ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΗΜΩΝ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΔΕ Αθήνα, 23 Ιουνίου 2015 ΔΗΜΟΙ & ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κωνσταντίνος Βαρλαμίτης, Πρόεδρος Δ.Σ. ΤΑΜΕΙΟΥ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ & ΔΑΝΕΙΩΝ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ1

2 Α1. Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων Δάνεια Δημόσιου και Κοινωνικού συμφέροντος - Συγκέντρωση κεφαλαίων, Ταμειακή Υπηρεσία και δάνεια σε Νομαρχίες και Δήμους - Δάνεια σε Δημόσιους Υπαλλήλους για Στεγαστικές ανάγκες Χρηματοδότηση Περιφερειακής Ανάπτυξης -Συμμετοχή σε Αναπτυξιακούς Φορείς - Συγχρηματοδότηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων 1980 έως σήμερα Το ΤΠ&Δ  Ιδρύθηκε το 1839 και άρχισε το 1919 να λειτουργεί σαν ένας αυτόνομος ειδικού σκοπού Χρηματοπιστωτικός Οργανισμός (ν 1608/1919)  Είναι ένας Δημόσιος μη κερδοσκοπικός Οργανισμός που σκοπό έχει την κοινωνική και περιφερειακή ανάπτυξη.

ΚΕΦΑΛΑΙAΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΥΨΗΛΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ3 Α2. Η ΧΡΗΜΑΤΟΙΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΠ&Δ ΤΟ ΤΠ&Δ Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΒΡΑΧΙΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ4 Β. ΤΟ ΤΠ&Δ ΚΑΙ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ Υποστήριξη και συνεχή χρηματοδότηση έργων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την τοπική & περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Σύμβουλος της Πολιτείας για την εύρεση χρηματοδοτικών λύσεων στους ΟΤΑ με συνεχείς προτάσεις και μέτρα (πχ επιμήκυνση δανείων ν 4093/12, ισοσκέλιση προϋπολογισμού ν 4325 / 15, αναχρηματοδότηση δανείων ν4316/15 κλπ) ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΕΙ Αρωγός στην προσπάθεια εξυγίανσης και εξορθολογισμού των υποχρεώσεων των Δήμων. Συνεχείς πρωτοβουλίες και δράσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό για δημιουργία τεχνογνωσίας και προσέλκυση κεφαλαίων.

Γ. ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΠ&Δ ΕΤΕπ (2013) Συγχρηματοδότηση έργων Τοπικής Αυτοδιοίκησης με πολύ ευνοϊκούς όρους. CASA DEPOSITI E PROSITI (2014)Ανταλλαγή τεχνογνωσίας και κοινές δράσεις στις δυο πλευρές της Αδριατικής. ΠΕΤΑ ΑΕ Προγραμματική Σύμβαση (2014) Παροχή βοήθειας στους ΟΤΑ για την υλοποίηση του προγράμματος χρηματοδότησης επενδύσεων ποσού 200 εκ € για τα έτη ΚΑΠΕ Πρωτόκολλο Συνεργασίας (2011) Τεχνική και οικονομική υποστήριξη των Ο.Τ.Α. για την υλοποίηση έργων στα προγράμματα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ», «Αστικές Βιοκλιματικές Αναβαθμίσεις Δημόσιων Ανοικτών Χώρων» και «Εξοικονόμηση Ενέργειας στο δίκτυο οδοφωτισμού ΟΤΑ». - ΠΑΡΕΥΞΕΙΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ - CAISSE DES DEPOTS (Υπό ανάπτυξη) Ανταλλαγή εμπειρίας, λήψη τεχνογνωσίας και προσέλκυση κεφαλαίων. Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ5 ELTI (European Long Term Investors)Μέλος (2013) Τεχνογνωσία και συμμετ0χή στις διαβουλεύσεις για τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων επενδύσεων στην ΕΕ

Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ6 Χρηματοδοτεί μόνο ΟΤΑ, ενώσεις τους, συνδέσμους τους & ΝΠΔΔ Μόνο καθορισμένα έργα υποδομής Μηχανήματα κι εξοπλισμό των έργων Τις απαλλοτρι- ώσεις των έργων αυτών Λοιπά έργα Άρνηση ενδιαφέροντος από τρεις (3) τράπεζες Τις μελέτες τους Βελτίωση ταμιακών ροών Δ. ΥΦΕΣΙΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΠ&Δ (ΠΔ 169/2013) Αναχρημα- τοδότηση Εξυγίανση

Ε) ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΤΑ ΠροσβασιμότηταΕνιαίοι κανόνες Προκαθορισμένοι διαφανείς όροι Μη - διάκριση

Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ8 ΣΤ. ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΠΔ 1.Πρόγραμμα συγχρηματοδότησης ΕΤΕπ – ΤΠ&Δ 2.Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα ιδίων πόρων ΤΠ&Δ 3.Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα ΣΔΙΤ του ΤΠ&Δ 4.Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα ELENA (Συμβουλευτικές Υπηρεσίες) 5.Πρόγραμμα Αναχρηματοδότησης Δανείων 6.Πρόγραμμα Εξυγίανσης Δήμων ΤΟ ΤΠ&Δ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΒΡΙΣΚΕΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΣΤ1. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΟΤΑ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ9 Να δύναται να δανειστεί (άρθρο 264 του Ν.3852/2010) Tα έργα να είναι ώριμα και έτοιμα προς δημοπράτηση. το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης να μην υπερβαίνει το 20% των ετήσιων τακτικών εσόδων το συνολικό χρέος να μην υπερβαίνει το 60% των συνολικών εσόδων

Ζ) ΑΝΑΓΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΟΤΑ Συνολικός δανεισμός 1,5 δις €* Να καταστεί το χρέος πολλών δήμων βιώσιμο δηλαδή να εξυπηρετείται χωρίς να υπονομεύει τις λειτουργίες τους Αντιμετώπιση περιορισμών υφιστάμενου προγράμματος αναχρηματοδότησης – νέα πρόταση (βλ Ζ1). - Υποχρεώσεις 759 εκατ €* - Απαιτήσεις 2,1 δις €* Την τελευταία 3 ετία Μείωση υποχρεώσεων κατά 40% περίπου και ληξιπροθέσμων κατά 50% Αύξηση απαιτήσεων 20% Οι υποχρεώσεις χρηματοδοτούνται μόνο μέσω της ισοσκέλισης. Βελτίωση διαχείρισης απαιτήσεων. Διαβούλευση. Νέες Επενδύσεις 200 εκατ € το πρόγραμμα συγχρηματοδότησης με την ΕΤΕπ (βλ Ζ3) Νέες χρηματοδοτικές λύσεις προς διαβούλευση (βλ Ζ2). * Στοιχεία με ημερομηνία Απρ 2015

Ζ1) Αναχρηματοδότηση κι εξυγίανση - Νέα πρόταση* Περιορισμένη διάρκεια επέκτασης Μεγάλο βήμα μετά τη λήξη περιόδου χάριτος Σε κάποιες περιπτώσεις αδυναμία μείωσης επιτοκίου Αδυναμίες Επέκταση διάρκειας νέου δανείου κατά 10 έτη Δυνατότητα του νέου μειωμένου επιτοκίου για όλες τις αναχρηματοδοτήσεις. Νέα πρόταση Έξυπνη χρήση περιόδου χάριτος – σταδιακή αύξηση δόσεων Νέα πολιτική * Υποβληθείσα πρόταση για νομοθετική ρύθμιση

Ζ2) Νέες προτάσεις για χρηματοδότηση επενδύσεων Νέες επενδύσεις Αύξηση Δικαιούχων Επιτάχυνση διαδικασιών Ενίσχυση χρηματοδοτικών λύσεων

Ζ2α) Αύξηση δικαιούχων ΣΚΟΠΟΣΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Βελτίωση κανόνων επιλεξιμότητας για χρηματοδότηση επενδύσεων* Εξαίρεση από το άρθρο 264 του ν.3852/10 των χρηματοδοτήσεων που οι δόσεις τους εξυπηρετούνται μέσω του έργου είτε με μείωση του λειτουργικού κόστους είτε με αύξηση των εσόδων. Διεύρυνση των φορέων**Παροχή δυνατότητας χορήγησης δανείων σε επιχειρήσεις τοπικής αυτοδιοίκησης ΔΕΥΑ κ.λ.π., Ν.Π.Ι.Δ. των Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Ι.Δ. κοινωφελούς χαρακτήρα μέσω της τροποποίησης του Π.Δ. 169/2013 και του άρθρου 2 του ν.3965/2011 * Προτάσεις προς διαβούλευση, απαιτείται νομοθετική ρύθμιση ** Απαιτείται και συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού

Ζ2β) Επιτάχυνση διαδικασιών 1/2 ΣΚΟΠΟΣΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Χρηματοδότηση Μελετών* Σύσταση ειδικού λογαριασμού στο δεσμευμένο τομέα του ΤΠ&Δ με την επωνυμία «Ειδικός λογαριασμός χρηματοδότησης μελετών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για εκτέλεση έργων». Οι πόροι του ειδικού λογαριασμού από μέρος των εσόδων του Ταμείου από τις εργασίες του με τους Δήμους καθώς και από πόρους που θα υποδείξουν η ΚΕΔΕ και το ΥΠΕΚΑ. Επιστροφή του 50% του κόστους μελέτης από τον ΟΤΑ ή τον ανάδοχο του έργου μόλις αυτό παραληφθεί. Επιστροφή του ποσού σε περίπτωση μη διενέργειας του έργου εντός 3ετίας. * Πρόταση προς διαβούλευση, απαιτείται νομοθετική ρύθμιση

Ζ2β) Επιτάχυνση διαδικασιών 2/2 ΣΚΟΠΟΣΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Προτυποποίηση της διαδικασίας ωρίμανσης και δημοπράτησης Προτυποποίηση της διαδικασίας ωρίμανσης και δημοπράτησης μέσω της υλοποίησης πιλοτικών έργων σε τομείς που επιδέχονται τυποποίησης όπως: α. Του δημοτικού φωτισμού β. Των αντλιοστασίων και των εγκαταστάσεων ύδρευσης – αποχέτευσης γ. Των σχολικών κτιρίων και των λοιπών δημοτικών κτιρίων δ. Των δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων (κολυμβητήρια και κλειστά γυμναστήρια)  Προτυποποίηση σε συνεργασία με το ΚΑΠΕ την ΠΕΤΑ ΑΕ και την υποστήριξη του ΥΠΕΚΑ, της ΓΓ ΣΔΙΤ και του ΤΠΔ.  Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας στη συνέχεια θα διατεθούν δωρεάν σε όλους τους ενδιαφερόμενους ΟΤΑ και Ν.Π.Δ.Δ. με την μορφή αναλυτικών Οδηγιών Εφαρμογής, Πρότυπων Τευχών Δημοπράτησης και Πρότυπων Συμβάσεων με τους αναδόχους. * Πρόταση προς διαβούλευση.

Ζ2γ) Ενίσχυση χρηματοδοτικών λύσεων (1/2) ΣΚΟΠΟΣΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Αύξηση διαθέσιμων πόρων* Σταδιακή αύξηση του ορίου ετήσιων επενδύσεων από το Πράσινο Ταμείο με τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας. Έργα μικρής κλίμακας* (υπό διερεύνηση οι διαδικασίες και οι όροι) Χρηματοδότηση ΟΤΑ Α΄ βαθμού έργων αυτεπιστασίας για προγράμματα μικρής κλίμακας με σκοπό την ενίσχυση της απασχόλησης των τοπικών κοινωνιών.  Συνεργασία ΤΠ&Δ, ΟΑΕΔ και ΤΠ&Δ.  Διαμόρφωση ευέλικτης, γρήγορης και αποτελεσματικής διαδικασίας  Η εξυπηρέτηση τυχόν χρηματοδότησης θα γίνεται από πόρους που θα συμφωνηθούν και δεν επηρεάζουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Έργα παραχώρησης* (υπό διερεύνηση οι διαδικασίες και οι όροι)  Διενέργεια έργων με τον ιδιωτικό τομέα, περιορισμός χρηματοδότησης δήμων.  Δυνατότητα χρηματοδότησης της συμμετοχής του Δήμου στην εταιρεία ειδικού σκοπού.  Δυνατότητα Εγγύησης από το ΤΠΔ της αμοιβής του αναδόχου. * Πρόταση προς διαβούλευση.

Ζ2γ) Ενίσχυση χρηματοδοτικών λύσεων (2/2) ΣΚΟΠΟΣΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Έκδοση Ομολόγων (διαβούλευση / αντικείμενο ειδικής ημερίδας/ δραστηριότητα προς ανάπτυξη) 1)Χρηματοδότηση έργων που υπάρχει δυσκολία χρησιμοποίησης δανεισμού λόγω διάρκειας, κινδύνων και μικρών σχετικά αποδόσεων. 2)Προσέλκυση ιδιωτικού τομέα και αξιοποίηση των δυνάμεων των κεφαλαιαγορών. 3)Απευθείας χρηματοδότηση από τους επενδυτές.  Μεγάλη διάρκεια.  Μικρότερο κόστος σε σχέση με τον τραπεζικό δανεισμό. 4) Απαιτείται  Ευνοϊκό περιβάλλον για υποστήριξη μακρόχρονων επενδύσεων.  Διαφάνεια και ενημέρωση για το έργο και τις αποδόσεις του  Αξιολόγηση rating Ομολόγου  Τεχνική βοήθεια και χρηματοδότηση προετοιμασίας έργου και χρηματοοικονομικής δόμησης καθώς και άλλων μέσων όπως οι πιστωτικές εγγυήσεις κλπ. 5) Δραστηριότητα που θα αναπτυχθεί από την υπό ίδρυση ΑΤ

Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ18 Z3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΤΕΠ – ΤΠ&Δ: ΠΡΟΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΕΡΓΑ

Σας ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ Τ.Π. & ΔΑΝΕΙΩΝ19