Τα μαθηματικα στην τεχνη και στη φυση

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διερευνώντας τη σχέση μεταξύ τέχνης και μαθηματικών, θα φαινόταν εκ πρώτης όψεως ότι δεν υπάρχει μια φανερή σύνδεση μεταξύ τους αφού και τα δυο βασίζονται σε διαφορετικά μοντέλα σκέψης. Ωστόσο, οι σχέσεις μαθηματικών και τεχνών προσεγγίζονται και αναλύονται από διαφορετικές οπτικές, καθεμιά από τις οποίες τονίζει και αναδεικνύει ξεχωριστές όψεις και χαρακτηριστικά.

Συγκεκριμένα, η γεωμετρική γνώση συνέβαλε αποφασιστικά ως θεωρητικό όργανο στις εικαστικές τέχνες. Η τέχνη πάλι αφομοιώνει στοιχεία τα οποία πήρε τόσο από τον αφηρημένο κόσμο της επιστήμης όσο και από την τεχνολογία που απορρέει από αυτόν. Η άμεση αυτή σχέση των μαθηματικών με τις τέχνες καταγράφεται ήδη από τα πολύ παλιά χρόνια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αρχαιοελληνική γεωμετρική τέχνη.

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Η γεωμετρική τέχνη αναπτύχθηκε κατά την ομηρική εποχή (11ος – 8ος αι. π. Χ.) μετά την πτώση του μυκηναϊκού πολιτισμού. Οι απεικονίσεις αυτές αποτελούν τις πρώτες απόπειρες ρεαλιστικής αναπαράστασης στην αρχαία ελληνική τέχνη και θα αποτελέσουν βάση για την μετέπειτα εξέλιξή της.

Οι σκηνές αυτές διακοσμούν κυρίως τα αγγεία της εποχής αυτής Οι σκηνές αυτές διακοσμούν κυρίως τα αγγεία της εποχής αυτής. Η διακόσμηση συνίσταται σε ομόκεντρους κύκλους (που χαράσσονται με διαβήτη και ζωγραφίζονται με πολλαπλό χρωστήρα), ρόμβους τεθλασμένες γραμμές και άλλα απλά γεωμετρικά μοτίβα που τοποθετούνται μέσα σε πλατιές ταινίες στο λαιμό και το σώμα του αγγείου.

Καθώς η γεωμετρική τέχνη εξελίσσεται, τα καμπυλόγραμμα μοτίβα εγκαταλείπονται και αρχίζουν να χρησιμοποιούνται ευθύγραμμα και γωνιώδη γεωμετρικά σχήματα (όπως ο μαίανδρος), τα οποία τοποθετούνται σε στενές ταινίες ή μετόπες στο λαιμό και το σώμα του αγγείου, ενώ η υπόλοιπη επιφάνεια καλύπτεται με στιλπνό γάνωμα.

ΚΥΒΙΣΜΟΣ

Οι καλλιτέχνες του 20ου αιώνα ήθελαν να δημιουργήσουν κάτι που δεν υπήρχε πριν, να δουν τον κόσμο με άλλο μάτι, να μιλήσουν για τον εσωτερικό τους κόσμο, να ασχοληθούν με ιδέες που ήταν παγκόσμιες. Ένα πράγμα που επηρέασε την τέχνη του 20ου αιώνα ήταν η επιστημονική επανάσταση. Η τέχνη και η επιστήμη ήταν έτοιμες για καινούργιες ιδέες για το διάστημα και το χρόνο.

Η ανακάλυψη της φωτογραφικής μηχανής επηρέασε την αναπαράσταση και τον ρεαλισμό, έτσι η ζωγραφική έγινε πιο αφαιρετική. Γιατί να ζωγραφίζεις την πραγματικότητα αφού μπορείς με ένα φλας της μηχανής να την αποτυπώνεις τέλεια; Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πνευματικής ανανέωσης και αμφισβήτησης γεννήθηκε ο κυβισμός, ένα καλλιτεχνικό ρεύμα της ζωγραφικής και της γλυπτικής στην Ευρώπη του 20ου αιώνα.

Το καλλιτεχνικό κίνημα της μοντέρνας τέχνης που εμφανίστηκε στη Γαλλία το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, με κυριότερους εκπροσώπους τον Π. Πικάσο, Τζ. Μπρακ, Χ. Γκρις και Φ. Λεζέ, πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη «κύβος».

Ο όρος κυβισμός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Γάλλο κριτικό τέχνης Λουί Βωσέλ (Louis Vauxcelles) το 1908, όταν είδε το διπλανό πίνακα είπε ότι μοιάζει με ένα σύνολο λίγων κύβων. Κατόπιν τον δανείστηκαν και οι ίδιοι οι δημιουργοί του κυβισμού.

Οι κυβιστές ζωγράφοι συλλαμβάνουν τον κόσμο μέσω της γεωμετρικής δομής του αντικειμένου. Απεικονίζουν τις έννοιες και τις ιδέες των πραγμάτων. Χαρακτηριστικά του κυβισμού είναι οι καθαρές φόρμες, το περίγραμμα, τα γεωμετρικά σχήματα. Στα έργα τέχνης κυβιστών τα αντικείμενα χωρίζονται, αναλύονται, και συνθέτονται ξανά σε μια αφηρημένη μορφή - αντί οι καλλιτέχνες να αποδίδουν τα αντικείμενα από μια συγκεκριμένη γωνία, τα διαιρούν σε πολλαπλές απόψεις, βλέποντας έτσι ταυτόχρονα πολλές διαφορετικές διαστάσεις ή όψεις των αντικειμένων.