ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΕΚΔΟΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΛΙΟΝΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Β

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ (1)  Ορισμός: Ηλεκτρονικά διαθέσιμη έκδοση, η οποία ενημερώνεται περιοδικά.  Τύποι: «Παράλληλα-εκδιδόμενα» περιοδικά «Ηλεκτρονικά-μόνο» περιοδικά

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ (2)  Χαρακτηριστικά: Εύκολη χρήση Εύκολη χρήση Tαυτόχρονη χρήση από πολλούς χρήστες. Tαυτόχρονη χρήση από πολλούς χρήστες. Ελαχιστοποίηση κόστους έκδοσης Ελαχιστοποίηση κόστους έκδοσης Ελαχιστοποίηση χρόνου έκδοσης Ελαχιστοποίηση χρόνου έκδοσης Δυνατότητα ενσωμάτωσης πολυμέσων Δυνατότητα ενσωμάτωσης πολυμέσων Δυνατότητα αναζήτησης κειμένου Δυνατότητα αναζήτησης κειμένου Δυνατότητα διασύνδεσης άρθρων Δυνατότητα διασύνδεσης άρθρων Παροχή αναδραστικότητας Παροχή αναδραστικότητας Αυθεντικότητα και πνευματική ιδιοκτησία Αυθεντικότητα και πνευματική ιδιοκτησία Ακολουθούν πρότυπα (DOI, TEI) Ακολουθούν πρότυπα (DOI, TEI)

ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ (1)  Παράγοντες κόστους έκδοσης: I.Υπεύθυνος ύλης – κριτές άρθρων II.Πόροι (Οικονομικοί – υπολογιστικοί) III.Εκδοτικοί οίκοι (δυνατότητα αύξησης εσόδων) Μορφές εκδοτικών οίκων:Μορφές εκδοτικών οίκων:Εμπορικοί Μη κερδοσκοπικοί (ισχυρότερη ευελιξία στη λήψη αποφάσεων) Μη κερδοσκοπικοί (ισχυρότερη ευελιξία στη λήψη αποφάσεων)

ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ (2)  Εκδοτικοί οίκοι:  Διαφορετικές πολιτικές τιμολόγησης  Κατακόρυφη αύξηση των τιμών των συνδρομών σε ετήσια βάση- αύξηση των εσόδων των εκδοτικών οίκων  Βιβλιοθήκες:  Οικονομικά προβλήματα στον προϋπολογισμό τους  Προβλήματα της διατήρησης της ποιότητας των συλλογών του υλικού.

ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ Επιλογή συλλογής Επιλογή συλλογής Αξιολόγηση συλλογής Αξιολόγηση συλλογής Αρχειοθέτηση – διατήρηση συλλογής Αρχειοθέτηση – διατήρηση συλλογής

ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΥΛΛΟΓΗΣ  Κριτήρια επιλογής: Γλώσσα θεμάτων Εύρος Θεμάτων Ομάδα επιμέλειας ύλης Επιδόσεις οργανισμών σε αναφορές

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΥΛΛΟΓΗΣ  Τρόποι ενσωμάτωσης ηλεκτρονικών περιοδικών στο υλικό της βιβλιοθήκης: Πληρωμή συνδρομής Εξασφάλιση πρόσβασης Καταλογογράφηση Διατήρηση ψηφιακού αρχείου των τευχών  Χρησιμοποίηση μεθόδων αξιολόγησης περιοδικών από τη βιβλιοθήκη (Nisonger, 1997): Αρνητική η χρήση τέτοιων μεθόδων διεθνώς

ΑΡΧΕΙΟΘΕΤΗΣΗ-ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΛΛΟΓΗΣ  Αποτελεί το πιο δύσκολο έργο διαχείρισης ψηφιακού υλικού  Απαιτεί υψηλούς οικονομικούς και υπολογιστικούς πόρους για την υλοποίησή της  Ανάπτυξη τεχνολογικών επενδύσεων για την ικανοποιητική κάλυψη των αναγκών πληροφόρησης των χρηστών  Για τη δημιουργία αρχείου παρακαταθήκης ηλεκτρονικών περιοδικών εξετάζονται ορισμένοι παράγοντες λήψης αποφάσεων: -Η επιλογή των ηλεκτρονικών περιοδικών -Πνευματική ιδιοκτησία -Διαλειτουργικότητα -Πρότυπα καταλογογράφησης και μεταδεδομένων -Θέματα ασφάλειας του αρχείου.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (1) 1.Εκδοτικοί οίκοι:  Στόχος: η ανάπτυξη υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, μέσω της διάθεσης υψηλών οικονομικών πόρων.  Οι υπηρεσίες αυτές αφορούν:  Την κάθετη πληροφόρηση και  Την οριζόντια πληροφόρηση -Παράδειγμα οριζόντιας πληροφόρησης αποτελεί ο -Παράδειγμα οριζόντιας πληροφόρησης αποτελεί ο Crossref (κοινοπραξία 81 εκδοτικών οίκων που Crossref (κοινοπραξία 81 εκδοτικών οίκων που διαχειρίζεται περίπου πέντε εκατομμύρια διαχειρίζεται περίπου πέντε εκατομμύρια επιστημονικά άρθρα). επιστημονικά άρθρα).

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (2) 2.Ενδιάμεσοι συνδρομών:  Μεσάζοντες μεταξύ βιβλιοθηκών – εκδοτικών οίκων  Διάθεση υψηλών οικονομικών πόρων  Στόχος: ανάπτυξη εξειδικευμένων υπηρεσιών πληροφόρησης 3.Παροχείς ηλεκτρονικών περιοδικών:  Εταιρείες παροχής κατάλληλης τεχνογνωσίας  Στόχος: έκδοση και διαχείριση ηλεκτρονικών περιοδικών για όφελος εκδοτικών οίκων οίκων  Παράδειγμα:High Wire Press: (εκδοτικός οίκος της Bio-ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου του Stanford με το περιοδικό Πανεπιστημίου του Stanford με το περιοδικό Journal of Biological Chemistry (JBC) και Journal of Biological Chemistry (JBC) και διαχειρίζεται σήμερα την έκδοση 293 διαχειρίζεται σήμερα την έκδοση 293 επιστημονικών περιοδικών που ανήκουν σε 23 επιστημονικών περιοδικών που ανήκουν σε 23 επιστημονικές ενώσεις) επιστημονικές ενώσεις)

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (3) 4.Κοινοπραξίες βιβλιοθηκών:  Λόγοι δημιουργίας:  Αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους συνδρομών  Ελαχιστοποιημένη πρόσβαση  Συνέπεια: Εξασφάλιση κοινής πρόσβασης: - με διάθεση συνδρομών - με διάθεση συνδρομών - με σύναψη συμφωνιών με εκδοτικούς οίκους - με σύναψη συμφωνιών με εκδοτικούς οίκους  Στόχος: ανάπτυξη εξειδικευμένων υπηρεσιών πληροφόρησης Παράδειγμα: HEAL-Link: Δίκτυο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (Xenidou – Dervou et al. 2000) (Xenidou – Dervou et al. 2000) -Εκπαιδευτικοί ή ερευνητικοί οργανισμοί Δημιουργία υπηρεσιών δωρεάν πληροφόρησης για την επιστημονική Δημιουργία υπηρεσιών δωρεάν πληροφόρησης για την επιστημονική κοινότητα κοινότητα

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (4) 5.Εκδοτικές πρωτοβουλίες κοινοπραξιών βιβλιοθηκών - επιστημονικής κοινότητας:  Στόχος: έκδοση ηλεκτρονικών περιοδικών με μηδαμινή ή δωρεάν συνδρομή  Συνεργασία βιβλιοθηκών-επιστημονικής κοινότητας Χαρακτηριστικά: Η αξιολόγηση των άρθρων πραγματοποιείται ταχύτατα. Παροχή αναγκαίων πόρων από την πλευρά της επιστημονικής κοινότητας. Δωρεάν διανομή/διανομή με την παροχή ενός συμβολικού αντιτίμου Η ομάδα επιμέλειας της ύλης αποτελείται από καταξιωμένους επιστήμονες. Έκδοση σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή για λόγους αρχειοθέτησης και διατήρησης

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (4) Παραδείγματα: Παραδείγματα: SPARC (Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition)  Στόχος: έκδοση νέων ηλεκτρονικών περιοδικών σε προσιτή τιμή για το χρήστη.  Πραγματοποιείται από την ARL (Association of Research Libraries)  Έχει εκδόσει την «Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας» SciELO (Scientific Electronic Library Online).  Στόχος: έκδοση ηλεκτρονικών περιοδικών από χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία  Πραγματοποιείται με διεθνή πρότυπα

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (1)  Κοινοπραξίες βιβλιοθηκών: Λειτουργικός ρόλος Εκπαιδευτικός ρόλος Συμβουλευτικός ρόλος Συντονιστικός ρόλος  Βιβλιοθήκες: Για να υπάρξει επιθυμητή συνεργασία μεταξύ των βιβλιοθηκών, οι βιβλιοθήκες πρέπει να είναι (Klugkist, 2001): Για να υπάρξει επιθυμητή συνεργασία μεταξύ των βιβλιοθηκών, οι βιβλιοθήκες πρέπει να είναι (Klugkist, 2001): Τόποι συλλογής και αρχειοθέτησης έντυπου υλικού Πύλες πρόσβασης σε πηγές πληροφόρησης Κέντρα αριστείας στα θέματα του κύκλου ζωής της πληροφορίας και της αλυσίδας παραγωγής – «κατανάλωσης» της γνώσης Τόποι μελέτης και επιστημονικού διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων πληροφοριών και γνώσης

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (2)  Βιβλιοθηκονόμοι Ενδιάμεσος πληροφορίας Πληροφοριακά έμπειρος Διαχειριστής πληροφορίας