΄ `Milena Benovska-Sabkova Επιμέλεια: Βασιλική – Βεατρίκη Φύκα Σε αναζήτηση του «εγώ». Ταυτότητα των Μουσουλμάνων της Βουλγαρίας (Πομάκοι). Μια μελέτη από την Δυτική Ροδόπη ΄ `Milena Benovska-Sabkova Επιμέλεια: Βασιλική – Βεατρίκη Φύκα

Μουσουλμάνοι της Βουλγαρίας (1/2) Αναφέρονται και ως «Πομάκοι» Παρουσιάστηκαν από την ονομασία του «έθνους - κράτους»

Μουσουλμάνοι της Βουλγαρίας (2/2) Αλλαγή πολιτικής (1989) Πολιτισμός, ιστορία, ταυτότητα Απέκτησαν έντονο ενδιαφέρον

Ταυτότητα μουσουλμάνων της Βουλγαρίας Υπάρχει μια αμφισβήτηση για τον χαρακτήρα της ταυτότητας: αναγνώριση ανάλογα με την θρησκεία ως Μουσουλμάνοι "Πομακική" ταυτότητα Τουρκική ταυτότητα

Επιλογές αναγνώρισης της ταυτότητας (Ε. Καραγιάννης) Επιλογές αναγνώρισης της ταυτότητας (Ε. Καραγιάννης) «Μουσουλμανικές-Πομάκικες» «Βουλγαρικές-Μουσουλμανικές» «πολιτικές-Πομάκικες»

Πρόβλημα συγγραφέων Η εξισορρόπηση της ταυτότητας, με το στοιχείο της προέλευσης των Μουσουλμάνων της Βουλγαρίας. Η εξισορρόπηση είναι χαρακτηριστικό της «συλλογικής μνήμης» των Μουσουλμάνων της Βουλγαρίας.

Μύθοι – Θρύλοι για την καταγωγή φέρνουν στο προσκήνιο την ιδέα για μια αραβική, σλαβική, Πρώην-βουλγαρική, «τουρκική», κλπ. καταγωγή των μουσουλμάνων. η προέλευσή τους πηγαίνει πίσω στους «peygambers», τους πρώτους προφήτες του Ισλάμ.

Στόχος της έρευνας

Χωριό Draginovo οι επαναλαμβανόμενες συναντήσεις με τους ίδιους ανθρώπους το κάνει δυνατό να παρακολουθήσουν τις αλλαγές στη συμπεριφορά τους και τις στρατηγικές του λόγου τους. Οι επαφές με τους κατοίκους της περιοχής δεν περιορίζονται μόνο σε επισκέψεις στο χωριό, αλλά συνέχισαν και επισκέψεις στα Σόφια.

Πολιτιστική διγλωσσία πρακτικές λόγου χρήση των ονομάτων των προσώπων γυναικεία ένδυση κυριαρχία του οικισμού πάνω από την ταυτότητα της ομάδας γιόγκα

Ομιλίες, αφιερωμένες στην ταυτότητα Διεξαγωγή έρευνας, μέσω άμεσης συζήτησης ξένου – κατοίκων περιοχής Διάλογος = είδος ελέγχου αξιοπιστίας του ξένου Αφετηρία συζήτησης -> επάγγελμα ερευνητή

Ταυτότητα κατοίκων Draginovo Είχαν σλαβική ρίζα Είχαν κληρονομήσει τη γλώσσα από τις μητέρες τους και την πίστη από τους πατέρες τους

Ταυτότητα του Μ.Μ Ήταν ένας Πομάκος, δηλαδή Βούλγαρος, επειδή μιλούσε την βουλγάρικη γλώσσα Ήταν και Μουσουλμάνος, εξαιτίας της πίστης του Συμπέρασμα -> η λέξη «Πομάκος» δεν είχε ταπεινωτική έννοια

Άποψη της Vera Moutafchieva Ο εξισλαμισμός κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου έχει εθελοντικό χαρακτήρα και λειτουργεί ως ένα μέσο για την επίτευξη μιας ανώτερης κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης στην κοινωνία.

Ονόματα των Μουσουλμάνων της Βουλγαρίας (1/2) Χρησιμοποιούνταν με διάφορους τρόπους Δεν είναι ίδια κατά τον τοκετό και στην συμπλήρωση προσωπικών εγγράφων Μέλη ορισμένων οικογενειών έχουν διαφορετικά ονόματα

Ονόματα των Μουσουλμάνων της Βουλγαρίας (2/2) Παιδιά -> χρησιμοποιούν μέχρι τριών ετών και τα δύο ονόματα Η αναζήτηση κάποιου στο χωριό γίνεται με το μουσουλμανικό όνομα Ψευδώνυμα -> κυρίαρχος τρόπος προσωπικής ταυτότητας

Ψευδώνυμα Διέθεταν ταπεινή χροιά Αντικατέστησαν τα πραγματικά ονόματα Αποτελούσαν στρατηγική για την αποφυγή της λήψης της επιλογής μεταξύ του μουσουλμανικού και του βουλγαρικού ονόματος.

Περιπτώσεις ονομάτων (1/2) Τραγουδιστής -> ήταν γνωστός με το βουλγαρικό όνομα, αλλά χρησιμοποιούσε το μουσουλμανικό όνομα «διανοούμενοι» του χωριού -> ακολουθούσαν την ίδια τακτική

Περιπτώσεις ονομάτων (2/2) Άλλοι άνθρωποι -> συστήνονται με τα μουσουλμανικά ονόματα από το πατρικό τους και τα οικογενειακά ονόματα με την σλαβική κατάληξη -ov, -ev, -ski. Μεσήλικες άνθρωποι -> συστήνονται με τα βουλγαρικά ονόματα, αλλά αργότερα αποκαλύπτουν και τα μουσουλμανικά.

Συμπέρασμα ονομάτων Η μεγάλη ποικιλία στη χρήση των ονομάτων φέρνει στο προσκήνιο τις ατομικές διαφορές στην προσωπική ταυτότητα, αλλά αυτό είναι επίσης μια κοινή μαρτυρία της ταλαντευόμενης πολιτιστικής ταυτότητας.

Γυναικεία ένδυση Χωριά Δ. Ροδόπης -> φορούν βράκες φτιαγμένες από βιομηχανικά υλικά Draginovo -> συνδυάζουν στοιχεία της παραδοσιακής φορεσιάς Καθημερινά φορούν τύπο της φορεσιάς εσωτερικά και ανάμεσα στα ρούχα τους Όταν ταξιδεύουν, τον αντικαθιστούν με μια ευρωπαϊκή ένδυση

Ενδυμασία παιδιών Νηπιαγωγείο -> ντυμένα στα πρότυπα ευρωπαϊκών ενδυμασιών Διακοπές -> φορούν τα παραδοσιακά χειροποίητα υφαντά κοστούμια

Παραδοσιακή και σύγχρονη οικογένεια Οι άνθρωποι που βρίσκονται στην ομάδα των «διανοουμένων» στέλνουν τα παιδιά τους στην κοντινή πόλη για να λάβουν καλύτερη εκπαίδευση. Παράλληλη συνύπαρξη των δύο συστημάτων αξιών: παραδοσιακή και σύγχρονη οικογένεια

Οι γυναίκες του χωριού Draginovo Στα καφενεία / μπαρ του χωριού βρίσκονται, κυρίως, άνδρες. Στην καινούρια πιτσαρία που άνοιξε, βρίσκονται άνδρες αλλά και γυναίκες χωριστά. Αυτή η ελευθερία δεν σημαίνει την πλήρη χειραφέτηση σε σχέση με τις παραδοσιακές αξίες και τους ρόλους των δύο φύλων.

Γάμος Οι κάτοικοι του χωριού Draginovo στερούνται την αίσθηση της σχέσης με το υπόλοιπο των μουσουλμάνων της Βουλγαρίας στη χώρα, ακόμη και με εκείνους από τα χωριά που βρίσκονται πλησιέστερα προς το Draginovo.

Γιόγκα (1/2) Υπήρχαν στα σπίτια διάφορα στοιχεία της γιόγκα όπως: ινδούς γκουρού, πορτρέτο του Βούδα ή μέλη της οικογενείας ήταν αναγνώστες βουδιστικής λογοτεχνίας Όσοι έκαναν γιόγκα κατείχαν πανεπιστημιακή εκπαίδευση Θεωρούσαν ότι είναι προσωπικό θέμα Οι πρακτικές γιόγκα δεν αντικρούουν τις μουσουλμανικές υποχρεώσεις

Γιόγκα (2/2) Ενισχύει το Ισλαμικό θρησκευτικό συναίσθημα Ενισχύει το Ισλαμικό θρησκευτικό συναίσθημα Μερικοί την σταματούν αλλά συνεχίζουν να ενδιαφέρονται για τις πνευματικές πτυχές της Άλλοι είναι συνεπείς και αυστηροί χορτοφάγοι, μαζί με όλη την οικογένεια Αποτελεί παράθυρο για όσους την ασκούν

Συμπεράσματα Η ταλαντευόμενη ταυτότητα, μπορεί να οριστεί ως ένα είδος ταυτότητας. Η πολιτιστική διγλωσσία είναι μια έκφραση της εσωτερικής αβεβαιότητας. Άνθρωποι «Γιόγκα» -> ταλαντευόμενη ταυτότητα που προκαλεί πολιτιστική πολυμορφία και, συγκεκριμένα, κοσμοπολιτισμό.