθημα και τις εργασίες Την ανταπόκριση στις υποχρεώσεις Τις ιδιαίτερες ικανότητες και δεξιότητες Τις μαθησιακές δυσκολίες κλπ.