ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ Φαρμάκη Ράνια, DVM, PhD Τμήμα Κτηνιατρικής Καρδίτσας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 2009

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΟΥ Αφορίζει τα όρια της καρδιακής κοιλότητας και παρεμποδίζει όποια απότομη αλλαγή σχήματος και όγκου της καρδιάς Φυσιολογικός φραγμός: Προστασία από λοιμώξεις, επινέμηση φλεγμονής, διασπορά καρκινικών κυττάρων στην κοιλότητα του υπεζωκότα Μείωση της τριβής των τοιχωμάτων του κατά τη λειτουργία της καρδιάς Δεν είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της ζωής

ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ Ορισμός ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ Ορισμός Η συμπίεση της καρδιάς και η διαταραχή πλήρωσης της με αίμα λόγω αυξημένης ενδοπερικαρδιακής πίεσης

ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ Συνήθως ΔΙΙΔΡΩΜΑΤΙΚΕΣ, ΕΞΙΔΡΩΜΑΤΙΚΕΣ Περικαρδιοδιαφραγματο-κήλη Σηπτική / συμφυτική περικαρδιοπάθεια (π.χ. Νοκαρδίωση μετά από τραύμα με ξένο σώμα) ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ Συνήθως ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΚΕΣ Αιμαγγειοσάρκωμα δεξιού κόλπου Νεοπλάσματα της βάσης της καρδιάς (π.χ. χημειοδέκτωμα, έκτοπο καρκίνωμα θυρεοειδή) Μεσοθηλίωμα Ιδιοπαθής αιμορραγική περικαρδίτιδα

ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΣ Σπανιότερα αίτια περικαρδιακών συλλογών: Ρήξη αριστερού κόλπου από ενδοκάρδωση της μιτροειδούς βαλβίδας Τραύμα θώρακα ή της καρδιάς Επιπλοκή διαγνωστικών εξετάσεων (π.χ. Θωρακοκέντηση) Διαταραχές αιμόστασης

ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟΥ Περικαρδιακή συλλογή ρυθμός συσσώρευσης του περικαρδιακού υγρού διατασιμότητα περικαρδίου Περιορισμός έκπτυξης τοιχώματος δεξιάς κοιλίας Μείωση τελοδιαστολικού όγκου δεξιάς κοιλίας Αύξηση τελοδιαστολικής πίεσης δεξιού κόλπου Αύξηση κεντρικής φλεβικής πίεσης Δεξιά συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

Σχηματική αναπαράσταση της καρδιάς LA: αριστερός κόλπος, LV: αριστερή κοιλία, RA: δεξιός κόλπος, RV: δεξιά κοιλία, PA: πνευμονική αρτηρία, ΡV: πνευμονική φλέβα, AO: αορτή, V: οπίσθια κοίλη φλέβα ΡV ΡA RA LA RV LV V A

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑΚΑ ΕΞΩΚΑΡΔΙΑΚΑ Ασκίτης - Υποδόρια οιδήματα Βήχας Καρδιακή καχεξία Εύκολη κόπωση Λιποθυμικές κρίσεις Παράδοξος σφυγμός Θετικός σφυγμός στη σφαγίτιδα φλέβα Βυθιότητα καρδιακών τόνων Αύξηση ορίων καρδιακής υπαμβλύτητας ΕΞΩΚΑΡΔΙΑΚΑ Βήχας Δύσπνοια Αναγωγές Μεταστατικής νόσου πνεύμονα Εξωτερικής άσκησης πίεσης σε οισοφάγο

ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινική εικόνα Ακτινογραφήματα Υπερηχοκαρδιογράφημα ΗΚΓ Αιματολογική εξέταση Περικαρδιοκέντηση (pH, Ε.Β., πρωτεΐνες, PCV, καλλιέργεια, κυτταρολογική εξέταση) καρδιομεγαλία απώλεια σχήματος καρδιάς μεταστατική νόσος διάταση οπίσθιας κοίλης φλέβας Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ επιβεβαίωση διάγνωσης διαπίστωση νεοπλασμάτων μικρά QRS επάρματα ηλεκτρική εναλλαγή λόγω ταλάντωση καρδιάς σε υγρό Κολπικές και κοιλιακές αρρυθμίες λήψη περικαρδιακού υγρού

Ιδιοπαθής αιμορραγική περικαρδιοπάθεια ιοί ? ανοσολογικοί μηχανισμοί ? Πιθανώς φλεγμονώδης εξεργασία Το συχνότερο αίτιο του καρδιακού επιπωματισμού στο σκύλο Προδιάθεση: αρσενικοί σκύλοι μεγαλοσώμων φυλών Θεραπεία Επανειλημμένες περικαρδιοκεντήσεις Γλυκοκορτικοστεροειδή ? Αντιβιοτικά ? Μερική ή υφολική περικαρδιεκτομή

ΣΥΜΦΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΤΙΔΑ ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ Σπάνια στην πράξη περικαρδιοπάθεια Αποτέλεσμα μικρού ως μέτριου βαθμού περικαρδιακής συλλογής (χρ. περικαρδίτιδα, ξένο σώμα) που οδηγεί σε εγκλωβισμό της καρδιάς σε αλλοιωμένο περικάρδιο με συμφύσεις Μεσήλικες σκύλοι μεγαλόσωμων φυλών Διαταραχή φυσιολογικής καρδιακής λειτουργίας

ΑΙΤΙΑ Ιδιοπαθής Μυκητιακή (Coccidioides immitis, Actinomyces sp) Νεοπλασματική Χρόνια σηπτική Τραυματική Ξένα σώματα στην κοιλότητα του περικαρδίου

ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΕ 13 ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΜΕ ΣΥΜΦΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΤΙΔΑ ΣΤΟ ΣΚΥΛΟ Thomas et al, 1984, JAVMA, 184(5): 546 - 553 Ιδιοπαθής 9 / 13 Μυκητιακή 3 / 13 Μεταλλικά ξένα σώματα 1 / 13

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Πάχυνση / ίνωση του περικαρδίου, του επικαρδίου ή/και μεταξύ τους συμφύσεις ήπιου ως μέτριου βαθμού περικαρδιακή συλλογή Περιορισμός έκπτυξης του τοιχώματος της δεξιάς κοιλίας Μείωση τελοδιαστολικού όγκου της δεξιάς κοιλίας Αύξηση τελοδιαστολικής πίεσης του δεξιού κόλπου Αύξηση της κεντρικής φλεβικής πίεσης Δεξιά ΣΚΑ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Ασκίτης – υποδόρια οιδήματα Θετικός φλεβικός σφυγμός – διάταση σφαγίτιδων Εύκολη κόπωση Δύσπνοια – ταχύπνοια Καρδιακή καχεξία Λιποθυμικές κρίσεις Βυθιότητα καρδιακών τόνων Παράδοξος σφυγμός

ΗΚΓ Ταχυκαρδία Χαμηλά QRS επάρματα “Electrical alternans” Ευρύ P έπαρμα Υπερκοιλιακές εκτακτοσυστολές – ταχυαρρυθμίες

ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ήπια καρδιομεγαλία Διάταση οπίσθιας κοίλης φλέβας Πλευριτική συλλογή

ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ Σπάνια βοηθά τη διάγνωση Μικρού ή μέτριου βαθμού περικαρδιακή συλλογή Πάχυνση ορίων περικαρδίου Απώλεια έκπτυξης του ελεύθερου τοιχώματος της αριστερής κοιλίας κατά τη διαστολή (M-mode) Παράδοξη κίνηση του μεσοκοιλιακού διαφράγματος (M-mode)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Υφολική περικαρδιεκτομή Πρόγνωση: καλή Αφαίρεση περικαρδίου – επικαρδίου (stripping) σε περίπτωση εκτεταμένων συμφύσεων Πρόγνωση: επιφυλακτική