Αρχαϊκή Περίοδος Ίσως η σημαντικότερη περίοδος της αρχαίας ελληνικής ιστορίας Οι Έλληνες ιδρύουν αποικίες από την Ιβηρική χερσόνησο και τη Λιβύη μέχρι τη νότια Ρωσία Δημιουργούν ισχυρά κράτη (Αθήνα, Σπάρτη) Αναπτύσσουν το πνεύμα, καλλιεργούν τη λυρική ποίηση Κτίζουν μνημειακούς ναούς Αναπτύσσουν την πλαστική και τη γλυπτική Κόβουν για πρώτη φορά νομίσματα

Ανάπτυξη της πόλης-κράτους Την περίοδο αυτή οι Έλληνες αναπτύσσουν συνείδηση κοινής καταγωγής, εθίμων και γλώσσας Καλλιέργησαν αίσθημα τοπικής υπερηφάνειας που συνδέθηκε με την εμφάνιση και την ανάπτυξη ενός νέου θεσμού, της πόλης-κράτους, ο οποίος αποτέλεσε το ιδανικό των Ελλήνων μέχρι την ελληνιστική περίοδο. Την αρχαϊκή περίοδο, μαζί με την πόλη, υπάρχει ήδη από τον 12ο αι. ως πολιτικό σύστημα και το έθνος που συμπίπτει με το φύλο. (Πρόκειται για φυλετικό κράτος που το συγκροτούσαν οι άνθρωποι της ίδιας φυλής). Μεταξύ τους διακρίνονται σε φύλα με βάση την καταγωγή τους: Ίωνες, Δωριείς (Μακεδονία) και Αιολείς (Θεσσαλία και Βοιωτία)

Η ανάγκη να αντιμετωπιστούν διάφορα προβλήματα θα οδηγήσει τα φυλετικά κράτη σταδιακά στην πολιτική τους οργάνωση. Όταν άρχισαν να σχηματίζονται οι πόλεις-κράτη, όσα φυλετικά κράτη δεν διαλύθηκαν, μετατράπηκαν σε ευρύτερες ομοσπονδίες ή συνομοσπονδίες (Κοινό των Αχαιών, των Αιτωλών και Ακαρνάνων, των Βοιωτών και Θεσσαλών) Υπήρχε ένα ιερό του προστάτη θεού τους και αποτελούσε το θρησκευτικό κέντρο (π.χ. Ιερό του Απόλλωνα στο Θέρμο Αιτωλίας) Πολλές φορές η καταγωγή συνδεόταν με κάποια θεότητα ή επώνυμο ήρωα Σε αντίθεση με το φυλετικό κράτος, η πόλη-κράτος ήταν κτισμένη σε ένα οχυρωμένο ύψωμα, την ακρόπολη και έχει αστικό οικισμό. Μέσα στην πόλη υπάρχει ο χώρος και τα κτίρια συγκέντρωσης των πολιτών, όπου λαμβάνονται οι πολιτικές αποφάσεις Έξω από την πόλη υπάρχει εύφορη καλλιεργήσιμη γη που ανήκε σε ιδιώτες

Αριστοκρατία – Τυραννία Με την ίδρυση της πόλης αυξήθηκε η σημασία των ευγενών και πρακτικές ανάγκες επέβαλαν την πλαισίωση του βασιλιά από άλλους άρχοντες Κατάληψη εξουσίας από ευγενείς που συνέβη συχνά με ειρηνικό τρόπο, δηλ. με την υπαγωγή του βασιλιά ως ενιαύσιου άρχοντα στη σειρά των άλλων, όπως στην Αθήνα, όπου ο βασιλιάς έγινε δεύτερος άρχων στο σώμα των αρχόντων της πόλης. Επικράτηση των «ευγενών» που σταδιακά γίνεται καταπιεστική για τον λαό.

Νομισματοκοπία Στο β’ μισό του 7ου αιώνα στη Λυδία της Ιωνίας κόπηκαν τα πρώτα νομίσματα μεγάλης αξίας και ήταν από ήλεκτρο (κράμα χρυσού και αργύρου) Αντίθετα, τα πρώτα νομίσματα μικρής αξίας, κατάλληλα για συναλλαγές της αγοράς ήταν αργυρά και κόπηκαν στη μητροπολιτική Ελλάδα (Αίγινα, Αθήνα, Κόρινθο) Στρογγυλού σχήματος και εύχρηστο κέρμα, κατασκευασμένο με συγκεκριμένη ποσότητα ευγενούς μετάλλου. Έφερε τη σφραγίδα του κράτους που λειτουργούσε ως εγγύηση της αξίας του

Αργυροί στατήρες Καρπάθου, Σερίφου, Σίφνου, Αίγινας Δήλου, Νάξου Αίγινας

Η εμφάνιση της νομισματικής οικονομίας και ο θεσμός της δουλείας οδήγησαν σταδιακά στο σχηματισμό της μεσαίας τάξης (έμποροι – βιοτέχνες) και αυτό οδηγεί σε μια πάλη των κατώτερων και μεσαίων τάξεων κατά της αριστοκρατίας Κωδικοποίηση του δικαίου, που μέχρι τώρα ήταν προνόμιο των ευγενών Εμφανίζονται οι νομοθέται (Δράκων και Σόλων στην Αθήνα, Πιττακός στη Μυτιλήνη) που αναλαμβάνουν έκτακτες, συχνά δικτατορικές εξουσίες Αρχίζει αγώνας του δήμου για απόκτηση πολιτικών δικαιωμάτων Εγκαθίδρυση τιμοκρατικών πολιτευμάτων, όπου η συμμετοχή στην εξουσία δεν εξαρτιόταν από την καταγωγή, αλλά ανάλογα με το εισόδημα

ΤΥΡΑΝΝΙΑ Σε αρκετές περιπτώσεις εμφανίζονται οι τύραννοι Πρόκειται για ισχυρές προσωπικότητες που ανήκαν συνήθως στο χώρων των ευγενών, είχαν έρθει σε ρήξη με τους άλλους. Ως έμπιστοι του δήμου ανέτρεπαν με πραξικόπημα το προηγούμενο πολίτευμα και εγκαθίδρυαν ένα μοναρχικό καθεστώς Τελικά ήταν και έμεναν σφετεριστές της εξουσίας και θεωρούνταν απόβλητοι από την κοινότητα. Την δολοφονία του τυράννου εξυμνούσαν οι Έλληνες ως την πιο ηρωική πράξη του πολίτη.

Κάτοψη ναών: Ορθογώνιοι με είσοδο στη στενή πλευρά

Κυκλικά κτίρια (από τον 5ο αι. ) (π. χ Κυκλικά κτίρια (από τον 5ο αι.) (π.χ.Θόλος της Επιδαύρου, Θόλος των Δελφών)

Η αρχιτεκτονική του 6ου αι.π.Χ. Ανάπτυξη δύο ρυθμών: Δωρικός ρυθμός (Ελλάδα, Σικελία, Νότια Ιταλία) Ιωνικός ρυθμός (Μ. Ασία και νησιά)

Πτερόν: Σειρές των κιόνων που περιβάλλουν τον ναό Περίπτερος Δίπτερος

ΤΥΠΟΙ ΝΑΩΝ 1. Ναός εν παραστάσει 2. Απλός πρόστυλος 3. Αμφιπρόστυλος 4 ΤΥΠΟΙ ΝΑΩΝ 1.Ναός εν παραστάσει 2. Απλός πρόστυλος 3. Αμφιπρόστυλος 4. Εν παραστάσι περίπτερος 5. Διπλός εν παραστάσι, περίπτερος 6. Αμφιπρόστυλος περίπτερος 7. Ψευδοπερίπτερος 8.Δίπτερος

Κυρίαρχος τύπος αγαλμάτων είναι ο "κούρος" και η "κόρη" Κυρίαρχος τύπος αγαλμάτων είναι ο "κούρος" και η "κόρη". Φυσικά έχουν σωθεί αρκετά αγάλματα καθισμένων μορφών, συμπλέγματα, αρχιτεκτονικά (αυτά που κοσμούσαν κάποιο κτήριο) αναθηματικά (που στήνονταν στα ιερά ή στους τάφους). Το υλικό από το οποίο κατασκευάζονται τα αγάλματα είναι κυρίως η πέτρα, υπάρχουν όμως και αγάλματα από μπρούτζο.  Τα  κύρια χαρακτηριστικά των πρώτων αγαλμάτων αυτής της περιόδου είναι: το στέρεο στήσιμο των μορφών, και σε αρκετές περιπτώσεις το μεγάλο τους μέγεθος, (γι’ αυτό και ονομάζεται μνημειακή πλαστική) που φτάνει ακόμα και τα 11 μέτρα, στοιχείο που δείχνει την επήρεια των Ελλήνων από τους  Αιγυπτίους. Ακόμα, (και σε αντίθεση με τη γεωμετρική περίοδο), τα επιμέρους τμήματα του αγάλματος αποδίδονται με σαφήνεια. 

Ο κούρος. Στόχος της αρχαϊκής πλαστικής είναι ο κούρος, ο "ανδρόπαις", που θα απασχολήσει τους γλύπτες για πολλά χρόνια. Πρόκειται για αναπαράσταση του νέου, που στην καλύτερη στιγμή της ζωής, τη γεμάτη ζωντάνια και σφρίγος μπορεί να τοποθετηθεί  είτε ως ανάθημα στα ιερά ή τους τάφους είτε ως εικόνα του ίδιου του θεού Ως το 570 π.Χ. ο κούρος εικονίζει ένα γυμνό νέο που στέκεται κατενώπιον (δηλαδή στέκεται προς τα εμπρός). Προβάλλει το αριστερό του πόδι, ενώ τα χέρια ακουμπούν στους μηρούς με τα δάχτυλα σφιγμένα σε γροθιές. Το σώμα είναι γυμνασμένο και τα μαλλιά είναι μακριά σχηματίζοντας πλεξούδες που πέφτουν δεξιά και αριστερά στο λαιμό. Το πρόσωπο είναι μεγάλο και τριγωνικό. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό είναι το ελαφρύ χαμόγελο, γνωστό ως «αρχαϊκό μειδίαμα».

Κλέοβις και Βίτων (580π.Χ.) Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών

Η κόρη.  Η κόρη είναι ντυμένη, με βαθμιαία την απογύμνωση όσο περνούν τα χρόνια. Το ένδυμα μπορεί να προσθέτει περισσότερες δυσκολίες, ταυτόχρονα όμως προσφέρει νέες δυνατότητες στην επεξεργασία. Τα πόδια είναι κολλητά το ένα με το άλλο. Το ένα χέρι ακουμπά στο μηρό ενώ το άλλο διαγώνια στο στήθος. Το πρόσωπο είναι τριγωνικό και τα μαλλιά σε πλεξούδες πέφτουν δεξιά και αριστερά από το κεφάλι.